07 sierpnia 2025
OPZZ negatywnie ocenia uchwalone przez Sejm zmiany w sektorze szpitalnictwa w Polsce.To ustawa o konsolidacji i daleko idącej elastyczności przekształceń podmiotów leczniczych, zmianach profilu całości bądź części placówek, z pominięciem systemowego monitorowania tego procesu. Regulacji nie przyświecała refleksja o skutkach zmian dla pacjentów i pracowników; nie poprzedzono jej diagnozą potrzeb zdrowotnych ani wzmocnieniem kontroli nad procesami własnościowymi w ochronie zdrowia. Renata Górna, Wydział Polityki Społecznej OPZZ Ponad 2 letnie prace nad zmianami w sektorze szpitalnictwa zakończyły się uchwaleniem przez Sejm w dniu 5 sierpnia br. regulacji zmieniającej 2 ustawy: o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o działalności leczniczej. Obecna wersja to trzecie podejście do reformy, uchwalone w ekspresowym tempie 2 tygodni, dziś – 7 sierpnia br. finał prac w Senacie. Uchwalona ustawa ma zasadniczy cel i intencję: realizację kamienia milowego Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności: „restrukturyzacja sektora szpitali poprzez konsolidację lub przeprofilowanie lub zmianę zakresu i struktury usług opieki zdrowotnej świadczonych przez szpitale (…) a także odpowiednią aktualizację sieci szpitali”. Ustawa w ocenie OPZZ budzi wiele zastrzeżeń; dotyczą ona zarówno wybiórczych konsultacji społecznych na etapie prac rządowych, obszaru spraw pracowniczych, jak i dostępności pacjentów do świadczeń opieki zdrowotnej w przyszłości. O założeniach kolejnych zmian dyskutowano w szczególności z przedstawicielami dyrektorów szpitali, związkami pracodawców czy wybranymi organizacjami zawodowymi. Rada Dialogu Społecznego w roku ubiegłym domagała się rzetelnej dyskusji na temat reformy szpitalnictwa w Polsce, jednak przyjęty tryb konsultacji nie dawał skutecznej możliwości przedstawienia stanowiska. To poważna wada proceduralna, ustawa dotyczy bowiem szeregu spraw pracowniczych czy systemowych związanych z dostępnością.OPZZ uważa, że ustawa nie przyniesie efektów poprawy dostępności do świadczeń zdrowotnych, a temu powinna przyświecać reforma szpitalnictwa. Brakuje kompleksowego spojrzenia na leczenie pacjenta, z praktycznym wdrażaniem opieki koordynowanej i racjonalnym finansowaniem, zgodnego z potrzebami zdrowotnymi pacjentów danego regionu. Przepisy zdecydowanie marginalizują zagadnienia pracownicze i pomijają ustawowe uprawnienia zakładowych organizacji związkowych odnośnie opiniowania i konsultowania wszelkich kwestii w tym zakresie, przykładowo: opiniowania planów naprawczych, zmian w strukturze zatrudnienia, wymiaru etatu, zmian miejsca czy warunków bądź organizacji pracy. Obecne przepisy nie gwarantują związkom zawodowym wypowiadania się w kwestiach pracowniczych. Warto także przypomnieć, że strona społeczna reprezentowana w Radzie Dialogu Społecznego w listopadzie ub. roku protestowała wobec pomysłów wprowadzających możliwość łączenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej ze spółkami kapitałowymi, oceniając ten proces jako wstęp do prywatyzacji sektora szpitalnego w Polsce. Obecna ustawa dopuszcza przejmowanie należności, zobowiązań oraz mienia na wypadek likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, daje także wiele innych elastycznych możliwości przekształceń. Brak kontroli i monitorowania tego procesu może dalej pogłębiać dostępie do publicznej ochrony zdrowia w takich sytuacjach. Dziś Senat kończy prace nad ustawą, której dalsze losy już tylko zależą od podpisu Prezydenta.Opinia OPZZ przekazana do Senatu RP – w załączeniu.
