07 września 2023

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych skierowało apel do komitetów wyborczych partii politycznych biorących udział w wyborach parlamentarnych o podjęcie problematyki emerytur stażowych w trakcie trwającej kampanii. OPZZ postuluje stworzenie pracownikom o bardzo długim stażu pracy możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego (dla kobiet, które mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat oraz dla mężczyzn mających okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 40 lat). OPZZ w apelu zwraca uwagę na następujące kwestie: emerytury stażowe a Porozumienia sierpniowe opinie społeczeństwa na temat wieku emerytalnego oraz emerytur stażowych ocena działania sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w IX kadencji Sejmu Przypominamy, że postulat wprowadzenia emerytur stażowych ma długą historię. W dniu 31 sierpnia 2023 roku mija 43. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych między Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym, a stroną rządową. Przewidywały one m.in. obniżenie wieku emerytalnego dla kobiet do 50 lat, a dla mężczyzn do lat 55 lub [zaliczenie] przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn bez względu na wiek. Mimo upływu 43. lat od tego historycznego wydarzenia, wprowadzenie emerytur stażowych stanowi nadal niezrealizowany postulat Porozumień. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął w dniu 17 sierpnia 2023 roku uchwałę o zarządzeniu referendum ogólnokrajowego w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa. W ramach referendum, które odbędzie się 15 października 2023 roku, jedno z czterech pytań będzie brzmiało następująco: "Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?". Istnieją tymczasem badania, które dają odpowiedź na to pytanie. W raporcie pt. „Co to jest sprawiedliwa emerytura?”, opublikowanym przez Centrum im. Ignacego Daszyńskiego w 2023 roku, wskazano, że propozycja podniesienia wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do 67 lat ma znikome poparcie – taką zmianę popiera zaledwie 2 proc. badanych. Badanie składało się również z pytania o to, czy powinna istnieć możliwość przejścia na emeryturę nie po osiągnięciu wieku emerytalnego, a wcześniej, po przepracowaniu określonej liczby lat, np. 40 lat dla mężczyzn i 35 lat dla kobiet. Za tym rozwiązaniem opowiedziało się 76 proc. badanych. Przeciwko niemu jest z kolei jedynie 14 proc. respondentów. 11 proc. nie ma zdania na ten temat. Rozwiązanie to jest zatem szeroko popierane. Wyniki poparcia są zbliżone we wszystkich grupach badanych, w tym w szczególności wyróżnionych ze względu na płeć, wiek, preferencje polityczne, poziom wiedzy o systemie emerytalnym i jego ocenę. 30 sierpnia 2023 roku odbyło się ostatnie w bieżącej kadencji Sejmu posiedzenie sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, podczas którego nastąpiło rozpatrzenie projektu sprawozdania Komisji z działalności w IX kadencji Sejmu. Za przyjęciem Sprawozdania było 13 członków Komisji, nie poparło go natomiast aż 12 członków. Negatywnie oceniano przede wszystkim odmowę rozpatrzenia przez posłankę Urszulę Rusecką, przewodniczącą Komisji, projektu ustawy w sprawie emerytur stażowych. OPZZ również uznaje za nieakceptowalne niepodjęcie przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny prac nad tak istotnym postulatem związków zawodowych. Jednocześnie stanowczo apelujemy o realizację zgłaszanego od wielu lat postulatu. Apel OPZZ w sprawie emerytur stażowych do komitetów wyborczych partii TUTAJ  (KD)

