Podczas pierwszego, powakacyjnego posiedzenia Zespołu problemowego ds. ubezpieczeń społecznych RDS omówiono szeroki zakres zagadnień związanych z ubezpieczeniami społecznymi i funduszami emerytalnymi. Dyskutowano także o kolejnym etapie wdrażania przepisów podwyższających zasiłek pogrzebowy i aktualnych zmianach prawnych.
Renata Górna, Wydział Polityki Społecznej OPZZ
Podwyższenie zasiłku pogrzebowego, z dotychczasowych 4 tys. do 7 tys. zł (od 1 stycznia 2026 r.), znalazło wyraz z podpisanej 30 maja br. przez prezydenta A. Dudę nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. To jeden z postulatów OPZZ podnoszonych od wielu lat i dobry krok w kierunku dalszej waloryzacji świadczenia. Podczas posiedzenia Zespołu omawiano pakiet konsultowanych obecnie ze stroną społeczną projektów ustaw, wśród których znalazły się zmiany w zasadach i trybie składania oraz rozpatrywania wniosków o zasiłek pogrzebowy. Zgodnie z projektowanymi rozwiązaniami ustalenie prawa do zasiłku i jego wysokości co do zasady nie będzie wymagało wydania decyzji ZUS, jeżeli zasiłek przysługuje w ryczałtowej kwocie 4 tys. zł (od stycznia 7 tys. ) niezależnie od poniesionych kosztów. Decyzja ZUS będzie jednak wydawana w przypadkach wyjątkowych, np. gdy koszty pogrzebu poniosła więcej niż jedna osoba lub podmiot inny niż członek rodziny, pracodawca, gmina czy dom pomocy społecznej.
Tematyka pozostałych omawianych projektów obejmowała zmiany w organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz tzw. ,,ustawy zasiłkowej’’ o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Uzgodniono, że dokumenty rządowe dokonujące przeglądu systemu emerytalnego, jak i wypłaty emerytur ze środków OFE w okresie 2022–2024, zostaną omówione na kolejnym posiedzeniu.
Istotną część posiedzenia poświęcono na omówienie problematyki nienależnego przekazywania składek na ubezpieczenia społeczne przez przedsiębiorców, w szczególności podstaw podejmowania decyzji dotyczących dalszego postępowania ze składkami, które zostały opłacone nienależnie. Przypomniano, że nienależnie opłacone składki nie są konfiskowane, ani nie przepadają – a zgodnie z zasadami składki te są domyślnie zaliczane na poczet składek zaległych, bieżących lub przyszłych zobowiązań składkowych; istnieje także możliwość złożenia wniosku o zwrot nienależnie opłaconej składki w ciągu 5 lat. W toku dyskusji ustalono, że ministerstwo dokona analizy przepisów w kierunku ewentualnego doprecyzowania wątpliwości pojawiających się w praktyce.
Na zakończenie uzgodniono tryb pracy Grupy roboczej ds. oszczędzania w IKE, IKZE, PPE i PPK.
W posiedzeniu udział brali członkowie Zespołu – wiceprzewodniczący OPZZ Sebastian Koćwin i przewodniczący Sławomir Łukasiewicz (ZZ ,,Przeróbka'') oraz eksperci z Wydziału polityki Społecznej OPZZ: Renata Górna i Michał Polakowski. Spotkaniu przewodniczył Wojciech Nagel (BCC) z udziałem wiceministra Sebastiana Gajewskiego (MRP i PS).
Renata Górna