18 października 2024

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych wspólnie z Federacją Przedsiębiorców Polskich przygotowały stanowisko w sprawie złej sytuacji polskiego hutnictwa. Jest to jednocześnie apel o stworzenie strategii przemysłowej dla naszego kraju uwzględniającej wyzwania całej produkcji, a szczególnie sektora energochłonnego. Maciej Zaboronek – wydział polityki gospodarczej OPZZ 15 października 2024 OPZZ i FPP podjęły wspólne stanowisko w sprawie problemów polskiego hutnictwa. Zostało ono przesłane do czterech ministerstw: Rozwoju i Technologii, Klimatu i Środowiska, Aktywów Państwowych oraz Przemysłu. Powstanie dokumentu poprzedziło spotkanie przedstawicieli OPZZ, FPP i Hutniczej Izby Przemysłowo- Handlowej z przedstawicielami Ministerstwa Przemysłu oraz Ministerstwa Rozwoju i Technologii, które odbyło się 10 października w siedzibie naszej centrali. Wzięli w nim udział m.in. przewodniczący OPZZ Piotr Ostrowski wraz z wiceprzewodniczącą Barbarą Popielarz, przewodniczący FPP Marek Kowalski, prezes HIPH Mirosław Motyka oraz Jan Strzeżek z MRiT i Marta Jarno z MP. Zła sytuacja branży hutniczej przedłuża się i trwa już kilka lat skutkując wygaszaniem produkcji, przestojami i zwolnieniami pracowników, ale także obniżeniem zdolności produkcyjnych stali w Polsce. Wpływa to niekorzystnie nie tylko na zatrudnionych w tym przemyśle, ale także na sytuację strategiczną naszego kraju, szczególnie w kontekście zapotrzebowania na stal do produkcji zbrojeniowej. OPZZ i FPP wskazują, że sporym utrudnieniem dla sprawnego rozwiązywania problemów jest w tej sytuacji rozdrobnienie resortów – sprawy hutnictwa zależą od działań co najmniej czterech z nich, brak jest spójności i klarowności przekazu rządu. Stanowisko podkreśla, że wyzwania związane z dekarbonizacją przemysłu będą kosztowne i potrwają dekady. W tej sytuacji niezbędne są ramy strategiczne zapewniające inwestorom i pracownikom względną pewność co do dążeń branży hutniczej oraz innych gałęzi przemysłu i co do celowości wydatków z tym związanych. OPZZ i FPP zachęcają też by wykorzystać planowane duże wydatki w sektorze zbrojeniowym do stymulacji krajowego wytwórstwa w całym łańcuchu dostaw. Wspólny apel wyszczególnia sześć kluczowych działań oczekiwanych przez OPZZ i FPP od strony rządowej: • opracowanie polityki przemysłowej kraju uwzględniającej strategię dla przemysłów energochłonnych i kontekst transformacji energetycznej oraz koordynacja prac rządu w tym zakresie, • włączenie tematu polityki przemysłowej do agendy nadchodzącej prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej, • wykorzystanie wydatków zbrojeniowych do rozwoju przemysłu w Polsce, • działania na rzecz obniżenia cen energii w krótkim i długim okresie, • poprawy efektywności rządowego programu pn. „Pomoc dla przemysłu energochłonnego związana z cenami gazu ziemnego i energii elektrycznej”. Stanowisko z 15 października jest już kolejnym w tym roku działaniem w tej sprawie, po tym jak do odpowiednich resortów trafiały już nasze stanowiska podejmowane m.in. przez Prezydium OPZZ w marcu czy apel ws. polityki przemysłowej skierowany do premiera Donalda Tuska w kwietniu br. 11 października apel do premiera ws. sytuacji przedsiębiorstw przemysłowych i hutniczych skierował także przewodniczący Federacji Metalowców i Hutników Mirosław Grzybek. Pełna treść stanowiska Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych i Federacji Przedsiębiorców Polskich w sprawie problemów polskiego hutnictwa dostępna TUTAJ.