Czytaj więcej
07 sierpnia 2025
Jak kino mówi o pracy? Jak praca wygląda w filmach? Zapraszamy na kolejny pokaz w ramach cyklu organizowanego we współpracy z Kinoteką – Praca a Film. Cykl Praca a Film to wspólny projekt Kinoteki i Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych organizowany przy wsparciu Centrum im. Ignacego Daszyńskiego. Po projekcji wokół „Nie ma nas w domu” Kena Loacha odbędzie się spotkanie pt. Kurier w trasie o realiach pracy dostawców w Polsce. Rozmowę poprowadzi Anna Piekutowska, dziennikarka TOK FM. W debacie udział wezmą: przewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski, dziekana Wydziału Socjologii na Uniwersytecie Warszawskim Julia Kubisa oraz Stanisław Kierwiak z Związku Zawodowego OPZZ Konfederacja Pracy w Pyszne.pl. Bilety na pokaz 27 sierpnia o godz. 17:30: https://kinoteka.pl/film/nie-ma-nas-w-domu-praca-a-film/ Poruszający film dwukrotnego zdobywcy Złotej Palmy, Kena Loacha. Wciągająca i chwytająca za serce opowieść o rodzinie, marzeniach i drodze do szczęścia. „Nie ma nas w domu” to wnikliwy portret współczesnego świata, ujęty w małej skali. Loach przez pryzmat obyczajowej historii krytykuje model ekonomiczny skupiony na nierównościach, szybkiej pogoni za pieniądzem i braku bezpieczeństwa socjalnego. Podobnie jak w swoim słynnym „Ja, Daniel Blake” akcję osadził w Wielkiej Brytanii, ale tematy, problemy i ambicje są tu uniwersalne. Ricky i Abbie chcą dla siebie i swoich dzieci czegoś więcej. On jest w stanie poświęcić wszystko, żeby ich marzenie o własnym domu wreszcie się spełniło. Ma dosyć czekania, aż sprawy przyjmą lepszy obrót – stawia wszystko na jedną kartę i zaczyna pracę na własną rękę. Rzuca się w wir obowiązków, chcąc jak najszybciej osiągnąć swój cel. Ona, myśląc o przyszłości, nie chce stracić z oczu tego, co już mają: kochającej się rodziny i wzajemnego wsparcia. Wierzy, że goniąc za szczęściem, trzeba wiedzieć, kiedy się zatrzymać.
Czytaj więcej
30 lipca 2025
Przedstawiciele Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników w Polsce, organizacji członkowskiej OPZZ, wzięli aktywny udział w zakończonej właśnie blokadzie Euroterminala w Sławkowie. Protest zgromadził ponad 100 związkowców z branży hutniczej, którzy wspólnie domagali się natychmiastowych działań rządu w sprawie bezcłowego importu stali z Ukrainy. Powodem protestu jest rosnący napływ ukraińskich wyrobów stalowych na polski rynek, które nie są objęte opłatami z tytułu emisji CO₂ i systemu ETS, co stawia krajowych producentów w skrajnie niekorzystnej pozycji konkurencyjnej. Polskie huty, które muszą ponosić wysokie koszty środowiskowe, nie są w stanie konkurować z tanim importem ze Wschodu. Przedłużenie przez Komisję Europejską zwolnienia z ceł dla ukraińskiej stali na kolejne trzy lata tylko pogłębia ten problem. Już teraz import elementów stalowych pokrywa aż 80% krajowego zapotrzebowania, a w przypadku wyrobów płaskich sięga 95%. Skutki tej polityki są już odczuwalne – firma ArcelorMittal Poland podjęła decyzję o czasowym wygaszeniu jednego z pieców hutniczych w Dąbrowie Górniczej, co budzi poważne obawy o przyszłość zatrudnienia w sektorze. Federacja, wraz z innymi organizacjami związkowymi, apeluje do rządu o pilną interwencję i ochronę polskiego hutnictwa. Jeśli obecna koalicja rządząca nie podejmie konkretnych działań, związki zawodowe zapowiadają zaostrzenie protestu, w tym blokady transportów stali. Branża hutnicza to strategiczna gałąź polskiej gospodarki i miejsce pracy dla tysięcy pracowników – nie możemy pozwolić na jej zapaść.
