Ogólnopolskie Porozumienie
Związków zawodowych

Prace Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego

06 grudnia 2021

Posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ - 1 grudnia 2021 r.

Notatka z posiedzenia Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ 1 grudnia 2021 r. Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ Posiedzenie Komisji zostało zrealizowane według następującego porządku obrad: Wielka gra. Czy jesteśmy gotowi na zieloną rewolucję? – dyskusja wokół publikacji OPZZ dotyczącej transformacji klimatycznej. Sprawy różne. Posiedzenie zostało połączone z webinarium OPZZ poświęconym dyskusji o publikacji pt. Wielka gra. Czy jesteśmy gotowi na zieloną rewolucję? Tematem publikacji jest transformacja klimatyczna. Webinarium zrealizowano w formie hybrydowej, częściowo stacjonarnie (autorzy publikacji) częściowo zdalnie, za pomocą programu ZOOM, (członkowie Komisji oraz zaproszeni goście). Dlatego w posiedzeniu Komisji wzięli udział m.in. członkowie Branży OPZZ Przemysł, parlamentarzyści, związkowcy i przedstawiciele izb gospodarczych oraz organizacji pozarządowych. Debatę rozpoczął i zakończył przewodniczący OPZZ Andrzej Radzikowski, który przedstawił stanowisko OPZZ co do polityki klimatycznej. W dyskusji na temat transformacji klimatycznej koncentrowano się przede wszystkim na takich kwestiach jak: bezpieczeństwo energetyczne kraju, ceny energii i ryzyko negatywnych skutków społecznych i regionalnych polityki klimatycznej. Wielokrotnie podkreślano, że transformacja klimatyczna musi nastąpić, jednak obecnie nie jesteśmy na nią przygotowani, co stwarza ogromne ryzyko wystąpienia negatywnych konsekwencji tego procesu. Wielu uczestników wskazywało na konieczność podjęcia szeregu konkretnych działań warunkujących sprawiedliwy wymiar transformacji klimatycznej dla społeczeństwa, w tym pracowników. Stwierdzono, że polityka państwa w tym zakresie jest nieskuteczna i z rozważań teoretycznych należy przejść do ustaleń, co zrobić abyśmy na transformację klimatyczną byli gotowi. Transformacja gospodarki jest bowiem konieczna, abyśmy utrzymali jej konkurencyjność. Kluczowe jest utrzymanie miejsc pracy, przygotowanie społeczeństwa do zmian i podjęcie środków zapobiegających ubóstwu energetycznemu. W debacie wzięli udział m.in. autorzy publikacji oraz Janusz Olszowski z Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej, Krzysztof Kozik, były poseł na Sejm RP, Maciej Konieczny, poseł na Sejm RP z Lewicy, Gabriela Lenartowicz z Koalicji Obywatelskiej, Dariusz Potyrała, przewodniczący ZZG w Polsce, Artur Wilk i Sławomir Łukasiewicz z ZZ Przeróbka, Stanisław Lamczyk, senator RP, Szmo Kacprzak i Kajetan Nowak z Młodzieżowego Strajku Klimatycznego.

Czytaj więcej

12 lipca 2021

Posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ, 8 lipca 2021 r.

8 lipca odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ, połączone z posiedzeniem Branży Przemysł OPZZ. Spotkanie poprowadził przewodniczący Komisji Zygmunt Mierzejewski, a jego gośćmi byli m.in. dyrektor biura Fundacji im. Friedricha Eberta w Polsce Ernst Hillebrand oraz Richard Grieveson, dyrektor Wiedeńskiego Instytutu Międzynarodowych Porównań Gospodarczych. Za koordynację projektów i przygotowanie spotkania odpowiedzialna była w Fundacji Dominika Pyzowska. Zygmunt Mierzejewski, przewodniczący Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ, Jerzy Wysokiński, Związek Zawodowy Inżynierów i Techników w Orange Pełen raport Wiedeńskiego Instytutu Międzynarodowych Porównań Gospodarczych Przewodniczący OPZZ Andrzej Radzikowski podkreślił rolę Komisji w systemie przygotowywania uwag i wniosków w dziedzinie gospodarki. Omówił kluczowe działania OPZZ i ocenił założenia projektu budżetu państwa na 2022 r. Jak relacjonował Radzikowski, pomimo korzystnych prognoz gospodarczych rząd nie chce podnieść wynagrodzeń pracowników budżetówki. Pomoc dla przedsiębiorstw w ramach tarcz antykryzysowych pochłonęła znaczne środki publiczne, a teraz rząd planuje zamrozić płace w budżetówce. Choć PKB rośnie, pracownicy na tym nie zyskają. Najważniejsze megatrendy gospodarcze Przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników oraz Branży Przemysł OPZZ Mirosław Grzybek przedstawił aktualną sytuację w branży oraz poinformował o powołaniu trójstronnego Zespołu ds. motoryzacji. Przybliżył również ustalenia przyjęte podczas prac Zespołu problemowego ds. gospodarki i rynku pracy w Radzie Dialogu Społecznego. Dyrektor biura Fundacji im. Friedricha Eberta w Polsce Ernst Hillebrand podkreślił znaczenie właściwego ukierunkowania polityki gospodarczej w Unii Europejskiej. Do najważniejszych megatrendów, które będą nadal wpływać na tempo i kształt wzrostu gospodarczego regionu, należy zaliczyć zmiany technologiczne, demograficzne i te związane z ochroną środowiska. Rządy powinny zastanowić się nad rozwiązaniami, które pozwolą opracować nowy, regionalny model wzrostu, który w nadchodzących dziesięcioleciach przyczyniłby się do trwałej i stabilnej integracji z Europą Zachodnią. Model wzrostu państw EU-CEE w nadchodzących latach najpewniej znajdzie się jednak pod dużą presją ze względu na czynniki demograficzne, technologiczne i wynikające z kwestii środowiskowych. Wskutek cyfryzacji i  postępującego usieciowienia maszyn i towarów zmienia się też sam proces produkcji. Infrastruktura cyfrowa staje się kluczowym czynnikiem, jeśli chodzi o lokowanie nowych zakładów. Działania podjęte na rzecz walki ze zmianami klimatu i cele klimatyczne Unii skutkują powstaniem nowych technologii, sektorów i łańcuchów wartości. Zmiany zachodzą również w przepływach inwestycji kapitałowych. Odchodzenie od silników spalinowych zmienia warunki produkcji w przemyśle motoryzacyjnym, który jest jednym z najważniejszych sektorów całego regionu EU-CEE. Piotr Ostrowski: "Potrzeba działań państwa" Wiceprzewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski podkreślił ważność w procesie przekształcania się gospodarek i produkcji człowieka i jego pracy. Przekształcenia, które dokonują się za sprawą trendów wskazywanych przez ekspertów, stanowią wyzwanie polityczne, społeczne i  ekonomiczne. Wyzwaniem jest również stworzenie konkurencyjnego, stabilnego modelu gospodarczego, który umożliwiłby przejście do fazy rozwoju opartego na innowacjach, a także dostarczyłby nowych miejsc pracy i przyczyniłby się do wypełnienia celów klimatycznych. Tego typu model nie wyłoni się za sprawą sił rynkowych. Potrzeba do tego ukierunkowanych działań państwa, przemyślanej polityki przemysłowej i podejmowania decyzji o charakterze politycznym, a także uregulowanej i sprawiedliwej transformacji oraz nowych powiązań między biznesem, związkami zawodowymi, środowiskiem naukowym i rządami. Dyrektor Wiedeńskiego Instytutu Międzynarodowych Porównań Gospodarczych Richard Grieveson omówił Raport Fundacji im. Friedricha Eberta "Jak uniknąć pułapki specjalizacji i wykorzystać megatrendy? Wytyczne dla nowego modelu wzrostu dla państw EU" (dostępny w załączniku). Dyrektor Instytutu dokonał analizy mega trendów zdiagnozowanych w raporcie, przedstawił analizę SWOT (silnych i słabych stron gospodarek regionu oraz szans i zagrożeń dla nich) oraz omówił propozycje działań, jakie państwa regionu mogą podjąć celem korzystniejszego dla siebie ukształtowania gospodarki. Członkowie posiedzenia wiele uwagi poświęcili trudniejszej, w porównaniu do państw UE, sytuacji Polski w związku z konieczną transformacją klimatyczną kraju. Mówiono o niewystarczających środkach proponowanych na przekształcenia gospodarcze i społeczne oraz konieczności współpracy ze związkami zawodowymi w procesie transformacji. Zauważono, że UE może stać się mniej konkurencyjna wobec tych państw, które nie przeprowadzają transformacji klimatycznej. Cyfryzacja i robotyzacja Członkowie Komisji i Branży Przemysł OPZZ omówili również wpływ cyfryzacji na rynek pracy. Jerzy Wysokiński ze Związku Zawodowego Inżynierów i Techników przedstawił sytuację związaną z przyspieszeniem procesu cyfryzacji gospodarki, na co wpływ miała również pandemia. Przedstawione zostały w szczególności zagadnienia cyfryzacji gospodarki, wprowadzania sztucznej inteligencji i związane z tym przyśpieszenie procesów robotyzacji i automatyzacji. Wdrażanie takich rozwiązań następuje w coraz szerszym zakresie, czyli następuje zastępowanie człowieka w wykonywaniu coraz bardziej skomplikowanych czynności a nie tylko prostych i powtarzalnych. Robotyzacja i automatyzacja kojarzyła się wcześniej głównie z procesami produkcyjnymi w przemyśle, natomiast postęp w rozwoju sztucznej inteligencji wprowadził automatyzację również do sektora usług, np. usługi teleinformatyczne, finansowe. Przedstawione zostały zmiany, jakie zachodzą w procesach realizowanych w wiodącej firmie na rynku telekomunikacyjnym Orange Polska. Przyspieszenie procesów automatyzacji i robotyzacji coraz silniej oddziałuje zarówno na globalny, jak i polski rynek pracy. Polska jest rynkiem ze stosunkowo dużym potencjałem do automatyzacji i robotyzacji. Do tej pory te procesy były dosyć powolne, ponieważ mieliśmy relatywnie niskie koszty pracy. W wielu krajach badania wskazują na negatywny wpływ robotyzacji i automatyzacji na liczbę miejsc pracy, która w przemyśle nieustannie w związku z tym maleje. Wdrażanie automatyzacji w sektorze usług spowoduje również zmniejszanie się liczby miejsc pracy w tym sektorze gospodarki. Będziemy mniej pracować? Wpływ wyżej wymienionych procesów na rynek pracy i funkcjonowanie organizacji reprezentujących pracowników - w tym związków zawodowych - będzie bardzo duży. Procesów tych nie będzie można zatrzymać, ale trzeba będzie zmierzyć się z problemem obrony miejsc pracy i zmniejszania się liczby członków związków. Ale procesy te to również nowe zadania dla firm, pracodawców i rządów. To, jak "podzielić się zyskiem' z wprowadzania robotyzacji, sztucznej inteligencji i automatyzacji, pozostaje kwestią otwartą. Pracownicy, którzy zostają w danej firmie, wykonują bardziej skomplikowane zadania i czynności, powinni być lepiej wynagradzani. Według Jerzego Wysokińskiego w związku z tym powinien rozpocząć się proces zmniejszania czasu pracy – dzień lub tydzień pracy powinien być krótszy (np. cztery dni pracujące w tygodniu). Takie rozwiązania pozwolą utrzymać więcej miejsc pracy w gospodarce oraz realizować wyzwania społecznej odpowiedzialności biznesu, np. dadzą pracownikom więcej czasu na życie rodzinne i realizację swoich pasji. Bardzo ważnym zagadnieniem jest również opodatkowanie zysków uzyskiwanych z realizacji procesów gospodarczych i usługowych przez roboty (sztuczną inteligencję): chodzi o podatki i zobowiązania wobec różnych funduszy zabezpieczeń społecznych. Należy zastanowić się, jak wpłynąć na zmiany prawne tak, aby z tych zysków skorzystały całe społeczeństwa.

