18 września 2023

18 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Równej Płacy. Jego rolą jest zwrócenie uwagi na niesprawiedliwy system wynagrodzeń kobiet i mężczyzn, który różnicuje ich płace za tą samą pracę (lub pracę o tej samej wartości) z uwagi na płeć oraz potrzebę przeciwdziałania temu zjawisku jako niezgodnego z prawem. To zróżnicowanie wynagrodzeń tak zwana luka płacowa, której nie da się uzasadnić żadnymi obiektywnymi kryteriami, płace kobiet i mężczyzn są różne tylko ze względu na płeć. Prawo jest stanowcze… Prawo dostarcza nam wielu przepisów wskazujących na zakaz dyskryminacji płacowej i obowiązek równego wynagradzania pracowników za tą samą pracę. Prawo międzynarodowe i krajowe przewiduje również szereg obowiązków dla państwa i pracodawców mających na celu wyrównywanie nierówności i zapobieganie płacowym praktykom dyskryminacyjnym, w tym ze względu na płeć. Wyrażone są one jako główna wartość UE np. w art. 157 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz innych dokumentach prawodawczych takich jak:  Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 (Cel 8: Wzrost gospodarczy i godna praca), Konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i polskiej Konstytucji. … a praktyka nieskuteczna Niestety nadal istnieje spora różnica miedzy płacami kobiet i mężczyzn za pracę o tej samej wartości. Przepisy zakazujące dyskryminacji nie są przestrzegane. Do chwili obecnej, pomimo działań na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet na rynku pracy, w dalszym ciągu utrzymuje się ich strukturalne nierówne traktowanie. Szacuje się, że luka płacowa wynosi około 20 % w skali globalnej i około 14% w Europie.  W Polsce zaś wynosi ona według Eurostatu 4,5% jednak informacja ta obarczona jest mankamentami, które powodują że prawdziwa skala luki płacowej nie jest w niej uwidoczniona. P różnicach płacowych pisaliśmy TUTAJ) OPZZ od wielu lat wskazuje, że ustawodawstwo polskie nie chroni pracowników przed dyskryminacją płacową w sposób wystarczający oraz działania państwa skierowane na wyrównanie różnic między wynagrodzeniem kobiet i mężczyzn za tę samą pracę lub pracę o tej samej wartości nie zapewniają pracownikom skutecznej ochrony w tym zakresie. Również z tego względu OPZZ włączyło się na poziomie europejskim w prace nad dyrektywą dotyczącą przejrzystości wynagrodzeń, która weszła w życie w kwietniu 2023 r.  Uchwalenie dyrektywy (jej tekst znajdziesz TUTAJ)  uznajemy sukces europejskich związków zawodowych. Co możemy zrobić? OPZZ apeluje o szybką implementację dyrektywy do porządku krajowego, na którą czas mamy co prawda do 2026 r. Uważamy jednak, że przestrzegania prawa w obszarze równego wynagradzania wymaga pilnych działań. OPZZ włączy się w prace nad dostosowaniem przepisów krajowych na rzecz urzeczywistnienia prawa do transparentnych, precyzyjnych i sprawiedliwych mechanizmów kształtowania wynagrodzeń i zasad płacowych, sprzyjających równości płac w prawie krajowym.  Niezależnie od tego już teraz związki zawodowe mogą pytać swoich pracodawców o informację dotyczącą poziomu wynagrodzeń w określonych kategoriach pracowników w podziale na płeć. Informacje te mogą stanowić podstawę do działań organizacji związkowych na rzecz wyrównania luki płacowej na poziomie przedsiębiorstwa czy zakładu pracy (np. urzędu). Zachęcamy do takich działań organizacje związkowe zrzeszone w OPZZ! (MCH, KP)