18 października 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało 11 października długo oczekiwany projekt aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r. (KPEiK). Konsultacje publiczne dokumentu potrwają do 15 listopada 2024. KPEiK jest szeroką strategią Polski związaną z wymogami dążenia do neutralności klimatycznej Unii Europejskiej – podobne dokumenty co 5 lat od 2019 roku zobowiązane są publikować wszystkie kraje członkowskie Wspólnoty. Strategia pokazuje plany kraju w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych do roku 2030 z perspektywą na 2040. Wg. zapowiedzi Ministerstwa Klimatu i Środowiska KPEiK ma być bazą dla aktualizacji Polityki Energetycznej Polski oraz utworzenia strategii dla ciepłownictwa. KPEiK jest dokumentem, który tworzy ramy transformacji całej krajowej gospodarki. Najbardziej widoczna jest w nim kwestia energetyki i wykorzystania paliw kopalnych, szczególnie węgla. Strategia dotyczy jednak także transportu, przemysłu, budownictwa czy rolnictwa oraz gospodarstw domowych wpływając praktycznie na całe społeczeństwo. Działania proponowane w strategii będą w oczywisty sposób miały wpływ na zmiany w zatrudnieniu i życiu społecznym w kraju. Niezmiernie ważny jest w tym kontekście merytoryczny udział w konsultacjach także związków zawodowych. Opinie ze strony organizacji członkowskich OPZZ zbieramy w terminie do 6 listopada 2024 drogą mailową pod adresem zaboronek@opzz.org.pl Treść dokumentu wraz z załącznikami i dwoma scenariuszami planu można znaleźć na stronie MKiŚ pod linkiem: https://www.gov.pl/web/klimat/projekt-krajowego-planu-w-dziedzinie-energii-i-klimatu-do-2030-r--wersja-do-konsultacji-publicznych-z-102024-r MZ

18 października 2024

Dyskusje skupiały się na porozumieniach zbiorowych uzyskanych przez kraje nadbałtyckie i północne. W Szwecji firmy takie jak Foodora i Instabee w dziedzinie dostaw notują postęp, podpisując umowy zbiorowe, poprawiając warunki zatrudnienia, ustalając płace i świadczenia. Te umowy określają minimalną stawkę godzinową, dodatkową opłatę za nadgodziny i pracę w weekendy, ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne, godziny pracy, zasady odpoczynku oraz przepisy BHP. Mają one na celu zapewnienie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, rozwijanie kwalifikacji poprzez szkolenia i elastyczność w godzinach pracy. Podobnie na Litwie, umowy zbiorowe odgrywają ważną rolę w organizowaniu i negocjacjach dotyczących praw i warunków pracy pracowników. Są one uregulowane przepisami prawa pracy, dając pracownikom prawo do przynależności do związków zawodowych i negocjowania warunków z pracodawcami. Obejmują one różne sektory, takie jak przemysł, usługi i sektor publiczny, poprawiając warunki pracy i płace. Jednakże wyzwania, takie jak niskie członkostwo w związkach zawodowych, zmieniające się struktury zatrudnienia i brak świadomości wśród młodych pracowników, stanowią przeszkody dla skuteczności tych umów. Mimo trudności, porozumienia te przyczyniają się do wzmocnienia praw pracowników i ich pozycji na rynku pracy. Z kolei na Białorusi niezależny związek zawodowy BKDP boryka się z poważnymi wyzwaniami związanymi z represjami rządowymi, szczególnie po protestach w 2020 roku. Wielu liderów zostało aresztowanych, co zwiększyło obawy pracowników przed zaangażowaniem się w działalność związkową. Rząd faworyzuje związki zawodowe pod kontrolą, ograniczając działania BKDP. Mimo przeciwności BKDP nadal broni praw pracowników, podkreślając znaczenie wsparcia niezależnych związków zawodowych w autorytarnym reżimie. Porównując Polskę i Szwecję, różnice dotyczą struktury i efektywności umów zbiorowych. W Polsce jest ich mniej ze względu na mniejsze członkostwo w związkach zawodowych i złożone procedury negocjacyjne, szczególnie w sektorze prywatnym. Natomiast Szwecja posiada dobrze rozwinięty system z wysokim członkostwem w związkach zawodowych, co umożliwia zawieranie szerokich umów zbiorowych w różnych sektorach, wspieranych przez silną tradycję dialogu społecznego. Kolejnym tematem było organizowanie się pracowników w dobie gwałtownych zmian rynku pracy. Przedstawicielka OPZZ, Magdalena Chojnowska, jako panelistka przedstawiła doświadczenia pracowników platform cyfrowych i sukcesy w organizowaniu, dzięki zaangażowaniu działaczy Konfederacji Pracy OPZZ, oraz najnowsze zmiany w legislacyjne wspierające związki zawodowe . Kolejne spotkanie BASTUN zaplanowano na kwiecień 2025 roku, a jego tematem będą dalsze dyskusje na temat organizowania związków zawodowych i układów zbiorowych.