Czytaj więcej

20 kwietnia 2021

Notatka z posiedzenia Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ w dniu 13 kwietnia 2021 r.

Posiedzenie Komisji zostało zrealizowane według następującego porządku obrad: Polityka przemysłowa Polski – Komunikat oraz Biała Księga Rozwoju Przemysłu przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii. Sprawy różne. Komisja Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ zrealizowała swoje obrady w formie zdalnej w dniu 13 kwietnia 2021 r., za pomocą programu ZOOM do porozumiewania się na odległość. Posiedzenie zostało połączone z Branżą OPZZ Przemysł, ponieważ przedmiotem dyskusji były dokumenty pn. Polityka przemysłowa Polski – Komunikat i Biała Księga rozwoju przemysłu, nad którymi pracował rząd wraz z organizacjami przedsiębiorców. OPZZ stoi na stanowisku, że postulaty związków zawodowych powinny zostać uwzględnione w rządowej strategii przemysłowej. Dlatego rozpoczęło konsultacje wewnątrz organizacji, celem zebrania koniecznych propozycji propracowniczych na rzecz rozwoju tego sektora gospodarki. Posiedzenie współprowadzili Zygmunt Mierzejewski, Przewodniczący Komisji, oraz Mirosław Grzybek, przewodniczący Branży OPZZ Przemysł. W obradach wzięli udział przewodniczący OPZZ, Andrzej Radzikowski oraz wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski a także przewodniczący Zespołu problemowego ds. polityki gospodarczej i rynku pracy Rady Dialogu Społecznego, Leszek Miętek. Punktem wyjścia dyskusji było podsumowanie realizacji przez rząd Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), kluczowego dokumentu rozwoju państwa w średnim okresie czasu. Dokonał jej Dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ, Norbert Kusiak. Choć przedstawiciele rządu deklarują planową realizację SOR, to zarówno ocena postępów inicjatyw sztandarowych SOR, jak i wskaźników w niej zawarty pozwalają stwierdzić brak postępów. Przykładem jest choćby plan budowy aut elektrycznych czy wskaźniki takie jak PKB per capita, poziom wzrostu dochodów realnych, wysokość nakładów na badania i rozwój czy inwestycje. Niestety, Polska nie wydostała się z pułapki średniego dochodu, różnice w płacach polskich pracowników i pracowników w UE nadal znacząco się różnią, podobnie godzinowe koszty pracy. Nadal zatem nie konkurujemy innowacyjnością a niskimi płacami. Niepokojący jest również malejący udział wartości przemysłu w PKB przy wzroście wartości dodanej usługPKB. Silny przemysł jest nie tylko istotnym warunkiem kształtowania innowacyjności w gospodarce, ale także pozwala łagodniej przejść przez kryzys gospodarczy taki jak notowany w 2008 r. czy obecny, wynikający z pandemii COVID-19. Prowadzenie przez państwo polityki przemysłowej jest w związku z tym obowiązkowe. Jak zauważył Wojciech Kozak, polityka ta powinna być stabilna (choćby z uwagi na inwestycje) oraz uwzględniać rolę pracowników i związków zawodowych. Ich rola powinna zostać określona w dokumentach strategicznych a one same zostać przygotowane w dialogu społecznym, przy wykorzystaniu ustaleń trójstronnych zespołów branżowych, RDS oraz WRDS. Obecnie, brak dialogu społecznego jest widoczny w zarządzaniu procesami gospodarczymi. W strategii rozwoju przemysłu przewiduje się powstanie regionalnych rad przemysłowych, jednak bez udziału związków zawodowych i z pominięciem WRDS. Jak zauważył Józef Kawula, dotychczasowe postulaty sygnalizowane stronie rządowej na spotkaniach branżowych i na WRDS pozostają bez odzewu. W przypadku sektora hutniczego i chemicznego, wyzwaniami są m.in. brak inwestycji, koszty surowców oraz opłat (za energię, wodę oraz emisję CO²) oraz zagwarantowanie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy a także emerytury w odpowiednim do szkodliwych warunków wieku. Ważne jest także doprecyzowanie rozwiązań w zakresie rynku mocy oraz dokonanie zmian w polityce odpadowej złomu tak, aby nie stanowiła ona nadmiernych kosztów dla hutnictwa. Generalnie, polityka przemysłowa powinna pozwolić przedsiębiorstwom konkurować na rynku europejskim zatem musi także wpływać na ceny energii, by nie były zbyt wysokie. Jak wskazał Wojciech Kijas, wiele działań określonych w dokumentach sygnowanych przez rząd jest tożsama z postulatami zgłaszanymi przez związki zawodowe np. na Zespole ds. restrukturyzacji hutnictwa. Kluczowe jest jednak wyjście poza deklaracje i ich realizacja. Jacek Arek Wilkon potwierdził problematyczność ustawy mocowej a także wyzwania związane z przestrzeganiem w przemyśle Kodeksu pracy. Uczestnicy Komisji, w tym Henryk Jarczok i Krzysztof Wójcik, zgodnie podkreślali konieczność inwestycji w kadry na rzecz przemysłu. Konieczna jest edukacja i szkolenia, celem wykształcenia kadry technicznej, staże w tym płatne. Jak zauważył Mirosław Grzybek, w sektorze motoryzacji bieżącą kwestią jest transformacja płatnego postojowego. Konieczne jest także wyegzekwowanie praw pracowniczych w tym sektorze, w tym czasu pracy, jak podkreślił Andrzej Gryglicki. Jak wskazał Ireneusz Ćwir, choć rozwiązania przedstawione przez rząd jako wynik konsultacji z organizacjami przedsiębiorców zmierzają do obniżenia kosztów działalności przedsiębiorstw motoryzacyjnych, to nie są one pomysłami na odbudowę krajowego przemysłu motoryzacyjnego a takie jest oczekiwanie związków zawodowych. Rodzime przedsiębiorstwa są zazwyczaj kooperantami spółek o kapitałem zagranicznym, co przekłada się na innowacyjność sektora. Jednostki badawcze i rozwojowe są zwykle w siedzibach inwestorów, którzy przez inwestycje w innowacje i technologię zyskują następnie wyższą wartość dodaną. Według Piotra Sadowskiego, publiczne zachęty i ulgi inwestycyjne lub ułatwienia w działalności gospodarczej powinny zostać powiązane z obowiązkami po stronie przedsiębiorców m.in. tworzenia miejsc pracy bądź utrzymania istniejących. Przypadek działania Tarcz antykryzysowych wskazuje, że przedsiębiorcy, choć otrzymują wsparcie publiczne - zwalniają pracowników. W trakcie posiedzenia zwrócono uwagę na sytuację przemysłu stoczniowego. W dokumentach dotyczących polityki rozwojowej przemysłu nie uwzględniono tego sektora gospodarki, choć pomysły na jego rozwój zostały już wypracowane, zarówno na poziomie unijnym jak i krajowym. Zmiana polityki energetycznej może być szansą dla przemysłu stoczniowego, choćby w zakresie budowy jednostek do transportu gazu czy farm wiatrowych. W ocenie Wiesławy Lichy, nie dość, że dokumenty omawiane na posiedzeniu nie zawierają rozwiązań sprzyjających rozwojowi przemysłu lekkiego, to dodatkowo bieżąca polityka rządu nie wspiera przedsiębiorstw tego sektora w kryzysie wywołanym pandemią COVID-19. W związku z tym, przewodniczący OPZZ oraz przewodniczący Zespołu RDS zadeklarowali możliwość poruszenia konieczności wsparcia antykryzysowego tej branży na RDS. Dla nowoczesnego i konkurencyjnego przemysłu ważny jest też proces cyfryzacji kraju, a przez to kondycja przedsiębiorstw telekomunikacyjnych. Borykają się one głównie z barierami administracyjnymi i prawnymi w obrębie cyberbezpieczeństwa. Biorąc pod uwagę potrzeby gospodarki, środki z Krajowego Programu Odbudowy powinny zostać wykorzystane na inwestycje w cyfryzację. Inwestycje w badania i rozwój z wykorzystaniem środków unijnych były przedmiotem wystąpienia Anny Kieracińskiej. Przewodniczący Komisji, Zygmunt Mierzejewski przedstawił zebrane uwagi dotyczące przemysłu farmaceutycznego i kosmicznego oraz poprosił o informację na temat działalności trójstronnych zespołów branżowych. Wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, podsumował debatę przeprowadzoną na posiedzeniu i zadeklarował możliwość zgłaszania dodatkowych uwag w sprawie polityki przemysłowej w formie elektronicznej. przygotowała: Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ, 14 kwietnia 2021 r.

