19 lutego 2024

Po raz pierwszy od 2012 r., odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych w 2024 r. wzrośnie zgodnie z przepisami ustawowymi, co zakończy praktykę „mrożenia” jego wysokości. Decyzja Sejmu RP przyniosła korzyści nie tylko pracownikom, ale także ich rodzinom i stanowi istotny sukces OPZZ, jak również zwieńczenie podejmowanych przez nas przez wiele lat działań. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej W miniony piątek, 16 lutego br., Główny Urząd Statystyczny ogłosił ważne dane dotyczące przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2023 r. Wynagrodzenie to, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe, wyniosło w 2023 r. 6246,13 zł, a w drugim półroczu 2023 r. wzrosło do 6445,71 zł. Kwoty te mają duże znaczenie dla pracowników i ich rodzin, emerytów i rencistów oraz byłych pracowników, którzy korzystają z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). Najważniejszą informacją jest fakt, że po raz pierwszy od 2012 r., odpis na ZFŚS w 2024 r. wzrośnie zgodnie z przepisami ustawowymi. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o ZFŚS, podstawą naliczania odpisu jest 37,5 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej z roku poprzedniego lub z drugiego półrocza roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu było wyższe. Przypomnijmy, że począwszy od 2012 r., ustawy okołobudżetowe zwierały przepisy, które blokowały naliczanie odpisu w oparciu o wynagrodzenia z roku poprzedniego i ustalały go na podstawie przeciętnego wynagrodzenia za dużo wcześniejsze lata, czyli „mroziły” jego wysokość. Przywrócenie ustawowych zasad naliczania odpisu oznacza koniec tej niesprawiedliwej praktyki i jest sukcesem OPZZ. W efekcie, odpis na ZFŚS w 2024 r. wyniesie dla pracowników zatrudnionych w tzw. normalnych warunkach pracy 2417,14 zł, co stanowi znaczną podwyżkę w porównaniu z obowiązującym odpisem z II półrocza 2023 r. (1914,34 zł), o kwotę 502,80 zł. Warto zauważyć, że kwestia odmrożenia odpisu na ZFŚS była wielokrotnie poruszana przez OPZZ w trakcie prac Rady Dialogu Społecznego oraz w bezpośrednich rozmowach z ministrem finansów. Decyzja ta ma także istotne znaczenie dla realizacji Programu OPZZ na lata 2022-2027 i stanowi spełnienie postulatu naszej konfederacji. W wyniku odmrożenia odpisu na ZFŚS pracodawcy będą dysponowali większymi kwotami, co umożliwi pracownikom uzyskanie wyższych świadczeń z funduszu. W dobie ciągle wysokiej inflacji, takie wsparcie ma kluczowe znaczenie dla osób, które często nie mają innego wyjścia niż korzystanie z tego rodzaju pomocy. Warto podkreślić, że „mrożenie” od 2012 roku wysokość odpisu przyniosło wymierne oszczędności jedynie pracodawcom. Straty, obok pracowników, odnotował także budżet państwa, który został pozbawiony dodatkowych wpływów z podatków, ponosząc równocześnie wyższe wydatki na przeciwdziałanie biedzie i ubóstwu pracujących w związku z ograniczaniem pomocy finansowanej z funduszu socjalnego, za co zapłacili wszyscy podatnicy. ZFŚS umożliwia finansowanie szerokiej gamy działań socjalnych, włącznie z różnymi formami wypoczynku, działalnością kulturalno-oświatową i sportowo-rekreacyjną, opieką nad dziećmi oraz pomocą materialną. Odmrożenie odpisu na ZFŚS otwiera nowe możliwości dla pracowników i ich rodzin, zapewniając im lepsze wsparcie w trudnych sytuacjach życiowych. (nq)

