23 października 2023

Oświadczenie kierownictwa OPZZ o konieczności zaprzestania izraelskich ataków na ludność palestyńską i wszczęcia rzeczywistego procesu pokojowego  Kierując się wartościami przyświecającymi reprezentowanemu przez nas ruchowi związkowemu – wolności i równości wszystkich ludzi oraz ich prawa do życia w pokoju – solidaryzujemy się z apelem palestyńskich związków zawodowych o położenie kresu wsparciu i legitymizacji izraelskich ataków na ludność palestyńską.  Wzywamy władze RP do zerwania współpracy wojskowej z Izraelem do momentu przerwania bombardowań Strefy Gazy i podejmowanych innych działań zbrojnych przeciw palestyńskim cywilom oraz przystąpienia przez władze izraelskie do rzeczywistego procesu pokojowego z Palestyńczykami. Nie możemy milczeć w obliczu tysięcy ofiar bombardowań, w tym wielu dzieci, równania z ziemią całych dzielnic mieszkalnych, potęgowania katastrofy humanitarnej poprzez odcinanie dostaw paliwa, elektryczności, wody, żywności i środków medycznych oraz w obliczu przymusowych przesiedleń setek tysięcy ludzi mających znamiona czystki etnicznej.  Dość już śmierci niewinnych ludzi jakiejkolwiek narodowości!  Pokój między ludźmi różnych wyznań i narodowości jest możliwy. Czas zakończyć spiralę przemocy, czego podstawowym warunkiem jest położenie kresu kolonializmowi, okupacji i apartheidowi, z którymi od dziesięcioleci mierzą się Palestyńczycy.  Kierownictwo OPZZ

23 października 2023

OPZZ uczestniczyło IX Kongresie Estońskiej Konfederacji Związków Zawodowych (EAKL), który odbył się 20 października. Jednym z założeń kongresu odbywającego się co cztery lata, jest wybór nowego przewodniczącego Centralnego Związku Związków.  O to stanowisko ubiegała się Kaia Vask, która została wybrana 93 głosami. Przewodnicząca podkreśliła, że najpilniejszym i największym wyzwaniem  jest zwiększenie liczby członków i podkreślała potrzebę zwracania się do ludzi, mówiąc  w zrozumiały sposób.  W  Kongresie wzięli udział poprzedni przewodniczących przewodniczący, oprócz ustępującego Jaan-Hendrik Toomel  (który pozostanie w sekretariacie związkowym) wzięli udział: Peep Peterson, Raivo Paavo, Harri Taliga. Rozdane zostały medale: Srebrny Medal otrzymała INGE LEITU - za wieloletnią aktywną działalność związkową, a Złotym Medalem zostali odznaczeni  HANNES ROOSAARE - za zasługi dla estońskich związków zawodowych oraz PEEP PETERSON - za wybitny wkład w promowanie estońskiego ruchu związkowego. Zaproszony na Kongres estoński minister gospodarki i technologii informatycznych TIIT RIISALO  odniósł się do bardzo dobrej współpracy i udanych negocjacji związkowych w sprawie płacy minimalnej, która w 2024 roku, wyniesie 820 EUR brutto. Podkreślono także ważną rolę współpracy międzynarodowej, ze szczególnym uwzględnieniem, że małe kraje, takie jak Estonia, Łotwa i Litwa poprzez współpracę mogą zwielokrotnić swoją siłę.  Na Kongresie Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych reprezentowała Magdalena Chojnowska z Wydziału Międzynarodowego OPZZ. Życzymy przewodniczącej Kai Vask siły oraz powodzenia w nowej roli!