Czytaj więcej
28 lipca 2025
W poniedziałek, 28 lipca 2025 roku, w kilkunastu miejscach w całej Polsce odbyły się protesty kolejarzy zrzeszonych w Związku Zawodowym Maszynistów Kolejowych w Polsce – organizacji członkowskiej OPZZ. Jednym z punktów protestu była blokada drogi przy ulicy Marywilska 39 w Warszawie, przed siedzibą spółki PKP CARGO CONNECT. Pracownicy kolei domagają się zahamowania degradacji sektora, równego traktowania transportu kolejowego względem drogowego oraz realnych działań na rzecz ratowania PKP CARGO – spółki, która znalazła się na skraju zapaści. Zwracają uwagę na systemową dyskryminację kolei: wysokie opłaty za dostęp do infrastruktury, najwyższe w Unii Europejskiej ceny energii trakcyjnej oraz brak działań ze strony władz, mimo licznych apeli i rozmów. Wśród protestujących obecni był przewodniczący Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Piotr Ostrowski oraz wiceprzewodnicząca OPZZ Barbara Popielarz, którzy wyrazili pełne poparcie dla postulatów pracowników kolei i ich walki o przyszłość transportu szynowego w Polsce.
Czytaj więcej
24 lipca 2025
W środę, 23 lipca 2025 r., na wniosek wiceprzewodniczącej OPZZ, Barbary Popielarz, odbyło się spotkanie przedstawicieli Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. z zarządem Niezależnego Związku Zawodowego Pracowników BZPG „Stomil” S.A., organizacji zrzeszonej w OPZZ, oraz przedstawicielami pracowników w Radzie Nadzorczej Bydgoskich Zakładów Przemysłu Gumowego „STOMIL” S.A. W spotkaniu uczestniczyła wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz oraz Mirosław Grzybek, członek Rady OPZZ i Prezydium OPZZ, przewodniczący Branży Przemysł w OPZZ oraz przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników a także Bogdan Połącarz, wiceprzewodniczący Federacji Związków Zawodowych Przemysłu Chemicznego, Szklarskiego i Ceramicznego w Polsce. Ze strony spółki Stomil Bydgoszcz w spotkaniu brali udziałAndrzej Sarnecki i Radosław Staszak, członkowie Rady Nadzorczej reprezentujący pracowników spółki Stomil Bydgoszcz oraz RadosławLubiszewski i Janusz Dalecki z NSZZ Pracowników BZPG „Stomil” S.A. Tematem spotkania była pogarszająca się kondycja ekonomiczna spółki oraz narastające w związku z tym zagrożenie dla utrzymania miejsc pracy. Wiceprzewodnicząca OPZZ zwróciła uwagę, że jest to kolejne przedsiębiorstwo mające trudności, które spowodowane są nierówną konkurencja na rynku z producentami z państw trzecich. Firmy te nie respektują wymogów środowiskowych, których koszty zobowiązane są ponosić rodzime zakłady. Sytuacja wymaga podjęcia przez państwo pilnych działań interwencyjnych zarówno na poziomie krajowym jak i unijnym, o co zaapelowała wiceprzewodnicząca OPZZ. Problemy przedsiębiorstw i pracowników z tego sektorabyły sygnalizowane stronie rządowej przez stronę społeczną Rady Dialogu Społecznego już w listopadzie 2023 r., czego wyrazem była Uchwała nr 126 strony pracowników i strony pracodawców RDS w sprawie podjęcia przez właściwe organy państwa kontroli importu wyrobów gumowych. Kluczowe jest, aby ochronić miejsca pracy w Stomil Bydgoszcz. Dyskutowano zatem o możliwych strategiach działania celem poprawy kondycji tego zakładu pracy. Przedstawiciele Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. wyrazili otwartość na dalszy dialog i współdziałanie ze stroną społeczną w tej sprawie. Dalsze funkcjonowanie i rozwój spółki jest bowiem w ocenie ARP S.A. istotny z punktu widzenia funkcjonowania rynku gumowego a jego sytuacja, mimo obecnych trudności, dobrze rokuje na przyszłość. (KP)
Czytaj więcej
23 lipca 2025
21 lipca odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w sprawie sytuacji na rynku sody kalcynowanej jej wpływu na działalność przedsiębiorstwa Qemetica Soda Polska S.A oraz bezpieczeństwo energetyczne kraju. Stronę pracowników reprezentowali przedstawiciele OPZZ. Maciej Zaboronek – wydział polityki gospodarczej OPZZ. Sytuację ZP Janikowo zaprezentowali: członek Rady Nadzorczej Qemetica Soda Polska S.A. – Paweł Bieniasz oraz prezes Zarządu Qemetica Soda Polska S.A. – Tomasz Molenda. Zakład jest w trakcie hibernacji, a pracownicy na wypowiedzeniach ze względu na konkurencję zakładów sodowych z Turcji, które działają przy nieporównywanie niższych kosztach energii, co jest wynikiem korzystania z objętych w Unii Europejskiej sankcjami surowców z Rosji i okupowanego Krymu, a także z brakiem opłat za emisje gazów cieplarnianych. Podkreślano także istotność zakładu dla możliwości magazynowania ropy naftowej w pokopalnianych kawernach solnych na Kujawach. Rozwiązaniem byłoby wprowadzenie ceł lub innych opłat wyrównujących sytuację na rynku sody na granicy Polski lub Unii Europejskiej. Stanowisko pracowników przedstawiła wiceprzewodnicząca OPZZ – Barbara Popielarz oraz reprezentanci OPZZ w zakładach Qemetica: Marek Przybylski - przewodniczący Międzyzakładowego Związku Zawodowego Soda Mątwy i Krzysztof Jurek - członek zarządu Międzyzakładowego Związku Zawodowego Janikosoda. Związkowcy podkreślali ilość interwencji, które odbyli w ostatnich miesiącach w sprawie utrzymania możliwości pracy zakładu w Janikowie, w tym pisma i spotkania inicjowane przez związki zakładowe oraz struktury OPZZ. Zwracano też uwagę na istotność zakładu dla lokalnej społeczności w kontekście miejsc pracy w regionie oraz jego wpływ na funkcjonowanie miejskiej infrastruktury. W dyskusji posłowie pytali m.in. o: powody spadku rentowności produkcji sody kalcynowanej, wpływ hibernacji zakładu na bezpieczeństwo energetyczne Polski, działania podejmowanie przez spółkę w celu zapobieżenia hibernacji czy wcześniejszą sytuację finansową spółki Qemetica Soda Polska S.A. Prezydium Komisji zapowiedziało przygotowanie dezyderatu, który będzie rozpatrzony na jednym z najbliższych posiedzeń oraz monitorowanie prac rządu w kwestii możliwości rozwiązania problemu.
Czytaj więcej
22 lipca 2025
OPZZ ponownie zabrał głos w sprawie trudnej sytuacji spółki Qemetica S.A. – jedynego producenta sody kalcynowanej w Polsce. OPZZ skierował do Premiera apel o natychmiastowe podjęcie działań, które pozwolą na dalsze funkcjonowanie spółki. We wniosku, OPZZ zwrócił Prezesowi Rady Ministrów uwagę na bezczynność instytucji państwa w tej sprawie od lutego br., która pozwoliła na eskalację problemów spółki. Zwolniono już część pracowników (w ramach zwolnień grupowych) i przeprowadzono hibernację procesu produkcyjnego w jednym z jej zakładów – w Janikowie. Mimo, że strona społeczna interweniowała wielokrotnie w wielu instytucjach publicznych, otrzymała jedynie lakoniczną odpowiedź Ministerstwa Technologii i Rozwoju, która nie przełożyła się na jakąkolwiek skuteczną pomoc dla tego zakładu pracy. Budzi to sprzeciw OPZZ i organizacji zakładowych działających w spółce Qemetica S.A., bowiem każdy tydzień opóźnienia we wdrażaniu działań wspierających tego jedynego producenta sody stwarza ryzyko zamknięcia jego drugiego zakładu – w Inowrocławiu. Przypomnijmy, że działalność spółki Qemetica Soda Polska S.A. i zdolność przetwarzania przez nią solanki