Czytaj więcej

19 kwietnia 2021

Polityka przemysłowa Polski na KGiSE OPZZ

Komisja Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ zrealizowała swoje obrady w formie zdalnej w dniu 13 kwietnia 2021 r. Posiedzenie zostało połączone z Branżą OPZZ Przemysł, ponieważ przedmiotem dyskusji były dokumenty pn. Polityka przemysłowa Polski - Komunikat i Biała Księga rozwoju przemysłu, nad którymi pracował rząd wraz z organizacjami przedsiębiorców.OPZZ stoi na stanowisku, że postulaty związków zawodowych powinny zostać uwzględnione w rządowej strategii przemysłowej. Dlatego rozpoczęło konsultacje wewnątrz organizacji, celem zebrania koniecznych propozycji propracowniczych na rzecz rozwoju tego sektora gospodarki. Posiedzenie współprowadzili Zygmunt Mierzejewski, Przewodniczący Komisji, oraz Mirosław Grzybek, przewodniczący Branży OPZZ Przemysł. W obradach wzięli udział przewodniczący OPZZ, Andrzej Radzikowski oraz wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski a także przewodniczący Zespołu problemowego ds. polityki gospodarczej i rynku pracy Rady Dialogu Społecznego, Leszek Miętek. Punktem wyjścia dyskusji było podsumowanie realizacji przez rząd Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), kluczowego dokumentu rozwoju państwa w średnim okresie czasu. Dokonał jej Dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ, Norbert Kusiak. Choć przedstawiciele rządu deklarują planową realizację SOR, to zarówno ocena postępów inicjatyw sztandarowych SOR, jak i wskaźników w niej zawarty pozwalają stwierdzić brak postępów. Przykładem jest choćby plan budowy aut elektrycznych czy wskaźniki takie jak PKB per capita, poziom wzrostu dochodów realnych, wysokość nakładów na badania i rozwój czy inwestycje. Niestety, Polska nie wydostała się z pułapki średniego dochodu, różnice w płacach polskich pracowników i pracowników w UE nadal znacząco się różnią, podobnie godzinowe koszty pracy. Nadal zatem nie konkurujemy innowacyjnością a niskimi płacami. Niepokojący jest również malejący udział wartości przemysłu w PKB przy wzroście wartości dodanej usług PKB. Silny przemysł jest nie tylko istotnym warunkiem kształtowania innowacyjności w gospodarce, ale także pozwala łagodniej przejść przez kryzys gospodarczy taki jak notowany w 2008 r. czy obecny, wynikający z pandemii COVID-19. Prowadzenie przez państwo polityki przemysłowej jest w związku z tym obowiązkowe. Jak zauważył Wojciech Kozak, polityka ta powinna być stabilna (choćby z uwagi na inwestycje) oraz uwzględniać rolę pracowników i związków zawodowych. Ich rola powinna zostać określona w dokumentach strategicznych a one same zostać przygotowane w dialogu społecznym, przy wykorzystaniu ustaleń Trójstronnych Zespołów branżowych, RDS oraz Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego. Obecnie, brak dialogu społecznego jest widoczny w zarządzaniu procesami gospodarczymi. W strategii rozwoju przemysłu przewiduje się powstanie regionalnych rad przemysłowych, jednak bez udziału związków zawodowych i z pominięciem WRDS. Jak zauważył Józef Kawula, dotychczasowe postulaty sygnalizowane stronie rządowej na spotkaniach branżowych i na WRDS pozostają bez odzewu. W przypadku sektora hutniczego i chemicznego, wyzwaniami są m.in. brak inwestycji, koszty surowców oraz opłat (za energię, wodę oraz emisję CO²) oraz zagwarantowanie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy a także emerytury w odpowiednim do szkodliwych warunków wieku. Ważne jest także doprecyzowanie rozwiązań w zakresie rynku mocy oraz dokonanie zmian w polityce odpadowej złomu tak, aby nie stanowiła ona nadmiernych kosztów dla hutnictwa. Generalnie, polityka przemysłowa powinna pozwolić przedsiębiorstwom konkurować na rynku europejskim zatem musi także wpływać na ceny energii, by nie były zbyt wysokie. Jak wskazał Marek Kijas, wiele działań określonych w dokumentach sygnowanych przez rząd jest tożsama z postulatami zgłaszanymi przez związki zawodowe np. na Zespole ds. restrukturyzacji hutnictwa. Kluczowe jest jednak wyjście poza deklaracje i ich realizacja. Artur Jacek Wilkoń potwierdził problematyczność ustawy mocowej a także wyzwania związane z przestrzeganiem w przemyśle Kodeksu pracy. Uczestnicy Komisji, w tym Henryk Jarczok i Krzysztof Wójcik, zgodnie podkreślali konieczność inwestycji w kadry na rzecz przemysłu. Konieczna jest edukacja i szkolenia, celem wykształcenia kadry technicznej, staże w tym płatne. Jak zauważył Mirosław Grzybek, w sektorze motoryzacji bieżącą kwestią jest transformacja płatnego postojowego. Konieczne jest także wyegzekwowanie praw pracowniczych w tym sektorze, w tym czasu pracy, jak podkreślił Andrzej Gryglicki. Jak wskazał Ireneusz Ćwir, choć rozwiązania przedstawione przez rząd jako wynik konsultacji z organizacjami przedsiębiorców zmierzają do obniżenia kosztów działalności przedsiębiorstw motoryzacyjnych, to nie są one pomysłami na odbudowę krajowego przemysłu motoryzacyjnego a takie jest oczekiwanie związków zawodowych. Rodzime przedsiębiorstwa są zazwyczaj kooperantami spółek z kapitałem zagranicznym, co przekłada się na innowacyjność sektora. Jednostki badawcze i rozwojowe są zwykle w siedzibach inwestorów, którzy przez inwestycje w innowacje i technologię zyskują następnie wyższą wartość dodaną. Według Piotra Sadowskiego, publiczne zachęty i ulgi inwestycyjne lub ułatwienia w działalności gospodarczej powinny zostać powiązane z obowiązkami po stronie przedsiębiorców m.in. tworzenia miejsc pracy bądź utrzymania istniejących. Przypadek działania Tarcz antykryzysowych wskazuje, że przedsiębiorcy, choć otrzymują wsparcie publiczne - zwalniają pracowników. W trakcie posiedzenia zwrócono uwagę na sytuację przemysłu stoczniowego. W dokumentach dotyczących polityki rozwojowej przemysłu nie uwzględniono tego sektora gospodarki, choć pomysły na jego rozwój zostały już wypracowane, zarówno na poziomie unijnym jak i krajowym. Zmiana polityki energetycznej może być szansą dla przemysłu stoczniowego, choćby w zakresie budowy jednostek do transportu gazu czy farm wiatrowych. W ocenie Wiesławy Lichy, nie dość, że dokumenty omawiane na posiedzeniu nie zawierają rozwiązań sprzyjających rozwojowi przemysłu lekkiego, to dodatkowo bieżąca polityka rządu nie wspiera przedsiębiorstw tego sektora w kryzysie wywołanym pandemią COVID-19. W związku z tym, przewodniczący OPZZ oraz przewodniczący Zespołu RDS zadeklarowali możliwość poruszenia konieczności wsparcia antykryzysowego tej branży na RDS. Dla nowoczesnego i konkurencyjnego przemysłu ważny jest też proces cyfryzacji kraju, a przez to kondycja przedsiębiorstw telekomunikacyjnych. Borykają się one głównie z barierami administracyjnymi i prawnymi w obrębie cyberbezpieczeństwa. Biorąc pod uwagę potrzeby gospodarki, środki z Krajowego Programu Odbudowy powinny zostać wykorzystane na inwestycje w cyfryzację. Inwestycje w badania i rozwój z wykorzystaniem środków unijnych były przedmiotem wystąpienia Anny Kieracińskiej. Przewodniczący Komisji, Zygmunt Mierzejewski przedstawił zebrane uwagi dotyczące przemysłu farmaceutycznego i kosmicznego oraz poprosił o informację na temat działalności trójstronnych zespołów branżowych. Wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, podsumował debatę przeprowadzoną na posiedzeniu i zadeklarował możliwość zgłaszania dodatkowych uwag w sprawie polityki przemysłowej w formie elektronicznej. (KP)