10 października 2023

5 i 6 października w Madrycie odbyła się coroczna, międzynarodowa konferencja Europejskich Rad Zakładowych (ERZ). Wzięło w niej udział ponad 130 osób z organizacji związkowych całej Europy. Organizatorem konferencji była Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (EKZZ).  W wydarzeniu z ramienia OPZZ uczestniczyli  Marek Kuczyński, który pełni funkcję zastępcy Przewodniczącego Zespołu problemowego OPZZ ds. Europejskich Rad Zakładowych oraz Sebastian Dereń, członek Zespołu problemowego OPZZ ds. Europejskich Rad Zakładowych. Tegoroczną edycję poświęcono nowelizacji unijnej Dyrektywy w sprawie ERZ Podczas konferencji przedstawiono główne luki i wady obecnej dyrektywy, do których zaliczają się niejasne definicje kluczowych praw, takich jak: informacja, konsultacje, ponadnarodowość, poufność, a także nieodstraszające sankcje i nieskuteczny dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Oznacza to, że prawa ERZ do informacji i konsultacji istnieją często jedynie na papierze. Poważne wady obowiązującego prawodawstwa umożliwiają międzynarodowym firmom obchodzenie praw pracowników do informacji i konsultacji, a także różne traktowanie związkowców w zależności od  krajów z których się wywodzą. Istotna kwestia: demokratyzacja  Istotną kwestią na jaką zwrócił uwagę  Joaquin Pérez Rey -  hiszpański Sekretarz stanu ds. pracy i ekonomii społecznej w Ministerstwie Integracji, Zabezpieczenia Społecznego i Migracji, był  proces demokratyzacji i udziału związków zawodowych w tym procesie.  Konkretnie o poszanowanie praw pracowniczych, które należy zabezpieczyć poprzez instrumenty przymusu wobec pracodawcy w przypadku braku ich poszanowania. Zagrożenie karą braku poszanowania praw pracowniczych i związkowych zmusi pracodawcę do współdziałania. Wnioski delegatów Konkluzją delegatów było wezwanie, przekazane bezpośrednio podczas zdalnego połączenia z Komisarzem EU ds. Pracy i spraw socjalnych, do wprowadzenia zmian, które doprowadzą do bardzo potrzebnych ulepszeń w czterech kluczowych obszarach: egzekucji i dostępu do wymiaru sprawiedliwości równego dostępu do informacji i procesu konsultacyjnego jasnych definicji kluczowych praw ERZ  wzmocnienia roli eksperta związkowego

20 września 2023

Sukcesem zakończyło się spotkanie ekspertów w projekcie: „Godna praca dla pracowników migrujących w polskim sektorze rolnym”. Warszawa 20.09.2023 Data: 18 września 2023 roku Miejsce: Online W dniu 18 września 2023 roku odbyło się spotkanie eksperckie w ramach projektu "Godna praca dla pracowników migrujących w polskim sektorze rolnym”. Wydarzenie, które zgromadziło ekspertów z Polski i Norwegii, miało na celu analizę kwestii godnych warunków pracy dla pracowników migrujących w rolnictwie. Spotkanie rozpoczął Grzegorz Wysocki, koordynator projektu, przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Rolnictwa. Dokładnie przedstawił on założenia projektu i otworzył panel ekspercki. Najważniejszym punktem spotkania było wystąpienie eksperta z Norwegii, Yaniny Unnli, reprezentantki LO Norge, największej organizacji pracowniczej w Norwegii, która zaprezentowała wybrane praktyki norweskie związane z integracją pracowników migrujących oraz prawami pracowników migracyjnych w sektorze rolnym. Ekspertka pokazała dwie prezentacje multimedialne dotyczące tych zagadnień, w których podkreślała rolę dialogu społecznego w Norwegii w kontekście ochrony praw pracowniczych. Po przerwie ekspertka Federacji Przedsiębiorców Polskich Grażyna Spytek-Bandurska przedstawiła wstępne wyniki badań empirycznych przeprowadzonych wśród polskich i ukraińskich pracowników sektora rolniczego. Omówiono negatywne zjawiska w sektorze oraz możliwości dialogu społecznego jako narzędzia wypracowania standardów godnej pracy w rolnictwie. „Już na tym etapie można było wysnuć wiele interesów wniosków i rozpocząć wielowątkową dyskusję” skomentował ekspert z ramienia ZZPR Pan Paweł Galec. „W zakresie godnej pracy rozumianej jako zgodnej z przepisami opierającej się o sprawiedliwe i odpowiednie warunki pracy związki zawodowe mają szerokie możliwości prawno-organizacyjne. To właśnie organizacje związkowe reprezentują osoby zatrudnione bronią ich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych, zarówno zbiorowych jak i indywidualnych. Podmioty te są właściwe w zakresie współuczestniczenia w tworzeniu korzystnych warunków pracy bytu. Jestem przekonany, że wyniki ankiet mogą okazać się niezwykle pomocne dla organizacji działających w sektorze rolniczym w zakresie wzrostu uzwiązkowienia oraz obrony praw pracowników migrujących” dodał. Spotkanie zakończyło się dyskusją w gronie uczestników między innymi ekspertki Polskiego Stowarzyszenia Pracowników Migracyjnych Pani Alicji Rzeczkowskiej. Było to ważny krok w realizacji projektu.

18 września 2023

18 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Równej Płacy. Jego rolą jest zwrócenie uwagi na niesprawiedliwy system wynagrodzeń kobiet i mężczyzn, który różnicuje ich płace za tą samą pracę (lub pracę o tej samej wartości) z uwagi na płeć oraz potrzebę przeciwdziałania temu zjawisku jako niezgodnego z prawem. To zróżnicowanie wynagrodzeń tak zwana luka płacowa, której nie da się uzasadnić żadnymi obiektywnymi kryteriami, płace kobiet i mężczyzn są różne tylko ze względu na płeć. Prawo jest stanowcze… Prawo dostarcza nam wielu przepisów wskazujących na zakaz dyskryminacji płacowej i obowiązek równego wynagradzania pracowników za tą samą pracę. Prawo międzynarodowe i krajowe przewiduje również szereg obowiązków dla państwa i pracodawców mających na celu wyrównywanie nierówności i zapobieganie płacowym praktykom dyskryminacyjnym, w tym ze względu na płeć. Wyrażone są one jako główna wartość UE np. w art. 157 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz innych dokumentach prawodawczych takich jak:  Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 (Cel 8: Wzrost gospodarczy i godna praca), Konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i polskiej Konstytucji. … a praktyka nieskuteczna Niestety nadal istnieje spora różnica miedzy płacami kobiet i mężczyzn za pracę o tej samej wartości. Przepisy zakazujące dyskryminacji nie są przestrzegane. Do chwili obecnej, pomimo działań na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet na rynku pracy, w dalszym ciągu utrzymuje się ich strukturalne nierówne traktowanie. Szacuje się, że luka płacowa wynosi około 20 % w skali globalnej i około 14% w Europie.  W Polsce zaś wynosi ona według Eurostatu 4,5% jednak informacja ta obarczona jest mankamentami, które powodują że prawdziwa skala luki płacowej nie jest w niej uwidoczniona. P różnicach płacowych pisaliśmy TUTAJ) OPZZ od wielu lat wskazuje, że ustawodawstwo polskie nie chroni pracowników przed dyskryminacją płacową w sposób wystarczający oraz działania państwa skierowane na wyrównanie różnic między wynagrodzeniem kobiet i mężczyzn za tę samą pracę lub pracę o tej samej wartości nie zapewniają pracownikom skutecznej ochrony w tym zakresie. Również z tego względu OPZZ włączyło się na poziomie europejskim w prace nad dyrektywą dotyczącą przejrzystości wynagrodzeń, która weszła w życie w kwietniu 2023 r.  Uchwalenie dyrektywy (jej tekst znajdziesz TUTAJ)  uznajemy sukces europejskich związków zawodowych. Co możemy zrobić? OPZZ apeluje o szybką implementację dyrektywy do porządku krajowego, na którą czas mamy co prawda do 2026 r. Uważamy jednak, że przestrzegania prawa w obszarze równego wynagradzania wymaga pilnych działań. OPZZ włączy się w prace nad dostosowaniem przepisów krajowych na rzecz urzeczywistnienia prawa do transparentnych, precyzyjnych i sprawiedliwych mechanizmów kształtowania wynagrodzeń i zasad płacowych, sprzyjających równości płac w prawie krajowym.  Niezależnie od tego już teraz związki zawodowe mogą pytać swoich pracodawców o informację dotyczącą poziomu wynagrodzeń w określonych kategoriach pracowników w podziale na płeć. Informacje te mogą stanowić podstawę do działań organizacji związkowych na rzecz wyrównania luki płacowej na poziomie przedsiębiorstwa czy zakładu pracy (np. urzędu). Zachęcamy do takich działań organizacje związkowe zrzeszone w OPZZ! (MCH, KP)