07 września 2023

Wszystko jest na dobrej drodze, aby odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na 2024 roku (ZFŚS) został w pełni odmrożony. Informację tę potwierdziła strona rządowa w trakcie prac Rady Dialogu Społecznego. Jeśli rząd wypełni swoje zobowiązanie, odpis na fundusz będzie oparty o przeciętną płacę z poprzedniego roku a budżet funduszu wzrośnie. Związki zawodowe uzyskają przez to większą możliwość wsparcia najuboższych pracowników za pomocą środków socjalnych. Oznacza to, że wieloletnia presja OPZZ i działania mające na celu odmrożenie wysokości odpisu przyniosły pozytywny efekt. Przypomnijmy, że OPZZ działało na rzecz przestrzegania przepisów o ZFŚS od 2012 roku, kiedy to po raz pierwszy odpis na fundusz został odmrożony. Dziesiątki wystąpień konsekwentnie kierowanych do rządu przez OPZZ przełożyło się najpierw na częściowe odmrożenie odpisu na fundusz - by ostatecznie doprowadzić do jego pełnego odmrożenia w 2024 roku. Metodyczna praca naszych przedstawicieli w Zespole ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych RDS przyniosła zatem rezultat. Rolę odegrały też publiczne wystąpienia OPZZ - ostatnio apelowaliśmy o pełne odmrożenie odpisu na ZFŚS podczas senackiej komisji w lipcu br., kiedy rząd nowelizował tzw. okołobudżetówkę na 2023 rok. (KP)

01 września 2023

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ) domaga się wzrostu wynagrodzeń w sektorze finansów publicznych na poziomie co najmniej 24%. Proponowane przez stronę rządową podwyżki nie poprawią jakości usług publicznych i doprowadzą do jeszcze większych konfliktów społecznych, dlatego rząd powinien zaakceptować związkową propozycję wzrostu płac na przyszły rok. Jest ona w pełni uzasadniona z ekonomicznego i społecznego punktu widzenia. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej Dnia 31 sierpnia br. Zespół problemowy ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych Rady Dialogu Społecznego omówił projekt budżetu państwa na rok 2024 r. oraz projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2024. Projekt budżetu zakłada dochody w kwocie 683,6 mld zł, wydatki na poziomie 848,3 mld zł, a deficyt budżetu państwa na poziomie 164,8 mld zł. Zdaniem rządu w 2024 r. nastąpi ożywienie gospodarcze, a wzrost PKB powinien osiągnąć 3%. Wpływ na to będzie miała spadająca inflacja, powrót do dodatniej dynamiki płac realnych w ujęciu całorocznym oraz polepszenie nastrojów konsumentów. Prognozuje się, że wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wyniesie w 2024 r. 9,8%. Co ważne, wynagrodzenia wzrosną realnie, bowiem rząd przewiduje inflację na poziomie 6,6%. Przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej w 2024 r. wzrośnie o 1,2%. Na umiarkowaną dynamikę zatrudnienia będzie oddziaływać ograniczona podaż pracy, która jest efektem procesów demograficznych. Bezrobocie na koniec 2024 r. wyniesie 5,2%. W trakcie debaty strony pracowników i pracodawców zgłosiły szereg pytań oraz wniosków. Strona rządowa udzieliła odpowiedzi na pytania zgłoszone przez OPZZ dotyczące wskaźników makroekonomicznych, w tym PKB i inflacji, tarczy antyinflacyjnej, wynagrodzeń, rent i emerytur, reguły wydatkowej, rynku pracy i zdrowia. W trakcie debaty OPZZ zwróciło uwagę na konieczność wprowadzenia zmian w projekcie budżetu, szczególnie w zakresie wynagrodzeń i podtrzymało postulat co najmniej 20% podwyżki wynagrodzeń dla pracowników sfery budżetowej w 2023 r. i 24% podwyżki w 2024 r. Zakwestionowało także zapowiedziany sposób przyznania podwyżek w oparciu o wzrost funduszu nagród w wysokości 5,7%. Zgłosiło ponadto oczekiwanie, że rząd przedstawi partnerom społecznym, na piśmie, szczegółowe wyliczenia dotyczące sposobu rozdysponowania podwyżki w sferze budżetowej w łącznej wysokości 12,3%. Minister finansów zapowiada odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS) W toku dalszych prac Zespołu OPZZ zwróciło się do ministra finansów o pełne odmrożenie wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS). Minister Sebastian Skuza, w odpowiedzi na apel OPZZ, przyznał, że baza naliczania odpisu zostanie w 2024 r. całkowicie odmrożona. Przypomnijmy, że do 2011 r., zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, wysokość odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego wynosiła 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim. Wysokość odpisu rosła zatem wraz ze wzrostem płacy przeciętnej. Jednak na rok 2012 i kolejne lata zamrożono odpis, aby potem tylko częściowo go odmrozić. Zapowiadane odmrożenie wysokości odpisu to bardzo dobra wiadomość dla pracowników i sukces OPZZ. O sprawie tej przypominaliśmy wielokrotnie stronie rządowej podczas prac Rady Dialogu Społecznego oraz w trakcie bezpośrednich rozmów z ministrem finansów. Kwestia odmrożenia odpisu na ZFŚS jest też istotnym punktem Programu OPZZ na lata 2022-2027. Teraz nasz postulat zostanie w końcu zrealizowany. Na obecnym etapie prac Zespołu nie zawarto kompromisu w sprawie projektu budżetu na rok 2024. Uznano jednak, że należy poszukiwać ewentualnego kompromisu. Rozmowy będą kontynuowane w nadchodzącym tygodniu. W posiedzeniu udział wzięli: Barbara Socha, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej; Sebastian Skuza, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. OPZZ na posiedzeniu reprezentował Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej.