Czytaj więcej

16 grudnia 2020

Posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ w dniu 15 grudnia 2020 r.

W dniu 15 grudnia 2020 roku odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. Posiedzenie Komisji zrealizowano w formie videokonferencji, poprzez program ZOOM. Członkowie Komisji zaakceptowali proponowany w zaproszeniu na Komisję porządek obrad Komisji: Omówienie aktualnej sytuacji w przemyśle obronnym, przemyśle lekkim oraz w hutnictwie. Omówienie sytuacji w gospodarce morskiej i przemyśle stoczniowym. Omówienie funkcjonowania instrumentów wsparcia zawartych w tzw. Tarczach antykryzysowych pod kątem ewentualnych zmian m.in. postojowego. Omówienie planu pracy Komisji na 2021 rok. Sprawy różne. Posiedzenie poprowadził przewodniczący Komisji, Zygmunt Mierzejewski. Przewodniczący Komisji podsumował dwa lata działalności Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. W posiedzeniu Komisji wzięli udział wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski oraz Sebastian Koćwin. Wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, poinformował o bieżącej pracy OPZZ z uwzględnieniem Rady Dialogu Społecznego. W Radzie rozpoczęła się dyskusja nad umową społeczną, która miałaby obejmować zagadnienia z obszaru gospodarczego i społecznego. Członkowie Komisji wymienili uwagi dotyczące tematyki umowy i warunków powodzenia jej realizacji wskazując, że fundamentem porozumienia powinno być przywrócenie efektywnego dialogu społecznego w RDS oraz w Trójstronnych Zespołach branżowych. Komisja dyskutowała o aktualnej sytuacji w przemyśle obronnym, przemyśle lekkim oraz w hutnictwie. Kondycję przedsiębiorstw sektora obronnego, ze szczególnym uwzględnieniem Polskiej Grupy Zbrojeniowej, oraz dialogu społecznego przedstawił przewodniczący Związku Zawodowego Przemysłu Elektromaszynowego, Stanisław Janas. Wskazał, między innymi, na brak realizacji przez rząd strategii na rzecz sektora obronnego. Polityka kadrowa i finansowa w przedsiębiorstwach także szkodzi inwestycjom i zmniejsza potencjał ich działalności. Przez to, oraz przez brak adekwatnych nakładów na planowanie i projektowanie, w kolejnych latach sektor obronny będzie miał problem z pozyskaniem zamówień. W ocenie przewodniczącego Stanisława Janasa konieczna jest realizacja umów off set’owych i nie powinno się z nich rezygnować przy zawieraniu nowych umów. Polityka przedsiębiorstw sektora obronnego przekłada się na gorszą sytuację rodzimych stoczni, które nie otrzymują zamówień z tego sektora bądź ich wielkość jest zbyt mała. Powyższe budzi zaniepokojenie zwłaszcza, że sektor obronny z powodzeniem rozwija się w innych państwach, budując tym samym ich przewagę konkurencyjną oraz innowacyjność. W ocenie związków zawodowych z tego sektora konieczny jest wręcz program odbudowy przemysłu obronnego. Niestety problemy poruszane przez związki zawodowe na Trójstronnym Zespole branżowym nie są rozwiązywane a dialog, choć jest prowadzony, nie przynosi jednak rezultatów. W związku z tym, członkowie Komisji zgodzili się, że konieczna jest interwencja w sprawie sytuacji w sektorze obronnym przez OPZZ, w tym na forum RDS. Komisja poświęciła także swoją uwagę kondycji sektora stoczniowego. Informacjami w tym zakresie podzielili się przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Morskiej, Adam Liszczewski, oraz przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Marynarzy i Rybaków, Jacek Dubiński. W tym sektorze także brakuje dialogu społecznego a potencjał stoczni nie jest wykorzystywany, brakuje zarządzania ze strony państwa. Przez to perspektywy działalności stoczniowej w kolejnych latach są słabe. Wspomniany brak stabilnych zamówień z sektora obronnego powoduje, że sytuacja nie jest korzystna dla utrzymania i rozwoju stoczni. Flota jest przestarzała i wymagająca inwestycji w nowe jednostki. Potencjał przedsiębiorstw, ten trwały oraz osobowy, w tym specjalistów z zespołów projektowych, został w ostatnich latach utracony, Specjaliści z branży z łatwością znajdują zatrudnienie za granicą. Warunki zatrudnienia, w tym poziom wynagrodzeń oraz proponowana alokacja niektórych pracowników do innych przedsiębiorstw niż zostali zatrudnieni, wywołują niepokój społeczny. W ocenie przewodniczących, w przemyśle stoczniowym także potrzebny jest rządowy program odbudowy. Niestety dialog społeczny w tym obszarze nie przynosi pokładanych w nim nadziei. Uczestniczący w posiedzeniu przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników, Mirosław Grzybek, potwierdził trudną sytuację przedsiębiorstw działających w przemyśle oraz brak efektywnej komunikacji z rządem w sprawie problemów poszczególnych przedsiębiorstw. Wskazał na sytuację w hutnictwie, w tym na proces powolnego wygaszania działalności w hutach na przykładzie pieca w ArcelorMittal w Krakowie. O trudnej sytuacji w hutnictwie mówił też Henryk Jarczok – Szef Sekcji hutniczej Związku Zawodowego Inżynierów i Techników. Sytuacja nie jest także pozytywna w sektorze energetycznym. Pan Mariusz Kamiński z MNSZZP Zespołu Elektrowni "Dolna Odra" wskazał na liczne procedury sporu zbiorowego wszczęte w spółkach z tego sektora. Niepokój społeczny wywołują decyzje rządu w sprawie polityki klimatycznej w kolejnych latach w związku z zobowiązaniami unijnymi. Kryzys dialogu społecznego w sektorze energetycznym pogarsza akcja informacyjna budująca negatywny i nieprawdziwy obraz działających tam związków zawodowych. Przewodnicząca Federacji Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych Przemysłu Lekkiego, Wiesława Licha, przedstawiła informację o kondycji przedsiębiorstw z tego sektora gospodarki. Już przed pandemią sytuacja płacowa pracowników przemysłu lekkiego była niekorzystna, w zależności od rodzaju działalności średnia zarobków wahała się między 63% a 77% średniego wynagrodzenia. W czasie pandemii wiele zakładów pracy zmniejszyło wymiar czasu pracy i ograniczyło wynagrodzenia przez co wielu pracowników otrzymywało płacę na poziomie minimalnego wynagrodzenia a często także poniżej poziomu płacy minimalnej. Posiłkowano się szyciem maseczek ochronnych, obecnie jednak perspektywy dla tego sektora są niepewne, pracownicy obawiają się utraty miejsc pracy. Prezydent Konfederacji Kolejowych Związków Zawodowych a zarazem przewodniczący Zespołu problemowego RDS ds. polityki gospodarczej i rynku pracy, Leszek Miętek odniósł się do informacji o sytuacji w poszczególnych branżach gospodarki i wskazał na działania realizowane przez Zespół problemowy. Skomentował stan dialogu społecznego w kraju i prace nad stworzeniem umowy społecznej. Zadeklarował, wobec braku prac Trójstronnych Zespołów branżowych, jest otwarty na prace w sprawach poruszonych na Komisji w ramach prowadzonego Zespołu problemowego RDS. W obszarze funkcjonowania tzw. tarcz antykryzysowych Komisja zapoznała się z propozycjami nowych regulacji związanych z formalną organizacją pracy związków zawodowych. Członkowie Komisji omówili także plan pracy Komisji w 2021 roku. przygotowała: Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ, 15 grudnia 2020 r.

