Reprezentatywne organizacje związkowe: Forum Związków Zawodowych, NSZZ ,,Solidarność’’ oraz Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych w dniu 18 sierpnia br. skierowały do Prezydenta RP Karola Nawrockiego wspólne stanowisko do ustawy wprowadzającej zmiany w sektorze szpitalnictwa w Polsce. Ustawa z dnia 5 sierpnia br. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o działalności leczniczej - oczekuje na rozpatrzenie przez Prezydenta RP.

Renata Górna, dyr. Wydziału Polityki Społecznej OPZZ
członek Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia

W piśmie wspólnie wyrażamy obawy, że skutkiem wdrożenia zmian mogą być głębokie przekształcenia struktury i zakresu funkcjonowania publicznych szpitali w Polsce, co w sposób bezpośredni lub pośredni może zmienić lub ograniczyć dostęp pacjentów do gwarantowanych świadczeń zdrowotnych. Ustawa nie wprowadza żadnej kontroli i monitorowania procesu przekształceń własnościowych sektora szpitalnictwa, także marginalizuje obszar zagadnień pracowniczych. Tak duża zmiana systemowa wymaga kompleksowej diagnozy potrzeb zdrowotnych mieszkańców danego regionu, uwzględnienia aspektów demograficznych czy deficytów dostępności pacjentów do opieki zdrowotnej. Nie odnajdujemy tych elementów w uchwalonej regulacji.

Najważniejsze zastrzeżenia naszych organizacji związkowych do uchwalonej ustawy dotyczą m.in.:

  • wybiórczych konsultacji społecznych: ustawa, na etapie projektu (jest to trzecia wersja) nie była przedmiotem konsultacji społecznych w ramach rządowego procesu konsultacji z centralami związkowymi, a błyskawiczny proces legislacyjny w parlamencie nie dawał szans na rzetelną debatę;
  • marginalizowania zagadnień pracowniczych i pomijania ustawowych uprawnień zakładowych organizacji związkowych do opiniowania i konsultowania wszelkich kwestii pracowniczych, zwłaszcza w procesie przekształceń, zmian profilu, konsolidacji, przeniesienia, a nawet likwidacji części czy całości podmiotów leczniczych – zakładów i miejsc pracy dla pracowników ochrony zdrowia;
  • pogorszenia dostępności do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych poprzez elastyczne i niekontrolowane w sposób systemowy przekształcenia oddziałów szpitalnych, łączenie szpitali czy procesy naprawcze - ustawa nie daje jakiejkolwiek gwarancji czy dostęp ten nie ulegnie pogorszeniu;
  • całościowego podejścia do procesu przekształceń własnościowych w ochronie zdrowia, braku systemowego monitorowania tego procesu przez władze publiczne i przeniesienia tej odpowiedzialności na samorządy;
  • znacznie zwiększonych obowiązków nałożonych na Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) i Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT), instytucji ustawowo powołanych do pełnienia innych ról w systemie ochrony zdrowia niż włączenie ich w procesy naprawcze i decyzyjne;
  • powstawania powiatowych centrów zdrowia bez jakiejkolwiek diagnozy potrzeb zdrowotnych mieszkańców powiatów w tym zakresie, zabezpieczenia kadrowego czy finansowego oraz jakichkolwiek środków finansowanych na ten cel;
  • braku odpowiedzialności ministra właściwego ds. zdrowia jako kreatora polityki zdrowotnej publicznego systemu ochrony zdrowia za funkcjonowanie systemu i gwarancją dostępności świadczeń finansowanych ze środków publicznych dla pacjentów oraz - co istotne zabezpieczeniem dominującej sfery publicznej pod względem usług i własności w systemie ochrony zdrowia.

Warto podkreślić, że nowa minister zdrowia już zapowiedziała nowelizację ustawy w przypadku podpisu przez Prezydenta, a wiceminister odpowiedzialny za wdrożenie reformy w dniu wczorajszym złożył rezygnację. Prezydent ma 21 dni na podpisanie ustawy od daty otrzymania dokumentu (8 sierpnia br. Marszałek Sejmu przesłał ustawę do Prezydenta). 
Pod koniec miesiąca poznamy tę decyzję.
Pismo 3 central związkowych do Prezydenta RP ws. szpitalnictwa – do pobrania