06 lipca 2023

5 lipca na wniosek OPZZ zwołano sejmową Podkomisję stałą ds. polityki społecznej, działającą w ramach Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, poświęconą dyskusji na temat emerytur stażowych. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych po raz kolejny rozpoczyna dyskusję o stażówkach. Obecni na posiedzeniu Podkomisji przedstawiciele OPZZ byli jedynymi reprezentującymi stronę społeczną, oprócz dr. Tomasza Lasockiego, eksperta zajmującego się naukowo kwestiami emerytalnymi. OPZZ reprezentowali: wiceprzewodniczący Sebastian Koćwin, przewodniczący Branży OPZZ ,,Przemysł” Mirosław Grzybek, dyr. Renata Górna z Wydziału Polityki Społecznej OPZZ oraz Joanna Zielińska i Łukasz Mycka. Znamienną była zaledwie kilkuminutowa obecność na początku posiedzenia posłanki Urszuli Ruseckiej (PiS), która jako przewodnicząca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny od wielu miesięcy odrzucała prośby o procedowanie projektów ustaw. Pani poseł wyszła z sali argumentując brak kworum, choć Podkomisja nie zamierzała podejmować żadnych decyzji, które miałby zależeć od kworum. OPZZ po raz kolejny zaapelowało o podjęcie prac na projektami dotyczącymi problematyki emerytur stażowych. Wiceprzewodniczący OPZZ przedstawił szeroką argumentację, także rys historyczny walki OPZZ o wprowadzenie tej regulacji w życie, podkreślając, że wszystkie kolejne inicjatywy obywatelskie i poselskie bazują na inicjatywie OPZZ z 2010 roku. Posłowie Lewicy i Koalicji Obywatelskiej niezmiennie popierają i wnoszą postulaty o rozpoczęcie prac. Obecny przedstawiciel strony rządowej w osobie dyr. Departamentu Ubezpieczeń Społecznych MR i PS, wskazał jedynie lakonicznie, że ten temat jest jednym z elementów porozumienia między NSZZ ,,S” a stroną rządową; nie zostało przedstawione żadne stanowisko rządu w tej kwestii, ani plan działań. Całość posiedzenia Podkomisji można obejrzeć TUTAJ

13 kwietnia 2023

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych skierowało do Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg pismo, domagając się uchylenia przepisu art. 4 pkt 5 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, który zakłada wygasający charakter tych świadczeń. W piśmie skierowanym do Ministerstwa OPZZ przypomniało o Petycji w sprawie uchylenia wygasającego charakteru emerytur pomostowych z dnia 19 października 2022 r. Pokreślono w niej, że wygasający charakter emerytur pomostowych miał być ściśle powiązany z budową alternatywnego systemu ochrony osób wykonujących prace uciążliwe. Prawodawca wyraził wolę ścisłego powiązania obowiązku opracowania strategii z wygasającym charakterem emerytur pomostowych. Pomimo tego, że już 9 lat temu upłynął ostateczny termin na przygotowanie strategii, rząd do tej pory nie wywiązał się z nałożonego na niego zobowiązania. Niespełnienie obietnicy stworzenia strategii sektorowej, a także fakt, że zakładany postęp technologiczny nie poprawił warunków pracy w stopniu upoważniającym do stwierdzenia, że warunki szkodliwe zostały w całości wyeliminowane, czyni postulat uchylenia wygasającego charakteru emerytur pomostowych w pełni zasadnym. Zwrócono ponadto uwagę na fakt, że wątpliwości konstytucyjne budzą przepisy prawne, zgodnie z którymi pracodawca opłaca składki na Fundusz Emerytur Pomostowych za zatrudnionych przez siebie pracowników, którzy nigdy nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Jednocześnie poinformowano, że brak odpowiedzi na pismo do dnia 28 kwietnia 2023 roku będzie stanowić podstawę do podjęcia przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych wszelkich możliwych prawnie działań, niezbędnych do zrealizowania naszego postulatu. Petycja do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2022 r. TUTAJ Pismo do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2023 r. TUTAJ TUTAJ można zapoznać się z podsumowaniem spotkania z dnia 24 stycznia 2023 r. w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej na temat postulatu uchylenia wygasającego charakteru emerytur pomostowych oraz przeglądu grup zaliczonych i pretendujących do wykazów prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. (KD)