Czytaj więcej

20 października 2020

Posiedzenie Komisji GiSE OPZZ - 15.10.20

Kluczowe działania podejmowane przez OPZZ, przestrzeganie prawa pracy w trakcie pandemii COVID-19, Krajowy Plan Odbudowy oraz sytuacja w branży budowalnej były między innymi przedmiotem obrad w trakcie posiedzenia Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. Komisja, która odbyła się w dniu 15 października 2020 r., została zrealizowana w formule hybrydowej – w posiedzeniu można było wziąć udział zarówno stacjonarnie - w siedzibie OPZZ w Warszawie, jak i w formie zdalnej – za pomocą aplikacji ZOOM. Obrady poprowadził Zygmunt Mierzejewski, przewodniczący Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. W posiedzeniu Komisji wziął udział wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, który poinformował o kluczowych działaniach OPZZ podejmowanych w ostatnim czasie. Omówił inicjatywy realizujące Program OPZZ takie jak kampania 21 postulatów. Czas na nowe otwarcie., Kampania Programowa OPZZ – „Godna praca, płaca i emerytura” oraz 5 dla pracowników. Na temat przestrzegania prawa pracy w okresie pandemii COVID-19 informacji udzielił Jakub Chojnicki Dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli Państwowej Inspekcji Pracy. Zwrócił uwagę na trudności w realizacji działań PIP w związku z brakiem ustawowych kompetencji instytucji niezbędnych do skutecznej weryfikacji sytuacji pracowników w trakcie pandemii. Kolejne tzw. Tarcze antykryzysowe również nie wprowadziły możliwości prawnych do podejmowania przez PIP skutecznych działań. Dlatego PIP komunikował swoje opinie poprzez stanowiska i zalecenia. Tarcze nałożyły na PIP dodatkowe zadania związane z monitorowaniem zmian w relacjach prawnych pracownik-pracodawca, jednak zadaniom tym nie towarzyszyły kompetencje do weryfikacji zasadności tych zmian. Ponadto, PIP jako pracodawca był odpowiedzialny za stworzenie dla swoich pracowników bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, co utrudniało działalność kontrolną. Mimo to kontrole, choć w mniejszym zakresie, były realizowane, udzielano także porad telefonicznych i e-mail’ owych. Dyrektor Chojnicki przedstawił także aktualna statystykę opisującą rynek pracy w ostatnich miesiącach, do której odniósł się wiceprzewodniczący OPZZ, Sebastian Koćwin. Posiedzenie Komisji było okazją do dyskusji w sprawie aktualnych problemów pracowników i Społecznych Inspektorów Pracy, które zasygnalizowali Elżbieta Aleksandrowicz, Wojciech Kozak oraz Jerzy Wysokiński. Wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, zauważył, że występująca od miesięcy sytuacja w gospodarce wymaga większej widoczności PIP, polegającej na silniejszym komunikowaniu swojego stanowiska w obronie praw pracowniczych oraz bardziej skutecznych działań na rzecz zmian prawa w celu uzyskania większych kompetencji tej instytucji. W posiedzeniu Komisji wziął także udział pan Jakub Kus, przedstawiciel Związku Zawodowego Budowlani, który omówił aktualną sytuację w branży budowlanej. Wskazał na aktualny poziom inwestycji, budowlanych i infrastrukturalnych, oraz sytuację pracowników w tej branży. Zaznaczył, że skutki wystąpienia pandemii COVID-19 dla branży budowlanej będą odłożone w czasie. Na razie nie jest widoczny spadek inwestycji w branży, jednak wynika to głównie z konieczności kontynuacji działań już rozpoczętych. Kłopoty przechodził jednak sektor meblarski. Perspektywy dla całej branży są jednak mało optymistyczne, z uwagi na deficyt finansów publicznych, który nie pozwoli na dużą skalę inwestycji w przyszłości i brak wykwalifikowanej kadry w odpowiedniej liczbie. Już widać mniejszą liczbę wydawanych pozwoleń na nowe budowy i przetargów na zamówienia publiczne. W dyskusji poruszano także interesującą kwestię wykorzystania środków unijnych w związku z Europejskim Zielonym Ładem, który może być zarówno szansą jak i zagrożeniem dla branży budowlanej, w zależności od tego w jaki sposób będzie realizowana polityka wobec branży surowcowej i przetwórczej (cementownie, wapiennictwo) oraz rynku pracy (w tym polityka migracyjna). Dużo zależeć będzie od polityki unijnej i szybkiego wprowadzenia mechanizmu podatkowego zapobiegającego tzw. carbon leakage, czyli zjawisku polegającemu na przenoszeniu emisji dwutlenku węgla z jednego kraju do drugiego. Niewykluczone, że sytuacja w branży budowlanej będzie przedmiotem prac Rady Dialogu Społecznego, na które otwartość wyraził obecny na posiedzeniu Komisji, przewodniczący Zespołu problemowego ds. gospodarki i rynku pracy RDS, Leszek Miętek. Dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ, Norbert Kusiak, poruszył kwestię wynagradzania pracowników branży budowlanej i wartą większej promocji inicjatywę ustalania corocznie wysokości minimalnej stawki kalkulacyjnej dla branży. Porozumienie w tej sprawie już kilka lat temu zawarły branżowe: związki zawodowe, w tym Związek Zawodowy Budowlani należący do OPZZ i organizacje pracodawców. Minimalną stawkę kalkulacyjną stworzono na potrzeby udziału przedsiębiorstw w zamówieniach publicznych, w praktyce jest ona stosowana także w ich bieżącej działalności. Jakub Kus poruszył także sprawę warunków pracy i płacy cudzoziemców w branży budowlanej i uznawania ich kwalifikacji. Poinformował także o inicjatywie powiązania Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji z taryfikatorem wynagrodzeń w sektorze budowlanym. Kolejnym tematem, który przedyskutowali członkowie Komisji był tworzony Krajowy Plan Odbudowy – dokument niezbędny dla wykorzystania funduszy unijnych Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy i rola OPZZ w tym zakresie. Prezentację dotyczącą tego punktu przedstawił przewodniczący Zespołu, Zygmunt Mierzejewski. Prace nad Planem odbywają się w grupach roboczych, w których z zaangażowaniem pracują przedstawiciele OPZZ, w tym m.in. przewodniczący Mierzejewski, Mirosław Grzybek z Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutniczych, Anna Kieracińska i Jerzy Wysokiński ze Związku Zawodowego Inżynierów i Techników oraz Aleksandra Wąsik ze Związku Nauczycielstwa Polskiego. Członkowie Komisji otrzymali ponadto informację o zrealizowanych i planowanych protestach, których formuła będzie musiała być przemyślana na nowo w związku z pandemią COVID-19. Informacji udzielił Przewodniczący Związku Zawodowego Metalowców i Hutników, Mirosław Grzybek. Omówił aktywność w sprawie problemów branży Przemysł OPZZ w Radzie Dialogu Społecznego w związku ze zmianami prawa m.in. wprowadzenia rynku mocy. Wskazał także, że obecna polityka UE stwarza ryzyko przeniesienia znacznej części działalności przemysłowej (hutniczej, stalowej) poza UE. Powoduje ona już obecnie decyzje krajowe m.in. o wygaszeniu pieca hutniczego przez ArcellorMittal czy działania prowadzące do likwidacji Stoczni Gryfia S.A. W ramach końcowej części posiedzenia ustalono, że jednym z tematów kolejnego posiedzenia (w grudniu br.) będzie sytuacja pracowników instytucji finansowych. Członkowie związków zawodowych działających w tym sektorze będą bowiem uczestniczyć w pracach Komisji. (KP)

Czytaj więcej

29 maja 2020

Notatka z posiedzenia Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ w dniu 21 maja 2020 r.

