13 lipca 2023

Na forum ONZ toczy się dziś dyskusja o ostatnim już, 17. Celu Agendy ONZ, który dotyczy wzmocnienia globalnego partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju. Uważamy, że w ramach budowania partnerstwa, konieczne są działania na rzecz wzmocnienia roli dialogu społecznego w polityce realizowanej przez państwa, sygnatariuszy Agendy ONZ. Chodzi zarówno poprzez inwestycje w potencjał partnerów społecznych jak i tworzenie warunków do aktywnej roli dialogu społecznego w zarządzaniu przedsiębiorstwami i państwem. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ/ Magdalena Chojnowska, Wydział Międzynarodowy OPZZ Dialog społeczny jest kamieniem węgielnym europejskiego i krajowego demokratycznego modelu społecznego. To właśnie dialog społeczny i negocjacje zbiorowe stanowią główną siłę napędową odporności rynku pracy na kryzysy, które się pojawiają w gospodarce, napędza konkurencyjność oraz zrównoważony wzrost przedsiębiorstw i państw. Promowanie i wspieranie dialogu społecznego powinno stanowić zatem priorytetowy cel państwa! Silna Europa wymaga silnych partnerów społecznych, dlatego domagamy podjęcia zdecydowanych kroków w celu wsparcia partnerów społecznych i ożywienia globalnego partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju i negocjacji zbiorowych, w tym: zwiększenia nakładów publicznych na dialog społeczny oraz efektywnego wdrożenia środków z funduszy europejskich na wzmocnienie potencjału partnerów społecznych; przestrzegania przepisów ustawy o związkach zawodowych i ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego; niezwłocznego wdrożenia działań na rzecz zwiększenia roli rokowań i układów zbiorowych pracy w gospodarce wynikających z dyrektywy o adekwatnych płacach minimalnych w Unii Europejskiej; dokonania przeglądu programów nauczania w szkołach ponadpodstawowych w odniesieniu do zawartych tam zagadnień związanych z dialogiem społecznym, rolą partnerów społecznych i rynkiem pracy (podstawowe prawa i obowiązki w zakresie praw pracowniczych) oraz wzmocnienia i opracowania ścieżki edukacyjnej dla nauczycieli; opracowania programu jednosemestralnych zajęć dla uczelni wyższych z zagadnień związanych z dialogiem społecznym, rolą partnerów społecznych i rynkiem pracy (podstawowe prawa i obowiązki w zakresie praw pracowniczych); uruchomienia kampanii podkreślającej rolę dialogu społecznego i partnerów społecznych w zapewnieniu warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zwiększaniu konkurencyjności polskiej gospodarki i spójności społecznej. Dialog społeczny należy umieścić w sercu procesów decyzyjnych państw i Unii Europejskiej. Tylko wówczas możemy mówić o włączeniu społecznym i efektywnych dążeniach do silnej integracji społecznej w Unii Europejskiej a przez to partnerstwie na rzecz realizacji Celów zrównoważonego rozwoju Agendy ONZ.

13 lipca 2023

Polityczne Forum Wysokiego Szczebla w ONZ będzie dziś debatować o Celu 9. Agendy 2030 dotyczącym budowy stabilnej infrastruktury, promowania, zrównoważonego uprzemysłowienia oraz wspierania innowacyjności. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ Nowoczesna i odporna na kryzysy infrastruktura oraz silna kondycja przemysłu w gospodarce stanowią fundament dla wypracowywania innowacji i przewag konkurencyjnych przez państwa. Dlatego ONZ wskazało w swojej strategii rozwoju zadanie promowania włączającej i zrównoważonej industrializacji oraz, przede wszystkim, znacznego zwiększenia do 2030 roku udziału przemysłu w zatrudnieniu i wytwarzaniu PKB. Wymaga to wdrożenia polityk przemysłowych opartych o dialog społeczny i godną pracę. Jednocześnie postępująca transformacja gospodarek wynikająca z transformacji klimatycznej i cyfrowej wymaga zapewnienia pracownikom siatki bezpieczeństwa socjalnego oraz dostępu do edukacji przez całe życie. Znaczącą rolę będą miały w związku z tym usługi publiczne wysokiej jakości, których zapewnienie wymaga zwiększenia nakładów publicznych. Agenda zobowiązuje państwa do rozwijania niezawodnej, zrównoważonej i odpornej infrastruktury dobrej jakości, wspierającej rozwój gospodarczy i dobrobyt ludzi. Założeniem tych działań ma być zapewnienie  wszystkim ludziom równego dostępu do infrastruktury po przystępnej cenie. Oznacza to, że inwestycje publiczne i prywatne w infrastrukturę są niezbędne dla wzmocnienia społeczeństw. Mogą bowiem również wpłynąć na ograniczenie ubóstwa i nierówności. Dlatego nakłady na inwestycje wymagają zwiększenia. Inwestycje w infrastrukturę i przemysł, zarówno w zatrudnieniu jak i w dostępie do ich efektów, muszą opierać się na prawach człowieka. Istotne jest zapewnienie pracownikom godnych miejsc pracy i wynagrodzeń wystarczających na ich utrzymanie. Warunki pracy i płacy w przedsiębiorstwach muszą równać w górę a ich konkurencyjność nie może opierać się na kosztach pracy. Wzmocnienie rokowań zbiorowych w miejscu pracy ma newralgiczne znaczenie dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. Stąd OPZZ opowiada się za wypracowaniem ustawowego mechanizmu negocjacji wzrostu wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw. Postulujemy również o szybkie opracowanie planu działania na rzecz promowania rokowań zbiorowych, aby stopniowo zwiększyć wskaźnik zasięgu rokowań zbiorowych. Wymaga tego przyjęta na poziomie unijnym dyrektywa o adekwatnych płacach minimalnych w UE. Ponieważ innowacje i postępująca cyfryzacja prowadzą do powstawania nowych form pracy, potrzebny jest rozwój umiejętności i uczenie się przez całe życie a także zadbanie o to, aby cyfrowa transformacja była sprawiedliwa i niewykluczająca. Należy zapewnić, aby nowe formy pracy uwzględniały przestrzegania prawa pracy i umożliwiały zrzeszanie się w związkach zawodowych. Chodzi m.in. o osoby korzystające z platform i pracujące zdalnie, które powinny być uznane za pracowników. Ponadto, związki zawodowe powinny być włączane w proces kształtowania przebiegu transformacji cyfrowej oraz mieć możliwość kontroli algorytmów stosowanych przy pracy z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych. Prawo do odłączenia (bycia off-line) musi zostać uregulowane i przestrzegane. Postępująca cyfryzacja powoduje potrzebę uznania, że dostęp do niedrogiego łącza internetowego wysokiej jakości jest prawem podstawowym i zapewnić ustawodawstwo chroniące prywatność danych oraz prawa pracowników.

