W ramach corocznych prac Rady Ministrów nad Krajowym Programem Reform na lata 2023/2024, wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przedstawiła opinię OPZZ do projektu tego dokumentu.
Krajowy Program Reform to obszerny dokument, który Rada Ministrów ma obowiązek przekazać Komisji Europejskiej w kwietniu każdego roku w ramach procesu zarządzania gospodarczego Unii Europejskiej. W Programie rząd przedstawia planowane działania w obszarze m.in. finansów publicznych, rynku pracy, polityki gospodarczej, klimatycznej, transportu oraz zdrowia, które w jego ocenie odpowiadają na wyzwania i rekomendacje Rady i Komisji Europejskiej. Z punktu widzenia związków zawodowych jest zatem istotne, aby w dokumencie zostały określone takie inicjatywy, które będą korzystne z punktu widzenia pracowników.
OPZZ, kierując się Programem OPZZ na lata 2022-2023, przedstawił postulaty w obszarze finansów publicznych, polityki wynagradzania pracowników, rynku pracy, ochrony zdrowia oraz procesu konsultacji społecznych.
Przede wszystkim podkreśliliśmy, że rekomendowane przez Komisję prowadzenie polityki fiskalnej mającej na celu osiągnięcie ostrożnej sytuacji fiskalnej w średnim terminie nie może być realizowane poprzez ograniczenie nakładów na inwestycje w usługi publiczne i wynagrodzenia pracowników sfery finansów publicznych. Co więcej, ponowiliśmy postulat OPZZ wzrostu płac pracowników sektora publicznego. Dodatkowo, przedstawiliśmy rządowi postulat umieszczenia w Krajowym Programie Reform działań na rzecz szybszego wzrostu płac w gospodarce, zgodnie ze stanowiskiem przyjętym w tym zakresie na ostatnim Kongresie OPZZ. Temat wynagrodzeń został bowiem całkowicie pominięty w projekcie tego dokumentu, co oceniliśmy negatywnie z punktu widzenia celów polityki unijnej, potrzeb polityki krajowej oraz konieczności godziwego wynagradzania pracowników. Sprzeciwiliśmy się przy tym nieuwzględnieniu w Programie działań na rzecz likwidacji luki płacowej, oczekując uzupełnienia dokumentu w tym zakresie.
Ponadto mocno zaakcentowaliśmy potrzebę poprawy praktyk w obszarze konsultacji społecznych i przyspieszenia realizacji działań, do których Rada Ministrów zobowiązała się w poprzednim roku celem zwiększenia roli konsultacji społecznych w procesie stanowienia prawa. Zawnioskowaliśmy przy tym po raz kolejny o przedstawienie do konsultacji PEP 2040, dyskusji z partnerami społecznymi na temat reformy ram fiskalnych zainicjowanych na poziomie UE a także przygotowania dokumentu strategicznego w obszarze polityki przemysłowej państwa. Zawnioskowaliśmy ponadto o usunięcie przeszkód stojących przed uruchomieniem środków z Krajowego Planu Odbudowy oraz zakończenia sporów generujących naliczanie Polsce kar finansowych przez Unię Europejską. Kroki te uznajemy za niezbędne dla ustabilizowania gospodarki i poprawy stanu finansów publicznych.
W obszarze rynku pracy postulowaliśmy o uzupełnienie diagnozy zawartej w Krajowym Programie Reform oraz zwróciliśmy uwagę na brak w dokumencie działań zmierzających do ograniczenia skali fikcyjnego zatrudnienia, a także ograniczenia skali nadużywania umów cywilnoprawnych w sytuacji, gdy zachodzą przesłanki stosunku pracy, w tym z uwzględnieniem tego zjawiska wśród cudzoziemców.
Ponadto oceniliśmy planowane działania rządu w obszarze ochrony zdrowia. W naszej ocenie, wyzwania w tym obszarze nie zostały wyczerpująco opisane w KPR. Uzupełnienia wymaga zwłaszcza część dotycząca szpitalnictwa, opieki długoterminowej i polityki kadrowej w ochronie zdrowia. Kluczowa przy tym w naszej ocenie jest pełna diagnoza wydatków ochrony zdrowia, z uwzględnieniem wydatków prywatnych oraz gospodarstw domowych. W opinii OPZZ, poruszył zatem obszernie kwestię reformy szpitalnictwa, problemy i potrzeby kadr medycznych i wyzwania w zakresie opieki długoterminowej. Uznaliśmy, że KPR należy uzupełnić o działania w obszarze profilaktyki zdrowotnej.
(KP)