25 lipca 2023

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych Senatu RP rozpatrzyła uchwaloną przez Sejm RP ustawę o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023, czyli tzw. okołobudżetówkę. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej, Ustawa przewiduje m.in. przeznaczenie dodatkowych środków publicznych na jednorazowe świadczenia dla pracowników sfery budżetowej oraz częściowe odmrożenie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. OPZZ przedstawiło na posiedzeniu Komisji stanowisko do tej ustawy, wskazując na mankamenty jej rozwiązań z punktu widzenia realnych potrzeb pracowników. Zwróciliśmy co prawda uwagę na zasadny kierunek przyjęty przez ustawodawcę, które chce przeznaczyć dodatkowe środki na wynagrodzenia dla sfery budżetowej oraz podnieść wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W naszej ocenie jednak, że wobec wysokiego poziomu inflacji oraz wieloletnich zaniedbań w sferze systemu wynagradzania pracowników sektora publicznego, dodatkowe środki na wynagrodzenia określone w ustawie są daleko niewystarczające. Płace w sferze budżetowej powinny wzrosnąć jeszcze w tym roku o co najmniej 20% a w przyszłym o 24%. Pozwoli to zrównoważyć pracownikom pogorszenie ich sytuacji bytowej w ostatnich latach, zapobiec erozji kadr i utrzymać jakość usług publicznych. Ponadto, zwróciliśmy senatorom pracującym w Komisji Budżetu i Finansów Publicznych na potrzebę doprowadzenia do stosowania ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych adekwatnie do jej zapisów. Rozpatrywana ustawa podnosi wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych od 1 lipca br., poprzez odniesienie go do poziomu przeciętnego wynagrodzenia w 2 półroczu 2021 r. To słuszny krok, jednak zgodne z ustawą (ale też niezbędne wobec potrzeb najuboższych pracowników) byłoby jednak określenie wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń na poziomie 2 półrocza 2022 r. OPZZ mówiło o tym już na etapie uchwalania ustawy okołobudżetowej jeszcze w 2022 r. Gdyby zastosowano wprost zapisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, odpis na fundusz byłby o 30% wyższy od obowiązującego od stycznia 2023 r. i o 13,3% wyższy od proponowanego w ustawie przez ustawodawcę od 1 lipca 2023 r. (1914,33 zł) Na posiedzeniu padł głos przedstawiciela jednej z organizacji pracodawców mówiący, że z uwagi na wprowadzenie zmiany wysokości odpisu na ZFŚS w trakcie roku, należałoby przepis regulujący tę zmianę wykreślić z ustawy. W jego ocenie bowiem pracodawcy nie przewidzieli w swoich budżetach planowanych w roku poprzednim dodatkowych środków na ZFŚS. Żaden z senatorów nie sformułował jednak poprawki w tym zakresie. W rezultacie dyskusji, ustawa została przegłosowana przez senacką komisję bez poprawek. OPZZ na posiedzeniu Komisji reprezentowała Katarzyna Pietrzak.