13 lipca 2023

Zakończyliśmy trzydniowe seminarium, w którym wzięli udział przedstawiciele  ukraińskich związków zawodowych KVPU i FPU, belgijskiego CSC, francuskiego CFDT oraz OPZZ. Od 10 do 12 lipca w siedzibie Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych rozmawialiśmy o dodatkowej wartości działań UE oraz europejskich związków zawodowych na rzecz praw związkowych i demokracji. Magdalena Chojnowska, Wydział Międzynarodowy OPZZ Podczas trzydniowego spotkania wszyscy mieli okazję do przedstawienia struktury swojego związku zawodowego (regionalna, sektorowa, lokalna — poziomy i obszary działania związku zawodowego), oraz ciał statutowych. Dyskutowano  na temat struktury finansowania central związkowych, w tym dodatkowych  źródeł finansowania, dystrybucję środków pieniężnych oraz wyzwania, jakie stoją przed autonomią finansową Związków zawodowych.  Dyskusja objęła również wyzwania, jakie stoją przed demokratycznym uczestnictwem i głosem pracowników w kontekście organizowania się i przystępowania do związków zawodowych ukierunkowane na nowe grupy docelowe, takie jak między innymi: uchodźcy, migranci,  osoby samozatrudnione, kobiety, młodzież,  emeryci, bezrobotni  oraz zapewnienie należytej reprezentacji tych grup pracowników oraz sprawy migracji i innych grup pracowniczych najbardziej narażonych na wyzysk i działań związków  zawodowych w kwestii ich mobilizacji i włączenia do związków zawodowych, gdzie mogliśmy zaobserwować różnorodność działań w poszczególnych krajach odpowiednio dopasowanych do sytuacji krajowej. Ukraina w Unii Europejskiej: oczekiwania i możliwości Tematem przewodnim spotkania było przygotowanie wstąpienia ukraińskich związków zawodowych do Unii Europejskiej oraz ich pracy w kontekście stowarzyszenia w Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (EKZZ). Podczas dyskusji poruszono kwestię Karty Wartości EKZZ, której inicjatorem było CFD. Okazało się, że nie jest pewne, czy wszyscy mamy te same wartości. Karta została przyjęta jako rezolucja kongresowa z okazji 50. rocznicy utworzenia EKZZ, a organizacje związkowe zostały wezwane do omówienia w latach 2023-2027 sposobu włączenia jej do statutu europejskiego związku zawodowego. Karta Wartości EKZZ nie kreuje niczego nowego. Są to wartości, za którymi opowiada się europejski ruch związkowy w miejscach pracy, na terytoriach i w krajach, w których działamy. Karta jest owocem historii europejskich związków zawodowych i głosem europejskich pracowników. Podkreślono w niej, że wszystkie organizacje zrzeszone w EKZZ przestrzegają Karty. Wymienia 11 podstawowych wartości, które kierują działaniami europejskich związków zawodowych, w tym: pokój, demokracja i rządy prawa, godność ludzka, prawa człowieka i wolności obywatelskie, Europa, solidarność, równość, niezależność od władzy politycznej i gospodarczej, walka ze skrajną prawicą, ochrona środowiska, otwarcie na świat, uczciwość, przejrzystość i odpowiedzialność. Do roku 2027 karta powinna ona zostać włączona do statutu EKZZ. Powinno to pomóc uniknąć pokusy zwrócenia się organizacji stowarzyszonych przeciwko sobie i zachęcić je do walki z rosnącą w siłę skrajną prawicą w miejscach pracy i społeczeństwie. To również potwierdzenie naszych wartości umożliwiające wzmocnienie polityki  w celu wyraźnego zaznaczenia naszego dystansu do idei i narracji skrajnej prawicy, skutecznego przeciwdziałania jej argumentom i odmowy jakiegokolwiek sojuszu, współpracy lub mieszania się ze skrajnie prawicowymi ruchami lub partiami. Romana Datsko (w imieniu FPS): Karta Wartości EKZZ jest dla nas jak dziesięć przykazań bożych. Dyskusja, dotycząca nie tylko Karty Wartości i dialogu społecznego w poszczególnych krajach, była przede wszystkim uroczystym potwierdzeniem związkowych wartości, wysyłano jasny jednoznaczny komunikat: nasze wartości pozostają niezmienne pomimo pogarszającego się kontekstu europejskiego i międzynarodowego. Są one kompasem dla naszych działań związkowych na wszystkich poziomach. Piotr Ostrowski, przewodniczący OPZZ: Unia Europejska nie jest nam dana raz na zawsze Głos w dyskusji zabrał również szef OPZZ Piotr Ostrowski: Wydawałoby się że weszliśmy do Unii Europejskiej  i to jest koniec  historii. Wydawałoby się, że nic nam już nie grozi i że tak już będzie na zawsze. Tak