Komisja Europejska, w ramach pierwszego etapu konsultacji z partnerami społecznymi dotyczącego ewentualnej zmiany dyrektywy 2009/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania pracowników i konsultowania się z nimi w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, zwróciła się w pisemnym dokumencie do Europejskich Partnerów Społecznych o udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące, m.in. prawidłowości określonych w tym dokumencie kwestii i możliwych obszarów dalszych działań UE, potrzeby działania UE w celu rozwiązania zidentyfikowanych problemów, a także możliwości podjęcia dialogu na podstawie art. 155 TFUE w sprawach określonych w konsultacjach.

W odpowiedzi EKZZ przedstawiła swoje poparcie podjęcia działań mających na celu zmianę dyrektywy 2009/38/WE w celu stworzenia warunków prawnych umożliwiających egzekwowanie i wzmacnianie praw europejskich rad zakładowych. Dokument konsultacyjny Komisji Europejskiej, poparł apel o prawo do tymczasowego zawieszenia decyzji przedsiębiorstwa w przypadku naruszenia procedur informowania i konsultacji, a nawet unieważnienia decyzji przedsiębiorstwa w przypadku powtarzających się naruszeń. Realizacja tego prawa wymagać będzie istnienia systemu administracyjnego lub sądowego, który umożliwi szybkie podejmowanie decyzji.

Ponadto, EKZZ aprobuje stanowisko Parlamentu Europejskiego dotyczące nakładania kar finansowych w zależności od obrotu przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw. Wprowadzenie kar w wysokości do 2% rocznego światowego obrotu mogłoby skutecznie i odstraszająco oddziaływać na przedsiębiorstwa nie przestrzegające przepisów. Niezbędne jest zapewnienie także skutecznego dostępu europejskich rad zakładowych do wymiaru sprawiedliwości. EKZZ wskazał, że nadal istnieją liczne przeszkody, które nie pozwalają ERZ na realizację ich praw przed sądem.

Integralną częścią procesu decyzyjnego w przedsiębiorstwie na wszystkich poziomach: lokalnym, krajowym i ponadnarodowym musi być informowanie i konsultowanie. Konsultacje powinny odbywać się w odpowiednim terminie, aby ERZ miała wystarczająco dużo czasu na przeprowadzenie dogłębnej oceny dostarczonych informacji, w tym w razie potrzeby przy wsparciu ekspertów. Jednym z obszarów do podjęcia działań jest także zapobieganie nadużywaniu klauzuli poufności. EKZZ postuluje objęcie zakresem dyrektywy wszystkich porozumień oraz potwierdza swoje pełne zaangażowanie w dialog społeczny wskazując, że jest zasadniczo otwarty na rozpoczęcie negocjacji z pracodawcami.

OPZZ popiera odpowiedź EKZZ w przedmiocie zmiany dyrektywy zostanie przesłana do Komisji Europejskiej jeszcze w maju 2023 r. Naszym zdaniem zmiana dyrektywy 2009/38/WE jest niezbędna, gdyż obecnie obowiązujące rozwiązania nie spełniają już swojej roli.