Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ
Nowoczesna i odporna na kryzysy infrastruktura oraz silna kondycja przemysłu w gospodarce stanowią fundament dla wypracowywania innowacji i przewag konkurencyjnych przez państwa. Dlatego ONZ wskazało w swojej strategii rozwoju zadanie promowania włączającej i zrównoważonej industrializacji oraz, przede wszystkim, znacznego zwiększenia do 2030 roku udziału przemysłu w zatrudnieniu i wytwarzaniu PKB. Wymaga to wdrożenia polityk przemysłowych opartych o dialog społeczny i godną pracę. Jednocześnie postępująca transformacja gospodarek wynikająca z transformacji klimatycznej i cyfrowej wymaga zapewnienia pracownikom siatki bezpieczeństwa socjalnego oraz dostępu do edukacji przez całe życie. Znaczącą rolę będą miały w związku z tym usługi publiczne wysokiej jakości, których zapewnienie wymaga zwiększenia nakładów publicznych.
Agenda zobowiązuje państwa do rozwijania niezawodnej, zrównoważonej i odpornej infrastruktury dobrej jakości, wspierającej rozwój gospodarczy i dobrobyt ludzi. Założeniem tych działań ma być zapewnienie wszystkim ludziom równego dostępu do infrastruktury po przystępnej cenie. Oznacza to, że inwestycje publiczne i prywatne w infrastrukturę są niezbędne dla wzmocnienia społeczeństw. Mogą bowiem również wpłynąć na ograniczenie ubóstwa i nierówności. Dlatego nakłady na inwestycje wymagają zwiększenia.
Inwestycje w infrastrukturę i przemysł, zarówno w zatrudnieniu jak i w dostępie do ich efektów, muszą opierać się na prawach człowieka. Istotne jest zapewnienie pracownikom godnych miejsc pracy i wynagrodzeń wystarczających na ich utrzymanie. Warunki pracy i płacy w przedsiębiorstwach muszą równać w górę a ich konkurencyjność nie może opierać się na kosztach pracy. Wzmocnienie rokowań zbiorowych w miejscu pracy ma newralgiczne znaczenie dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. Stąd OPZZ opowiada się za wypracowaniem ustawowego mechanizmu negocjacji wzrostu wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw. Postulujemy również o szybkie opracowanie planu działania na rzecz promowania rokowań zbiorowych, aby stopniowo zwiększyć wskaźnik zasięgu rokowań zbiorowych. Wymaga tego przyjęta na poziomie unijnym dyrektywa o adekwatnych płacach minimalnych w UE.
Ponieważ innowacje i postępująca cyfryzacja prowadzą do powstawania nowych form pracy, potrzebny jest rozwój umiejętności i uczenie się przez całe życie a także zadbanie o to, aby cyfrowa transformacja była sprawiedliwa i niewykluczająca. Należy zapewnić, aby nowe formy pracy uwzględniały przestrzegania prawa pracy i umożliwiały zrzeszanie się w związkach zawodowych. Chodzi m.in. o osoby korzystające z platform i pracujące zdalnie, które powinny być uznane za pracowników. Ponadto, związki zawodowe powinny być włączane w proces kształtowania przebiegu transformacji cyfrowej oraz mieć możliwość kontroli algorytmów stosowanych przy pracy z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych. Prawo do odłączenia (bycia off-line) musi zostać uregulowane i przestrzegane.
Postępująca cyfryzacja powoduje potrzebę uznania, że dostęp do niedrogiego łącza internetowego wysokiej jakości jest prawem podstawowym i zapewnić ustawodawstwo chroniące prywatność danych oraz prawa pracowników.