samo na początku myśleli Anglicy, ale Unia Europejska nie jest nam dana raz na zawsze. Dlatego jeszcze raz podkreślono, że wiemy że tylko wolne i demokratyczne organizacje związkowe zawsze były świadome swojej fundamentalnej roli - nie tylko w zwalczaniu zjawisk i wypaczeń szkodzących demokracji, ale także w rozwijaniu innych i bardziej zaawansowanych modeli społecznych, opartych na integracji, rządach prawa, równości, sprawiedliwości i solidarności pracowników. Aleksander Shubin przestawił stan przygotowań do wejścia do Unii Europejskiej Ukraińskich Związków Zawodowych, w tym platformę  społeczeństwa obywatelskiego UE - Ukraina składającą się z przedstawicieli ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego z jednej strony oraz członków Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z drugiej strony jak również współpracę ze społeczeństwem obywatelskim w zakresie monitorowania wdrażania układu o stowarzyszeniu. Na koniec Józef Niemiec, doradca specjalny EKZZ przedstawił historię akcesyjną krajów bałtyckich, proces pomocowy EKZZ dla państw kandydujących oraz szereg wyzwań, z którymi ukraińskie związki zawodowe będą musiały się zmierzyć. - Udowodniliście od czasu majdanu że chcecie wejść do UE , ale trzeba jeszcze przekonać iż umiecie tak przebudować kraj aby te społeczeństwa zachodnie potwierdziły że miejsce Ukrainy jest w Europie. Na sam koniec dyskutowano też o dalszych potrzebach ukraińskich związków zawodowych, w celu przygotowania kolejnego spotkania projektowego skierowanego na instytucje unijne. 

12 lipca 2023

Trwa Polityczne Forum Wysokiego Szczebla w ONZ dotyczące Agendy 2030. Jednym celów Agendy ONZ jest zapewnienie powszechnego dostępu do przystępnych cenowo, niezawodnych i nowoczesnych usług energetycznych. Według OPZZ, wypełnianie politycznych zobowiązań międzynarodowych obejmujących politykę klimatyczną wymaga uwzględnienia społecznego wymiaru podejmowanych działań a jednocześnie zadbania o utrzymanie i wzrost potencjału krajowego przemysłu oraz międzynarodową konkurencyjność gospodarki. Sprawiedliwy dla pracowników wymiar przemian ma w tym procesie strategiczne znaczenie. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ Hasło sprawiedliwej transformacji i polityczne zobowiązanie niepozostawienia nikogo w tyle w procesie przekształceń gospodarki w niskoemisyjną musi zostać wypełnione konkretnymi działaniami na rzecz m.in. tworzenia warunków do inwestycji prywatnych i publicznych oraz powstawania wysokiej jakości miejsc pracy. Inwestycje w pracowników, zarówno publiczne jak i prywatne, są kluczowe dla powodzenia procesu transformacji klimatycznej. Niezbędna jest również siatka bezpieczeństwa: ochrona socjalna osób narażonych na ubóstwo i wykluczenie społeczne. Kluczowe jest zapewnienie wszystkim dostępu do energii, dlatego należy przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu. Gospodarka odporna na zmiany klimatyczne musi być jednocześnie niezależna surowcowo i energetycznie. Polityka klimatyczna musi opierać się na zrównoważonej polityce energetycznej gwarantującej nieprzerwane dostawy taniej i czystej energii dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, co pozwoli na niskie koszty funkcjonowania państwa i stabilność gospodarczą. Warto ponownie podkreślić, że zmiany wynikające z celów klimatycznych muszą zostać przeprowadzone z uwzględnieniem konsekwencji społecznych, aby uwzględnić w sposób rzeczywisty sprawiedliwy wymiar transformacji klimatycznej. Zdaniem OPZZ transformacja musi zostać oparta o rzetelne analizy skutków społecznych i gospodarczych, precyzyjnie zaplanowana i monitorowana z udziałem strony społecznej. Dialog społeczny w zakresie sprawiedliwej transformacji klimatycznej jest warunkiem obligatoryjnym jej powodzenia. OPZZ stoi na stanowisku, że realizacja Celu 7. Agendy ONZ 2030 musi opierać się na umowie społecznej, której zasadniczym punktem będą działania na rzecz godnej pracy. Sprawiedliwa transformacja oznacza jest zapewnienie: wysokiej jakości miejsc pracy, godziwych warunków pracy i płacy, przestrzegania praw pracowniczych i związkowych, minimalnego wynagrodzenia spełniającego kryterium płacy godziwej, równego wynagradzania za tą samą pracę, efektywnego systemu ochrony socjalnej, rzeczywistego dialogu społecznego.

11 lipca 2023

Trwa Polityczne Forum Wysokiego Szczebla ONZ 2023 r., które dziś przedyskutuje postępy realizacji Celu 6. Agendy ONZ dotyczącego zapewnienia wszystkim ludziom dostępu do wody i warunków sanitarnych. To kwestie stanowiące podstawowe prawa człowieka. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ Zgodnie z zapisami Agendy ONZ, każdy człowiek na świecie powinien mieć dostęp do czystej wody i urządzeń sanitarnych. Niestety szacuje się, że do 2050 roku co najmniej co czwarta osoba na świecie będzie mieszkać w kraju dotkniętym chronicznym lub okresowym deficytem wody pitnej. Zapewnienie dostępu do wody i urządzeń sanitarnych jest niezbędne do spełnienia wielu innych praw człowieka oraz podstawowych standardów pracy, w tym zapewnienia ludziom zdrowia, a także bezpieczeństwa i higieny pracy w ramach zatrudnienia oraz wolności od dyskryminacji ze względu na płeć. Mimo że w Polsce większość osób korzysta z mieszkań wyposażonych w podstawowe instalacje sanitarno-techniczne (zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego - 94,8 proc.) to dane Narodowego Spisu Powszechnego w 2021 r. wskazują, że nadal prawie 800 tys., czyli 5,2 proc. ogółu mieszkańców żyje na co dzień w mieszkaniach bez dostępu do toalety. Ponadto wyniki Narodowego Spisu Powszechnego wskazują, że ok. 445 tys. mieszkań nie ma dostępu do bieżącej wody. Konieczne są zatem inwestycje publiczne celem poprawy warunków mieszkaniowych społeczeństwa, w ramach systemowej polityki mieszkaniowej państwa. Usługi wodno-kanalizacyjne to podstawowe usługi, które powinny być świadczone przez sektor publiczny, ponieważ doświadczenia z prywatyzacji tych usług w innych państwach na świecie wskazują na negatywne konsekwencje w postaci narażenia na niebezpieczeństwo korzystania przez mieszkańców z praw człowieka. Dostęp do wody pitnej i urządzeń sanitarnych są niezbędne dla tworzenia godziwych miejsc pracy. Dlatego dostęp do bezpiecznej wody pitnej i urządzeń sanitarnych należy uznać za prawo człowieka. Planowanie, rozwój i zarządzanie infrastrukturą publiczną i usługami publicznymi muszą zapewniać pracownikom regularny dostęp do bezpiecznej wody pitnej i bezpiecznych, godnych warunków sanitarnych. W ocenie OPZZ należy również uznać, że prawo do wody pitnej i urządzeń sanitarnych musi wiązać się z zapewnieniem, aby pracownicy mieli w ciągu pracy, zapewniony przez pracodawcę, bezpłatny i nielimitowany dostęp do wody pitnej, prawo do płatnych przerw na odpoczynek i regularnych przerw na toaletę, aby umożliwić pracownikom dostęp do urządzeń sanitarnych w godzinach pracy, kiedy ich potrzebują, bez zwłoki, utraty dochodów lub jakichkolwiek innych szkód.

10 lipca 2023

Trwa Polityczne Forum Wysokiego Szczebla w ONZ dotyczące Agendy 2030. Agenda Organizacji Narodów Zjednoczonych to strategia rozwoju świata do 2030 roku(więcej TUTAJ). Strategia została przyjęta w 2015 roku wraz z ambitnymi 17. Celami zrównoważonego rozwoju (cały dokument TUTAJ). Zostało zatem niecałe 7 lat na wykonanie zobowiązań wynikających z tego dokumentu przez 193 państwa będące sygnatariuszami porozumienia, w tym Polskę. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ Wiodące znaczenie dla osiągnięcia Agendy ONZ i jej Celów zrównoważonego rozwoju ma według OPZZ, Cel 8. dokumentu dotyczący godnej pracy i wzrostu gospodarczego (więcej TUTAJ). ONZ chce w ramach tego punktu promować stabilny, zrównoważony i włączający wzrost gospodarczy, pełne i produktywne zatrudnienie oraz godną pracę dla wszystkich ludzi. Wykonanie działań na rzecz zatrudnienia, praw pracowniczych, godnej pracy, ochrony socjalnej, wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu będzie stanowić zarówno fundament jak i silną dźwignię dla innych Celów zrównoważonego rozwoju Agendy ONZ. W ocenie OPZZ, dla zrównoważonego rozwoju gospodarczego niezbędne jest porozumienie wszystkich interesariuszy Agendy ONZ, co do oparcia wzrostu gospodarczego na: tworzeniu godnych miejsc pracy, ochronie i przestrzeganiu praw pracowniczych i związkowych, zapewnieniu pracownikom godziwego wynagrodzenia i równości płac, przeciwdziałaniu dyskryminacji i promowaniu równości, dialogu społecznym, powszechnej ochronie socjalnej, Mimo że rząd w swoim ostatnim Sprawozdaniu z realizacji Agendy ONZ wskazuje na postępy Polski w realizacji Celu 8. Agendy, OPZZ jest przekonane o istnieniu znaczących wyzwań w obszarze osiągnięcia godnej pracy w gospodarce. Potwierdza to choćby obniżenie się udziału płac w PKB, realne zmniejszenie się dochodów gospodarstw domowych do ich dyspozycji oraz zwiększenie się rozpiętości dochodowych w społeczeństwie. Dlatego OPZZ uważa, że najważniejszym celem polityki państwa w najbliższych latach powinno być tworzenie warunków dla realnego wzrostu najniższych wynagrodzeń, przeciwdziałanie spłaszczeniu wynagrodzeń w sektorze prywatnym i publicznym oraz ograniczanie rozpiętości dochodowych wśród społeczeństwa. Oznacza to godziwe wynagradzanie pracowników, zwiększenie roli rokowań zbiorowych w ustalaniu wzrostu wynagrodzeń ale także sprawiedliwy społecznie system podatkowy. W ramach działań na rzecz realizacji Celu 8. Agendy ONZ na poziomie krajowym niezbędne jest m.in.: wypracowanie ustawowego mechanizmu negocjacji wzrostu wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw; wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz wypracowanie mechanizmu ich wzrostu w relacji do płacy przeciętnej w gospodarce narodowej; wzrost płacy minimalnej i zapewnienie jej adekwatności, zgodnie z dyrektywą o adekwatnych płacach minimalnych w Unii Europejskiej; wdrożenie dyrektywy o adekwatnych płacach minimalnych w Unii Europejskiej; ratyfikowanie i odpowiednia implementacja konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 131 w sprawie płacy minimalnej; ratyfikowanie i właściwe implementowanie przez Polskę art. 4 ust 1. Europejskiej Karty Społecznej, który m.in. zobowiązuje do zapewnienia pracownikom wynagrodzenia zapewniającego godziwy poziom życia; wyłączenie wszystkich dodatków z wynagrodzenia minimalnego, tak by stało się kategorią jednoskładnikową - wynagrodzeniem zasadniczym; wyrównanie różnic między wynagrodzeniem kobiet i mężczyzn za tę samą pracę lub pracę o tej samej wartości; zwiększenie stawki wynagrodzenia za pracę w niedziele i święta; zagwarantowanie pomocnikom rolnika, w ramach umowy o pomocy przy zbiorach, minimalnego wynagrodzenia za pracę; zmiany w systemie podatkowym, które sprawiedliwie obciążą podatników zobowiązaniami podatkowymi, a także będą promować zatrudnienie na umowę o pracę. Wobec złożonego charakteru działań, których podjęcia wymaga realizacja Agendy ONZ, OPZZ uznaje za kluczowe wzmocnienie kondycji dialogu społecznego w Polsce. Udział strony społecznej w uzgadnianiu sposobu wypełnienia zobowiązań wynikających z Agendy ONZ ma kluczowe znaczenie dla ich zrównoważonego charakteru.