15 września 2023

WYNIKI MAPOWANIA PRZEPŁYWÓW MIGRACYJNYCH W POLSKIM ROLNICTWIE: REAKCJA NA KRYZYS UKRAIŃSKI Warszawa, 15.09.2023 r. W ramach Projektu „Godna praca pracowników migracyjnych w polskim sektorze rolnym” od czerwca 2023r. przeprowadzono szczegółowe badania oraz konsultacje z rolnikami i pracownikami migrującymi. Badania te miały na celu zrozumienie i ocenę warunków pracy oraz praw pracowników migrujących w polskim sektorze rolnictwa, a także zbadanie ogólnego obrazu przepływów migracyjnych w wyniku kryzysu na Ukrainie. Trwający do września 2023 roku projekt badawczy pozwolił na zebranie cennych danych od 100 rolników i 200 pracowników migrujących na terenie całej Polski. Wyniki tych badań zostały zawarte w PUBLIKACJI EKSPERTA, która stanowi istotną podstawę dla dalszych działań oraz inicjatyw projektowych. Pozyskane dane stanowią istotny wkład w zrozumienie wyzwań i szans związanych z migracją pracowników w rolnictwie oraz mogą przyczynić się do podejmowania bardziej świadomych i efektywnych działań na rzecz poprawy sytuacji pracowników migrujących.

10 września 2023

International Lawyers Assisting Workers Network (ILAW Network) to organizacja międzynarodowa zrzeszająca prawników wszystkich kontynentów zajmujących się prawami związkowymi i pracowniczymi i kierowana przez Jeffreya Vogta, dyrektora Departamentu Praworządności. 8 i 9 września w siedzibie OPZZ odbyło się spotkanie regionalne sieci ILAW. Podstawową misją ILAW Network jest łączenie prawników praktyków i naukowców w wymianie pomysłów i informacji w celu jak najlepszego reprezentowania praw i interesów pracowników i ich organizacji, gdziekolwiek się znajdują. Spotkanie regionalne było wspaniałą okazją do wysłuchania badaczy ostatnich raportów sieci ILAW na temat telepracy, przyjrzenia się prawu, regulacjom, rzeczywistej praktyce i wyzwaniom, które obecnie istnieją. Podczas spotkania zostały przedyskutowane poniższe tematy: zmiany w UE w odniesieniu do pracy na platformach internetowych, omówione zostały ostatnie badania i interwencje ILAW dotyczące pracy na platformach oraz określono ewentualne możliwe strategie, cele rzecznictwa, zmiany polityki potrzebne do zapewnienia pracownikom platform cyfrowych możliwości pełnego korzystania z ich praw i ochrony na mocy prawa pracy; Ochrona praw pracowników gospodarki nieformalnej została uznana za jeden z priorytetowych obszarów przyszłej pracy ILAW Network. Ten panel koncentrował się na dzieleniu się różnorodnymi doświadczeniami w zakresie praw pracowników gospodarki nieformalnej w różnych krajach, co doprowadziło do dyskusji na temat wspólnej pracy na rzecz lepszej ochrony pracowników nieformalnych w regionie; kwestia mediacji, która już wcześniej została uznana za główny priorytet podczas globalnej konferencji ILAW Network w Brukseli. Zgodnie z prośbą członków, sieć wybrała temat mediacji jako kolejny temat projektu Future of Labor Law (WIKI) w celu opracowania modelowych przepisów i polityk w tej dziedzinie. Zostały zaprezentowane ustalenia sieci ILAW i doświadczenia innych kolegów na ten sam temat. Jest to okazja do lepszego zaangażowania się w Wiki, a także zidentyfikowania strategii i wszelkich pozytywnych zmian w odniesieniu do regulacji lub sporów sądowych dotyczących mediacji w zakresie prawa pracy. Zakaz dyskryminacji i zapobieganie jej to zagadnienie, dla którego ILAW wraz ze swoimi członkami podjęła szereg działań w tym zakresie, takich jak: badania, działania podnoszące świadomość, alternatywne raportowanie do różnych międzynarodowych organów traktatowych. Panel skupił się na praktykach stosowanych w różnych krajach, po czym nastąpi dyskusja na temat możliwości przyszłej współpracy. Podczas spotkania członkowie byli wspierani w zidentyfikowaniu potencjalnych strategii w zakresie sporów sądowych, negocjacji lub rzecznictwa politycznego, które można powielać, oraz zapewnić, że sieć ILAW może wspierać te prace na poziomie krajowym, regionalnym i globalnym. W oparciu o wyniki tych raportów, sesja ta pozwoliła członkom ILAW na wstępne opracowanie strategii rozwiązania przedstawionych problemów poprzez rzecznictwo polityczne i ewentualne spory sądowe.

