09 maja 2025

W trakcie obchodów Święta Pracy w Łodzi przeprowadzono panel pt. „Macierzyński, rodzicielski, wychowawczy czy ojcowski? ABC Twoich praw związanych z macierzyństwem i rodzicielstwem”. W debacie dotyczącej uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, którą poprowadził Paweł Śmigielski, dyrektor Wydziału prawno-interwencyjnego OPZZ wzięli udział: Małgorzata Czerwińska - Naczelnik Wydziału Zasiłków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, I Oddział w Łodzi Barbara Krajniak - nadinspektor pracy, kierownik oddziału Okręgowego Inspektoratu Pracy w Kutnie, Paweł Galec - radca z Wydziału prawno-interwencyjnego OPZZ. Uczestnicy debaty przedstawili najistotniejsze zagadnienia związane z uprawnieniami rodzicielskimi skupiając się również na praktycznych przykładach, obrazujących poszczególne możliwości prawne, które przewidział ustawodawca w Kodeksie pracy oraz innych ustawach. Przedstawiciel OPZZ Paweł Galec w swym wystąpieniu omówił katalog urlopów związanych z rodzicielstwem, aspekty związane z ochroną stosunku pracy rodziców i opiekunów oraz rolą organizacji związkowej. Poruszył także kwestie elastycznej organizacji pracy dla rodziców opiekujących się dziećmi do lat 8, możliwości skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej, a także przesłanki uprawniające do wzięcia urlopu opiekuńczego. W tej części panelu przedstawiono również zagadnienia związane z możliwością wykonywania pracy w czasie urlopów, w szczególności rodzicielskich i wychowawczych. Reprezentująca Państwową Inspekcję Pracy Pani Barbara Krajniak skupiła się na prawach rodziców w obszarze czasu pracy i jego organizacji (m.in. obniżenie wymiaru etatu, wydłużenie wymiaru urlopu rodzicielskiego w związku z pracą w trakcie jego trwania). Przedstawiła również uwagi w zakresie zasad szczególnej ochrony stosunku pracy, a także wnioski wypływające z kontroli przeprowadzanych przez PIP w obszarze uprawnień rodzicielskich pracowników. Przedstawicielka ZUS Pani Małgorzata Czerwińska w swej prelekcji omówiła sprawę świadczeń jakie mogą otrzymać rodzice dzieci przedwcześnie urodzonych. Był to niezwykle interesujący temat, związany z wejściem w życie w dniu 19 marca br. przepisów przewidujących dodatkowy urlop dla rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych po narodzinach. Ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy wprowadziła dodatkowy urlop macierzyński do 8 tygodni lub do 15 tygodni - w zależności od okresu hospitalizacji i tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko lub masy urodzeniowej. Dodatkowy urlop będzie przyznawany na wniosek - rodzice sami zdecydują, czy chcą z niego skorzystać. Przysługuje on matkom lub ojcom, a także prawnym opiekunom, rodzicom zastępczym czy adopcyjnym. Paweł Śmigielski Dyrektor Wydziału prawno-interwencyjnego OPZZ

08 maja 2025

                     Przyszłość i bieżące działania Państwowej Inspekcji Pracy, jak też wzajemna współpraca organów inspekcji pracy, związków zawodowych i Społecznej Inspekcji Pracy – to główne tematy poruszane podczas posiedzenia Zespołu problemowego ds. ochrony pracy OPZZ w dniu 7 maja br. W obradach Zespołu odbywających się w siedzibie OPZZ udział brał Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki. Renata Górna, Wydział Polityki Społecznej OPZZ Zespół problemowy ds. ochrony pracy OPZZ na bieżąco dyskutuje o przestrzeganiu praw pracowniczych w obszarze prawnej ochrony pracy i bhp.Będąc organem opiniodawczo – doradczym OPZZ w zakresie bezpieczeństwa pracy, dokonuje oceny współpracy organów inspekcji pracy i przedstawia wnioski dla organów statutowych OPZZ.Posiedzenie z udziałem Głównego Inspektora Pracy p. Marcina Staneckiego było okazją do bezpośredniej rozmowy i przekazania inspektorowi problemów dotyczących spraw pracowniczych z perspektywy związkowej. Poruszane tematy dotyczyły m.in.: oskładkowania umów cywilnoprawnych, perspektyw zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, wzmocnienia finansowego, organizacyjnego i wizerunkowego PIP, działalności kontrolnej inspekcji w tym, w zakresie legislacyjnych zmian deregulacyjnych, domniemania istnienia stosunku pracy, współpracy ze związkami zawodowymi i SIP. Inspektor przekazał informację o działalności PIP dotyczącej kontroli, egzekwowania praw pracowniczych oraz szerokiego zakresu działań prewencyjnych. Agenda spotkania objęła także przedstawienie aktywności OPZZ związanej z obchodami Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy oraz najważniejszych, bieżących działań OPZZ. Posiedzeniu współprzewodniczyli: wiceprzewodniczący OPZZ Sebastian Koćwin i przewodniczący Zespołu problemowego OPZZ ds. ochrony pracy Grzegorz Pawlak. Udział brali także: członek Rady Ochrony Pracy przy Sejmie RP Michał Lewandowski, wiceprzewodnicząca OPZZ Barbara Popielarz oraz eksperci z wydziałów OPZZ: prawnego, polityki społecznej i gospodarczej. (RG)