13 lipca 2023

Trwają prace nad uchwaleniem przepisów regulujących wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS) oraz możliwość wypłaty dodatkowych środków pracownikom w sferze budżetowej w 2023 r. Planowane jest częściowe odmrożenie wysokości odpisu od 1 lipca 2023 r. oraz przekazanie, określonej w przepisach kwoty, na wynagrodzenia pracowników budżetówki. Wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, skierowała zatem w imieniu OPZZ opinię w tej sprawie do Senatu RP. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ Ustawa przyjęta przez Sejm RP zmienia wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych wskazując, że podstawą jego ustalenia od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. będzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej drugim półroczu 2021 r.Choć podniesienie wysokości odpisu jest potrzebnym krokiem, to OPZZ wyraźnie zwróciło uwagę Senatowi RP, że uchwalone przez Sejm RP rozwiązanie nie przewiduje pełnego odmrożenia wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W rezultacie, ustawa określiła wysokość odpisu na poziomie nieadekwatnym do rzeczywistych potrzeb pracujących, w szczególności w dobie wysokiego poziomu inflacji powodującego spadek realnego dochodu rozporządzalnego, w tym płac. OPZZ sprzeciwiło się ponadto nieprzestrzeganiu ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, które praktykowane jest od 2012 r. Wielokrotnie interweniowaliśmy w tej sprawie na forum Rady Dialogu Społecznego. Ustawa ta wyraźnie bowiem wskazuje, że wysokość odpisu podstawowego wynosi w danym roku na jednego zatrudnionego 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. Zatem, zgodne z ustawą byłoby określenie przez Sejm RP wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2022 r. a nie, jak ustawa przewiduje, przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2021 r. W opinii OPZZ wyraziło również stanowisko w sprawie zmian związanych z wynagrodzeniami w sektorze finansów publicznych. OPZZ uważa wzrost płac w tym sektorze za niezbędny, jednak ustawa przyjęta przez Sejm RP nie zawiera regulacji uzupełnionych o rozwiązania systemowe, które zwiększyłyby wynagrodzenia w sferze budżetowej w dłuższym horyzoncie czasowym – o co od dawna postuluje OPZZ – a jednie rozwiązania o charakterze doraźnym, jednorazowo zwiększające wynagrodzenia pracowników w 2023 r. OPZZ zauważyło ponadto, że przewidziane w ustawie rozwiązania, choć zasadnie zwiększają środki na płace w sektorze finansów publicznych, to absolutnie nie przystają do potrzeb pracowników tego sektora w zakresie otrzymywanych przez nich wynagrodzeń. W związku z tym, zwróciliśmy się o wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą na zrekompensowanie pracownikom sfery budżetowej strat, które ponieśli w ostatnich latach w wyniku inflacji oraz zamrażania wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej. W naszej ocenie wymaga to dodatkowej, 20% podwyżki wynagrodzeń pracowników sfery budżetowej jeszcze w roku 2023. Wskazaliśmy także, że w kolejnym roku wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej powinien zostać zrealizowany poprzez podwyżki wynagrodzeń zasadniczych o 24%. Dopiero takie zmiany bowiem w obszarze wynagrodzeń w sektorze publicznych, pozwolą według OPZZ, przywrócić konkurencyjność ich poziomu względem stawek obowiązujących w sektorze przedsiębiorstw oraz realnie przeciwdziałać ubożeniu pracowników sektora publicznego. (KP)