Brak ustawowych konsultacji społecznych z Radą Dialogu Społecznego odnośnie ustawy obniżającej składkę na ubezpieczenie zdrowotne to przykład osłabiania rangi dialogu społecznego. Prezydent RP Andrzej Duda, patronujący RDS, zaprosił reprezentatywne organizacje związkowe i pracodawców: ,,(…) po to, żebyśmy o tej kwestii porozmawiali przed podjęciem przeze mnie decyzji, co do dalszego losu ustawy’’. Spotkanie odbyło się 5 maja br. w Pałacu Prezydenckim z udziałem strony pracowników i pracodawców.

Renata Górna, Wydział Polityki Społecznej OPZZ
Anushe Dust, Biuro Prasowe OPZZ

Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, regulująca zmiany w konstrukcji składki na ubezpieczenie zdrowotne, została uchwalona 4 kwietnia br. i przekazana do decyzji Prezydenta. Podczas procesu legislacyjnego w parlamencie kwestia braku konsultacji społecznych podnoszona była wielokrotnie; była także wiodącym tematem podczas spotkania z Prezydentem.

Podczas spotkania OPZZ zwróciło się do Prezydenta z wnioskiem o odmowę podpisania ustawy wskazując na wiele wymiarów regulacji: od systemowego po pracowniczy i obywatelski - pacjencki. Obok braku dialogu społecznego przedstawione przez OPZZ argumenty dotyczyły m.in. nierównego traktowania różnych grup ubezpieczonych i dalszego pogłębienia nierówności w obciążeniach składkowo - podatkowych między przedsiębiorcami a pracownikami oraz emerytami i rencistami. W naszej ocenie ustawa jest realną perspektywą negatywnych zmian i form zatrudnienia na rynku pracy związanych z optymalizacją obciążeń podatkowo - składkowych, w porównaniu z tradycyjnym zatrudnieniem na etacie – to wprowadzanie zawoalowanej formy promocji samozatrudnienia. Skutki systemowe ustawy będą w przyszłości walką o płynność finansową i zachowanie publicznego charakteru systemu opieki zdrowotnej. Już dziś na horyzoncie pojawia się zagrożenie dla finansów publicznego systemu ochrony zdrowia, poprzez systematyczne obniżanie dochodów Narodowego Funduszu Zdrowia. Dużą dozą niepewności są także obarczone gwarancje wyrównania deficytu Funduszu z budżetu państwa. 

W sprawie weta ustawy jednogłośnie opowiedziały się centrale związkowe i jedna z organizacji pracodawców, pozostali przedstawiciele organizacji pracodawców wnioskowali o podpisanie ustawy. Wszyscy uczestnicy debaty za niezbędne uznali rozpoczęcie dyskusji i prac nas finansowaniem systemu ochrony zdrowia w Polsce.

Prezydent w najbliższych dniach zdecyduje o losach ustawy – ma czas na podjęcie decyzji w tej sprawie do 15 maja 2025 r.

OPZZ reprezentowali podczas spotkania: Sławomir Broniarz, członek Rady Dialogu Społecznego i prezes ZNP, Sebastian Koćwin, wiceprzewodniczący OPZZ i Renata Górna, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej OPZZ.