08 maja 2025

Częścią obchodów tegorocznego Święta Pracy w Łodzi były dyskusje poświęcone ważnym problemów społeczno-gospodarczym. W panelu, do którego zaproszenie przyjęli posłanka na Sejm RP Katarzyna Ueberhan i wiceprzewodniczący OPZZ Sebastian Koćwin, moderowanym przez Michała Polakowskiego (OPZZ), rozmawiano o tym, jak sprawić aby emerytury były godne. Michał Polakowski, Wydział Polityki Społecznej OPZZ Uczestnicy panelu ‘Godne emerytury. Jakiej polityki społecznej potrzebujemy’ przyjrzeli się kondycji systemu emerytalnego i szerzej, systemu ubezpieczeń w Polsce, oraz rozwiązaniom, które mogą przyczynić się do podwyższania świadczeń emerytalnych. Zarówno posłanka Katarzyna Ueberhan, Przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny jak i wiceprzewodniczący Sebastian Koćwin odnieśli się do kwestii rzekomego bankructwa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zarządzanego przez ZUS, tłumacząc dlaczego FUS nie zbankrutuje. Reprezentant OPZZ podkreślał, że wypłata świadczeń przez ZUS jest gwarantowana przez państwo i biorąc to pod uwagę, bankructwo ZUS jest niemożliwe. Jednocześnie, podkreślił on, że polski system emerytalny stoi przed innym wyzwaniem – o ile finanse systemu emerytalnego będą się równoważyć, odbędzie się to kosztem wysokości (adekwatności świadczeń). Rodzi to realne ryzyko, że powszechny system emerytalny nie będzie spełniał międzynarodowych standardów, na przykład tych określonych w Konwencji 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy. Z kolei posłanka Ueberhan podkreśliła, że powtarzanie mitów o ‘upadku FUS’ może być strategią pewnych środowisk politycznych. Sytuacja finansowa FUS jest dobra, zwłaszcza jeśli chodzi o rosnące wpływy ze składek na ubezpieczenie społeczne, w tym te odprowadzane za zatrudnionych w Polsce migrantów. W przypadku dzisiejszych 40-latków i młodszych pracowników, wysokość świadczeń z powszechnego systemu emerytalnego będzie ściśle powiązana z odprowadzonymi składkami oraz wiekiem przejścia na emeryturę. Pytania do panelistów dotyczyły tego, jakie instrumenty polityki społecznej w tak skonstruowanym systemie emerytalnym mogą przyczynić się do osiągania wyższych świadczeń. Oboje paneliści podkreślili, że o ile istotne jest wydłużanie aktywności zawodowej, nie może się to odbywać poprzez podnoszenie ustawowego wieku emerytalnego. Wiceprzewodniczący Koćwin wskazał na instrumenty, które mogą przyczynić się do kontynuacji pracy po przekroczeniu wieku emerytalnego, które postuluje OPZZ. Należą do nich na przykład zmiany składki na ubezpieczenie rentowe po przekroczeniu wieku emerytalnego i przekazanie jej na cele emerytalne czy też możliwość jednostronnego skrócenia wymiaru pracy. Jeśli zaś chodzi o okres aktywności zawodowej przed przekroczeniem wieku emerytalnego, do kluczowych kwestii należą pełne oskładkowanie umów cywilnoprawnych oraz osób samozatrudnionych przy jednoczesnym ograniczaniu powszechności występowania tych form. Posłanka Ueberhan wskazała na szereg rozwiązań wprowadzonych w ostatnim okresie, mających na celu ułatwienie aktywności zawodowej pracowników. Należą do nich instrumenty pozwalające godzić opiekę nad dziećmi i pracę zawodową, jak program Aktywny Rodzic i Aktywny Maluch, nowe regulacje polityki rynku pracy (Ustawa o rynku pracy i publicznych służbach zatrudnienia oraz Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), które zasadniczo poszerzają krąg osób, które będą mogły być objęte wsparciem urzędów pracy. Podkreślono także wagę Państwowej Inspekcji Pracy jako instytucji stojącej na straży praw pracowniczych. Wiceprzewodniczący Koćwin podniósł kwestię kluczową dla członków OPZZ, to jest działanie na rzecz rozwiązań dotyczących osób, które nie mogą kontynuować zatrudnienia z powodów zdrowotnych przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego. Wskazał on, że sukcesem OPZZ jest zagwarantowanie niewygasającego charakteru emerytur pomostowych, natomiast ważne są prace nad poszerzaniem katalogu prac o szczególnym charakterze i w szczególnych warunkach. Wynika to z drastycznego ograniczenia katalogu prac uprawniających do wcześniejszego przejścia na emeryturę ustawą z 2008 roku przy jednoczesnym niesatysfakcjonującym postępie technologicznym, mogącym odciążyć osoby pracujące w ciężkich warunkach. Drugą kluczową kwestią są emerytury stażowe. S. Koćwin wskazał, że projekt OPZZ nadal czeka na stanowisko rządu. Posłanka Ueberhan podkreśliła że popiera postulat wprowadzania emerytur stażowych, natomiast napotyka on na opór partii koalicyjnych. Równolegle do projektów złożonych już w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, toczą się odrębne dyskusje na temat parametrów emerytur stażowych ale także innych rozwiązań, które pełniłyby podobne funkcje. Dyskusja zorganizowana przez OPZZ unaocznia, jak kompleksowym zagadnieniem jest polityka emerytalna, która z jednej strony gwarantuje wysoki standard życia na starość a jednocześnie odpowiada na zróżnicowane trajektorie pracowników na rynku pracy. Głosy w tej debacie dają nadzieję, że oba te cele są możliwe do zrealizowania. (mp)