05 lipca 2023

30 czerwca odbyło się posiedzenie Zespołu ds. równości z udziałem posłanki Nowej Lewicy Agnieszki Dziemianowicz – Bąk. W trakcie spotkania omówiono sytuację kobiet na rynku pracy oraz związaną z nią lukę płacową. Zaprezentowano także raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Sytuacja Kobiet w Polsce z perspektywy społeczno-ekonomicznej”. Wśród zawartych rekomendacji zawartych w raporcie znalazły się m.in. te dotyczące opracowania narzędzi wspierających aktywność zawodową kobiet, walki ze stereotypami oraz dyskryminacją, monitorowaniem postępów w zakresie równości płci.  JG

05 stycznia 2023

W środę 4 stycznia w Sejmie złożono wszystkie dokumenty potrzebne do rejestracji Komitetu obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej "Renta wdowia". Zakłada on przyznanie dodatkowego świadczenia dla seniorów, którym zmarł małżonek. Do komitetu należy ponad 20 organizacji, a jego przewodniczącym został poseł Arkadiusz Iwaniak, a wiceprzewodniczącym Sebastian Koćwin, wiceszef OPZZ. Biuro prasowe OPZZ Czym jest renta wdowia? Projekt ustawy zakłada, że po śmierci męża lub żony będzie można korzystać z renty rodzinnej i 50 proc. własnego świadczenia emerytalnego. Jak do tej pory po śmierci małżonka można otrzymywać jedynie swoje świadczenie lub przejść na rentę rodzinną w wysokości 85 proc. świadczenia po zmarłym. Renta wdowia: ze świadczenia może skorzystać nawet 1,5 mln osób Od 8 listopada 2022 zbiera obecnie podpisy pod obywatelskim projektem ustawy o rencie wdowiej. W maju ubiegłego roku projekt ustawy trafił do parlamentu, jednak do tej pory nie podjęto żadnych działań w tej sprawie. Jeśli komitet w ciągu 3 miesięcy od rejestracji zbierze 100 tysięcy podpisów pod inicjatywą ustawodawczą, Sejm zaprezentuje ją na forum. zdjęcia: lewica.org.pl