umożliwiają, między innymi, magazynowanie paliw płynnych w Polsce. Zaniechanie działań ratujących tę Spółkę będzie miało negatywny wpływ na bezpieczeństwo kraju w zakresie dostępu do kluczowych surowców, takich jak soda kalcynowana. Uzależni państwo od dostaw tego surowca przez firmy zagraniczne, w tym spoza UE, co w istotny sposób utrudni zapewnienie ciągłości i niezawodności funkcjonowania spółek o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa kraju, nadzorowanych przez Skarb Państwa, w szczególności spółki Orlen S.A, oraz innych podmiotów, dla których soda kalcynowana jest produktem krytycznym w procesie technologicznym i przechowywania wielu towarów. Ograniczy także zdolność do funkcjonowania w Polsce magazynów paliw kluczowych dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego państwa, w tym tzw. magazynów rezerw bezpieczeństwa. Dlatego według OPZZ konieczne jest nie tylko podjęcie przez rząd działań zmierzających do ochrony krajowego i unijnego rynku chemicznego przez nieuczciwą konkurencją ze strony firm z siedzibą z państw trzecich. Zwróciliśmy się także do Prezesa Rady Ministrów o niezwłoczne przeprowadzenie analizy dotyczącej możliwości konsolidacji działalności spółki Qemetica Soda Polska S.A. ze spółką z sektora paliwowego z udziałem Skarbu Państwa. Decyzje w tej sprawie należy podjąć pilnie. Stawką są miejsca pracy, interes publiczny i bezpieczeństwo gospodarcze państwa. (KP)
Czytaj więcej
22 lipca 2025
Jak kino mówi o pracy? Jak praca wygląda w filmach? Zapraszamy Was na nowy cykl organizowany we współpracy z Kinoteką – Praca a Film. Podczas pierwszego pokazu 30 lipca pokażemy film „Na pełny etat” w reżyserii Érica Gravela. Po seansie odbędzie się spotkanie pt. Kobieta pracująca. Marie (w tej roli gwiazda francuskiego kina Laure Calamy) dokłada wszelkich starań, by pogodzić wychowanie dwójki dzieci z pracą w jednym z luksusowych paryskich hoteli. Nie jest to łatwe, zwłaszcza że mieszka poza miastem, a codzienne dojazdy zajmują jej sporo czasu w i tak napiętym już grafiku. Kiedy wreszcie otwiera się przed nią szansa zawodowego awansu, jak na złość wybucha ogólnokrajowy strajk. System transportu publicznego, od którego uzależniona jest bohaterka, zostaje całkowicie sparaliżowany. Zdezorientowani ludzie tłoczą się na peronach i przystankach, coraz bardziej zniecierpliwieni całą sytuacją. Mimo tych przeszkód kobieta jest zdeterminowana, by dotrzeć na rozmowę kwalifikacyjną. Zdaje sobie sprawę, że ta szansa może się nie powtórzyć. Uznany za najlepszego reżysera Konkursu „Horyzonty” festiwalu w Wenecji Éric Gravel w bardzo realistyczny sposób opowiada o dobrze znanych nam dzisiaj problemach – niepewności jutra, niestabilnym rynku pracy, społecznych niepokojach, braku bezpieczeństwa socjalnego. Zniuansowany portret silnej kobiety staje się tym samym uniwersalną historią o życiu pod ciągłą presją i ciemnych stronach kapitalizmu. Cykl Praca a Film to wspólny projekt Kinoteki i Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych organizowany przy wsparciu Centrum im. Ignacego Daszyńskiego. Spotkanie pt. Kobieta strajkująca matronatem objęła FEDERA Fundacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. W dyskusji udział wezmą zaproszeni goście: Zofia Smełka-Leszczyńska – badaczka kultury, psycholożka, autorka książki „Cześć pracy. Kultura zapierdolu”; Piotr Ostrowski, przewodniczący Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych i Mateusz Bieżuński, ekspert FEDERA. Spotkanie poprowadzi Anushe Dust (OPZZ).