06 maja 2025

Brak ustawowych konsultacji społecznych z Radą Dialogu Społecznego odnośnie ustawy obniżającej składkę na ubezpieczenie zdrowotne to przykład osłabiania rangi dialogu społecznego. Prezydent RP Andrzej Duda, patronujący RDS, zaprosił reprezentatywne organizacje związkowe i pracodawców: ,,(…) po to, żebyśmy o tej kwestii porozmawiali przed podjęciem przeze mnie decyzji, co do dalszego losu ustawy’’. Spotkanie odbyło się 5 maja br. w Pałacu Prezydenckim z udziałem strony pracowników i pracodawców. Renata Górna, Wydział Polityki Społecznej OPZZAnushe Dust, Biuro Prasowe OPZZ Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, regulująca zmiany w konstrukcji składki na ubezpieczenie zdrowotne, została uchwalona 4 kwietnia br. i przekazana do decyzji Prezydenta. Podczas procesu legislacyjnego w parlamencie kwestia braku konsultacji społecznych podnoszona była wielokrotnie; była także wiodącym tematem podczas spotkania z Prezydentem. Podczas spotkania OPZZ zwróciło się do Prezydenta z wnioskiem o odmowę podpisania ustawy wskazując na wiele wymiarów regulacji: od systemowego po pracowniczy i obywatelski - pacjencki. Obok braku dialogu społecznego przedstawione przez OPZZ argumenty dotyczyły m.in. nierównego traktowania różnych grup ubezpieczonych i dalszego pogłębienia nierówności w obciążeniach składkowo - podatkowych między przedsiębiorcami a pracownikami oraz emerytami i rencistami. W naszej ocenie ustawa jest realną perspektywą negatywnych zmian i form zatrudnienia na rynku pracy związanych z optymalizacją obciążeń podatkowo - składkowych, w porównaniu z tradycyjnym zatrudnieniem na etacie – to wprowadzanie zawoalowanej formy promocji samozatrudnienia. Skutki systemowe ustawy będą w przyszłości walką o płynność finansową i zachowanie publicznego charakteru systemu opieki zdrowotnej. Już dziś na horyzoncie pojawia się zagrożenie dla finansów publicznego systemu ochrony zdrowia, poprzez systematyczne obniżanie dochodów Narodowego Funduszu Zdrowia. Dużą dozą niepewności są także obarczone gwarancje wyrównania deficytu Funduszu z budżetu państwa.  W sprawie weta ustawy jednogłośnie opowiedziały się centrale związkowe i jedna z organizacji pracodawców, pozostali przedstawiciele organizacji pracodawców wnioskowali o podpisanie ustawy. Wszyscy uczestnicy debaty za niezbędne uznali rozpoczęcie dyskusji i prac nas finansowaniem systemu ochrony zdrowia w Polsce. Prezydent w najbliższych dniach zdecyduje o losach ustawy – ma czas na podjęcie decyzji w tej sprawie do 15 maja 2025 r. OPZZ reprezentowali podczas spotkania: Sławomir Broniarz, członek Rady Dialogu Społecznego i prezes ZNP, Sebastian Koćwin, wiceprzewodniczący OPZZ i Renata Górna, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej OPZZ.