31 sierpnia 2022

Równość płci jest podstawową zasadą Unii Europejskiej, elementarnym prawem i ważnym aspektem działalności związków zawodowych. OPZZ od wielu lat zajmuje się tą tematyką. Obserwuje rynek pracy w zakresie psychospołecznych zagrożeń-dyskryminacji , mobbingu czy molestowania. Bada możliwości łączenia pracy zawodowej z życiem prywatnym i rodzinnym. Sprawuje nadzór nad przestrzeganiem uprawnień rodzicielskich. Monitoruje wynagrodzenia kobiet i mężczyzn. Biuro prasowe OPZZ Jednym z punktów porządku posiedzenia Rady OPZZ (31 sierpnia br.) było omówienie wyników badań zawartych w raporcie pt. „Kobiety i mężczyźni w Ogólnopolskim Porozumieniu Związków Zawodowych. Sytuacja, opinie oraz potrzeby członkiń i członków OPZZ”. Raport, autorstwa dr hab. Julii Kubisy prof. UW i dr Justyny Zielińskiej, został opracowany na zlecenie OPZZ przy wsparciu Fundacji im. Friedricha Eberta. Jak podkreśliły autorki sprawozdania (obecne na posiedzeniu Rady): - Zbadanie doświadczeń i opinii kobiet i mężczyzn zrzeszonych w OPZZ daje możliwość inspiracji do wytyczenia nowych kierunków w działalności związkowej, wprowadzenia tematyki równościowej do programu, a w dłuższej perspektywie - utrwalenie tego sposobu komunikacji z członkiniami i członkami związków zawodowych. Najistotniejsze tezy raportu przedstawiła członkom Rady wiceprzewodnicząca OPZZ Barbara Popielarz oraz jego autorki. Zwróciły uwagę, że sytuacja na rynku pracy zacznie się różni w zależności od płci i to kobieta ma słabszą pozycję w środowisku pracy. Wynagrodzenia kobiet, często są niższe niż mężczyzn wykonujących tę samą pracę. GUS wskazuje, że w 2020 r. kobiety zarabiały w Polsce średnio od 4,5% do 14,7% mniej niż mężczyźni. Wskaźnik aktywności zawodowej w 2022 r jest niższy dla kobiet podobnie jak wskaźnik zatrudnienia. Zatrudnienie kobiet wynosi 48,9%. a mężczyzn64 %. Kobiety awansują wolniej i rzadziej niż mężczyźni, zazwyczaj nie pełnią też najwyższych stanowisk w organizacjach. Częściej pracują w nisko opłacanych sektorach gospodarki, Kobiety są bardziej skłonne pracować w niepełnym wymiarze czasu pracy z potrzeby większego zaangażowania w prowadzenie domu oraz sprawowania opieki nad dziećmi. W Polsce, w niepełnym wymiarze czasu pracy zatrudnionych jest 10% kobiet i4% mężczyzn. W UE 32% kobiet i 9% mężczyzn. Większe jest ryzyko utraty pracy przez kobiety. W ogólnej liczbie osób bezrobotnych stanowią one 55% . Kobiety odchodzą z pracy również z powodu dyskryminacji i mobbingu. Jak wskazują badania Polska jest krajem, w którym te zjawiska są bardzo często spotykane. Ten problem jest widoczny w różnych branżach i niemal w każdym województwie. Najczęściej pokrzywdzone są kobiety, ale dotyczy to również mężczyzn. W rezultacie niższych wynagrodzeń, trudności w godzeniu obowiązków zawodowych z rodzinnymi, powodujących mniejszą aktywność zawodową oraz dłuższego życia, kobiety mają niższe świadczenia emerytalne i są bardziej narażone na ubóstwo niż mężczyźni. Kobiety mają trudniejszą ścieżkę awansu w porównaniu z mężczyznami. Ponadto sytuację kobiet na rynku pracy pogorszyła długotrwała pandemia, szczególnie pracujące matki. To spowodowało zmniejszenie szans na rozwój zawodowy i pomijanie w awansach. Kończąc podsumowanie wyników badań Barbara Popielarz powiedziała: - Wierzymy ze niniejsza publikacja może przyczynić się do podnoszenia świadomości na temat oczekiwań pracowniczych, eliminowania negatywnych zjawisk ze środowiska pracy, wspierania kobiet w staraniach o wprowadzenie monitoringu wynagrodzeń w przedsiębiorstwach, większą możliwość szkoleń , lepszej jakości usług opiekuńczych , zwiększenia angażowania mężczyzn w opiekę tak aby rynek pracy przyjazny był wszystkim pracownikom i rodzicom. W dyskusji wzięli udział także wiceprzewodniczący OPZZ – Sebastian Koćwin (tezy wystąpienia TUTAJ). i Piotr Ostrowski, który przedstawił zagadnienia związane z tzw. luką płacową (więcej TUTAJ). Wiceprzewodnicząca Barbara Popielarz podziękowała Fundacji im. Friedricha Eberta, autorkom oraz uczestnikom badań ankietowych za pomoc w realizacji tego przedsięwzięcia.  (Pełna treść raportu: TUTAJ)

27 czerwca 2022

21 czerwca w Katowicach odbyła się konferencja na temat „godziwej pracy migrantów i uchodźców w Polsce”. Uczestniczyli w niej Federacja Przedsiębiorców Polskich Regionu Śląskiego wraz z partnerami: OPZZ, CASE, NHO. Z ramienia Ogólnopolskiego Porozumienia Związków zawodowych w konferencji uczestniczyli Sebastian Koćwin, Wiceprzewodniczący OPZZ oraz Natalia Kolesnik, specjalista ds. kontaktów z osobami z zagranicy pracującymi w Polsce. Na konferencji prezentowane były główne tezy i rekomendacje z raportu końcowego pt. „Narzędziownik dialogu społecznego na rzecz godnej pracy migrantów i uchodźców w Polsce”. Poruszane były takie zagadnienia, jak: identyfikacja najważniejszych wyzwań związanych z godną pracą cudzoziemców, działania administracji i pracodawców na rzecz polepszania warunków pracy i pobytu cudzoziemców w naszym kraju, weryfikacja problemów i przedsięwzięć naprawczych, diagnoza słabych i mocnych stron współpracy partnerów społecznych na rzecz zatrudnienia cudzoziemców.

