23 kwietnia 2024

W trakcie wczorajszego (22 kwietnia br.) posiedzenia plenarnego Rady Dialogu Społecznego skupiono się głównie na omówieniu aktualnych inicjatyw Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, strategii dotyczącej osób starszych oraz aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 roku. W posiedzeniu, obok przewodniczącej Rady Dialogu Społecznego, minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, uczestniczyli: wiceminister Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych oraz wiceminister Sebastian Gajewski. Wiceminister Łukasz Krasoń poinformował, że w trosce o aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnościami udało się rządowi wygospodarować 770 mln zł na rok 2024 i kolejny, aby dofinansowania do wynagrodzeń dla pracowników z niepełnosprawnościami wzrosły o 15 proc. Następnie przewodnicząca RDS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przedstawiła informacje dotyczące inicjatyw i działań ministerstwa, które aktualnie są objęte wykazem prac legislacyjnych Rady Ministrów. Szefowa ministerstwa rodziny dodatkowo zaznaczyła, że obecnie trwają prace nad zmianami w Kodeksie Pracy, które zakładają uwzględnienie do okresów zatrudniania prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto, ministerstwo pracuje nad implementacją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczącej adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE. Minister Marzena Okła-Drewnowicz, odpowiedzialna za politykę senioralną, omówiła z kolei wyzwania stojące przed rynkiem usług wspierających osoby starsze w Polsce oraz proponowane przez rząd rozwiązania mające na celu ich wsparcie. Zwróciła uwagę na perspektywę demograficzną i starzenie się społeczeństwa. Realnym do wprowadzenia rozwiązaniem systemowym w obszarze opieki nad osobami starszymi, ale i wymagającymi opieki oraz niesamodzielnymi będzie bon senioralny czyli świadczenie pozwalające na sfinansowanie usługi wsparcia o charakterze opiekuńczym w miejscu zamieszkania seniora. Minister przedstawiła także konieczność zmian w sektorze opieki, zwłaszcza w systemie kształcenia kadr, uprządkowania bazy placówek i ich finansowania. Szczegóły rozwiązań będą znane w III kwartale br. Przedstawiciele OPZZ oraz członkowie RDS, wraz z przewodniczącym OPZZ, zwrócili uwagę na konieczność powrotu do dyskusji w ramach zespołów problemowych RDS odnośnie rozwiązań zawartych w Porozumieniu strony społecznej RDS na rzecz aktywnego starzenia się z 8 czerwca 2020 r., zasadność ponad resortowej dyskusji na temat polityki senioralnej państwa, otwartość na dialog w obszarze pomocy społecznej i opieki z wykorzystaniem dotychczasowych prac Trójstronnego Branżowego Zespołu ds. Pomocy Społecznej.  W ocenie OPZZ niezbędne jest także uporządkowanie systemu opieki długoterminowej w Polsce. Następnie Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaprezentowało informację na temat aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 roku (KPEiK). Przewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski, oceniając Krajowy Plan Energii i Klimatu, wskazał, że pierwsza część aktualizacji KPEiK została przesłana Komisji Europejskiej bez konsultacji ze stroną społeczną, co należy ocenić negatywnie. O istnieniu KPEiK OPZZ dowiedziało się od Komisji Europejskiej a nie od przedstawicieli polskiego rządu. W związku z tym całą sytuację uważamy za naganną. KPEiK budzi wiele pytań i wątpliwości, zwłaszcza w kontekście drastycznych zmian planowanych w sektorze energetycznym. Przejście z udziału węgla w produkcji energii na poziomie 61% w 2023 roku do zaledwie 29% w ciągu zaledwie 6 lat, zwłaszcza poprzez szybki spadek udziału węgla brunatnego już od 2025 roku, jest wyzwaniem o ogromnej skali. Dodatkowo, liczba pracowników zatrudnionych w wydobyciu węgla oraz w elektrowniach i branżach zależnych sięgająca kilkuset tysięcy osób, sprawiają, że planowane zmiany wywołują uzasadnione obawy o los tych pracowników. Planowane działania są gwałtowne i znacznie różnią się od dotychczas obowiązujących zapisów Polityki Energetycznej Polski do roku 2040. Budzą też uzasadnione obawy o los setek tysięcy pracowników, tym bardziej, że dedykowane wsparcie dla regionów węglowych ujmuje tylko obszary objęte unijnymi Funduszami Sprawiedliwej Transformacji, a nie obejmuje pozostałych jak choćby rejon Bogatyni czy Zagłębia Lubelskiego. Piotr Ostrowski podkreślił, że rosnące ceny uprawnień do emisji oraz zaplanowane rozszerzenie systemu ETS na kolejne branże jak transport czy budownictwo, jak również wprowadzanie w życie mechanizmu CBAM wiążą się z rosnącymi kosztami dla przemysłów emisyjnych np. hutnictwa, produkcji chemicznej czy cementowej. Stanowi to zagrożenia dla funkcjonowania przemysłu w Polsce, który w naszym kraju odpowiada za większą część PKB niż średnia unijna i generuje 27% wszystkich miejsc pracy w kraju. W tej sytuacji rozsądnym byłoby połączenie planowania polityk klimatyczno-energetycznych z polityką przemysłową państwa. Polityka przemysłowa Polski niestety nie istnieje, a my jako OPZZ od lat wnioskujemy o jej stworzenie i zwiększenie roli państwa i strony społecznej w planowaniu strategii w tym zakresie. Inną kwestią budzącą obawy OPZZ jest m.in. niemal dwukrotny wzrost ilości produkcji energii z gazu planowany na rok 2030 względem stanu na rok 2023 (z 16,5 na 31,9 TWh). Rodzi to pytania o dostępność surowca, którego nie mamy w takich ilościach na terenie kraju, a możliwości jego sprowadzania oraz ceny stały się znacznie mniej pewne po napaści Rosji na Ukrainę w 2022 roku. OPZZ oczekuje, że dalszy proces tworzenia KPEiK będzie transparentny i prowadzony z udziałem związków zawodowych. Leży to bowiem w interesie strony rządowej, ponieważ jak pokazuje historia, żaden strategiczny plan państwa bez uzyskania akceptacji strony społecznej nie ma szans na pełną realizację.