09 stycznia 2023

24 stycznia 2023 r. w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej odbędzie się spotkanie dotyczące postulatu uchylenia wygasającego charakteru emerytur pomostowych oraz przeglądu grup zaliczonych i pretendujących do wykazów prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. W spotkaniu wezmą udział przedstawiciele strony społecznej, w tym wiceprzewodniczący OPZZ Sebastian Koćwin, a także przedstawiciele Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego. Informacja o organizacji spotkania została skierowana do OPZZ przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w odpowiedzi na petycję OPZZ i FZZ z dnia 19 października 2022 r. w sprawie wygasającego charakteru emerytur pomostowych oraz poszerzenia katalogu prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Petycja została złożona w Ministerstwie podczas manifestacji w sprawie emerytur pomostowych zorganizowanej przez OPZZ. OPZZ zwróciło się w petycji z wnioskiem o uchylenie przepisu art. 4 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych, który uzależnia przyznanie prawa do emerytury pomostowej nie od rodzaju wykonywanej pracy, a od daty jej rozpoczęcia. Podkreślono w niej, że stopniowe wygaszanie emerytur pomostowych miało być ściśle powiązane z budową alternatywnego systemu ochrony osób wykonujących prace uciążliwe. Jednak pomimo tego, że już ponad 8 lat temu upłynął ostateczny termin na przygotowanie strategii w tym zakresie, rząd nie wywiązał się z nałożonego na niego zobowiązania.  W petycji postulowano również weryfikację katalogu prac wykonywanych w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Jest to uzasadnione faktem, że wiele grup zawodowych zostało pominiętych w ustawie o emeryturach pomostowych mimo wcześniejszej obecności w wykazie, a ponadto powstały nowe zawody, których charakter pracy uzasadnia umieszczenie ich w katalogu prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. 5 stycznia Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej odpowiedziało na petycję skierowaną przez OPZZ i FZZ 19 października 2022 r. podczas manifestacji ws. uchylenia wygasającego charakteru emerytur pomostowych. Zaznaczono w niej, że do końca 2021 roku resort przedstawiał negatywne stanowisko w tej kwestii, jednak dziś, dzięki dyskusjom na forum Rady Dialogu Społecznego, dostrzega wagę zgłaszanych przez organizacje związkowe argumentów. W trakcie posiedzenia Zespołu Problemowego ds. Ubezpieczeń Społecznych RDS 7 grudnia 2022 r. strona rządowa zaproponowała zorganizowanie spotkania roboczego o charakterze eksperckim w tej sprawie.  Spotkanie ws. postulatu dotyczącego uchylenia wygasającego charakteru emerytur pomostowych oraz przeglądu grup zaliczonych i pretendujących do włączenia do wykazu prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze zaplanowano na 24 stycznia. Odpowiedź Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej na petycję ws. emerytur pomostowych TUTAJ [KD]

08 grudnia 2022

Rząd i NSZZ Solidarność negocjują ws. stażówek i podwyżek dla budżetówki. – To naruszenie zasad dialogu społecznego – mówi przewodniczący OPZZ Andrzej Radzikowski. – Nie ma naszej zgody na wykluczanie partnerów dialogu społecznego z dyskusji nad kwestiami dotyczącymi polityki społeczno – gospodarczej. Biuro prasowe OPZZ Rząd i NSZZ Solidarność usiądą do wspólnych negocjacji w sprawie emerytur stażowych, wyższej podwyżki dla pracowników budżetówki, ale też pomocy dla zakładów energochłonnych. Zgodnie z zapowiedziami ma wypracować je specjalny zespół roboczy złożony z przedstawicieli obu stron. W negocjacjach nie uwzględniono jednak innych partnerów dialogu społecznego, takich jak OPZZ czy Forum Związków Zawodowych. Stażówki, podwyżki dla budżetówki i wsparcie dla zakładów energochłonnych: OPZZ walczy o nie od dawna Problemy, nad którymi wspólnie mają pochylić się rząd i NSZZ „Solidarność”, niejednokrotnie z inicjatywy OPPZ były już tematem wielu debat i dyskusji, m.in. podczas posiedzeń Rady Dialogu Społecznego, w których uczestniczą trzy ogólnopolskie centrale związkowe. Były one również podstawą prowadzonych w ostatnich miesiącach przez OPZZ działań (m.in. protestów pracowników sfery budżetowej), będących odpowiedzią na niezadowolenie społeczne, wynikające z nasilającego się kryzysu gospodarczego i rosnących kosztów życia. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych od lat walczy też o emerytury stażowe. Apelowaliśmy o interwencję Prezydenta Andrzeja Dudy w sprawie niezwłocznego skierowania pod obrady Sejmu projektów ustaw w sprawie emerytur stażowych, chociażby 5 września pod Pałacem Prezydenckim. Odbyło się wówczas się publiczne czytanie Prezydentowi RP fragmentów powieści „Folwark Zwierzęcy” przez związkowców z długim stażem pracy. Pomimo naszych interwencji w tej sprawie kwestia emerytur stażowych do tej pory nie została rozwiązana. OPZZ interweniuje – Andrzej Radzikowski wystosował pismo do Premiera RP - Jesteśmy przeciwni wykluczaniu partnerów Dialogu Społecznego z dyskusji nad kwestiami dotyczącymi polityki społeczno – gospodarczej, dlatego już 18 listopada, OPZZ wystosowało pismo do Premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie wykluczenia partnerów Dialogu Społecznego z dyskusji nad tak ważnymi kwestiami – mówi przewodniczący OPZZ Andrzej Radzikowski. Przewodniczący OPZZ skierował pismo do Premiera już po pierwszym spotkaniu Rządu z przedstawicielami NSZZ Solidarność, które bez porozumienia z innymi centralami związkowymi odbyło się 17 listopada. O naruszeniu zasad dialogu społecznego Andrzej Radzikowski mówił także podczas posiedzenia Rady Dialogu Społecznego pod przewodnictwem Prezydenta RP Andrzeja Dudy 29 listopada. - Jako OPZZ opowiadamy się za wzmacnianiem instytucjonalnego dialogu społecznego, trójstronnego – powiedział wówczas przewodniczący OPZZ. Jasna deklaracja współpracy ze strony OPZZ Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych jako jedna z trzech ogólnopolskich central związkowych, cały czas deklaruje chęć udziału w pracach wszystkich zespołów powoływanych przez stronę rządową. Uważamy, że wypracowanie wspólnego stanowiska rządu i związków zawodowych oraz wspólne działania w obliczu tak trudnej sytuacji i tak wielu problemów, z którymi obecnie borykają się miliony Polek i Polaków, wymaga rozmów i porozumienia ze wszystkimi partnerami społecznymi. Obecna sytuacja jest zbyt poważna, aby rozmawiać o tak ważnych problemach tylko z wybranym partnerem społecznym. ...................... Treść pisma skierowanego przez przewodniczącego OPZZ Andrzeja Radzikowskiego do Premiera RP 18 listopada do pobrania TUTAJ