21 czerwca 2022

Przez dwa dni (20 i 21 czerwca br.) w centrali OPZZ rozmawiano o różnych aspektach równości w pracy. Omówiono nie tylko wyniki ankiety pt. Kobiety i mężczyźnie w OPZZ: sytuacja, opinie i potrzeby członkiń i członków OPZZ, ale także uczono się jak przeciwdziałać negatywnym zjawiskom w środowisku pracy. Biuro Prasowe OPZZ Pierwszego dnia „maratonu równościowego” w OPZZ zajęto się wynikami badań ankietowym pt. Kobiety i mężczyźnie w OPZZ: sytuacja, opinie i potrzeby członkiń i członków OPZZ. Ankietę przeprowadziły prof. Julia Kubisa i dr Justyna Zielińska z UW. Wstępne wnioski z ankiety są bardzo ciekawe. Jak mówiły autorki okazuje się, że problemy w miejscu pracy są zasadniczo wspólne dla kobiet i mężczyzn (niskie zarobki, zbyt szybkie tempo pracy, stres, trudności z awansem). Kobiety oceniają gorzej niż mężczyźni swoją sytuację w pracy. Jest im trudniej utrzymać się z pensji, którą dostają. Gorzej oceniają równość płci w pracy. Ich pozycja na rynku pracy jest słabsza niż pozycja mężczyzn. Nie tylko gorzej zarabiają, ale będą też miały niższe emerytury. Kobiety inaczej niż mężczyźni oceniają okres pandemii. Okazała się ona dla nich gorszym doświadczeniem niż dla mężczyzn: źle wpłynęła na życie zawodowe, rodzinne oraz zdrowie psychiczne i fizyczne. Mężczyźni za to częściej zauważali negatywny wpływ pandemii na sytuację finansową rodzin. Obie płcie oceniają bardzo dobrze i dobrze działalność związków zawodowych. Za najważniejsze wyzwania dla związków uznają: walkę o wzrost płac, powiększanie liczby związkowców, poprawę warunków pracy oraz kwestie kobiece. Raport końcowy z ankiety, który zostanie wkrótce przygotowany, i wnioski z niego posłużą zapewne do zaplanowania dalszych działań organizacji związkowych i wiele z nich znajdzie się w programie OPZZ. Pierwszego dnia odbyło się także szkolenie pt. Liderki (nie)nowej normalności – czy to możliwe? Prowadziła je dr Barbara Kutrowska z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Uczestnicy żywiołowo dyskutowali o problemach, z którymi spotykają się na co dzień w pracy. Dużo mówili o sytuacji zawodowej kobiet, bo to wciąż grupa, która jest częściej narażona na dyskryminację. Drugi dzień „maratonu równościowego” zdominowało szkolenie dotyczące mobbingu, molestowania seksualnego i dyskryminacji w pracy. Szkolenie pt. Bezpieczna firma – przeciwdziałanie molestowaniu seksualnemu w miejscu pracy przeprowadziły trenerki z Instytutu Spraw Publicznych w ramach projektu pt. Nadaj ton – ekonomia społeczna na drodze do równego traktowania kobiet i mężczyzn w miejscu pracy. Trenerki uczyły, jak radzić sobie z mobbingiem i molestowaniem i jakie działania powinny być wprowadzane w zakładach pracy, by były bezpieczne i przyjazne dla obu płci.