15 kwietnia 2024

W nawiązaniu do założeń pierwszego posiedzenia zespołu problemowego ds. sprawiedliwej transformacji, które miało miejsce 27 lutego w centrali OPZZ oraz stanowiska Prezydium OPZZ z dnia 19 marca w sprawie zagrożeń społecznych i gospodarczych wynikających z polityk Europejskiego Zielonego Ładu  Rada OPZZ Województwa Opolskiego w dniu 28 lutego na WRDS w Opolu, zgłosiła wniosek do Planu Pracy WRDS o powołanie w trybie pilnym również wojewódzkiego zespołu ds zespołu problemowego ds. sprawiedliwej transformacji, który miałby zmapować zagrożenia na region opolski oraz pomóc w legislacji opiniodawczo. Działanie Rady w Opolu jest spójne również z przyjętym dnia 19.03.2024 r. przez Prezydium OPZZ stanowiskiem w sprawie zagrożeń społecznych i gospodarczych wynikających z polityk Europejskiego Zielonego Ładu. Marszałek województwa opolskiego pan Andrzej Buła, który objął dnia 27 lutego przewodniczenie WRDS w Opolu, przyjął pozytywnie wniosek strony społecznej uwzględniając go do realizacji na najbliższym Prezydium Wrds. Wychodząc na przeciw oczekiwaniom pracowników w siedzibie Rady Wojewódzkiej OPZZ odbyło się już pierwsze spotkanie z Dyrektorem PGE GiEK Oddział Elektrownia Opole, który w odpowiedzi na zaproszenie Wojciecha Rajchela Przewodniczącego Rady oraz Jakuba Gronowskiego Przewodniczącego MZZ Pracowników przy Elektrowni Opole, potwierdził wolę i zadeklarował chęć pełnej współpracy i dialogu z OPZZ w wypracowaniu sposobu na sprawiedliwą transformację. Podkreślał, że strategie i stanowiska opracowywane przez PGE GiEK Oddział Elektrownia Opole, będą dialogiem ze związkami zawodowymi. W ocenie Strony Społecznej szeroko rozumianej, jedyną szansą na przeprowadzenie transformacji w sposób sprawiedliwy i bezpieczny jest wspólne zaangażowanie się wszystkich partnerów społecznych w ramach dialogu społecznego w proces dokładnego mapowania wspólnych szans i zagrożeń. Dialog społeczny umożliwi wyrażenie potrzeb, jak również obaw zarówno ze strony Pracodawców jak i Pracowników. Transformacja energetyczna realizowana w tak szybkim tempie niesie za sobą szereg obaw oraz niepewności spowodowanej zmianami generowanymi na skutek jej wdrażania. Jako strona społeczna uczestnicząca w nowej strategii transformacji reprezentując przy tym interesy pracowników, jak i ich rodzin zmuszeni jesteśmy odpowiedzieć na oczekiwania społeczne, w tym zmiany regulacyjne. Jednocześnie jako Rada OPZZ Województwa Opolskiego oczekujemy, aby głos doradczy naszych przedstawicieli pracujących w zakładach pracy, obarczonych szeroko rozumianą transformacją energetyczną, był dla Pracodawców ważny i merytoryczny w nadchodzącym trudnym - dla obydwu stron - procesie transformacji. Powołanie wspólnego zespołu problemowego ds. transformacji na poziomie WRDS- w Opolu jest ważnym krokiem i uzupełnieniem ogólnej perspektywy realizacji polityki Unii Europejskiej w naszym kraju oraz województwie z zachowaniem odpowiedniego bezpieczeństwa w jej wdrażaniu. W związku z powyższym niedługo zaprosimy Pracodawców, jako ekspertów poszczególnych branż t.j. górnictwo i energetyka, hutnictwo, transport, rolnictwo, przemysł, budownictwo, stanowiących głos doradczy, do dialogu społecznego, a tym samym do podjęcia współpracy na wszystkich możliwych płaszczyznach, celem zabezpieczenia zagrożonych podczas transformacji energetycznej miejsc pracy.

22 marca 2024

Na posiedzeniu 19 marca Prezydium OPZZ przyjęło stanowisko w sprawie zagrożeń społecznych i gospodarczych wynikających z polityk Europejskiego Zielonego Ładu i zażądało rewizji jego postanowień. Organ OPZZ zwrócił uwagę na skalę wyzwań jakie stoją przed naszym krajem oraz na konieczność prowadzenia sprawiedliwej i zrównoważonej transformacji która obok czynników środowiskowych niezbędnie uwzględnia koszty społeczne. Dyskusja wokół Zielonego Ładu rozgorzała w ostatnich tygodniach w związku z trwającymi protestami rolników, którzy zwracają uwagę na kwestie importu żywności, ale też na trudności związane z implementacją polityk klimatycznych w swojej branży. Prezydium OPZZ przypomniało: „Od dawna alarmowaliśmy, że zmiany związane z Zielonym Ładem nie są wprowadzane z należytym uwzględnieniem opinii związków zawodowych i konsultacji społecznych, szczególnie wśród grup zawodowych, które bezpośrednio są narażone na ich skutki. (…) Zmiany w transformowanej gospodarce dotyczą nie tylko zatrudnionych w przemyśle surowcowo-energetycznym, którzy sygnalizują swoje obawy od lat, ale również pracowników wielu innych branż, także niezwiązanych z energetyką, przemysłem ciężkim czy rolnictwem.” Prezydium nawołuje więc do rewizji polityk Zielonego Ładu ze względu na ich negatywny wpływ na sytuację materialną społeczeństwa, groźbą utraty wielu miejsc pracy oraz skalą wyzwań stojących przed licznymi branżami, szczególnie przemysłu i transportu. Polityki te stawiają społeczeństwa Polski i Europy w nierównej sytuacji względem reszty świata, szczególnie największych emitentów gazów cieplarnianych - Chin oraz USA, które mocno dotują swoje gospodarki oraz energetykę. Prezydium nie pomija, kwestii przyczyn polityk klimatycznych. Nawołuje jednak do odpowiedzialnej transformacji, która gwarantuje dobrej jakości, godne miejsca pracy i rozsądne, stopniowe przemiany regionów związanych z tradycyjną energetyką: Prezydium OPZZ zauważa, że zmiana klimatu jest poważnym wyzwaniem, a stan przyrody wpływa na nasze codzienne funkcjonowanie, zdrowie, pracę i edukację. Poprawa warunków życia dziś i w przyszłości, przez zapobieganie negatywnym zmianom środowiska naturalnego, to ten cel transformacji, z którym trudno się nie zgodzić. Mając to na uwadze, trzeba podkreślić, że zmiany muszą być prowadzone w sposób zrównoważony, a transformacja musi być sprawiedliwa w wymiarze kosztów społeczno-ekonomicznych. Rządzący powinni brać pod uwagę także rzeczywiste problemy, które z rozwiązań Zielonego Ładu wynikają już teraz. Prezydium zwraca uwagę na liczne fakty, które powodują wyjątkową pozycję Polski wobec polityk klimatycznych: najwyższe w Europie zatrudnienie w produkcji i obróbce paliw kopalnych, największe w Unii zatrudnienie w transporcie drogowym, najwyższy udział węgla w produkcji energii, czy wysoki na tle państw Unii udział przemysłu w PKB. Ponadto miejsca pracy oparte dziś na paliwach kopalnych są silnie ukorzenione w systemie gospodarczym i wpływają także na zatrudnienie wielu innych osób, czego przykładem jest górnictwo i energetyka węglowa. Prezydium nawołuje do silniejszego dialogu w trwającej transformacji i większego wpływu społeczeństwa na dotyczące go zmiany. Jego brak prowadzi do widocznych napięć i niezadowolenia. Stanowisko było przygotowane we współpracy z prezydium zespołu problemowego OPZZ ds. sprawiedliwej transformacji. Po uchwaleniu przez Prezydium OPZZ zostało ono przekazane do szefowych i szefów czterech ministerstw, które są najmocniej związane z kreowaniem i wdrażaniem polityki klimatycznej w Polsce: Pauliny Hennig-Kloski – Minister Klimatu i Środowiska, Marzeny Czarneckiej – Minister Przemysłu, Borysa Budki – Ministra Aktywów Państwowych oraz Krzysztofa Hetmana – Ministra Rozwoju i Technologii. Pełna treść stanowiska dostępna TUTAJ. MZ