06 września 2022

OPZZ zaapelowało o interwencję Prezydenta Andrzeja Dudy w sprawie niezwłocznego skierowania pod obrady Sejmu projektów ustaw w sprawie emerytur stażowych. 5 września pod Pałacem Prezydenckim odbyło się publiczne czytanie Prezydentowi RP fragmentów powieści „Folwark Zwierzęcy” przez związkowców z długim stażem pracy. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych już od dwunastu lat podejmuje działania na rzecz wprowadzenia emerytur stażowych. OPZZ domaga się umożliwienia przejścia na emeryturę pracownikom o długim stażu pracy przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego. Odpowiednio jest to: dla kobiet, które mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat po ukończeniu 55. roku życia oraz dla mężczyzn, mających okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 40 lat po ukończeniu 60. roku życia. W poniedziałek 5 września 2022 roku punktualnie o 14.00 przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie odbyło się publiczne czytanie fragmentów powieści „Folwark zwierzęcy” Prezydentowi RP przez związkowców. OPZZ zaapelowało w ten sposób do Prezydenta Andrzeja Dudy o interwencję w sprawie niezwłocznego skierowania pod obrady Sejmu projektów ustaw w sprawie emerytur stażowych. W porozumieniu z OPZZ złożyły je Klub Parlamentarny PSL-Kukiz’15 (23 stycznia 2020 r.) oraz Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (3 marca 2020 r.), a także projektu ustawy złożonego przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę w dniu 14 grudnia 2021 roku. Związkowcy oczekują także podjęcia przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny Sejmu RP prac nad obywatelskim projektem ustawy w sprawie emerytur stażowych, złożonym w Sejmie 30 września 2021 roku. Tuż przed publicznym czytaniem Sebastian Koćwin - wiceprzewodniczący OPZZ, Renata Górna - Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej, Rynku Pracy, Ubezpieczeń i Zdrowia OPZZ oraz Mirosław Grzybek - przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników w Polsce złożyli w Kancelarii Prezydenta petycję dotyczącą ustanowienia emerytur stażowych i dołączyli do niej egzemplarz powieści Orwella. Później na Krakowskim Przedmieściu przybliżono dotychczasowe inicjatywy podejmowane przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, które miały na celu zagwarantowanie osobom z długim stażem pracy możliwość przejścia na emeryturę po 35 (kobiety) i 40 latach pracy (mężczyźni). Do Prezydenta RP zaapelowali także zgromadzeni pod Pałacem Prezydenckim związkowcy, mówiąc o konieczności wprowadzenia emerytur stażowych. Publiczne czytanie fragmentów George’a Orwella było również nawiązaniem do corocznej akcji propagowania literatury, czyli Narodowego Czytania. 3 września 2022 roku Prezydent Andrzej Duda wraz z żoną czytał rodakom „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Wiceprzewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski zwrócił uwagę, że wybór tej lektury nie był do końca trafiony. Związkowcy wybrali z kolei pouczającą powieść, która porusza problemy przyziemne i bliższe osobom z ponad 40-letnim stażem - m.in. problem konsekwencji ciężkiej oraz wieloletniej pracy bez gwarancji wytchnienia na emeryturze. Petycję do prezydenta można pobrać TUTAJ