Czytaj więcej
21 lipca 2025
W związku z zapowiedzianymi zmianami w składzie Rady Ministrów, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ) ponownie zaapelowało do premiera o utworzenie silnego i scentralizowanego ośrodka decyzyjnego odpowiedzialnego za politykę gospodarczą kraju. Zdaniem OPZZ, obecny rozkład kompetencji pomiędzy kilka resortów prowadzi do chaosu i nieskuteczności w zarządzaniu gospodarką. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ od wielu miesięcy zwraca uwagę na konieczność wyznaczenia w strukturze rządu jednego organu odpowiedzialnego za prowadzenie całościowej polityki gospodarczej, w tym przemysłowej kraju. Obecna sytuacja, w której kompetencje są rozproszone między Ministerstwo Przemysłu, Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska, skutkuje trudnościami w koordynacji działań, opóźnieniami decyzyjnymi, a nawet bezczynnością niektórych ministerstw. OPZZ alarmuje, że takie rozproszenie kompetencji przekłada się na ograniczoną skuteczność państwa w zarządzaniu procesami gospodarczymi i przemysłowymi oraz sprzyja narastaniu konfliktów społecznych. OPZZ proponuje powołanie ministerstwa odpowiedzialnego za gospodarkę, na wzór funkcjonującego wiele lat temu Ministerstwa Gospodarki, które skupiłoby w swoich rękach kompetencje dotyczące szeroko rozumianej polityki gospodarczej, w tym przemysłowej oraz sprawiedliwej transformacji klimatycznej. Zdaniem OPZZ, skoncentrowanie odpowiedzialności w jednym resorcie przełoży się na większą spójność działań, sprawność decyzyjną administracji publicznej oraz efektywniejszy dialog społeczny rządu, związków zawodowych i organizacji pracodawców. Uważamy, że jednym z kluczowych zadań nowego ministerstwa powinno być opracowanie spójnej i długofalowej polityki przemysłowej. OPZZ podkreśla, że dotychczasowa korespondencja z rządem w tej sprawie sprowadziła się do lakonicznych odpowiedzi przedstawicieli strony rządowej. Tymczasem sytuacja sektora przemysłowego jest coraz bardziej niepokojąca. Przykładem jest trudna sytuacja ekonomiczna takich przedsiębiorstw, jak m.in. Qemetica Soda Polska S.A., Stomil S.A., Grupa Azoty S.A. czy Diora - Świdnica Sp. z o.o. Miejsca pracy w wielu przedsiębiorstwach przemysłowych są likwidowane, co bezpośrednio uderza w pracowników i generuje lokalne kryzysy społeczne i gospodarcze. Zdaniem OPZZ za obecną kondycję sektora przemysłowego odpowiadają nie tylko czynniki geopolityczne i rosnące koszty energii. Istotną barierę stanowi także brak jednoznacznie określonej polityki przemysłowej państwa oraz narzędzi jej skutecznego wdrażania i monitorowania. OPZZ zwraca uwagę, że dobrze zorganizowana polityka gospodarcza państwa sprzyja nie tylko rozwojowi przedsiębiorczości i konkurencyjności krajowej gospodarki, ale również przyczynia się do tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy, ogranicza niestabilne zatrudnienie, zmniejsza szarą strefę oraz zapewnia zrównoważony rozwój kraju. Jesteśmy przekonani, że utworzenie scentralizowanego ministerstwa odpowiedzialnego za gospodarkę jest konieczne i liczymy na zdecydowane kroki ze strony premiera. (nq)
Czytaj więcej
17 lipca 2025