Na 21 maja 2020 r., na godzinę 11.00, zwołano posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. Z uwagi na pandemię COVID-19, posiedzenie Komisji zrealizowano w formie zdalnej, przy wykorzystaniu programu ZOOM. Komisja została przeprowadzona zgodnie z poniższym, przyjętym porządkiem obrad, zaproponowanym przez Przewodniczącego Komisji w zaproszeniu: Informacja na temat działań podejmowanych przez OPZZ na podstawie otrzymanych ankiet, uwag i postulatów Branż OPZZ, organizacji członkowskich OPZZ. Ocena działań strony rządowej. Informacje poszczególnych branż gospodarki (górnictwo, energetyka, przemysł hutniczy, motoryzacyjny, budowlany, spożywczy, lekki,chemiczny, zbrojeniowy itd.). Informacje z województw. Informacja na temat planów działań Zespołu problemowego ds. polityki gospodarczeji rynku pracy Rady Dialogu Społecznego. Wypracowanie wniosków Komisji. Ustalenie działań Komisji do końca roku. Sprawy różne. Posiedzenie Komisji prowadził przewodniczący Komisji, Zygmunt Mierzejewski. W posiedzeniu Komisji, poza członkami Komisji, brali także udział przewodniczący OPZZ, Andrzej Radzikowski, wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, oraz przewodniczący Branż OPZZ: Dariusz Potyrała, Przewodniczący Rady Branży Górnictwo i Energetyka, Sławomir Redmer,Przewodniczący Rady Branży Handel, Usługi, Kultura i Sztuka, Leszek Miętek, przewodniczący Rady Branży Transport oraz Mirosław Grzybek, Przewodniczący Branży Przemysł a także Stanisław Janas, przewodniczący Związku Zawodowego Przemysłu Elektromaszynowego i Piotr Sadowski, Przewodniczący Związku Zawodowego Inżynierów i Techników. W trakcie posiedzenia Komisji, spośród tematów objętych porządkiem obrad, największą uwagę poświęcono działaniom OPZZ związanym z wystąpieniem pandemii COVID-19 i prawem stanowionym przez rząd w związku z konsekwencjami z niej wynikającymi. Krytycznie oceniono tzw. Tarcze Antykryzysowe, z uwagi na antypracowniczy charakter niektórych rozwiązań w nich zawartych oraz nieadekwatność wsparcia do potrzeb przedsiębiorstw i ich załóg. Ponadto obszernie dyskutowano na temat bieżącej sytuacji w poszczególnych branżach gospodarki m.in. motoryzacyjnej, elektromaszynowej, lotniczej, hutniczej i górniczej a także w administracji publicznej. Przedstawiano decyzje podejmowane przez pracodawców w związku z ekonomicznymi konsekwencjami pandemii w poszczególnych zakładach pracy oraz prognozy możliwych scenariuszy rozwoju sytuacji w przedsiębiorstwach i w branżach. W trakcie wideokonferencji podkreślano potrzebę prowadzenia przez państwo polityki przemysłowej, która będzie chronić krajowy przemysł i wzmacniać jego zdolność konkurencyjną na europejskim rynku. Członkowie Komisji ocenili także kondycję Rady Dialogu Społecznego. Podkreślono oczekiwanie, aby Rada spełniała rolę w wypracowaniu rozwiązań prospołecznych w najbliższym czasie. Podkreślono potrzebę dialogu w obszarze działań antykryzysowych, w tym konieczność poszukiwania rozwiązań korzystnych dla zachowania miejsc pracy w poszczególnych branżach np. transportu i górniczej. Członkowie Komisji wyrażali deklarację udziału w konsultacjach rozwiązań przygotowywanych w ww. zakresie. przygotowała: Katarzyna Pietrzak, Wydział Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych OPZZ , 24 maja 2020 r.

Czytaj więcej

13 grudnia 2019

Kolejne posiedzenie Komisji Gospodarki OPZZ

W dniu 12 grudnia 2019 r. odbyło się VI posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. Posiedzenie prowadził Zygmunt Mierzejewski – przewodniczący Komisji. W obradach uczestniczyli wiceprzewodniczący OPZZ: Piotr Ostrowski i Sebastian Koćwin. Otwierając posiedzenie Zygmunt Mierzejewski podziękował wszystkim aktywnym członkom Komisji za duże zaangażowanie w prace Komisji, szereg inicjatyw przełożonych na działania Komisji oraz wiele opinii do projektów ustaw przesłanych do oceny. Poinformował, że zgodnie z ustaleniami nawiązał współpracę z szefami branż OPZZ: Przemysł oraz Transport, ustalając zasady współpracy. Wskazał, że Komisja nawiązała również współpracę z Zespołem problemowym RDS ds. polityki gospodarczej i rynku pracy, którego nowym przewodniczącym został Leszek Miętek, członek Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. Przewodniczący Komisji poinformował także, że OPZZ otrzymało pismo przewodniczącego Komisji Gospodarki i Rozwoju Sejmu RP – Krzysztofa Tchórzewskiego. W piśmie tym zwrócono się do OPZZ z prośbą o przedstawienie sugestii i propozycji tematów, którymi powinna zająć się sejmowa komisja w najbliższych miesiącach oraz zaprezentowanie istotnych, aktualnych problemów dla funkcjonowania gospodarki wymagających dyskusji i rozwiązania. Komisja przyjęła tę prośbą z zadowoleniem i podejmie pilne prace nad przygotowaniem stosownych propozycji. Padła propozycja zorganizowania spotkania z przewodniczącym sejmowej Komisji Krzysztofem Tchórzewskim. Następnie wiceprzewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski i Norbert Kusiak, ekspert OPZZ przedstawili informację na temat prac pięciu zespołów problemowych RDS, zwracając uwagę na istotne dla Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ tematy. W dalszej części obrad wiceprzewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski omówił bieżące prace OPZZ, w tym koncepcję aktualizacji dokumentu „Godna praca, płaca i emerytura”. Kolejnym punktem obrad była informacja o działaniach OPZZ podejmowanych w ramach Krajowego Programu Reform na rzecz realizacji strategii „Europa 2020” i Semestru Europejskiego. Piotr Ostrowski zaprezentował stanowisko Prezydium OPZZ z dnia 12 listopada 2019 r. w sprawie przyszłości Semestru Europejskiego oraz postępy Polski w realizacji Europejskiego Filaru Spraw Socjalnych. Następnie ekspert OPZZ Bogdan Grzybowski omówił założenia Funduszu Podniesienia Kompetencji i Kwalifikacji a Norbert Kusiak efekty zaangażowania OPZZ w prace Zespołu ds. Zrównoważonego Rozwoju i Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw oraz dokumenty, które powstają przy aktywnym uczestnictwie OPZZ. W końcowej części posiedzenia Zygmunt Mierzejewski omówił temat spłaszczenia siatek płac w firmach po podniesieniu płacy minimalnej a Ireneusz Ćwir, przewodniczący Krajowej Sekcji Przemysłu Motoryzacyjnego Związku Zawodowego Inżynierów i Techników przedstawił sytuację w przemyśle motoryzacyjnym. Prezentacje są dostępne na podstronie Komisji. Na zakończenie omówiono i przyjęto plan pracy Komisji w 2020 r. ZM