29 sierpnia 2022

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych od 2010 r. podejmuje działania na rzecz wprowadzenia emerytur stażowych. Domagamy się stworzenia pracownikom o bardzo długim stażu pracy możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego (dla kobiet, które mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat po ukończeniu 55 roku życia oraz dla mężczyzn mających okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 40 lat po ukończeniu 60 roku życia). W poniedziałek 5 września 2022 roku w godz. 14.00-15.30 przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie, organizujemy kolejne wydarzenie w sprawie emerytur stażowych – będzie nim publiczne czytanie Prezydentowi RP fragmentów powieści "Folwark zwierzęcy”. Zaapelujemy tym samym do Pana Prezydenta Andrzeja Dudy o podjęcie interwencji w sprawie niezwłocznego skierowania pod obrady Sejmu przez Marszałek Sejmu Elżbietę Witek projektów ustaw w sprawie emerytur stażowych, które złożyły w Sejmie, w porozumieniu z OPZZ, Klub Parlamentarny PSL-Kukiz’15 (23 stycznia 2020 r.) oraz Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (3 marca 2020 r.), a także projektu ustawy złożonego przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę w dniu 14 grudnia 2021 r. Ponadto będziemy oczekiwać podjęcia przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny Sejmu RP prac nad obywatelskim projektem ustawy w sprawie emerytur stażowych, złożonym w Sejmie w dniu 30 września 2021 r. Program wydarzenia: 1. Wystąpienia na temat konieczności wprowadzenia emerytur stażowych. Przybliżenie dotychczasowych inicjatyw OPZZ zmierzających do zagwarantowania osobom z długim stażem ubezpieczeniowym możliwości przejścia na emeryturę. 2. Odczytywanie przez związkowców z długim stażem pracy fragmentów powieści "Folwark zwierzęcy” George'a Orwella. Nawiążemy tym samym do wydarzenia, jakim jest organizowana w każdym roku akcja propagowania literatury, tzw. Narodowe Czytanie. Podczas Narodowego Czytania w dniu 3 września 2022 roku Prezydent będzie czytał rodakom „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza, my z kolei przeczytamy Prezydentowi pouczającą powieść, która stała się elementem literackiego kanonu. Porusza ona m.in. problem konsekwencji ciężkiej, wieloletniej pracy bez gwarancji wytchnienia na emeryturze. 3. Złożenie przez OPZZ w Kancelarii Prezydenta petycji na rzecz ustanowienia emerytur stażowych wraz z egzemplarzem powieści "Folwark zwierzęcy”. Liczymy na Waszą obecność w dniu 5 września 2022 roku przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie (Krakowskie Przedmieście 48/50), godz. 14.00 - 15.30.

20 czerwca 2022

OPZZ zwróciło się do RDS z wnioskiem o rozpatrzenie postulatu zapewnienia pracownikom o bardzo długim stażu ubezpieczeniowym możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Biuro Prasowe OPZZ Emerytury stażowe, bo o nie chodzi w piśmie OPZZ do RDS, to jeden z postulatów, o którego realizację organizacja zbiega od wielu lat. Porozumienie domaga się stworzenia pracownikom o bardzo długim stażu pracy możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego (dla kobiet, które mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat, oraz dla mężczyzn mających okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 40 lat).  OPZZ pod swoim projektem zebrał niemal 800 tys. podpisów. W 2020 r., w porozumieniu z OPZZ, projekty ustawy dotyczące emerytur stażowych złożyły Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy oraz Klub Parlamentarny PSL-Kukiz'15. Niestety, nie zostały one rozpatrzone. W kolejnym roku pojawiły się następne dwa projekty: projekt obywatelski i projekt prezydenta Andrzeja Dudy. Projekt obywatelski został skierowany do pierwszego czytania i przyjęty przez Sejm, ale prace nad nim ustały.