01 września 2023

Projekt Norway Grants na rzecz lepszych warunków pracy NO 2022/348385 Warszawa, 01.09.2023 r. Projekt "Godna praca dla pracowników migrujących w polskim sektorze rolnym", finansowany przez Norway Grants, skupia się na poprawie sytuacji pracowników sezonowych, zwłaszcza ukraińskich migrantów, zatrudnionych w polskim rolnictwie. Projekt ma na celu wyeliminowanie form wyzysku i zapewnienie godnych warunków pracy dla pracowników rolnych. Wykorzystując doświadczenia zdobyte w poprzednich inicjatywach, zwłaszcza w zakresie dialogu społecznego w sektorze rolnym, Projekt ma na celu dostosowanie się do nowych wyzwań, jakie niesie konflikt na Ukrainie i wzrost liczby ukraińskich uchodźców w Polsce. Głównym celem projektu jest: Zapewnienie lepszych i godnych warunków pracy: Projekt skupi się na poprawie warunków pracy pracowników migrujących, zwłaszcza pracowników sezonowych, z naciskiem na pracowników ukraińskich w sektorze rolnym. Wzmocnienie dialogu społecznego: Projekt będzie działać na rzecz wzmocnienia dialogu społecznego, włączając w to pracodawców, pracowników i instytucje rządowe, aby tworzyć bardziej sprawiedliwe i godne środowisko pracy dla migrantów. W ramach projektu zostaną przeprowadzone konkretne działania: Analiza warunków pracy i potrzeb pracowników migrujących w sektorze rolnym. Opracowanie i wdrożenie mechanizmów poprawy jakości zatrudnienia oraz zapewnienia godnych warunków pracy. Organizacja szkoleń i warsztatów na temat praw pracowników i obowiązków pracodawców. Promowanie dialogu społecznego i wymiany informacji między pracownikami, pracodawcami i władzami lokalnymi. Projekt realizuje Związek Zawodowy Pracowników Rolnictwa we współpracy z Federacją Przedsiębiorców Polskich oraz Polskim Stowarzyszeniem Pracowników Migracyjnych. Programme “Social Dialogue – Decent Work”/ Realizowane ze wsparciem Norwegii poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021, w ramach programu “Dialog Społeczny – Godna Praca”, pt. Decent work for migrant workers in the Polish agricultural sector., Norway Grants no 2022/348385

