Komitet ds. Zatrudnienia w Komisji Europejskiej (EMCO) co roku dokonuje przeglądu kondycji dialogu społecznego i jakości konsultacji społecznych w państwach UE. W tym roku przegląd szczególnie koncentrował się na Polsce.

W przeglądzie brali udział przedstawiciele Komisji Europejskiej, polskiego rządu oraz krajowi partnerzy społeczni.

OPZZ przedstawił Komitetowi szczegółową analizę krajowego dialogu społecznego. Krytycznie oceniliśmy decyzję Komisji Europejskiej, aby w tym roku nie rekomendować Polsce poprawy jakości dialogu społecznego w ramach Zaleceń (Rady UE), ponieważ naszym zdaniem praktyka w tym zakresie nie uległa poprawie. Wskazaliśmy Komisji, że utrzymuje się ograniczony wpływ partnerów społecznych na kształtowanie polityki państwa. Co prawda instytucje dialogu społecznego takie jak Rada Dialogu Społecznego działają, jednak kluczowe decyzje w sprawie polityki gospodarczej nadal zapadają przede wszystkim na poziomie rządu i partii rządzącej. W ostatnim roku zmniejszyła się również liczba porozumień dwustronnych w Radzie Dialogu Społecznego a porozumienia trójstronne praktycznie nie występują. Ustawowa Rola Dialogu Społecznego była w tym roku również umniejszana przez rząd poprzez prowadzenie dialogu poza Radą z wybraną organizacją związkową oraz zawarcie porozumienia w sprawach będących w zakresie kompetencji Rady. Stanowiło to również wyraz nierównego traktowania reprezentatywnych organizacji związkowych.

Ponadto, w ocenie OPZZ utrzymują się również niedociągnięcia w realizacji ustawowych obowiązków w zakresie konsultacji społecznych, niepokojące zwłaszcza jeśli dotyczą spraw o kluczowym znaczeniu dla pracowników i przedsiębiorstw.

Zwróciliśmy uwagę Komisji, że poziom rokowań zbiorowych w Polsce utrzymuje się na niskim poziomie a pracownicy doświadczają dyskryminacji ze względu na chęć tworzenia związków zawodowych i wstępowania do nich. Obszar ten, zdaniem OPZZ, wymaga interwencji państwa w celu wzmocnienia potencjału partnerów społecznych oraz zwiększenia poziomu przestrzegania prawa pracy i uprawnień związków zawodowych.

W związku z tym OPZZ oczekuje, że Komisja Europejska wyda jasną rekomendację dotyczącą poprawy praktyk w obszarze dialogu społecznego oraz prowadzenia skutecznego dialogu społecznego w Polsce w kwestiach kluczowych dla funkcjonowania gospodarki i warunków pracy pracowników.

Członkowie Komitetu ds. zatrudnienia KE dostrzegli działania rządu w obszarze dialogu społecznego, szczególnie planowanego budowania potencjału partnerów społecznych z wykorzystaniem środków unijnych. Przyznano jednak, że potrzebny jest dodatkowy wysiłek na rzecz poprawy jakości dialogu społecznego i wzmocnienia efektywności konsultacji społecznych, które w ocenie Komisji powinny wychodzić poza formalną realizację obowiązku i być prowadzone regularnie. Uznano bowiem, że choć podjęto starania poprawy procesu stanowienia prawa to nadal wpływ konsultacji na jakość stanowienia prawa jest niewystarczający. Podzielono również opinię OPZZ odnośnie do potrzeby zwiększenia liczby układów zbiorowych pracy.

OPZZ na posiedzeniu Komitetu ds. Zatrudnienia KE reprezentowała Katarzyna Pietrzak z Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ.