Decyzje podejmowane na poziomie unijnym dotyczące jej polityki handlowej mają wpływ na warunki prowadzenia działalności gospodarczej i zatrudnienie w europejskich zakładach pracy. Nierówna konkurencja z państwami trzecimi takimi jak Chiny, Rosja czy Białoruś powoduje bowiem utratę rynku zbytu dla unijnych firm, co widoczne jest także w Polsce m.in. w sektorze gumowym, stalowym, cementowym, chemicznym czy motoryzacyjnym. Ma to negatywny wpływ na miejsca pracy i wymaga reakcji UE. Kwestie te są często dyskutowane na forum OPZZ oraz Rady Dialogu Społecznego.
Tym większe znaczenie ma dyskusja o kształcie polityki handlowej UE, którą poprowadziła Aleksandra Ptak-Iglewska, dziennikarka działu ekonomicznego „Rzeczpospolitej” a wzięli w niej udział Joanna Szychowska, Dyrektor Departamentu Handlu Komisji Europejskiej, pan Janusz Piechociński, Prezes Izby Przemysłowo-Handlowej Polska-Azja i Marek Wąsiński, kierownik Zespołu w Polskim Instytucie Ekonomicznym. OPZZ reprezentowała Katarzyna Pietrzak z Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ.
W dyskusji reprezentantka OPZZ wskazywała na konieczność zachowania przez UE spójności w polityce handlowej, energetycznej, klimatycznej, fiskalnej i społecznej. Ponadto, wskazała na konieczność prowadzenia polityki przemysłowej, która będzie chronić jego potencjał i miejsca pracy oraz stwarzała warunki do zwiększania jego innowacyjności i konkurencyjności. Niezbędne jest przywrócenie transparentnej, prowadzonej na równych i uczciwych warunkach konkurencji rynkowej, a także tam gdzie to konieczne ochrona rynku unijnego - również dla zapewnienia pracy europejskim pracownikom. Wskazała przy tym na potrzebę egzekwowania przez UE norm środowiskowych od dostawców z państw trzecich oraz oczekiwanie przy produkcji towarów przestrzegania praw człowieka, w tym pracowniczych i związkowych.
W ocenie OPZZ, UE powinna wymagać od swoich partnerów handlowych przestrzegania konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy.Należy też włączyć wiążące klauzule społeczne do umów handlowych dotyczące praw człowieka i praw pracowniczych. Narzędziem UE w polityce handlowej powinien być także mądrze zarządzany system zamówień publicznych oraz egzekwowanie przepisów dotyczących należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. UE musi być jednak według OPZZ bardziej proaktywna w stawianiu ww. wymogów swoim partnerom handlowym.
Podkreśliliśmy, że polityka handlowa UE nie może opierać się na konkurencyjności cenowej i równania w dół standardów pracy. UE powinna chronić europejski model gospodarczy, który stanowi jej przewagę a nie obciążenie – wysokiej jakości miejsca pracy, godziwe wynagrodzenia i dialog społeczny stanowią bazę dla tworzenia innowacji.
(KP)