10 lipca 2023

Polityczne Forum Wysokiego Szczebla ONZ 2023 r., to coroczna konferencja, w ramach której członkowie ONZ omawiają są postępy realizacji Agendy 2030. Agenda ONZ to strategia rozwoju świata do 2030 roku, którą z obowiązało się realizować 193 państw, w tym Polska. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ Strategia została przyjęta w 2015 r. wraz z niezwykle ambitnymi 17. Celami zrównoważonego rozwoju (poznaj bliżej Cele TUTAJ). Wypełnienie zobowiązań zawartych w Agendzie Organizacji Narodów Zjednoczonych ma doniosłe znaczenie dla poprawy warunków życia i pracy pracowników, stąd zaangażowanie związków zawodowych w działania rzecznicze. OPZZ od początku stoi na stanowisku, że bez zapewnienia pracownikom godnych warunków pracy i godziwych wynagrodzeń nie będzie można mówić o zrównoważonym rozwoju państw. Forum ONZ będzie odbywać się w dniach 10-20 lipca 2023 r. Jego tematem przewodnim będzie „Przyspieszenie wychodzenia z pandemii COVID-19 i pełne wdrożenie Agendy 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju na wszystkich poziomach.” Co roku ONZ wybiera kilka z 17. Celów Agendy, których postępowi realizacji przygląda się szczególnie wnikliwie. W tym roku będzie to Cel 6.(Czysta woda i warunki sanitarne), Cel 7. (Czysta i dostępna energia), Cel 9.(Innowacyjność, przemysł i infrastruktura), Cel 11. (Zrównoważone miasta i społeczności) i Cel 17. (Partnerstwa na rzecz celów). Ponadto, w trakcie Forum 40 państw, w tym Polska, przedstawi ONZ sprawozdanie z realizacji Agendy 2030. OPZZ, w ramach konsultowania projektu sprawozdania przygotowanego przez rząd dla ONZ, krytycznie oceniło postępy realizacji Celów zrównoważonego rozwoju przez Polskę, w szczególności odnoszących się do godnej pracy i równości płci a także dialogu społecznego(pisaliśmy o tym TUTAJ). Forum ONZ to dobry moment na zasygnalizowanie postulatów związków zawodowych, w szczególności dotyczących godnej pracy i płacy, przestrzegania praw pracowniczych i związkowych oraz zwiększenia roli dialogu społecznego w gospodarce. Uważamy, że realizacja działań w tym zakresie jest kluczowa dla wypełnienia wszystkich Celów zrównoważonego rozwoju Agendy ONZ. Niestety, zostało jedynie 7 lat na wypełnienie zobowiązań z niej wynikających a wiele strategicznych ambicji Agendy jest zagrożonych (choćby w obszarze ubóstwa). OPZZ wraz z Międzynarodową Konfederacją Związków Zawodowych przypomni w trakcie trwania Politycznego Forum Wysokiego Szczebla ONZ propozycje działań w ramach Celów 6, 7, 8, 9, 11, 17 zrównoważonego rozwoju. Będziemy o nich pisać w kolejnych dniach trwania Forum ONZ na stronie OPZZ. Więcej informacji TUTAJ

20 czerwca 2023

W dniach 5-16 czerwca w Genewie odbyła się 111 Sesja MOP. Wzięli w niej udział delegaci reprezentujący stronę pracowniczą, m.in. przedstawiciele Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. W skład polskiej delegacji weszli: Ewa Kędzior, NSZZ "Solidarność" - delegatka; Komitet ds. przestrzegania Standardów MOP Piotr Ostrowski, OPZZ - zastępca delegata; Komitet ds. ustanowienia standardu praktyk zawodowych Jacek Dubiński, OPZZ - ekspert; Komitet ds. ochrony pracy Rafał Jankowski, Forum ZZ - ekspert; Komitet ds. przestrzegania Standardów MOP Jan Polaczek, Forum ZZ - ekspert; Komitet ds. transformacji w okresie przejściowym/zrównoważonej ekonomii z ochroną środowiska i społeczeństwa Yuri Ravavoi, NSZZ „Solidarność” – ekspert; Komitet ds. transformacji w okresie przejściowym/zrównoważonej ekonomii z ochroną środowiska i społeczeństwa Przemówienie w imieniu wszystkich związków zawodowych na Sesji Plenarnej wygłosiła Ewa Kędzior. Dyskutowano także o negocjacjach budżetu MOP na kolejny rok oraz sprawie niezależnego ruchu związkowego na Białorusi. Komitet ds. przestrzegania standardów MOP rozpatrzył 24 sprawy. Dotyczyły one braku ich przestrzegania – w dużej mierze naruszania Konwencji 87: dotyczącej wolności związkowej zrzeszania się oraz Konwencji 98 mówiącej o rokowaniach zbiorowych pracy. Dyskusje i niekiedy burzliwe negocjacje do 14 czerwca. Najdłuższe i najintensywniejsze dyskusje toczyły się w Komitecie ds. ochrony pracy, gdzie poruszano kwestie dotyczące minimów płacowych, układów zbiorowych pracy, zabezpieczenia socjalnego, wyjścia z nieformalnego zatrudnienia, pracowników domowych oraz pracy zdalnej z uwzględnieniem platform cyfrowych.  111 Sesja MOP zakończyła się sukcesem. Przyjęto następujące Instrumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy: standard Praktyk Zawodowych, rezolucję Transformacji w okresie przejściowym /zrównoważonej ekonomii z ochroną środowiska i społeczeństwa/, rezolucję Ochrony Pracy, rozpatrzono 24 sprawy naruszania standardów MOP dając państwom czas na ich uregulowanie, przyjęto budżet MOP na 2024 rok. Sesji MOP tradycyjnie już towarzyszyły manifestacje w okolicach słynnego Krzesła. Tym razem protesty dotyczyły: wolności Kurdów w Turcji, wolności związkowych i uwolnienia z więzień związkowców na Białorusi, uwolnienia Alieksieja Nawalnego, solidarności z Ukrainą. Przez Genewę przeszła również duża Parada Równości. (Jacek Dubiński, OPZZ)

