Wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2023 roku wynosi 114,8 proc. Od 1 marca świadczenia wzrosną o ustawowy wskaźnik waloryzacji, jednak nie mniej niż o 250 zł.
Katarzyna Duda, Wydział Polityki Społecznej OPZZ
Ustawowy wskaźnik waloryzacji świadczeń to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym w gospodarstwach emeryckich zwiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
W tym roku zasady waloryzacji są zmodyfikowane, w związku z czym świadczenia będą podwyższane o wskaźnik waloryzacji, jednak nie mniej niż o kwotę 250 zł. Ogłoszony przez Prezesa GUS wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2023 roku wynosi 114,8 proc. W konsekwencji świadczenia wypłacane w kwocie do 1689,19 zł miesięcznie będą podwyższone w stopniu większym, niż gdyby przeprowadzono waloryzację według obecnie funkcjonujących zasad.
Wysokość wybranych świadczeń od 1 marca 2023 r.:
- 1588,44 zł - najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna
- 1191,33 zł - najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy
- 1600,70 zł - świadczenie przedemerytalne
- 294,39 zł - dodatek pielęgnacyjny, za tajne nauczanie, dodatek kombatancki
- 2157,80 zł - kwota miesięczna uprawniająca do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji
Łączny koszt waloryzacji w 2023 r. to ok. 44,15 mld zł .
Rząd zdecydował się na ustalenie wskaźnika tegorocznej waloryzacji emerytur i rent przy uwzględnieniu 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym w związku z czym wskaźnik waloryzacji wyniesie 14,8 proc. W ocenie OPZZ jest to wskaźnik niezadowalający. Wskaźnik ten byłby wyższy, gdyby rząd zastosował do jego ustalenia rekomendowane przez nas co najmniej 50 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
Ponadto, OPZZ opowiada się za wprowadzeniem do systemu emerytalnego mechanizmu drugiej, warunkowej waloryzacji świadczeń emerytalnych. W przypadku wysokiej inflacji w pierwszej połowie tego roku i w kolejnych latach powinna zostać przeprowadzana kolejna waloryzacja świadczeń emerytalnych od dnia 1 września danego roku. Proponujemy zastosowanie mechanizmu, zgodnie z którym wskaźnik dodatkowej waloryzacji to średni wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszych sześciu miesiącach roku, w którym ma być przeprowadzona druga waloryzacja, zwiększony o co najmniej 10 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku. Zagwarantuje to gospodarstwom emerytów utrzymanie realnej wartości świadczeń w obliczu wysokiej inflacji.
