Stanowisko Zespołu ds. Równości OPZZ

Sprzeciw wobec zniszczenia mienia – art. 288  Kodeksu karnego
Dotyczy: zdarzenia z dnia 11 czerwca 2025 r., w wyniku działań posła Grzegorza Brauna

Na podstawie dostępnych informacji, w dniu 11 czerwca 2025 r. doszło do aktu zniszczenia wystawy poświęconej wartościom równości, tolerancji i poszanowania praw człowieka, zlokalizowanej w  Sejmie. Sprawcą czynu był poseł na Sejm RP, Grzegorz Braun, który z premedytacją uszkodził elementy wystawy stanowiącej własność prywatną. Działanie to nosi znamiona przestępstwa określonego w art. 288 § 1 Kodeksu karnego, zgodnie z którym:
„Kto cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”

W tym przypadku mamy do czynienia nie tylko z naruszeniem prawa własności, lecz także z aktem o charakterze symbolicznym, wymierzonym w podstawowe wartości konstytucyjne – takie jak równość wobec prawa, poszanowanie godności człowieka oraz zakaz dyskryminacji. Wystawa, która została zniszczona, stanowiła istotny element działań edukacyjnych i społecznych mających na celu promowanie praw człowieka oraz przeciwdziałanie uprzedzeniom i wykluczeniu.

Podkreślenia wymaga fakt, że osobą dopuszczającą się tego czynu był urzędnik państwowy, sprawujący funkcję zaufania publicznego. Tym bardziej niepokojący jest fakt, że działanie to miało miejsce w przestrzeni publicznej i było obliczone na efekt demonstracyjny. Tego rodzaju zachowanie może prowadzić do eskalacji postaw nietolerancji i przemocy symbolicznej, co pozostaje w sprzeczności z obowiązkami przedstawicieli władzy publicznej.

Czyn posła Grzegorza Brauna, wypełnia znamiona przestępstwa z art. 288 § 1 k.k., a ponadto może być rozpatrywany również w kontekście naruszenia przepisów o ochronie dóbr kultury, wolności wypowiedzi artystycznej oraz przepisów ustawy o przeciwdziałaniu dyskryminacji. Działanie to naruszyło nie tylko mienie, ale również wartości społeczne chronione prawem.

W związku z powyższym:

  • wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec tego aktu wandalizmu,
  • wnosimy o podjęcie niezwłocznych czynności wyjaśniających, w tym wszczęcie postępowania przygotowawczego,
  • wnioskujemy o ustalenie wszystkich okoliczności zdarzenia, a także ewentualnego pociągnięcia do odpowiedzialności sprawcy lub sprawców, z uwzględnieniem pełnej mocy obowiązującego prawa,
  • apelujemy o potraktowanie sprawy z należytą powagą, mając na względzie nie tylko wymiar prawny, ale i społeczny skutków tego czynu.

Zniszczenie przestrzeni symbolicznej poświęconej równości nie może pozostać bez odpowiedzi, zwłaszcza gdy dokonywane jest przez osoby piastujące funkcje publiczne. W obronie równości, tolerancji i praw człowieka obowiązkiem organów państwa jest zdecydowana reakcja.