19 czerwca 2023

"ERZ jako narzędzie demokracji w miejscu pracy" - pod takim tytułem odbyło się szkolenie przeprowadzone 14-16 czerwca w Portugalii. Zrozumienie aspektu demokracji w tworzeniu Europejskich Rad Zakładowych jest istotnym elementem w odpowiedzi na pytania: jaką pełnią rolę w miejscu pracy, jak można przenikać w struktury i wzmacniać związki zawodowe, a także jak współpracować z nimi, jak zwiększać uzwiązkowienie oraz w jaki sposób związki zawodowe mogą wzmacniać ERZ-ty? Szkolenie rozpoczęło się od dyskusji nad definicją demokracji z punktu widzenia uczestników szkolenia. Rozmawiano też, jaką rolę odgrywa w niej ERZ. Podczas szkolenia podkreślono tematy, które powinny zawierać umowy ERZ-towe, a także jak powinna wyglądać demokracja w praktyce, gdzie m.in. równość i integracja powinny być tematem zainteresowania ERZ. Poza informacjami dotyczącymi demokracji w pracy w perspektywie historycznej, w dyrektywach i programach związków zawodowych, omówione zostały:  wybory do ERZ i modele i modele dystrybucji miejsc, znaczenie współpracy w przypadku restrukturyzacji ponadnarodowej oraz sposoby poprawy funkcjonowania ERZ . Uczestnicy mieli również możliwość wzięcia udziału w wymianie poglądów na temat potrzeb ERZ w dostępie do wymiaru sprawiedliwości. Przedstawiono też przegląd procesu ulepszania prawa UE, a w tym proces rewizji dyrektywy w sprawie ERZ znany również jako raport Radtkego, jako przykład demokracji w UE. Kolejnym istotnym zagadnieniem były informacje, w jaki sposób ominąć przeszkody wynikające z nadużywania przez pracodawcę klauzul poufności, mogliśmy usłyszeć szokujące przypadki wręczania przez pracodawcę do podpisu umów dotyczących klauzul poufności zagrożonymi wielotysięcznymi karami za ich naruszenie! Punktem końcowym było planowanie działań na rzecz demokracji poprzez tworzenie zestawu działań dla ERZ w celu poprawy demokracji w miejscu pracy. W szkoleniu tym wzięli udział:  Magdalena Chojnowska, z wydziału międzynarodowego OPZZ,  Jarosław Szunejko z Rady OPZZ województwa Warmińsko-Mazurskiego i przewodniczący OPZZ-towego zespołu ds. ERZ,  Edyta Górecka (ERZ Orlen), Szymon Kazimierski (ERZ Credit Agricole), Jacek Murawski (ERZ Alstom)oraz Karolina Elegańczyk z Samorządnego Niezależnego Związku Zawodowego Elektrochemików (również członek ERZ). Szkolenie było zorganizowane przez Europejski Instytut Związków Zawodowych (ETUI) i finansowane ze środków Unii Europejskiej. Dziękujemy za bezcenną wymianę doświadczeń z partnerami z innych krajów!