05 maja 2025

Święto Pracy to dobry moment na dyskusję na temat pracy. W interesującej debacie OPZZ dotyczącej opłacalności pracy w Polsce, którą poprowadził Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej w OPZZ wzięli udział ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, dr Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, dr Jan Czarzasty ze Szkoły Głównej Handlowej oraz Marek Ćwiek, Prezes Okręgu Łódzkiego ZNP. Dyskusja skoncentrowała się na elemencie pracy jakim są wynagrodzenia, przy pełnej świadomości jej wymiaru humanistycznego i społecznego. W ostatnich kilkunastu latach płace znacząco wzrosły, zmieniło się także podejście do pracy, szczególnie osób młodych. Mimo tych niezaprzeczalnych, pozytywnych zmian, nadal doświadczeniem wielu pracowników jest praca bez godziwej zapłaty, zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym i złe warunki pracy. Jakich narzędzi należy zatem użyć, by wzrost gospodarczy był sprawiedliwie dzielony i jaka jest rola państwa w zapewnieniu warunków do godziwego wynagradzania pracowników? Święto Pracy, przypadające 1 maja, jest odpowiednim czasem na dyskusję o opłacalności pracy, że niebawem w Radzie Dialogu Społecznego rozpoczynają się coroczne negocjacje w sprawie płacy minimalnej i wynagrodzeń w sferze budżetowej. Interwencji wymaga też spłaszczenie płacowe obserwowane zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym, bowiem zjawisko to negatywnie wpływa na jakość usług publicznych, rotację pracowników i braki kadrowe. Jednak poza ustalaniem co roku płacy minimalnej brakuje narzędzi odziaływania na system wynagradzania pracowników w gospodarce. Dlatego OPZZ uznaje za konieczne reformę zasad wynagradzania pracowników administracji publicznej oraz wprowadzenie nowego narzędzia wpływającego na negocjacje płacowe w sektorze przedsiębiorstw. Czy możemy liczyć na wsparcie ministry rodziny, pracy i polityki społecznej w realizacji tych postulatów? Jak ministra ocenia obecny model kształtowania wynagrodzeń? Czy można go jeszcze naprawić kolejnymi modyfikacjami czy wymaga on systemowych zmian? Takie pytania padły w pierwszej części debaty OPZZ. Praca musi się opłacać – stwierdziła ministra. Aby miała sens (praca) musi się opłacać w wymiarze finansowym. W wymiarze pozafinansowym praca to część życia człowieka, który ma potrzebę bycia twórczym, produktywnym, sprawczym. W tym sensie tworzenie możliwości do rozwoju zawodowego jest obowiązkiem państwa, tak aby ludzie mogli realizować swoją najbardziej fundamentalną potrzebę. Za pracę musi być godna praca – dodała – rolą państwa jako pracodawcy jest zadbanie, aby praca się opłacała i pracownicy decydowali się pozostać aktywnym na rynku pracy.” Mam nadzieję, że dialog (w Radzie Dialogu Społecznego) dotyczący płacy minimalnej na kolejny rok będzie efektywny. W tym celu potrzebujemy wzmocnienia instytucjonalnego dialogu społecznego i dobrej reprezentatywności partnerów dialogu społecznego – mówiła dalej ministra. Dialog społeczny, gdy po drugiej stronie mamy coraz więcej organizacji pracodawców, utrudnia ustalenie wspólnego stanowiska. Wskazała, że ustalenie wspólnego stanowiska przez stronę społeczną w sprawie propozycji wzrostu płac np. w sferze budżetowej powoduje, że strona rządowa czuje o wiele większą presję, ponieważ po drugiej stronie ma do czynienia ze zjednoczoną stroną społeczną. Potrzebujemy dobrych warunków do prowadzenia dialogu społecznego – podkreśliła ministra. „Ze swojej strony deklaruję, że będziemy jako Ministerstwo nadal pracować nad propozycjami, które zwiększają reprezentatywność” – stwierdziła. Zwróciła także uwagę na istniejące obecnie uprawnienia związków zawodowych do negocjowania płac na poziomie zakładowym oraz zawierania układów zbiorowych pracy. „ To jest element, który wymaga wzmocnienia - i nad wzmocnieniem i upowszechnieniem układów zbiorowych jako Ministerstwo pracujemy”. Projekt ustawy o sporach zbiorowych skierowano na Komitet Stały Rady Ministrów – poinformowała ministra. „Macie we mnie sojusznika (w działaniach na rzecz wzrostu płac w sferze budżetowej) – czemu dałam wyraz w trakcie ubiegłorocznych negocjacji.” Problemem, z którym boryka się świat pracy jest spłaszczenie wynagrodzeń i, że coraz większy odsetek pracowników zarabia na poziomie płacy minimalnej lub w jej okolicach. Tam, gdzie państwo jest płatnikiem (wynagrodzeń) potrzebujemy odpowiedzialnej polityki płacowej. Czy mamy w Polsce problem strukturalny z kształtowaniem płac i tkwimy w pułapce średniego dochodu? Czy barierą jest jakość instytucji publicznych? Z punktu widzenia strukturalnego, wydajność pracy w Polsce mocno wzrosła, nadrabiamy zaległości w rankingu państw OECD, pracujemy też najdłużej w UE. Nadal jednak płace są relatywnie niewielkie w porównaniu z tymi w państwach unijnych a udział płac w PKB jest niski. Na tak postawioną przez Norberta Kusiaka tezę odpowiedzi udzielił dr Jan Czarzasty. Wzrost wydajności to bardzo dobry objaw jednocześnie mamy do czynienia z brakiem rąk do pracy, w wyniku zmian demograficznych i decyzji pracowników o zakończeniu aktywności zawodowej. Dotychczas niestety jako polska gospodarka konkurowaliśmy tanią pracą i dobrze wykwalifikowanymi pracownikami. „Mamy dobrej jakości pracę. Nasza gospodarka zmodernizowała się i doszliśmy do trudnego momentu, w którym musimy odpowiedzieć jako państwo na pytanie, czy dalej chcemy konkurować tanią pracą? Musimy mieć produkty o wysokiej wartości dodanej by sprzedawać je z wysoką marżą i w ten sposób wspinać się w światowych łańcuchach wartości. Obecnie mam poważne obawy co do możliwości zaoferowania tego typu usług” – wskazał dr Jan Czarzasty. Istnieje również zagrożenie, że obecna emigracja spowoduje na rynku pracy zjawisko dumpingu społecznego, czyli równania w dół płac. Dialog i rokowania zbiorowe bardzo by pomogły dla przeciwdziałania temu zjawisku. To jest odpowiedzialność państwa ale i partnerów społecznych by przeciwdziałać nieuczciwej konkurencji opartej o niskie płace emigrantów, zjawisku dumpingu społecznego. Ostatnie na co chciałem zwrócić uwagę to kwestia reindustrializacji związanej z przestawianiem gospodarki na gospodarkę tzw. wojenną i skracania łańcuchów dostaw – dodał dr Jan Czarzasty. Przemysł daje dobrej jakości miejsca pracy, stwarza warunki do wzrostu wynagrodzeń i produkcji towarów o wyższej wartości dodanej a zatem wzrostu wydajności. Podczas debaty poświęconej roli państwa w gospodarce, szczególną uwagę poświęcono kwestii wynagrodzeń nauczycieli – Wracamy zatem do odpowiedzialności państwa za funkcjonowanie gospodarki, w tym obszaru wynagrodzeń. Interesujący jest pod tym względem poziom sektorowy – zauważył Norbert Kusiak. Premier wskazał, że zawód nauczyciela nie może być opłacany niżej przeciętna płaca. Czy ta deklaracja została potwierdzona w działaniach – padło pytanie do przedstawiciela ZNP? Marek Ćwiek, Prezes Okręgu Łódzkiego ZNP: „30% wzrost płac zrealizowany w tym roku był znaczący jednak nie rozwiązał problemu niskich wynagrodzeń w oświacie. Należy jednak docenić ten ruch. Obecnie początkujący nauczyciel zarabia niewiele więcej niż płaca minimalna – 5100 zł. Dlatego chcemy, aby powiązać wzrost płac w oświacie ze wzrostem przeciętnej płacy w gospodarce. Prace w Sejmie nad naszą inicjatywą ustawodawczą w tej sprawie utknęły a minęło już 15 miesięcy od I czytania projektu ustawy. Ogromnym problemem w oświacie jest brak zastępowalności pokoleniowej, młode osoby niechętnie wybierają zawód nauczyciela a średnia wieku w zawodzie jest wysoka – dodał”. Potęgi sektora finansów publicznych nie można budować na niskich wynagrodzeniach i oszczędnościach – wskazał Norbert Kusiak. Dlatego OPZZ nie zgadza się ze stwierdzeniem ministra finansów, że ustanowienie płacy minimalnej płacą zasadniczą (jednoskładnikową) „zrujnuje” finanse publiczne. Sprzeciwiamy się, aby pierwotne rozwiązanie w tej sprawie zastąpiono sukcesywnym, rozciągniętym na 3 lata wyłączeniem kolejnych dodatków do płacy minimalnej. Jako OPZZ chcielibyśmy w dialogu społecznym porozmawiać o tej zmianie – czy rząd jest otwarty na dialog w tej sprawie? – zapytał. Ustanowienie płacy minimalnej płacą zasadniczą – to mój pomysł, który przedstawiłam (w projekcie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prace) – podkreśliła ministra. Zanim jednak o nim, chciałabym podkreślić, że w kwestii decyzji o konkurowania niskimi płacami nie mamy już wyboru. Te drzwi zostały już dla nas zamknięte. (Nie możemy) żyć w iluzji, że możemy wybrać paradygmat. W wyścigu na niskie płace przegramy i nie będzie z tego pożytku ani dla naszej gospodarki ani konkurencyjności, szkodę poniosą pracownicy i system pomocy społecznej. Musimy szukać przewag konkurencyjnych, musimy być atrakcyjnym rynkiem pracy w obszarach związanych z innowacjami, cyfryzacją, technologiami ale także w tych obszarach, gdzie są coraz większe potrzeby np. w usługach opiekuńczych związanych ze starzeniem się społeczeństwa, wsparciem osób z niepełnosprawnościami tak by osoby te mogły uczestniczyć w rynku pracy i w życiu społecznym. Jeśli chodzi o dumping socjalny uważam, że wprowadziliśmy odpowiednie bezpieczniki, mechanizmy, w ustawie regulującej zatrudnianie cudzoziemców. Wracając natomiast do kwestii płacy minimalnej to osiągnięcie przez tę kategorie połowy średniego wynagrodzenia to ogromny sukces związków zawodowych, świata pracy i tego sukcesu należy bronić bo nic nie jest dane na zawsze i trzeba pilnować, aby ta relacja się nie zmniejszała. Pytanie, co to znaczy płaca minimalna. Do tej płacy nie powinno wliczać się różnych dodatkowych składników. (Rozłożenie w czasie wyłączania dodatków) to był krok wstecz, który musieliśmy zrobić aby dalej procedować projekt ustawy, rozłożyliśmy w czasie vacatio legis (tego rozwiązania). Pamiętajmy, z\że jesteśmy w sytuacji, gdy czekamy na decyzję Trybunału UE w sprawie dyrektywy(w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE). „Moje stanowisko jest takie, że płaca minimalna to powinno być minimum – podkreśliła ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Przed nami jeszcze etap rządowy i parlamentarny (…) zachęcam do śledzenia tego procesu i aktywnego w nim udziału, w RDS i w komisjach sejmowych. Razem możemy ucywilizować (tę kwestię) a pracownicy powinni trzymać za to kciuki” – dodała ministra. Wyższe wynagrodzenia są silnie związane z kondycją przemysłu – powiedział Norbert Kusiak – premier ostatnio wskazał na konieczność reindustrializacji, budowy silnych podmiotów na rynku kapitałowym. Jak jednak budować silną gospodarkę bez polityki przemysłowej? Będzie to w mojej ocenie trudne, wręcz niewykonalne. Z drugiej strony siłą państwa jest sektor publiczny. To dwie nogi, na których stoi gospodarka. Jaka jest jednak siła państwa biorąc pod uwagę niskich wynagrodzeń w sektorze publicznym? Czy jest jakaś alternatywna wizja dla zbudowania silnego państwa i wysokiej jakości publicznych bez inwestycji w wynagrodzenia pracowników sektora publicznego? Dr Jan Czarzasty: Zasadnym określeniem dla roli państwa to państwo aktywne. Bez inwestycji w pracowników, w wynagrodzenia, kształcenie, kompetencje i nagradzania pracowników za wybór pracy w sektorze publicznym i motywowania do zatrudniania w usługach publicznych nie będzie silnego, aktywnego państwa. Obecnie ponosimy konsekwencje kilkunastu lat polityki taniego państwa. Musimy spowodować, że wynagrodzenia w administracji będą godziwe wybór zawodowy dla młodych pracowników zatrudnienia w administracji, w usługach publicznych stał są atrakcyjny. Tak, by praca w administracji dawała prestiż zawodowy i wizję satysfakcjonującej ścieżki zawodowej. Postuluję zatem o inwestycje w sferę publiczną! Temat opłacalności pracy w Polsce nie został wyczerpany i dyskusja na ten temat będzie z pewnością kontynuowana. Dziękujemy uczestnikom debaty za przyjęcie zaproszenia OPZZ do rozmowy na ten ważny dla pracowników i gospodarki temat. (oprac. KP)

01 maja 2025

1 maja 2025 r. na Starym Rynku w Łodzi odbyły się uroczyste obchody Międzynarodowego Święta Pracy, zorganizowane przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych. Wydarzenie pod nazwą Miasteczko OPZZ zgromadziło licznych mieszkańców Łodzi, przedstawicieli środowisk związkowych oraz instytucji publicznych. Tegoroczne obchody nawiązywały do 120. rocznicy Rewolucji 1905 roku, przypominając o jej znaczeniu dla współczesnych ruchów robotniczych i roli, jaką pełnią związki zawodowe w obronie praw pracowniczych. W programie znalazły się m.in.: Namioty tematyczne i porady ekspertów, w których uczestnicy mogli skorzystać z bezpłatnych konsultacji oraz porozmawiać z przedstawicielami: Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Okręgowej Inspekcji Pracy Ochotniczych Hufców Pracy Związku Nauczycielstwa Polskiego OPZZ Konfederacji Pracy NSZZ Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości RP Centralnego Instytutu Ochrony Pracy Panele dyskusyjne, które poruszyły aktualne tematy społeczne i pracownicze: 13:00–14:00 – Macierzyński, rodzicielski, wychowawczy czy ojcowski? – ABC Twoich praw związanych z macierzyństwem i rodzicielstwem 14:00–15:00 – Czy praca w Polsce się opłaca? – o warunkach pracy, wynagrodzeniach i sytuacji na rynku pracy 15:00–16:00 – Godne emerytury – Jakiej polityki społecznej potrzebujemy, by zapewnić wszystkim spokojną przyszłość? Dodatkowe atrakcje – występ orkiestry górniczej, tradycyjna wojskowa grochówka, animacje dla dzieci oraz stoiska gastronomiczne. Miasteczko OPZZ było przestrzenią otwartą dla wszystkich – mieszkańców miasta, pracowników, rodzin i młodzieży. Dziękujemy za liczne przybycie i aktywny udział w wydarzeniu!

