Foto: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej

6 listopada 2024 roku w Warszawie odbyło się IV posiedzenie Komitetu Monitorującego Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). W obradach wzięli udział przedstawiciele Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych (OPZZ): Aleksandra Wąsik, Zygmunt Mierzejewski i Norbert Kusiak.

Zygmunt Mierzejewski, ekspert ds. funduszy strukturalnych

Komitet Monitorujący KPO jest kluczową platformą współpracy między stroną rządową, samorządową oraz partnerami społecznymi, gospodarczymi i organizacjami pozarządowymi. Zadaniem Komitetu jest nadzór nad realizacją reform i inwestycji zawartych w KPO, kontrola wydatkowania środków oraz analiza ich wpływu na gospodarkę, społeczeństwo i rozwój regionalny. Dzięki zaangażowaniu OPZZ oraz innych partnerów społecznych, Komitet Monitorujący pełni funkcję kontrolną i zapewnia, że realizacja KPO przebiega zgodnie z przyjętymi założeniami.

Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności obejmuje reformy i inwestycje, które rozpoczęły się 1 lutego 2020 roku, a ich zakończenie planowane jest na 31 sierpnia 2026 roku. Środki finansowe pochodzą z europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), będącego częścią Planu Odbudowy dla Europy. Polska podpisała z Komisją Europejską umowy grantowe i pożyczkowe, a spłata zadłużenia zakończy się w 2058 roku.

Minister funduszy i polityki regionalnej, Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, otwierając spotkanie, poinformowała uczestników o przyspieszeniu prac nad KPO, co pozwoliło zredukować wcześniejsze dwuletnie opóźnienia. Dotychczas uruchomiono 47 z 57 zaplanowanych inwestycji – 36 objętych dotacjami i 11 finansowanych pożyczkami.

Na posiedzeniu przedstawiono wyniki zrealizowanych już działań. Programy takie jak „Aktywny Maluch” zapewniły nowe miejsca opieki nad dziećmi do lat 3, a utworzone Branżowe Centra Umiejętności oferują specjalistyczne szkolenia zawodowe, umożliwiając lepsze dostosowanie kompetencji pracowników do wymagań rynku pracy. Przedstawiono także przykłady inicjatyw cieszących się szczególnym zainteresowaniem samorządów i przedsiębiorców, w tym programy termomodernizacji szkół oraz „zielonej transformacji” miast, które zgłosiły już 717 wniosków o pożyczki na ponad 3 miliardy złotych.

W sektorze przedsiębiorstw największe wsparcie uzyskały projekty związane z robotyzacją i cyfryzacją oraz branża HoReCa – dotychczas dofinansowano ponad 2 tysiące projektów na kwotę 830 mln zł.

Minister Pełczyńska-Nałęcz zapowiedziała, że kolejne 40 miliardów złotych z KPO ma zostać przekazane Polsce przed końcem grudnia 2024 roku. Jednocześnie trwają prace nad złożeniem czwartego i piątego wniosku o płatność do Komisji Europejskiej, co otworzy drogę do dalszego finansowania priorytetowych inwestycji.

W trakcie posiedzenia szczególną uwagę poświęcono także transparentności działań. Organizowane są regularne kampanie informacyjne, a na stronie internetowej programu udostępniane są bieżące informacje o trwających i planowanych naborach. Panel zamknęły prezentacje przedstawicieli Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, którzy omówili postępy we wdrażaniu REPowerEU i KPO.

Podobnie jak inne kraje UE, Polska mierzy się z wyzwaniami związanymi z realizacją RRF, dlatego prowadzone są rozmowy o ewentualnym wydłużeniu terminu realizacji inwestycji. Kolejna, tym razem mniejsza rewizja KPO, zaplanowana jest na początek 2025 roku, a konsultacje obejmą szerokie grono interesariuszy.

Na podstawie obustronnych uzgodnień 1 lipca 2024 r. Komisja Europejska pozytywnie zaopiniowała wniosek Polski w sprawie drugiej rewizji KPO.