01 czerwca 2023

Prezydium OPZZ wzywa przedstawicieli polskiego rządu oraz przedstawicieli organizacji pracodawców do solidarności ze związkami zawodowymi i poparcia projektu rezolucji Międzynarodowej Konferencji Pracy, która będzie obradowała w Genewie podczas 111. sesji w czerwcu 2023 r. Stanowisko Prezydium OPZZ ws. wsparcia niezależnych związków zawodowych Białorusi 19 kwietnia 2023 r. minął rok od masowych aresztowań liderów białoruskich Niezależnych Związków Zawodowych. Impulsem do ostatecznego zamknięcia kwestii istnienia demokratycznego ruchu zawodowego dla reżimu Łukaszenki były żądania kierownictwa Białoruskiego Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych (BKDP), aby zaprzestać działań wojennych i wycofać wojska rosyjskie z terytorium Białorusi oraz Ukrainy. Na Białorusi zlikwidowano wszystkie demokratycznie działające związki zawodowe, a działalność związkowa - poza ramami prorządowej federacji związków zawodowych - jest obecnie zakazana. 24 marca 2023 r. Sąd Najwyższy Białorusi zdecydował o podtrzymaniu wyroków wydanych na kolegów z BKDP. Pomimo silnego zaangażowania społeczności międzynarodowej, w tym miedzy innymi: Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (ETUC), Paneuropejskiej Rady Regionalnej (PERC) i OPZZ potępiających tę decyzję i wzywających do silnego wsparcia dla niezależnych białoruskich związkowców, sytuacja nie uległa zmianie. Co więcej, powszechną i okrutną praktyką stały się aresztowania niezależnych związkowców. Do chwili obecnej rząd Białorusi nie poinformował o podjęciu żadnych kroków w celu odwołania środków ustawodawczych i innych środków prowadzących bezpośrednio lub pośrednio do zdelegalizowania niezależnych związków zawodowych - pomimo wcześniejszych pilnych wezwań do poszanowania praw związkowych i praw człowieka. W listopadzie 2022 r. do rządu Białorusi skierował je Organ Zarządzający Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP). Ponadto, pomimo wielokrotnych próśb, nie otrzymano też dostępu do osób zatrzymanych w celu ustalenia okoliczności ich aresztowania oraz warunków przetrzymywania. Wyrok Sądu Najwyższego Białorusi zapadł w tym samym tygodniu, w którym Rada Administracyjna MOP podjęła decyzję o przedłożeniu na Międzynarodowej Konferencji Pracy w czerwcu tego roku rezolucji na podstawie paragrafu 33. Konstytucji MOP. Jej celem jest zapewnienie przestrzegania przez rząd Białorusi zaleceń komisji śledczej MOP w odniesieniu do konwencji nr 87, dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych, jak również konwencji nr 98, odnoszącej się do stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych. Prezydium OPZZ wzywa przedstawicieli polskiego rządu oraz przedstawicieli organizacji pracodawców do solidarności ze związkami zawodowymi i poparcia projektu rezolucji Międzynarodowej Konferencji Pracy, która będzie obradowała w Genewie podczas 111. sesji w czerwcu 2023 r. W związku z powyższym wzywamy między innymi do poparcia: zorganizowania przez MOP na przyszłych sesjach specjalnego posiedzenia Komitetu ds. Stosowania Norm w celu omówienia stosowania Konwencji nr 87 i 98 przez rząd Białorusi oraz realizacji zaleceń komisji śledczej; zachęcenia rządów do zrewidowania, w świetle wniosków komisji śledczej, stosunków, jakie mogą utrzymywać z rządem Białorusi i podjęcia odpowiednich kroków w celu zapewnienia, że rząd Białorusi nie będzie mógł wykorzystywać tych stosunków do utrwalenia lub rozszerzania naruszeń praw pracowniczych w zakresie wolności zrzeszania się, jak również do wdrożenia przez Białoruś zaleceń komisji śledczej, w tym stworzenia klimatu sprzyjającego wolności zrzeszania się; zapewnienia przestrzegania zasady non-refoulment, jednej z najważniejszych zasad międzynarodowych, która stanowi, że osoby, której odmówiono przyznania statusu uchodźcy, nie wolno deportować do kraju, gdzie groziłoby jej niebezpieczeństwo prześladowania. Biorąc pod uwagę, że obrońcy związków zawodowych i obrońcy praw człowieka są na Białorusi zagrożeni prześladowaniem, zapewnienie respektowania tej zasady jest konieczne; wezwania rządu Białorusi do pilnego przyjęcia trójstronnej misji MOP w celu zebrania informacji na temat realizacji zaleceń Komisji Śledczej i późniejszych zaleceń organów nadzorczych MOP, w tym wizyty u niezależnych przywódców i działaczy związkowych przebywających w aresztach lub więzieniach. Swoim wezwaniem Prezydium OPZZ chce zwrócić uwagę na sytuacje naszych koleżanek i kolegów, którzy zostali skazani na karę więzienia — od 1 do 9 lat. Ponad trzydziestu związkowców zostało wpisanych przez obrońców praw człowieka na długą listę więźniów politycznych na Białorusi, która zawiera nazwiska aż 1460 osób. W ciągu ostatnich dwóch lat reżim Łukaszenki zlikwidował ponad 700 organizacji oraz inicjatyw publicznych. Skazani działacze związkowi znajdują się na listach ekstremistów i terrorystów. Każdego dnia słyszymy o kolejnych aresztowaniach, torturach, rewizjach i grzywnach na terenie Białorusi, gdzie terror stał się integralną częścią życia i mentalnie cofnął kraj do strasznej przeszłości stalinowskich represji. Solidarność i wsparcie to jedno z najskuteczniejszych narzędzi, dzięki któremu pracownicy oraz związki zawodowe mogą walczyć o swoje prawa i interesy. Dlatego ponownie wzywamy do obrony bezkarnie niszczonych związków zawodowych. Masowe aresztowania, prześladowania i zastraszanie pracowników są makabrycznym przykładem lekceważenia podstawowych praw człowieka, który nie może pozostać niezauważony. Prezydium OPZZ Stanowisko Prezydium OPZZ ws. wsparcia niezależnych związków zawodowych Białorusi TUTAJ \