Minęły cztery miesiące i mimo powiadomienia przez związki zawodowe z OPZZ Premiera, ministrów, posłów i europarlamentarzystów nie podjęto żadnych działań pozwalających na uratowanie przedsiębiorstwa, które produkuje kluczowy dla wielu sektorów gospodarki wyrób: wysokiej jakości sodę kalcynowaną. Już pod koniec czerwca w zakładzie spółki w Janikowie ma nastąpić trudna do odwrócenia hibernacja prowadząca do jego wygaszenia a ostatni pracownicy mają odejść w lipcu br. To wysokiej jakości specjaliści - załoga o unikatowych zdolnościach w skali Europy i bardzo trudna do zastąpienia. QEMETICA Soda Polska S.A. jest jedynym producentem sody kalcynowanej w Polsce.
Będzie to kryzys dla regionalnego rynku pracy, kooperantów i miasta Janikowo, dla którego QEMETICA Soda Polska S.A. produkuje energię cieplną i odprowadza ścieki. Miasto będzie musiało ponieść duże koszty w związku z zamknięciem zakładu. Ponowne uruchomienie produkcji sody będzie bardzo trudne technicznie i niezwykle kosztowne, zatem prawdopodobieństwo powrotu do produkcji jest małe. Rząd musi zatem pilnie uruchomić działania ratunkowe. Pozostawienie spółki bez pomocy pogrąży nie tylko Janikowo a w dalszej kolejności jej drugi zakład – w Inowrocławiu. Oznacza to dramat dla województwa kujawsko-pomorskiego, gdzie skoncentrowana jest produkcja sody a zatrudnienie w zakładach i u ich kooperantów znajduje kilka tysięcy pracowników.
Soda kalcynowana jest niezbędna do wytworzenia wyrobów szklarskich, hutniczych, cementowych, spożywczych czy farmaceutycznych. To także newralgiczny produkt do produkcji i przechowywania paliw takich jak ropa i gaz. Zakład, jak ten w Janikowie, przekształca solankę, produkt uboczny produkcji paliw w sodę – co chroni wody gruntowe przed ogromnym zanieczyszczeniem i skażeniem środowiska. Pozwala też na magazynowanie paliw.
Ważne zatem aby, państwo było samodzielne w produkcji sody kalcynowanej. Umożliwia to bowiem utrzymanie bezpieczeństwa państwa w kluczowych sektorach gospodarki, w tym energetycznym. Także z punktu widzenia obronności państwa niezależność w produkcji takich wyrobów jak soda jest newralgiczna. Zabezpiecza to ciągłość procesu technologicznego istotnych wyrobów dla funkcjonowania państwa, w tym paliw. Bez zakładów sodowych nie mogą funkcjonować de facto m.in. magazyny paliw. Co istotne, rola zakładów produkujących sodę będzie wzrastać wraz ze zmianą miksu energetycznego w Polsce wyznaczonego przez rząd w Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. Jest to tym ważniejsze, że w najbliższych latach zapotrzebowanie na pojemność takich magazynów będzie rosło, zarówno w przypadku gazu ziemnego jak i wodoru czy biomasy. Brak takich zakładów produkujących sodę kalcynowaną i funkcjonujących na terenie Polski może stanowić istotną barierę transformacji energetycznej. Reakcja państwa jest zatem niezbędna.
Problemy sektora chemicznego w Polsce nie ograniczają się tylko do Janikowa. Są związane z nieuczciwą konkurencją spoza Unii Europejskiej, łamaniem ograniczeń handlu z Rosją oraz kosztami emisji w systemie EU ETS - dotyczą wielu zakładów w całym kraju i wymagają interwencji rządu, także na arenie międzynarodowej, w tym Unii Europejskiej. Widoczna jest po raz kolejny potrzeba aktywnej polityki przemysłowej państwa, przeciwdziałanie utracie jego potencjału. Rząd musi też naciskać na Komisję Europejską na działania skutecznie chroniące konkurencyjność gospodarki UE.
OPZZ po raz kolejny zawnioskował dziś do Premiera o działania pomocowe dla QEMETICA Soda Polska S.A. Prezes Rady Ministrów musi skoordynować działania ministrów odpowiedzialnych za funkcjonowanie sektora chemicznego by utracie miejsc pracy w przemyśle i zapobiec utracie jego potencjału. Zawnioskowaliśmy także, aby problemem zakładu w Janikowie zajęła się pilnie Rada Dialogu Społecznego. OPZZ oczekuje, że Premier nie zlekceważy sprawy i zobaczymy szybką reakcja rządu na nasz apel.?
O dramatycznej sytuacji pracowników spółki QEMETICA Soda Polska S.A. pisaliśmy już w lutym br.
(KP, MZ)