21 lipca 2023

Zakończyło się Polityczne Forum Wysokiego Szczebla (HLPF) ONZ w sprawie Agendy ONZ i jej Celów zrównoważonego Rozwoju. Polska jako jedno z 49 państw przedstawiła na Forum sprawozdanie z działań podejmowanych w ostatnich latach na rzecz wypełnienia zapisów Agendy ONZ. Na Forum państwa dyskutowały o stanie realizacji Agendy ONZ, której Cele powinny zostać wypełnione w ciągu następnych 7 lat. Wnioski z Forum nie są optymistyczne. Jeśli chodzi o stan realizacji przez państwa zobowiązań przyjętych przez siebie na arenie międzynarodowej w 2015 r. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej, OPZZ Na półmetku drogi do 2030 r., który został określony jako termin wypełnienia Celów Zrównoważonego Rozwoju zawartych w Agendzie 2030, postęp ich realizacji jest niewielki. Wstępna ocena około 140 celów, dla których dostępne są dane, pokazuje, że tylko około 12% z nich jest na dobrej drodze; ponad połowa, choć wykazuje pewne postępy, jest umiarkowanie lub poważnie opóźniona a około 30% albo nie odnotowało żadnego postępu, albo cofnęło się poniżej poziomu bazowego z 2015 roku. Pokazuje to, że przyjęte przez państwa zobowiązania na forum międzynarodowym w obszarze zrównoważonego rozwoju, z trudem negocjowane, nie są w praktyce realizowane. Zgodnie z obecnymi trendami, w 2030 roku 575 milionów ludzi nadal będzie żyło w skrajnym ubóstwie, a tylko około jedna trzecia krajów osiągnie cel zmniejszenia o połowę krajowego poziomu ubóstwa. Co szokujące, świat powrócił do poziomu głodu niespotykanego od 2005 r., a ceny żywności pozostają wyższe w większej liczbie krajów niż w latach 2015-2019. W 2015 roku 589 milionów ludzi doświadczało głodu, a do 2021 roku liczba ta wzrosła do 768 milionów. Prognozy pokazują, że do 2030 roku około 670 milionów ludzi nadal będzie borykać się z głodem - 8 procent światowej populacji, tyle samo co w 2015 roku. W 2022 roku 2,2 miliarda ludzi nadal nie miało dostępu do bezpiecznie zarządzanych usług wody pitnej, 3,5 miliarda nie miało dostępu do bezpiecznie zarządzanych usług sanitarnych. Brak zmian spowoduje, że do 2030 r. około 660 milionów ludzi pozostanie bez elektryczności. Biorąc pod uwagę obecny stan rzeczy, zniwelowanie różnic w ochronie prawnej ze względu na płeć i usunięcie dyskryminujących przepisów zajmie 286 lat. Aktualne pozostają również wyzwania w obszarze godnej pracy. W 2022 r. 58,0 proc. osób zatrudnionych na całym świecie pracowało w szarej strefie, co oznacza około 2 mld pracowników zatrudnionych na niepewnych warunkach, z których większość nie jest objęta żadną formą ochrony socjalnej. Mediana różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn w 102 krajach wynosi około 14 procent. Obliczenia te opierają się jednak wyłącznie na średnich zarobkach godzinowych, a zatem nie uwzględniają takich cech, jak sektor lub zawód, poziom wykształcenia lub ilość doświadczenia zawodowego. Udział produkcji gospodarczej zarobionej przez pracowników odnotował znaczny spadek w ciągu 15 lat, z 54,1 procent w 2004 roku do 52,6 procent w 2019 roku. Spadek ten odpowiada średnio 590 USD (parytet siły nabywczej) na pracownika. Ponieważ zarobki z pracy są szczególnie ważne dla osób mniej zamożnych i znajdujących się w trudnej sytuacji, a pracownicy o niższych dochodach zostali nieproporcjonalnie dotknięci kryzysem, obserwowany spadek jest niepokojący. Obecne globalne spowolnienie gospodarcze według ONZ prawdopodobnie zmusi również większą liczbę pracowników do zaakceptowania niższej jakości, słabo płatnych miejsc pracy, w których brakuje bezpieczeństwa zatrudnienia i ochrony socjalnej. Według ONZ należy temu przeciwdziałać. ONZ w swojej analizie na potrzeby Forum określiła obecnie funkcjonujący system finansowy jako moralnie upadły i wymagający gruntownej reformy, aby stawić czoła rosnącemu zadłużeniu, niepewności gospodarczej i napięciom handlowym, jednocześnie promując sprawiedliwe wynagrodzenie i godną pracę dla młodych ludzi. W związku z tym, Organizacja Narodów Zjednoczonych na zakończonym właśnie Forum wezwała szefów państw i rządów do ponownego podjęcia siedmioletnich, przyspieszonych, trwałych i transformacyjnych działań, zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym, aby zrealizować obietnicę Celów Zrównoważonego Rozwoju Agendy ONZ. ONZ wezwała do zmian systemu finansowego i gospodarczego, tak aby odpowiadał on na dzisiejsze wyzwania. Postulowano wzmocnienie spójności społecznej w celu zapewnienia godności, możliwości i praw dla wszystkich, przy jednoczesnej reorientacji gospodarek poprzez transformację kierunku tworzenia gospodarek odpornych na kryzysy. Wskazano na potrzebę nadania realnego znaczenia zobowiązaniu do niepozostawiania nikogo w tyle poprzez rozszerzenie zakresu ochrony socjalnej i dostępu do podstawowych usług, tworzenie możliwości zatrudnienia w gospodarce opiekuńczej, cyfrowej i ekologicznej; pilne zajęcie się głębokim kryzysem w edukacji; wzmocnienie działań na rzecz równości płci, wykorzystanie technologii cyfrowych w celu zlikwidowania podziałów oraz przeciwdziałaniu wykluczeniu grup marginalizowanych, takich jak osoby niepełnosprawne. Forum ONZ dużo uwagi poświęciło również problemom klimatycznym i wezwało w związku z tym państwa do działań na rzecz zapewnienia obywatelom ich prawa do zdrowego środowiska. Na Forum wskazano również na potrzebę uruchomienia przez państwa znaczących środków finansowych na działania prowadzące do wypełnienia Celów zrównoważonego rozwoju Agendy ONZ do 2030 r.