22 marca 2024

Na posiedzeniu 19 marca, Prezydium OPZZ podjęło stanowisko ws. sytuacji wynikłej po orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wobec kopalni Turów. Orzeczenie uchyliło decyzję środowiskową dla wydobycia węgla w kopalni, czym postawiło pod znakiem zapytania możliwość funkcjonowania całego o kompleksu wraz z elektrownią. Prezydium krytycznie odniosło się do takiego obrotu spraw, który może grozić nawet przedwczesnym i nieplanowanym zamknięciem zakładu i zwolnieniami pracowników. „W kopalni, elektrowni i spółkach zależnych kompleksu Turów zatrudnionych jest ok. 5 tysięcy ludzi, a liczba osób, pośrednio związanych z działalnością kopalni sięga kilkudziesięciu tysięcy. To zdecydowanie największy pracodawca nie tylko w gminie Bogatynia, ale w całej południowo-zachodniej części Dolnego Śląska odpowiadający także za wielomilionowe wpływy podatkowe i składkowe wspierające samorządy i państwo polskie.” Prezydium zaapelowało do władz o jak najszybsze rozwiązanie problemu w kompleksie Turów i zadeklarowało chęć konstruktywnego dialogu w tej sprawie. Zwróciło także uwagę na to, iż należy znaleźć przyczynę, przez którą doszło do nieprawidłowości skutkujących uchyleniem decyzji środowiskowej umożliwiającej pracę kopalni. Prezydium podkreśliło, ze sprawa ma znaczenie nie tylko dla pracowników kompleksu z Bogatyni i firm z nim kooperujących oraz mieszkańców regionu Turoszowskiego, ale wpływa na całe polskie społeczeństwo, gdyż elektrownia Turów produkuje kilka procent krajowej energii elektrycznej. Całość treści stanowiska dostępna TUTAJ

12 lutego 2024

Zespół problemowy ds. sprawiedliwej transformacji został powołany przez Prezydium OPZZ na posiedzeniu 16 stycznia 2024. Do 20 lutego potrwają zapisy członków przez formularz zgłoszeniowy przesłany Radom Wojewódzkim i Ogólnokrajowym Organizacjom Członkowskim. Powołanie zespołu jest odpowiedzią OPZZ na widoczną potrzebę wynikającą z coraz większego tempa toczącej się w ostatnich latach w Polsce transformacji klimatyczno-energetycznej. Transformacja ma i będzie miała wpływ także na pracowników, czego już są świadomi przedstawiciele takich branż jak górnictwo, energetyka, przemysł ciężki. Proces dochodzenia do neutralności klimatycznej potrwa jednak kilkadziesiąt lat i prędzej czy później będą w nim uczestniczyć także kolejne grupy zawodowe począwszy od pracowników transportu, budownictwa, czy rolnictwa i wielu innych. Na warunkach zatrudnienia odbija się nie tylko nowe prawodawstwo , ale także jego przyczyna, czyli zmiana klimatu. Już teraz ma ona wpływ na działalność kolejnych sektorów w których warunki atmosferyczne dają o sobie znać np. przez wyższe temperatury (prace na zewnątrz, ale też w budynkach bez klimatyzacji, nowe wyzwania dla ochrony zdrowia), bardziej suchą glebę (rolnictwo, leśnictwo, pożarnictwo), brak śniegu (turystyka) i wiele innych. Najważniejsze jednak by zmiany prawne i gospodarcze zachodziły z udziałem społeczeństwa z uwzględnieniem wymiaru społecznego i sprawiedliwości procesu transformacji. To może się wydarzyć tylko z udziałem nas, pracowników. Dlatego zachęcamy do czynnego udziału w pracach zespołu, który ma być do tego pomocnym i sprawczym narzędziem. Będzie odpowiedzialny za kształtowanie stanowisk i opinii w zakresie transformacji klimatycznej, monitorowanie i ocenę tego procesu oraz wspieranie w nim pracowników. Osoby wyznaczone jako przedstawiciele swoich organizacji mogą zgłaszać się przez formularz dostępny poniżej na adres: sekretariat@opzz.org.pl Formularz zapisów do zespołu TUTAJ Regulamin prac zespołu TUTAJ

06 lutego 2024

Wczoraj, 5.02, Minister Przemysłu Marzena Czarnecka i Minister Aktywów Państwowych Borys Budka spotkali się w Brukseli z wiceszefami Komisji Europejskiej Margrethe Vestager, komisarz ds. konkurencji i Maroszem Szefczoviczem, odpowiedzialnym za wdrożenie Europejskiego Zielonego Ładu. Rozmowy dotyczyły głównie pomocy publicznej wynikającej z dwóch umów społecznych dla górnictwa i energetyki węglowej. Maciej Zaboronek – ekspert ds. polityki klimatycznej Dobra wiadomość jest taka, że jak wynika z komunikatów Komisji Europejskiej (KE) i Ministerstwa Aktywów Państwowych jasna staje się kwestia zabezpieczeń socjalnych (czteroletnich urlopów przedemerytalnych i odpraw) dla pracowników sektora elektroenergetycznego i wydobycia węgla brunatnego. Komisja stwierdziła, że nie są one traktowane jako pomoc publiczna, która mogłaby podlegać ograniczeniom, co więcej, są ważnym elementem procesu sprawiedliwej transformacji i mogą być wdrażane. Oznacza to, że przewidziane ok. 1,3 miliarda złotych wsparcia dla pracowników wygaszanych zakładów będzie mogło być wypłacane bez przeszkód formalnych ze strony KE. Rozmowy nie przyniosły jednak rozstrzygnięć w kwestii drugiej, „większej” umowy społecznej dotyczącej branży węgla kamiennego i przewidzianego w niej systemu wsparcia dla spółek górniczych. Notyfikacja KE jeszcze nie nastąpiła i wg. informacji MAP negocjacje mają być kontynuowane. Przedstawiciele OPZZ, w tym przewodniczący Piotr Ostrowski, spotkali się z Minister Marzeną Czarnecką w styczniu br. Umowy społeczne dla górnictwa i ich waga dla naszej organizacji były jednym z najważniejszych tematów tych rozmów. OPZZ otrzymało wtedy zapewnienie o lepszym niż dotąd informowaniu strony społecznej o prowadzonych przez rząd sprawach w KE. Trzeba zauważyć, że za notyfikacją umów społecznych i niezbędnym wsparciem dla pracowników przemysłu energetycznego w Polsce opowiedziały się w zeszłym tygodniu najważniejsze Europejskie i Światowe centrale związkowe: Światowa Konfederacja Związków Zawodowych, Europejska Konfederacja Związków Zawodowych, IndustiAll Europe oraz IndustriAll Global Union. We wspólnym oficjalnym komunikacie podkreślają, że wsparcie przewidziane w umowie społecznej jest konieczne i nawołują zarówno rząd polski jak i KE do realizacji porozumień w zakresie ochrony pracowników, zachowania standardów dialogu społecznego i zapewnienia nowych, godnych miejsc pracy w zamian za wszelkie likwidowane w procesie transformacji. Centrale podkreślają także wyjątkową skalę wyzwania przed jakim stoi polski sektor energetyczny i jego pracownicy oraz wyrażają solidarność ze swoimi polskimi członkami. Dokument, po angielsku, dostępny TUTAJ.