Czytaj więcej

17 października 2019

V posiedzenie Komisji 1-2.10. Puławy

Posiedzenie Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ, odbyło się w dniach 1-2 października 2019 r. w siedzibie Spółki Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A., Al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13 w Puławach. Posiedzenie Komisji przebiegło według przyjętego przez członków Komisji porządku obrad: Otwarcie posiedzenia i przyjęcie porządku obrad - przewodniczący Komisji. Wprowadzenie do dyskusji - wiceprzewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski. Wystąpienie członka Zarządu Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A. Omówienie aktualnej sytuacji branży chemicznej w Polsce. Prezentacja Program OPZZ na lata 2018-2022 w zakresie polityki gospodarczej. Rada Dialogu Społecznego – założenia, a rzeczywistość. Sprawy różne. W dniu 1 października 2019 r. W dniu 2 października 2019 r. Wizyta w Zakładach Azotowych „Puławy”. Spotkanie z organizacjami pracowników oraz przedstawicielami pracodawcy Zakładów Azotowych „Puławy”. Przebieg posiedzenia: Obrady Komisji, prowadził jej przewodniczący, Zygmunt Mierzejewski. W posiedzeniu Komisji brał udział wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski. Członkowie Komisji dyskutowali o aktualnej sytuacji w branży chemicznej w Polsce, w tym ważnej dla tej branży spółce Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.  Podczas obrad nad przyszłością przemysłu chemicznego członkowie Komisji oraz eksperci, wskazywali na problemy w branży chemicznej oraz omawiali sytuację w poszczególnych przedsiębiorstwach z tego sektora. Przedstawiono w tym zakresie informacje o wyzwaniu, jakim jest inwestycja energetyczna w zakładowej elektrociepłowni w przedsiębiorstwie Zakłady Azotowe „Puławy” z Grupy Azoty. Mówili o tym przedstawiciele i przedstawicielki ze związków zawodowych z Grupy Azoty. Poinformowano uczestników posiedzenia Komisji, że mimo postulatów związków zawodowych o dialog społeczny w sprawie rodzaju bloku jaki ma być budowany (blok węglowy lub blok gazowo-parowy), podjęto już decyzję o budowie bloku węglowego oraz podjęto kroki w celu realizacji tej inwestycji. Wiceprzewodniczący Piotr Ostrowski podkreślił, jak ważna jest dyskusja na takich forach w obszarze polityki gospodarczej, szczególnie wobec obecnej kondycji dialogu społecznego, w tym Rady Dialogu Społecznego.Dyskusja w ww. zakresie będzie przesłanką do dalszych prac OPZZ idących w kierunku stanowisk i uwag do przesyłanych dokumentów strategicznych do strony rządowej. Posiedzenie Komisji było też okazją do debaty o realizacji Programu OPZZ w obszarze polityki gospodarczej, szczególnie wobec obecnej kondycji dialogu społecznego w tym Rady Dialogu Społecznego.  Piotr Ostrowski szczególną uwagę zwrócił na zdefiniowania nowego modelu kształtowania wzrostu wynagrodzeń u przedsiębiorców, który określiłby zasady prowadzenia negocjacji płacowych, w tym zobowiązywał stronę związkową i stronę pracodawców do podjęcia rozmów o wzroście płac w określonym terminie. Po dyskusji doszło do konkluzji, że temat, wobec wzrostu płacy minimalnej, staje się w wielu firmach kluczowy. Większość członków Komisji uważa, że należy w związku z tym wprowadzić mechanizm negocjacji wzrostu wynagrodzeń w przedsiębiorstwach.  Oczekiwane są działania OPZZ w tym kierunku. Przedstawiono informację na temat historii i obecnej działalności Rady Dialogu Społecznego pt. Rada Dialogu Społecznego – założenia a rzeczywistość.W tej części posiedzenia Zespołu omówiono także szczegółowo tematy i działania, jakie w ostatnim czasie były podejmowane w Zespołach problemowych Rady Dialogu Społecznego. Wszyscy uczestnicy Komisji podkreślali w swoich wypowiedziach, że w chwili obecnej RDS stracił na znaczeniu. W tej sytuacji trzeba zastanowić się co zrobić, aby ta instytucja odzyskała swoje znaczenie do którego została powołana. Drugiego dnia odbyła się wizyta studyjna w Zakładzie oraz spotkania z władzami naszych związków zawodowych w firmie. opracowała: Katarzyna Pietrzak, Zespół Polityki Gospodarczej OPZZ, 8 października 2019 r.

