Trybunał potwierdza kluczowe zasady dyrektywy
W swoim orzeczeniu Trybunał potwierdził wszystkie środki związane z promowaniem układów zbiorowych pracy, w tym obowiązek, by państwa członkowskie przygotowały plany działania na rzecz zwiększenia ich zasięgu.
Chociaż uchylono artykuł 5(2) dyrektywy – określający szczegółowe kryteria oceny adekwatności ustawowego wynagrodzenia minimalnego – utrzymano w mocy pozostałe przepisy, w tym artykuł 5(1) i 5(4).
Pozostają one kluczowymi narzędziami w ustalaniu sprawiedliwego poziomu płacy minimalnej, gwarantującego godny poziom życia. Dyrektywa nadal odnosi się do tzw. „progów przyzwoitości”, czyli 50% mediany wynagrodzenia i 60% przeciętnego wynagrodzenia, jako punktów odniesienia przy ocenie adekwatności płac.
Esther Lynch: „Dyrektywa jest solidna – teraz czas na jej wdrożenie”
Sekretarz Generalna ETUC, Esther Lynch, podkreśliła:
„Niniejszy wyrok potwierdza, że dyrektywa w sprawie płacy minimalnej jest aktualna – UE może i musi działać na rzecz godziwych wynagrodzeń. Zasadnicze zasady dyrektywy pozostają nienaruszone, w tym progi 50% i 60% przyzwoitości. Jednak skreślając artykuł wyjaśniający, jak mierzyć adekwatność, Trybunał dał jeszcze wyraźniej do zrozumienia, że potrzebujemy silniejszych i egzekwowalnych przepisów, aby sprawiedliwe wynagrodzenie stało się rzeczywistością”.
ETUC: rządy muszą działać
ETUC apeluje do państw członkowskich, by zakończyły podejście „poczekamy, zobaczymy” i niezwłocznie wdrożyły dyrektywę, podnosząc płace minimalne do poziomu zapewniającego adekwatność oraz przyjmując krajowe plany działania mające na celu zwiększenie zasięgu układów zbiorowych do co najmniej 80%.
Wyrok Trybunału daje pełną pewność prawną – dyrektywa jest solidna i musi zostać w pełni wdrożona.
Wciąż obowiązują międzynarodowe standardy MOP
ETUC przypomina, że większość państw UE, w których obowiązują ustawowe płace minimalne, jest związana Konwencją MOP nr 131, określającą te same kryteria, które zostały unieważnione przez Trybunał – m.in. koszty utrzymania, poziom wydajności i czynniki ekonomiczne wpływające na godziwe wynagrodzenia.
Te zobowiązania międzynarodowe nadal obowiązują i powinny stanowić podstawę krajowych działań wdrożeniowych.
Apel do Komisji Europejskiej
ETUC wzywa Komisję Europejską do natychmiastowego przedstawienia zalecenia, które wesprze państwa członkowskie w skutecznym wdrażaniu dyrektywy poprzez zapewnienie dodatkowych kryteriów i narzędzi koordynacyjnych. Celem jest ustanowienie odpowiednich ustawowych płac minimalnych gwarantujących godziwy standard życia i zbliżenie poziomów wynagrodzeń w całej Europie.
„Dyrektywa jest solidna, ale wymaga solidnego wdrożenia. Pracownicy potrzebują realnych podwyżek płac i realnej siły przetargowej, a nie luk prawnych. Europa musi zapewnić każdemu pracownikowi wynagrodzenie odpowiadające progowi przyzwoitości, a także skutecznie promować negocjacje zbiorowe” – dodała Lynch.
Ochrona przed obniżkami płac
ETUC wyraża zaniepokojenie usunięciem przepisu, który uniemożliwiał wykorzystywanie automatycznej indeksacji jako pretekstu do obniżania ustawowych płac minimalnych.
Konfederacja przypomina jednak, że artykuł 16 dyrektywy nadal zabrania obniżania lub znoszenia płac minimalnych.
Podsumowanie
Decyzja Trybunału Sprawiedliwości UE to ważny krok w kierunku sprawiedliwych, godziwych płac w całej Europie. ETUC i jej organizacje członkowskie, w tym OPZZ, będą nadal zabiegać o pełne wdrożenie dyrektywy, zwiększenie zasięgu układów zbiorowych i wzmacnianie pozycji pracowników w negocjacjach płacowych.