30 kwietnia 2025

Trwające od wielu miesięcy prace nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę budzą coraz więcej wątpliwości. Pierwotna wersja projektu ustawy, zaprezentowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sierpniu 2024 roku, zawierała popierane przez OPZZ przepisy zmierzające do ustanowienia od 2026 r. płacy minimalnej jako płacy zasadniczej. Po kilku miesiącach konsultacji resort rodziny postanowił wycofać się z tej propozycji. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ Projekt zaproponowany w ubiegłym roku był długo oczekiwanym krokiem w stronę bardziej sprawiedliwego rynku pracy. Propozycja uczynienia płacy minimalnej kategorią jednoskładnikową, płacą zasadniczą, została przyjęta z aprobatą przez OPZZ jako element porządkujący system wynagradzania i wzmacniający pozycję pracowników otrzymujących minimalne wynagrodzenia. Dlatego z niepokojem przyjęliśmy informację, że po konsultacjach społecznych do projektu wprowadzono inne rozwiązanie, przewidujące rozłożenie reformy w czasie – aż do 2028 roku! Według nowych propozycji z płacy minimalnej mają być etapowo wyłączane kolejne elementy wynagrodzenia: od 1 stycznia 2026 r. – dodatek funkcyjny, od 1 stycznia 2027 r. – inne dodatki, od 1 stycznia 2028 r. – premie i nagrody. Takie rozwiązanie oznacza istotne odejście od pierwotnych założeń oraz zablokowanie realnych korzyści dla ponad trzech milionów pracowników. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych zaapelowało w piśmie z dnia 28 kwietnia br. do pani Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, o przywrócenie pierwotnych zapisów projektu ustawy. Zastrzeżenia OPZZ budzą również argumenty przedstawiane przez niektóre resorty biorące udział w uzgodnieniach międzyresortowych, zwłaszcza Ministerstwo Finansów, które sugeruje, że szybkie wprowadzenie zmian w tym zakresie mogłoby zagrozić stabilności finansów publicznych. W naszej ocenie taka argumentacja nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia społecznego ani ekonomicznego. Utrzymywanie obecnego mechanizmu, który pozwala na zaliczanie różnych dodatków do płacy minimalnej, w dalszym ciągu rodzi ryzyko nadużyć i nie daje pracownikom gwarancji godziwego wynagrodzenia. Utrwalanie takiego stanu rzeczy, pod pretekstem ochrony stabilności sektora finansów publicznych, nie powinno być akceptowane. Stabilność finansów publicznych nie może być osiągana kosztem osób otrzymujących minimalne wynagrodzenia. OPZZ stoi na stanowisku, że polityka wynagrodzeń powinna zmierzać w stronę uczciwego i transparentnego systemu – bez ukrytych składników i bez możliwości obchodzenia intencji ustawodawcy. Utrzymywanie niskich płac nie może być fundamentem rozwoju gospodarczego kraju. Apelujemy do pani Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, o konsekwentne działania na rzecz przywrócenia pierwotnych zapisów projektu ustawy oraz o podjęcie kroków, które spowodują, że minimalne wynagrodzenie już w 2026 roku stanie się płacą zasadniczą – zgodnie z pierwotnymi założeniami i deklaracjami. Deklarujemy wolę dalszej współpracy w celu przywrócenia rozwiązań prawnych zgodnych z interesem społecznym i zasadą sprawiedliwości społecznej. (nq)

28 kwietnia 2025

28 kwietnia 2025 roku w siedzibie Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych odbyło się uroczyste podpisanie umowy o współpracy pomiędzy OPZZ a Centralnym Instytutem Ochrony Pracy. Porozumienie podpisali Przewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski oraz Dyrektor CIOP Agnieszka Szczygielska. W spotkaniu uczestniczyli również Wiceprzewodniczący OPZZ Sebastian Koćwin, Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Renata Górna oraz Michał Polakowski, Specjalista ds. Polityki Społecznej. Zawarta umowa otwiera nowe możliwości współdziałania w obszarach związanych z ochroną pracy, poprawą warunków pracy oraz promocją bezpieczeństwa i zdrowia pracowników. Wspólne działania OPZZ i CIOP będą obejmować m. in. organizacje szkoleń, konferencji oraz kampanii informacyjnych, a także współpracę przy opracowywaniu analiz i ekspertyz dotyczących kluczowych zagadnień związanych z bezpieczeństwem pracy. Podczas spotkania wyrażono przekonanie, że ta inicjatywa realnie wpłynie na poprawę standardów pracy w Polsce. ŁM