W lipcu 2025 r. przesłaliśmy – jako Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych – naszą opinię do Europejskiego Komitetu Praw Społecznych (ECSR) oraz do Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (ETUC). Dokument dotyczy oceny krajowego sprawozdania Rządu RP z realizacji tzw. „pierwszej grupy” postanowień Europejskiej Karty Społecznej (EKS). Stanowisko, opracowane przez Dział Prawny OPZZ, stanowi szczegółową analizę sytuacji pracowników w Polsce w świetle obowiązków wynikających z Karty. Zwracamy w nim uwagę na szereg poważnych uchybień oraz systemowych braków, które naruszają standardy Rady Europy w zakresie ochrony praw socjalnych. Kluczowe problemy, które opisaliśmy w naszym stanowisku: Nieskuteczny system sprawozdawczości – obecne zasady ograniczają liczbę monitorowanych praw i wyłączają z raportowania fundamentalne kwestie, takie jak prawo do zarobkowania czy ochrona przed zwolnieniem z pracy. Uważamy, że prowadzi to do naruszenia art. 21 Karty i uniemożliwia skuteczny nadzór międzynarodowy nad sytuacją pracowników w Polsce. Prawo do sprawiedliwych warunków pracy (art. 2 EKS) – wskazujemy na nieakceptowalne przepisy pozwalające na pracę nawet do 24 godzin na dobę w systemie równoważnym oraz brak ochrony przed obciążającymi dyżurami domowymi. Podkreślamy, że takie rozwiązania są sprzeczne z zasadą ochrony zdrowia i życia pracownika. Prawo do bezpiecznych i zdrowych warunków pracy (art. 3 EKS) – zwracamy uwagę na brak regulacji dotyczących maksymalnych temperatur w miejscu pracy, mimo coraz częstszych fal upałów. Postulujemy niezwłoczne zmiany w przepisach BHP. Prawo do bycia offline – w Polsce wciąż brakuje przepisów gwarantujących pracownikowi realne prawo do „cyfrowego odłączenia” poza godzinami pracy. Wielu pracowników doświadcza presji ciągłej dyspozycyjności, co prowadzi do wypalenia zawodowego i narusza prawo do wypoczynku. Równość w traktowaniu pracowników niepełnoetatowych (art. 4 EKS) – opisujemy praktykę polegającą na pozbawianiu pracowników zatrudnionych na część etatu dodatków za godziny ponadwymiarowe. Przypominamy o wyroku TSUE (C-660/20), który potwierdza, że takie działania są niezgodne z prawem UE. Prawo do zrzeszania się (art. 5 EKS) – szczegółowo opisujemy przypadki, w których pracodawcy żądają nielegalnego dostępu do dokumentacji związkowej, a organy państwa pozostają bierne. Takie działania podważają fundamenty wolności związkowej w Polsce. Prawo do wspólnych konsultacji i rokowań zbiorowych (art. 6 EKS) – opisujemy zanik realnego dialogu społecznego, iluzoryczność konsultacji legislacyjnych i stagnację w pracach nad ustawą o układach zbiorowych. Wskazujemy również na przypadki cenzurowania informacji przekazywanych przez pracodawców oraz wprowadzania tzw. lojalek z wysokimi karami za ujawnienie danych – co paraliżuje działalność związkową. Prawo do strajku i sporu zbiorowego – krytykujemy zbyt szeroki katalog wyłączeń, które odbierają realne możliwości działania wielu grupom zawodowym, zwłaszcza w administracji publicznej i służbach mundurowych. Zwracamy uwagę na praktyczne problemy z uznawaniem sporów zbiorowych i brak efektywnej ochrony interesów pracowników. Nasze postulaty Wzywamy rząd RP oraz instytucje odpowiedzialne za legislację i egzekwowanie prawa do: przywrócenia pełnej przejrzystości systemu sprawozdawczości wobec EKS, nowelizacji Kodeksu pracy w zakresie prawa do odłączenia się, pilnych zmian w przepisach BHP w związku ze zmianami klimatycznymi, usunięcia dyskryminujących praktyk wobec pracowników niepełno-etatowych, realnego zagwarantowania wolności związkowej i prawa do rokowań zbiorowych, zapewnienia skuteczniejszej ochrony prawnej przed represjami wobec działaczy związkowych. Pełna treść naszej opinii jest dostępna u Magdaleny Chojnowskiej z Wydziału Międzynarodowego OPZZ.
Czytaj więcej
Wykonanie:ESC SA
-
Aplikacje i strony internetowe