Czytaj więcej

15 października 2019

IV posiedzenie Komisji 6.06 połączone z Konferencją

W siedzibie OPZZ odbyła się polsko-niemiecka konferencja pt. „Związki zawodowe a polityka energetyczna: doświadczenia niemieckie i polskie. Dwa kraje, dwie wizje – wspólny cel”. Konferencję współorganizowało OPZZ i Fundacja im. Friedricha Eberta. Porządek obrad: Konferencja, to pierwsze i zapewne nie ostatnie wydarzenie, w trakcie którego związkowcy z OPZZ dyskutowali o przyszłości polskiej polityki energetycznej w kontekście wyzwań związanych z realizacją przez kraj zobowiązań klimatycznych, w tym z jej społecznymi skutkami. Organizacja konferencji jest dowodem, że OPZZ jest otwarte na wymianę różnorodnych poglądów i dyskusję w tym obszarze.To ważne spotkanie służące, między innymi,wypracowaniu przez OPZZ stanowiska wobec rządowej polityki energetycznej, powiedział wiceprzewodniczący OPZZ,Piotr Ostrowski, witając przedstawicieli Fundacji im. Friedricha Eberta, Federacji Niemieckich Związków Zawodowych (DGB), byłych ministrów gospodarki i środowiska oraz licznie zgromadzonych przedstawicieli związków zawodowych zrzeszonych w OPZZ, w tym członków Komisji Gospodarki i Systemu Ekonomicznego OPZZ. Wiceprzewodniczący OPZZ podkreślił rolę współpracy polsko-niemieckiej, także w obszarze wymiany dotyczących polityki energetycznej. Przypomniał niedawno zakończone Forum Polsko-Niemieckie, podczas którego przyjęto Stanowisko polskich i niemieckich związków zawodowych, uwzględniające polski punkt widzenia politykę energetyczną i klimatyczną. Dzięki wystąpieniu Stefana Körzella z DGB, uczestnicy konferencji poznali doświadczenia niemieckich związków zawodowych z procesu transformacji energetycznej, jej społeczno-gospodarcze skutki oraz ocenę przyszłości niemieckiej gospodarki.  Nawiązał on do wystąpienia powitalnego Ernsta Hillebranda, kierownika Przedstawicielstwa w Polsce Fundacji im. Friedricha Eberta, w trakcie którego podkreślił on, że zmiany w  polityce energetycznej Niemiec to duży i wieloletni wysiłek polityczny i społeczny. Polska transformacja sektora energetycznego w bardziej odpowiedzialny pod względem klimatycznym nie musi powielać błędów, które pojawiły się w trakcie niemieckiej restrukturyzacji w latach 90., stwierdzi,. Stefan Körzell podkreślił, że nie ma gotowej recepty na sprawiedliwą społecznie transformację gospodarki z opartej o kopalne źródła energii na opartą o inne źródła energii. Zaznaczył jednak, że DGP wspiera realizację celów klimatycznych wynikających z unijnych zobowiązań, ponieważ uważa, że nie ma innej alternatywy. Dlatego, we współpracy z europejskimi związkami zawodowymi doprowadzili to tego, aby w pro-klimatycznych ustaleniach z Paryża znalazły się elementy sprawiedliwej transformacji a teraz chcą stworzenia funduszu sprawiedliwej transformacji. Jak podkreślił, wsparcie działań na rzecz klimatu w obszarze polityki energetycznej postrzegane jest przez niemieckie związki zawodowe w kategoriach dbałości o interes pracowników.Poprawa ich warunków pracy to ograniczanie ryzyk zdrowotnych związanych z szkodliwymi substancjami wynikającymi jakości środowiska naturalnego.Pracownicy są bowiem coraz bardziej narażeni na negatywne warunki atmosferyczne i zmiany klimatu, zauważył. Z drugiej strony, transformacja klimatyczna niemieckiej energetyki jest postrzegana jako szansa na długoterminowy dobrobyt kraju, utrzymanie miejsc pracy w niemieckiej gospodarce a także narzędzie rozwoju edukacji poprzez potrzebę kształcenia nowych zawodów oraz rozwój rynku pracy, szczególnie w sektorze produkcji energii odnawialnej. Dlatego, transformacja energetyki, musi mieć na względzie utrzymanie łańcucha wartości w gospodarce, w szczególności w określonych regionach kraju. Mamy ograniczone zasoby, którymi musimy oszczędnie gospodarować. Tylko w ten sposób możemy produkować konkurencyjne produkty, zwłaszcza w perspektywie długoterminowej. Nasi konsumenci będą w przyszłości chcieli coraz bardziej ekologicznych produktów, dodał. Warto podkreślić, że niemieckie związki zawodowe w centralnym punkcie transformacji polityki energetycznej stawiają człowieka. Dla nich, przekształcanie gospodarki pod względem jej źródeł energii powinno łączyć ambitne cele, produkcji energii dostępnej i po przystępnej cenie i tworzenia dobrej jakości miejsc pracy.Walka o lepszy klimat nie może być wygrywana kosztem kwestii socjalnych, musi to być uczciwa zmiana strukturalna, stwierdził Stefan Körzell. Transformacja proklimatyczna jest bowiem nieuchronna dodał, ale musi być sprawiedliwa i pracownicy muszą mieć czas aby się do niej przygotować i być objęci pakietem zabezpieczeń. Podkreślił przy tym ważną rolę państwa, które musi dobrze funkcjonować w aspekcie polityki socjalnej w celu przeprowadzenia sprawiedliwej transformacji. Transformację energetyczną można robić tylko z ludźmi dla ludzi, stwierdził przedstawiciel DGP. Dlatego ten niemiecki związek zawodowy silnie włączył się w dialog dotyczący sposobu transformacji z gronem organizacji pozarządowych i wypracował rozwiązania uwzględniające idee sprawiedliwej transformacji, które przedstawił następnie rządowi. Stefan Körzell wymienił wyzwania dla związków zawodowych takie jak wzmocnienie ochrony pracowników w nowych sektorach (energetyce odnawialnej), zwiększenie uzwiązkowienia oraz wypracowanie układów zbiorowych pracy.  Związki zawodowe zachęcają przedsiębiorców, zwłaszcza duże koncerny do włączenia się w sprawiedliwą transformację oraz monitorują proces transformacji. W Niemczech dostępne dla pracowników są takie narzędzia wsparcia jak dopłaty do wynagrodzenia wyrównujące płacę w nowym miejscu pracy, jeśli różni się ona od otrzymywanej poprzednio, możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, dopłaty do emerytury oraz pomoc w przekwalifikowaniu się i znalezieniu nowego miejsca pracy. Przewodniczący Związku Zawodowego Górników w Polsce, Branży I OPZZ i członek EKES, Dariusz Potyrała, przedstawił globalne i krajowe uwarunkowania polskiej polityki energetycznej oraz działania związków zawodowych na rzecz utrzymania miejsc pracy w regionach, w których funkcjonuje sektor wydobywczy. Z kopalniami współpracują przedsiębiorstwa zatrudniające w sumie około 500 tys. pracowników, podkreślił.Mamy w pamięci transformację górnictwa z lat 90., mówił, i zależy nam aby zmiany w krajowej energetyce przebiegały w tempie, które pozwoli pracownikom przystosować się do zmian i zapobiegnie kryzysowi społecznemu w regionach górniczych. Transformacja energetyki wymaga dużych środków finansowych i odpowiedzialnego podejścia do wartości i potencjału, jaki posiada polski sektor wydobywczy, zaznaczył przewodniczący Dariusz Potyrała.Mamy know-how, firmy produkujące wysokospecjalistyczne maszyny oraz wykształconych i doświadczonych pracowników, to nasz potencjał.Musimy nieustannie zauważać możliwe skutki społeczne transformacji, i im przeciwdziałać, na przykład poprzez elementy pomocowe wspierające pracowników, podkreślił przewodniczący. W dyskusji swój punkt widzenia przedstawili także pan Marek Kossowski, były wiceminister gospodarki oraz pan Tomasz Podgajniak, były ministra środowiska. Skupili się oni na tym, co zmienić w krajowej polityce energetycznej. Pan Marek Kossowski zaznaczył, że ewolucja polskiej polityki energetycznej musi uwzględniać otoczenie światowe.  Weszliśmy w nową epokę, epokę nowych technologii, ocenił. To megatrend szybko następujących, globalnych, zmian, który trzeba uwzględnić w krajowej polityce energetycznej, dodał.Na całym świecie spółki energetyczne tracą na wartości i jest to dowód na silny proces zmian.Uważam, że dobre rozpoznanie zmian pozwala na wykorzystanie tych zmian jako siły napędowej do transformacji.Polityka energetyczna i polityka klimatyczna to temat dla związków zawodowych, uzupełnił, ich rola w realizacji tych polityk jest niezbędna! Ich zadaniem, według pana ministra jest między innymi zadbanie o zminimalizowanie kosztów społecznych w trakcie transformacji energetycznej. Z jego obserwacji wynika, że istotą procesu transformacji energetycznej nie jest samo ograniczenie emisyjności gospodarki czy tak zwana dekarbonizacja ale zapewnienie w gospodarce miejsc pracy godziwie opłacanych. Aby to osiągnąć, kraj musi mieć tanią energię.Zwrócił uwagę na wartościowe doświadczenia niemieckie w przystosowaniu ich energetyki do wyzwań klimatycznych, na których warto się wzorować. Zwrócił uwagę także na potrzebę inwestycji w celu transformacji polskiej energetyki i potrzebę znalezienia ich źródeł finansowania. W prezentacji pana Tomasza Podgajniaka, silnie wybrzmiały aspekty ekonomiczne procesu transformacji polskiej energetyki. Tania energia powinna być traktowana jako przewaga konkurencyjna w gospodarce, stwierdził.  Zużycie energii to zawsze koszt, więc im niższe koszty zużycia energii w gospodarce, tym większa jej konkurencyjność. Utrzymanie węgla jako dominującego źródła energii, będzie według pana ministra oznaczać, że niestety w dłuższej perspektywie nie będziemy mogli jako kraj konkurować i współpracować z tymi, którzy swoją gospodarkę oprą o tańsze źródła energii. Jesteśmy w trendzie zmian technologicznych, co jest sygnałem przełomu, do którego musimy się przygotować podejmując decyzje już teraz. Musimy stopniowo, ale konsekwentnie, przebudować nasz krajowy mix energetyczny, zauważył.Z uwagi na szybkość zmian zachodzących na rynku globalnym, dobrym kierunkiem według byłego ministra środowiska byłyby inwestycje dające szybkie efekty. Brak decyzji będzie według niego oznaczać, ze koszty zaniechań w pierwszej kolejności uderzą w pracowników sektora energetycznego.  Ponadto pan minister stwierdził, że polityka energetyczna kraju musi być postrzegana jako element bezpieczeństwa kraju a do jej realizacji konieczne są stabilne warunki biznesowe. Wystąpienia powyższych osób stanowiły ważny punkt odniesienia w dyskusji uczestników konferencji, która koncentrowała się w szczególności na sposobach ochrony pracowników w procesie transformacji krajowej energetyki. Głos zabierali m.in. pan Wojciech Kozak z Grupy Azoty i Zdzisław Sybilski z ZNP koncentrując swoje wypowiedzi na cenach energii oraz potrzebnych inwestycjach w trakcie transformacji energetyki i ochrony pracowników.Mirosław Grzybek, przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników zwracał uwagę na praktyczne doświadczenia ministrów w obszarze polityki energetycznej a przedstawiciele Zrzeszenia Hutniczych związków zawodowych podzielili się informacjami o działaniach hut z ostatnich lat w zakresie zmniejszenia emisyjności podkreślając jednocześnie potrzebę wsparcia gospodarstw domowych w procesie zwiększenia ich efektywności energetycznej. Pani Beata Wójcik, Przewodnicząca Związku Zawodowego Pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podkreśliła rolę wymiany dobrych praktyk w obszarze tworzenia dobrej jakości miejsc pracy w trakcie transformacji energetyki, których wdrożenie, przyczyni się do uchronienia wielu pracowników przed ubóstwem.Przewodniczący MZZ "ODKRYWKA" KWB Bełchatów, pan Adam Olejnik,zwrócił z kolei uwagę na perspektywy nowych odkrywek węgla brunatnego. Wiceprzewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, dziękując uczestnikom konferencji za inspirującą dyskusję podkreślił, że kształtując politykę energetyczną kraju oraz działania związków zawodowych w tym zakresie musimy w sposób racjonalny i odpowiedzialny społecznie wyważyć potrzebę ochrony i tworzenia miejsc pracy a z drugiej strony przystosowania gospodarki do wyzwań przyszłości w obszarze energetyki i klimatu.

Czytaj więcej