Trwa Polityczne Forum Wysokiego Szczebla w ONZ dotyczące Agendy 2030. Agenda Organizacji Narodów Zjednoczonych to strategia rozwoju świata do 2030 roku(więcej TUTAJ). Strategia została przyjęta w 2015 roku wraz z ambitnymi 17. Celami zrównoważonego rozwoju (cały dokument TUTAJ). Zostało zatem niecałe 7 lat na wykonanie zobowiązań wynikających z tego dokumentu przez 193 państwa będące sygnatariuszami porozumienia, w tym Polskę.

Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ

Wiodące znaczenie dla osiągnięcia Agendy ONZ i jej Celów zrównoważonego rozwoju ma według OPZZ, Cel 8. dokumentu dotyczący godnej pracy i wzrostu gospodarczego (więcej TUTAJ). ONZ chce w ramach tego punktu promować stabilny, zrównoważony i włączający wzrost gospodarczy, pełne i produktywne zatrudnienie oraz godną pracę dla wszystkich ludzi. Wykonanie działań na rzecz zatrudnienia, praw pracowniczych, godnej pracy, ochrony socjalnej, wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu będzie stanowić zarówno fundament jak i silną dźwignię dla innych Celów zrównoważonego rozwoju Agendy ONZ.

W ocenie OPZZ, dla zrównoważonego rozwoju gospodarczego niezbędne jest porozumienie wszystkich interesariuszy Agendy ONZ, co do oparcia wzrostu gospodarczego na:

  • tworzeniu godnych miejsc pracy,
  • ochronie i przestrzeganiu praw pracowniczych i związkowych,
  • zapewnieniu pracownikom godziwego wynagrodzenia i równości płac,
  • przeciwdziałaniu dyskryminacji i promowaniu równości,
  • dialogu społecznym,
  • powszechnej ochronie socjalnej,

Mimo że rząd w swoim ostatnim Sprawozdaniu z realizacji Agendy ONZ wskazuje na postępy Polski w realizacji Celu 8. Agendy, OPZZ jest przekonane o istnieniu znaczących wyzwań w obszarze osiągnięcia godnej pracy w gospodarce. Potwierdza to choćby obniżenie się udziału płac w PKB, realne zmniejszenie się dochodów gospodarstw domowych do ich dyspozycji oraz zwiększenie się rozpiętości dochodowych w społeczeństwie.

Dlatego OPZZ uważa, że najważniejszym celem polityki państwa w najbliższych latach powinno być tworzenie warunków dla realnego wzrostu najniższych wynagrodzeń, przeciwdziałanie spłaszczeniu wynagrodzeń w sektorze prywatnym i publicznym oraz ograniczanie rozpiętości dochodowych wśród społeczeństwa. Oznacza to godziwe wynagradzanie pracowników, zwiększenie roli rokowań zbiorowych w ustalaniu wzrostu wynagrodzeń ale także sprawiedliwy społecznie system podatkowy.

W ramach działań na rzecz realizacji Celu 8. Agendy ONZ na poziomie krajowym niezbędne jest m.in.:

  • wypracowanie ustawowego mechanizmu negocjacji wzrostu wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw;
  • wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz wypracowanie mechanizmu ich wzrostu w relacji do płacy przeciętnej w gospodarce narodowej;
  • wzrost płacy minimalnej i zapewnienie jej adekwatności, zgodnie z dyrektywą o adekwatnych płacach minimalnych w Unii Europejskiej;
  • wdrożenie dyrektywy o adekwatnych płacach minimalnych w Unii Europejskiej;
  • ratyfikowanie i odpowiednia implementacja konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 131 w sprawie płacy minimalnej;
  • ratyfikowanie i właściwe implementowanie przez Polskę art. 4 ust 1. Europejskiej Karty Społecznej, który m.in. zobowiązuje do zapewnienia pracownikom wynagrodzenia zapewniającego godziwy poziom życia;
  • wyłączenie wszystkich dodatków z wynagrodzenia minimalnego, tak by stało się kategorią jednoskładnikową - wynagrodzeniem zasadniczym;
  • wyrównanie różnic między wynagrodzeniem kobiet i mężczyzn za tę samą pracę lub pracę o tej samej wartości;
  • zwiększenie stawki wynagrodzenia za pracę w niedziele i święta;
  • zagwarantowanie pomocnikom rolnika, w ramach umowy o pomocy przy zbiorach, minimalnego wynagrodzenia za pracę;
  • zmiany w systemie podatkowym, które sprawiedliwie obciążą podatników zobowiązaniami podatkowymi, a także będą promować zatrudnienie na umowę o pracę.

Wobec złożonego charakteru działań, których podjęcia wymaga realizacja Agendy ONZ, OPZZ uznaje za kluczowe wzmocnienie kondycji dialogu społecznego w Polsce. Udział strony społecznej w uzgadnianiu sposobu wypełnienia zobowiązań wynikających z Agendy ONZ ma kluczowe znaczenie dla ich zrównoważonego charakteru.