Grupa ds. Semestru Europejskiego, która działa w ramach Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES) zorganizowała w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Warszawie spotkanie konsultacyjne z partnerami społecznymi, reprezentacją organizacji pozarządowych oraz ekspertami Przedstawicielstwa. EKES jest organem doradczym Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej.

Tego typu spotkania są realizowane od 2021 r. w celu zebrania stanowisk organizacji pozarządowych w sprawie zarządzania gospodarczego w UE. Dyskutowano przede wszystkim o Zaleceniach Rady UE skierowanych do Polski, proponowanych reformach i inwestycjach na rzecz realizacji ww. Zaleceń oraz sposobie ich wdrażania.

W dyskusji OPZZ odniósł się do treści Zaleceń Rady. Zwróciliśmy uwagę, że Zalecenia Rady dotyczące ograniczenia deficytu finansów publicznych, choć zasadne z punktu widzenia stabilności finansów publicznych nie powinny negatywnie wpływać na finansowanie usług publicznych i wynagrodzenia pracowników sektora finansów publicznych a także odpowiednią wysokość inwestycji wspierających sprawiedliwą transformację klimatyczną i cyfrową. Tym bardziej, że polityki unijne wymagają poniesienia znaczących nakładów publicznych na poziomie krajowym np. na rzecz realizacji polityki klimatycznej. W obszarze polityki energetycznej zalecanej przez Radę UE przedstawiliśmy programowe stanowisko OPZZ w sprawie sprawiedliwej transformacji klimatycznej, które koncentruje się na ochronie miejsc pracy i grup społecznie wrażliwych. Przypomnieliśmy nasz postulat dotyczący przygotowania przez rząd polityki przemysłowej państwa, koordynacji działań w obszarze polityki gospodarczej państwa realizowanej przez poszczególne ministerstwa oraz wnioski dotyczące projektu aktualizacji Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu. Podkreśliliśmy przy tym potrzebę działań KE na rzecz ochrony unijnego przemysłu, jeśli ma skutecznie konkurować z państwami trzecimi i realizować zobowiązania unijne.

Wskazaliśmy także treści jakich Zaleceń Rada UE nie przyjęła wobec Polski, choć są one kluczowe z punktu widzenia pracowników i społeczeństwa. Mówiono choćby o wykluczeniu komunikacyjnym, skali ubóstwa czy prawie do równego traktowania niezależnie od płci, którego przestrzeganie powinno być elementem oceny praworządności kraju.

Oceniliśmy krajowy i unijny dialog społeczny w obszarze zarządzania gospodarczego UE oraz jego formalną organizację, która nie sprzyja realizacji konsultacji społecznych w sprawie dokumentów przyjmowanych w jego ramach oraz prowadzenia dialogu społecznego, w tym negocjacji i ustalania stanowisk. Działania organów w ramach Semestru Europejskiego zazwyczaj nie wykraczają poza informowanie i konsultowanie, a jakość ich realizacji ma różną jakość.

Na spotkaniu z EKES partnerzy społeczni jednogłośnie ocenili negatywnie brak przeprowadzenia przez rząd konsultacji społecznych średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego, którego przygotowanie, wdrażanie i monitorowanie włączono do Semestru Europejskiego w kwietniu br. Jednocześnie przedstawiliśmy członkom EKES zakres ustawy o Radzie Fiskalnej (jest obecnie przedmiotem prac Senatu RP), która ogranicza kompetencje Rady Dialogu Społecznego w procesie tworzenia budżetu państwa oraz nie przewiduje prawa RDS do konsultowania planów budżetowo-strukturalnych. Ww. działania legislacyjne idą wbrew prawu krajowemu i unijnego, powinny być zatem w naszej ocenie przedmiotem analizy EKES i Komisji Europejskiej w ramach Semestru Europejskiego.

W trzeciej części spotkania dokonano analizy reform i inwestycji przewidzianych w Krajowym Planie Odbudowy wspieranym finansowo ze środków Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności

Wyniki spotkania zostaną podsumowane w raporcie informacyjnym EKES i przedstawione Komisji Europejskiej.

OPZZ na spotkaniu reprezentowała Katarzyna Pietrzak z Wydziału Polityki Gospodarczej.

(KP)