W siedzibie Ministerstwa Klimatu i Środowiska odbyło się spotkanie konsultacyjne z przedstawicielami strony społecznej w związku z trwającym procesem konsultacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu. Obecni byli m.in. sekretarz stanu Urszula Zielińska oraz prezes PSE Grzegorz Onichimowski.

Spotkanie rozpoczął dyrektor Departamentu Strategii i Analiz MKiŚ Wojciech Racięcki odnosząc się do zebranych w procesie konsultacji propozycji strony społecznej (wśród których dominowały uwagi OPZZ). W związku z opiniami, które zwracały uwagę na konieczność uwzględnienia w KPEiK strategii zmian w zatrudnieniu, ochrony miejsc pracy oraz wpływu polityk klimatycznych na krajowy przemysł, ministerstwo zaproponowało debatę nad trzema wątkami możliwymi do wpisania do KPEiK:

- pierwszeństwo dla inwestycji związanych z transformacją klimatyczną na obszarach społecznie wrażliwych,

- wsparcia modernizacji zakładów przemysłowych – w kierunku bezemisyjnym z gospodarką obiegu zamkniętego,

- wsparcia budowy nowego przemysłu zgodnie z celami transformacji klimatycznej i zapewniającego dobrej jakości miejsca pracy.

Środki na inwestycje miałyby pochodzić głównie z funduszy unijnych. Przedstawiciele MKiŚ wskazali, że fundusze dostępne dla Polski w perspektywie budżetowej UE do 2027 roku (ponad 500 mld zł) wystarczą na ponad 2/3 inwestycji do wykonania w tym zakresie do roku 2030, z możliwością pozyskania kolejnych środków w następnym budżecie Wspólnoty po roku 2027. 

Dyskusja dotyczyła też konieczności poprawy KPEiK w kontekście wystarczalności mocy systemu energetycznego. Do tego odnosił się prezes Polskich Sieci Energetycznych, Grzegorz Onichimowski. Szef PSE wskazał, że w najbliższych kilku latach nie może dojść do wyłączenia węglowych czy gazowych bloków energetycznych ze względu na konieczność ich funkcjonowania w systemie. W kolejnych latach powinien powstać nowy system wsparcia na wzór obecnego rynku mocy, który zapewni funkcjonowanie tego typu energetyki do momentu zastępowania jej innymi stabilnymi niskoemisyjnymi źródłami wytwórczymi. Rosnący udział OZE w systemie będzie jednak oznaczał mniejszy czas pracy jednostek na paliwa kopalne w skali roku i mniejsze zużycie tych paliw (węgiel, gaz).

Przedstawiciele OPZZ sygnalizowali chęć pomocy w opracowaniu  rozwiązań dla bloków klasy 200 MW i możliwości ich funkcjonowania z uwzględnieniem losu pracowników. Strona społeczna zaznaczała także konieczność umacniania systemów osłonowych w procesie transformacji i dalszych prac nad wdrażaniem umów społecznych dla górnictwa i energetyki. Padało wiele uwag dotyczących wygórowanych wymogów stawianych przemysłowi i przedsiębiorstwom w Polsce w związku z planami klimatycznymi, z których część trudna będzie do realizacji, szczególnie biorąc pod uwagę malejąca konkurencyjność europejskiego wytwórstwa i możliwe rosnące koszty produkcji. Zwracano też uwagę na tempo i koszty transformacji, którymi nie powinno być dociążane społeczeństwo, szczególnie najmniej zamożni.

OPZZ odnosiło się także do propozycji ministerstwa względem wydatkowania środków na transformację z uwzględnieniem priorytetu dla społeczności szczególnie wrażliwych oraz wsparcia krajowego przemysłu. Wskazaliśmy, że jest to kierunek godny zainteresowania i może wpisywać się w proponowany w naszej centrali rozwój strategii przemysłowej kraju, ale potrzeba więcej konkretów i zdefiniowania szczegółowych ram propozycji przedstawionych przez MKiŚ. Minister Urszula Zielińska zapowiedziała, że w styczniu powinno odbyć się kolejne spotkanie kontynuujące poruszone wątki.

OPZZ reprezentowali Artur Wilk - przewodniczący zespołu problemowego ds. sprawiedliwej transformacji, Arkadiusz Siekaniec – wiceprzewodniczący ZZ Górników w Polsce, Artur Jacek Wilkoń - wiceprzewodniczący FZZ Metalowców i Hutników oraz Maciej Zaboronek – ekspert ds. polityki klimatycznej.