Zmiany geopolityczne, konieczność dostosowania działalności gospodarczej do wymagań wynikających z zobowiązań klimatycznych kraju oraz postępująca cyfryzacja to procesy wymagające od przedsiębiorstw przemysłowych dynamicznych dostosowań o dużej skali. Trwający proces transformacji klimatycznej i cyfrowej powinien służyć wzmocnieniu potencjału gospodarczego państwa, konkurencyjności i tworzeniu wysokiej jakości miejsc pracy w przemyśle. Niestety ww. procesy w coraz większym stopniu utrudniają działalność firm zamiast stanowić katalizator ich rozwoju. Sygnalizują to związki zawodowe zrzeszone w OPZZ działające w przedsiębiorstwach sektora przemysłowego. Ze względu na nieskuteczną ochronę jednolitego rynku przez Unię Europejską, przemysł mierzy się także z nierówną rywalizacją z przedsiębiorstwami z państw trzecich, które nie przestrzegają norm środowiskowych oraz praw pracowniczych. Powyższe, stwarza duże ryzyko trwałej utraty konkurencji krajowych przedsiębiorstw przemysłowych oraz miejsc pracy w tym sektorze gospodarki.
Dlatego wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz zwróciła się w imieniu OPZZ do premiera, Donalda Tuska o wypracowanie przez Radę Ministrów polityki przemysłowej państwa obejmującej średnioterminową perspektywę.
W ocenie OPZZ, obecna sytuacja wymaga rewizji podejścia państwa do swojej roli w kształtowaniu polityki gospodarczej i wyznaczenia kierunku rozwoju krajowego przemysłu poprzez wypracowanie przez Radę Ministrów strategii przemysłowej. Jest to niezbędne, aby odpowiedzieć na dynamicznie zamieniające się warunki rynkowe i oczekiwania społeczne. Kluczowym krokiem w tym procesie powinna być współpraca z partnerami społecznymi. Tylko poprzez dialog społeczny i otwartą dyskusję można stworzyć plan działania, który uwzględni różnorodne potrzeby i perspektywy wszystkich zainteresowanych stron. Dzięki temu możliwy będzie rozwój gospodarczy kraju oraz stworzenie warunków sprzyjających budowie przewagi konkurencyjnej na arenie międzynarodowej.
Na poziomie unijnym, strategię przemysłową przyjęto w 2020 roku, jednak jak wynika z analiz, jest ona realizowana w sposób nieskuteczny, bowiem UE traci konkurencyjność wobec innych aktorów na światowym rynku, zwłaszcza w obszarze przemysłu. Analiza Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych wskazuje, że Unia Europejska straciła prawie milion miejsc pracy w przemyśle w ciągu zaledwie czterech ostatnich lat. Najwięcej strat w pracy odnotowano w Polsce (278 tys.), Niemczech (129 tys.) i Rumunii (14 tys.). W Chorwacji i Słowenii utracone miejsca pracy w przemyśle stanowiły 14% całej siły roboczej w przemyśle wytwórczym, w Bułgarii (13%) a w Czechach (11%).
Tym większe znaczenie ma w zatem przygotowanie przez Polskę strategii, której celem będzie powstrzymanie procesu deindustrializacji, wzmocnienie potencjału oraz konkurencyjności krajowego przemysłu. Strategia przemysłowa powinna wspierać potencjał rozwojowy rodzimych przedsiębiorstw, uwzględniać wykorzystanie krajowych surowców oraz stwarzać warunki do wzrostu nakładów inwestycyjnych firm na nowe technologie, innowacje i umiejętności pracowników oraz dokonania zmian organizacyjnych celem zwiększenia wydajności produkcji. Konieczne jest stworzenie bodźców do odejścia od konkurowania kosztami pracy na rzecz większej specjalizacji i skali działalności gospodarczej.
OPZZ uważa, że konieczne jest przewidywanie i zarządzanie przez państwo zmianami wynikającymi z ww. wyzwań, wykorzystując dialog społeczny i rokowania zbiorowe jako instrumenty sprawiedliwej transformacji w przemyśle. Strategia przemysłowa powinna zapewnić warunki ramowe dla procesu dostosowania przemysłu do zmian strukturalnych, w tym ochrony i tworzenia wysokiej jakości i dobrze płatnych miejsc pracy. Przewidywalność i długoterminowe sygnały dla podmiotów gospodarczych i pracowników wynikające ze strategii przemysłowej państwa pozwolą kształtować aktywność przemysłową. To z kolei przysłuży się dalszemu rozwojowi gospodarczemu kraju oraz budowie przewag konkurencyjnych, i umożliwi przesunięcie się polskiej gospodarki w górę łańcuchów wartości.
Posiadanie silnego i zrównoważonego przemysłu jest wspólnym interesem pracowników, pracodawców i rządu. Przemysł jest kluczowym motorem wzrostu gospodarczego kraju, stanowi bazę dla tworzenia konkurencyjności gospodarki poprzez potencjał do inwestycji, kreowania innowacji oraz absorbcji efektów prac sektora nauki oraz badań i rozwoju, jest gwarancją rozwoju sektora usług. Silna baza produkcyjna wspiera niezależność gospodarczą oraz przeciwdziała wzrostowi cen oraz uzależnieniu się od eksportu, budując w ten sposób bezpieczeństwo gospodarcze państwa. Dlatego należy uznać za uzasadniony wniosek OPZZ o przygotowanie przez rząd polityki przemysłowej państwa.
(KP)