Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych przedstawiło opinię na temat projektu Strategii Rozwoju Polski do 2035 roku. OPZZ podkreśliło, że rządowy dokument, choć trafnie diagnozuje wiele wyzwań społeczno-gospodarczych, nie daje gwarancji ich skutecznej realizacji.
Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej
Według OPZZ, głównym mankamentem projektu Strategii jest pominięcie pracy i wynagrodzeń jako centralnych elementów rozwoju kraju. Rząd nie określił w niej konkretnych instrumentów prawnych i finansowych, które pozwoliłyby na poprawę jakości miejsc pracy ani zwiększenie udziału płac w PKB, który w Polsce od lat pozostaje poniżej średniej unijnej. Praca nie może być postrzegana wyłącznie jako koszt, lecz powinna być uznana za inwestycję. Strategia rozwoju, która nie ustanawia godnej pracy centralnym elementem polityki państwa, nie będzie w stanie osiągnąć swoich celów.
OPZZ skrytykowało również brak skutecznych mechanizmów negocjacji płacowych i polityki płacowej w sektorze publicznym i prywatnym. Wskazało także, że niedofinansowanie ochrony zdrowia, edukacji czy administracji publicznej prowadzi do spadku jakości usług i frustracji społecznej.
OPZZ zaproponowało wprowadzenie stałego mechanizmu corocznych negocjacji płacowych, powiązanych z dynamiką PKB, a także systemowej reformy wynagrodzeń w sektorze publicznym.
Zdaniem OPZZ, również polityka przemysłowa i transformacja energetyczna wymagają większej uwagi. Strategia nie definiuje jasno sektorów strategicznych ani nie zapewnia spójnych instrumentów wsparcia dla krajowego przemysłu. W kontekście transformacji energetycznej brakuje natomiast planów sprawiedliwej transformacji, chroniących miejsca pracy w górnictwie, hutnictwie czy energetyce konwencjonalnej, a także mechanizmów udziału lokalnych społeczności w procesie zmian.
Krytyka OPZZ dotyczy także system podatkowego, polityki mieszkaniowej i transportowej. OPZZ wskazało, że obecny system podatkowy faworyzuje kapitał kosztem pracy i nie sprzyja redystrybucji dochodów. W polityce mieszkaniowej, choć Strategia diagnozuje problem niedoboru mieszkań, brakuje rozwiązań ograniczających spekulację i wspierających dostęp do mieszkań socjalnych, komunalnych czy wynajmu dla średnio- i niskodochodowych gospodarstw. W zakresie transportu OPZZ podniosło konieczność ograniczenia wykluczenia transportowego.
W ocenie OPZZ, skuteczna Strategia musi powstawać w ramach dialogu społecznego. Konsensus między rządem, pracownikami i pracodawcami jest niezbędny do osiągnięcia długoterminowych celów państwa. Strategia powinna być traktowana nie tylko jako plan zwiększania konkurencyjności gospodarki, ale przede wszystkim jako kontrakt społeczny, w którym państwo realnie realizuje zasadę społecznej gospodarki rynkowej.
OPZZ postuluje, aby Strategia wyznaczała jasne wskaźniki dotyczące płac, zatrudnienia i dialogu społecznego, powiązała inwestycje z tworzeniem wysokiej jakości miejsc pracy, a także zapewniła opracowanie polityki przemysłowej, zapewniającej rozwój gospodarki.
OPZZ podkreśliło, że bez tych elementów Strategia ryzykuje powtórzenie błędów wcześniejszych dokumentów, pozostając jedynie deklaracją zamiast skutecznym narzędziem rozwoju społeczno-gospodarczego.
(nq)