15 lipca 2023

Polityczne Forum Wysokiego Szczebla ONZ będzie dziś debatować o Celu 11. zrównoważonego rozwoju Agendy 2030, którego zadaniem jest uczynić miasta bezpiecznymi, stabilnymi, zrównoważonymi oraz sprzyjającymi włączeniu społecznemu. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ/ Magdalena Chojnowska, Wydział Międzynarodowy OPZZ Kluczem do wypełnienia zobowiązań wynikających ze światowej Agendy rozwojowej ONZ jest wzmocnienie jakości usług publicznych, z czym wiąże się wzrost nakładów publicznych oraz poprawa warunków pracy i płacy zatrudnionych w tym sektorze. Agenda wskazuje, że zadaniem państw jest zapewnienie do 2030 r. wszystkim ludziom dostępu do odpowiednich, bezpiecznych i przystępnych cenowo mieszkań oraz podstawowych usług. Bez wątpienia, osiągnięcie tego celu wymaga, według OPZZ, ambitnej polityki mieszkaniowej. W Polsce jednak publiczna polityka mieszkaniowa nie odpowiada na potrzeby bytowe obywateli. Dla dużej grupy pracowników mieszkanie jest niedostępne ze względu na jego wysoki koszt zakupu, brak zdolności kredytowej i wysokie koszty obsługi kredytu hipotecznego. Niedostępność mieszkań spowodowana jest w największej mierze śladową liczbą lokali spółdzielczych, komunalnych i socjalnych budowanych przez państwo i samorządy, co wynika z ciągle niskich nakładów na politykę mieszkaniową. Polityka mieszkaniowa państwa wymaga zatem gruntownego przemyślenia na nowo z uwzględnieniem możliwości finansowych partycypacji obywateli w kosztach zakupu bądź wynajmu mieszkania. OPZZ uważa, że rola państwa i samorządu, w tym finansowanie publiczne muszą się znacząco zwiększyć. OPZZ postuluje zatem o długoterminową, kompleksową i adekwatnie finansowaną politykę mieszkaniową państwa, która m.in. zwiększy liczbę mieszkań komunalnych, spółdzielczych, socjalnych i na wynajem w Polsce oraz uwzględni zróżnicowane dochody pracowników do ich dyspozycji. Polityka mieszkaniowa powinna w naszej ocenie uwzględniać również wsparcie obywateli w renowacji i termomodernizacji mieszkań stanowiących ich własność. Według Komisji Europejskiej, zasoby budowlane w Polsce są stare, a 65% budynków ma ponad 30 lat. Około jedna piąta gospodarstw domowych w Polsce cierpi z powodu ubóstwa energetycznego, a dwie trzecie budynków nadal nie posiada odpowiedniej izolacji. Działania w zakresie renowacji strukturalnej mogłyby złagodzić ubóstwo energetyczne. Dlatego, dostępność i poziom finansowania programów termomodernizacyjnych musi zostać zwiększony i dopasowany do sytuacji ekonomicznej obywateli. Agenda ONZ zobowiązuje również państwa do zapewnienia do 2030 r. wszystkim ludziom dostęp do bezpiecznych, przystępnych cenowo i trwałych systemów transportu, podnieść poziom bezpieczeństwa na drogach, zwłaszcza poprzez rozwijanie transportu publicznego. Trudno bowiem współcześnie wyobrazić sobie funkcjonowanie państwa, gospodarki i rynku pracy bez sprawnie funkcjonującej sieci transportowej: drogowej, kolejowej, lotniczej, śródlądowej i morskiej. Zdaniem OPZZ ten swoisty krwioobieg powinien być traktowany przez władze państwowe i samorządowe priorytetowo. Szacuje się, że ok. 14 milionów osób w Polsce mieszka na terenach gmin, które nie organizują transportu zbiorowego, są zatem dotknięte zjawiskiem wykluczenia komunikacyjnego. W tym sensie, z punktu widzenia zapewnienia potrzeb społecznych oraz lepszego i łatwiejszego dostępu do miejsc pracy OPZZ opowiada się za rozwojem łatwo dostępnego i taniego transportu publicznego. Jednocześnie musimy zadbać o godne warunki pracy, w tym odpowiedni czas pracy w transporcie oraz o godziwe wynagrodzenia pracowników sektora transportu.