28 kwietnia 2025

Dziś, 28 kwietnia związki zawodowe w Polsce i na całym świecie przypominają o Światowym Dniu Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy, obchodzonym także jako Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych. Z tej okazji Prezydium OPZZ przyjęło Apel przypominający o zdrowiu i bezpieczeństwie pracowników w środowisku pracy. Ogólnokrajowe i zakładowe branżowe organizacje członkowskie OPZZ corocznie godnie i uroczyście upamiętniają pracowników, którzy zginęli w pracy na skutek złych warunków. Szczególnie dziś przytaczamy dane związane z wypadkowością w pracy, przypominając, że aktualnym jest postulat o systematycznej poprawie warunków pracy w Polsce.Niestety, wypadkowość wciąż jest obecna w polskich zakładach pracy. W ciągu trzech kwartałów ub. roku (273 dni) w wypadkach śmiertelnych w pracy zginęło 191 osób, co oznacza, iż niemal co 1,5 dnia pracownik ginie w pracy. Także zaskakująco dużo, bo 199 osób, zostało poszkodowanych podczas wykonywania pracy zorganizowanej w formie zdalnej lub telepracy. Niestety, nie ma wciąż znaczącej poprawy zachowań pracowników – są one przyczyną 42 proc. wypadków przy pracy. W zakresie prewencji wypadkowej OPZZ aktywnie realizuje postulaty programowe koncentrujące się na: przeciwdziałaniu wypadkowości także prewencyjnie, zwłaszcza poprzez wzrost świadomości pracowników o zagrożeniach w pracy, zwiększaniu aktywności komisji powypadkowych badających okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy, systematycznym zwiększaniu nakładów budżetowych na prewencję wypadkową, dążeniu do zmian prawnych na rzecz ujednolicenia metodologii zbierania informacji o wypadkach przez GUS, ZUS i PIP, obowiązku zgłaszania do inspekcji pracy wszystkich śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych wypadków przy pracy, niezależnie od podstawy jej świadczenia, przeglądzie i zwiększeniu świadczeń z tytułu niezdolności do pracy Zdrowie w pracy to nie tylko bezpieczeństwo fizyczne, ale całokształt działań na rzecz zdrowia psychicznego. Tegoroczny Dzień obchodów 28 kwietnia podkreśla wpływ cyfryzacji i sztucznej inteligencji (AI) na warunki pracy i bezpieczeństwo pracowników i jest obchodzony pod hasłem: ,,Cyfryzacja i sztuczna inteligencja – nowa era pracy’’. Z kolei Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (ETUC) w tym Dniu promuje temat zagrożeń psychospołecznych związanych z pracą - związkową europejską myślą przewodnią jest dziś: ,„Od danych do Dyrektywy: przeciwdziałanie zagrożeniom psychospołecznym związanym z pracą w UE”. OPZZ w obu tych obszarach koncentruje swoje działania na: podnoszeniu świadomości pracowników i wzmacnianiu prawa w obszarze psychospołecznych warunków pracy związanych także z nowymi formami świadczenia pracy, dążeniu do zmiany prawa w kierunku włączenia problematyki zagrożeń psychospołecznych do obligatoryjnych szkoleń bhp i oceny ryzyka zawodowego, zwiększeniu finansowania publicznego na prewencję zdrowia psychicznego pracowników. Apel Prezydium OPZZ z okazji Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy – pobierz Renata Górna, OPZZ

25 kwietnia 2025

W ubiegłym tygodniu kolejni uczestnicy przeszli pierwszą część szkolenia - Akademia Organizowania OPZZ. Przed nami jeszcze jedno szkolenie Akademii w tym roku! Już druga w tym roku tura Akademii przyciągnęła kolejnych czternaścioro uczestników szkolenia, którego celem jest zwiększanie liczebności i jakości organizacyjnej związków zawodowych. Liderki i liderzy związkowi uczą się o skutecznych metodach mobilizacji pracowników w zakładzie na przykładzie petycji, ankiet czy ulotkowania. Przyswajają także informacje o formach komunikacji z członkami związku i pozostałymi pracownikami – co w czasach postępującej digitalizacji nie sprowadza się wyłącznie do rozmów wprost i tablic informacyjnych, ale także szerzenia informacji za pośrednictwem komunikatorów online czy sms-ów. Szkolenia są także dobrą okazją do poruszenia podstawowych problemów w zakładach pracy, które przekładają się często na wielkość uzwiązkowienia. Zróżnicowane doświadczenia uczestników, podobieństwa i różnice w podejściu do działalności związkowej są dobrą okazją do wymiany między reprezentantami pracowników obecnymi na Akademii. Kolejne szkolenie odbędzie się w dniach 15-16 maja. Rekrutacja jeszcze trwa (do niedzieli 27.04) –  zaproszenia z linkiem do rejestracji są kolportowane za pośrednictwem Ogólnopolskich Organizacji Członkowskich i Rad Wojewódzkich OPZZ. Szkolenie od pięciu lat ma miejsce dzięki wsparciu Fundacji im. Friedricha Eberta. Za zawartość merytoryczną odpowiadali trenerzy Centrum Organizowania Związków Zawodowych – Małgorzata Maciejewska i Sebastian Barański. Stronę logistyczną ułatwiła Fundacja Wsparcie. MZ