17 października 2024

Wczoraj, z inicjatywy OPZZ, wszystkie organizacje związkowe oraz organizacje pracodawców działające w Radzie Dialogu Społecznego wystosowały wspólny apel do Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska, wzywając do zwiększenia transparentności procedury budżetowej oraz zaangażowania społecznego w proces tworzenia planu finansowego państwa. Pismo to jest odpowiedzią na propozycje zmian w przepisach, które planuje Ministerstwo Finansów w związku z projektem ustawy o Radzie Fiskalnej. Zmiany te, zdaniem sygnatariuszy apelu, znacząco ograniczają dialog społeczny. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ Przypomnijmy, że minister finansów uwzględnił wiele ważnych uwag zgłoszonych przez OPZZ do projektu ustawy o Radzie Fiskalnej, jednak nie zmienił stanowiska w kwestii podziału kompetencji między Radę Dialogu Społecznego a Radę Fiskalną. O tych problemach informowaliśmy wcześniej TUTAJ. Kwestia ta była szeroko omawiana przez partnerów społecznych Rady Dialogu Społecznego na jednym z ostatnich posiedzeń Prezydium RDS, co znalazło odzwierciedlenie w Uchwale nr 130 z dnia 5 sierpnia 2024 r., którą następnie przekazano ministrowi finansów. Zgodnie z planami resortu finansów nowe przepisy mają uchylić obowiązek przedstawiania RDS Założeń projektu budżetu państwa na kolejny rok, a także wyłączyć RDS z konsultacji średniookresowych planów budżetowo-strukturalnych, przyznając te kompetencje jedynie Radzie Fiskalnej. Partnerzy społeczni – zarówno pracownicy, jak i pracodawcy – w swoim piśmie do premiera podkreślają, że unijne przepisy dotyczące zarządzania gospodarczego wyraźnie wskazują na konieczność włączenia partnerów społecznych w proces konsultacji budżetowych na poziomie krajowym. Ograniczenie roli partnerów społecznych w tych konsultacjach nie tylko narusza unijne regulacje, ale przede wszystkim pozbawia obywateli realnego wpływu na kształtowanie polityki budżetowej. Dialog społeczny na temat budżetu nie powinien być jedynie formalnością – to szansa na wypracowanie rozwiązań, które odpowiadają na potrzeby wszystkich obywateli. Budżet państwa to nie tylko zbiór liczb i wskaźników, ale narzędzie do realizacji celów społecznych i gospodarczych. Dlatego Rada Dialogu Społecznego musi mieć możliwość wyrażenia swojego stanowiska w procesie planowania wydatków publicznych. Powołanie Rady Fiskalnej, o ile będzie właściwie przeprowadzone, stanowi szansę na poprawę jakości zarządzania finansami publicznymi, poprzez niezależną ocenę polityki fiskalnej. Niemniej jednak, obie instytucje – Rada Fiskalna i Rada Dialogu Społecznego – powinny współpracować i uzupełniać się, by wspierać zrównoważony rozwój gospodarki i społeczeństwa. Kluczowe kompetencje RDS w procesie budżetowym muszą zostać zachowane, a powstanie Rady Fiskalnej nie powinno prowadzić do ograniczenia roli RDS, która odgrywa kluczową rolę w dialogu społecznym. Dlatego partnerzy społeczni zaapelowali do premiera o zagwarantowanie Radzie Dialogu Społecznego prawa do konsultacji planów budżetowo-strukturalnych oraz o utrzymanie obowiązku przygotowywania i konsultowania Założeń projektu ustawy budżetowej. Z treścią pisma pracowników i pracodawców można zapoznać się TUTAJ (nq)

16 października 2024

Jak co roku, odbyło się spotkanie Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych (OPZZ) z misją Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW). Celem tej wizyty, której przewodniczył Jan Kees Martijn, dyrektor w Departamencie Europejskim MFW w Waszyngtonie, było zapoznanie się z aktualną sytuacją gospodarczą Polski oraz planami dotyczącymi polityki gospodarczej i budżetowej oraz rynku pracy. Podobne konsultacje MFW przeprowadza również z rządem i przedstawicielami pracodawców. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ Spotkanie, które odbyło się 16 października br. w siedzibie OPZZ w Warszawie, koncentrowało się na kwestiach związanych z wynagrodzeniami oraz makroekonomicznymi perspektywami rynku pracy. W trakcie dyskusji szczególną uwagę poświęcono rynkowi pracy, dynamice płac w sektorze prywatnym i publicznym, wydajności pracy, inwestycjom, wpływowi inflacji na negocjacje płacowe oraz wyzwaniom związanym z transformacją energetyczną. OPZZ przedstawiło kompleksową ocenę sytuacji makroekonomicznej, uwzględniając stan budżetu państwa, tempo wzrostu wynagrodzeń oraz koniunkturę na rynku pracy. Omówiono również prognozy na bieżący i przyszły rok, w tym stanowisko OPZZ prezentowane podczas negocjacji płacowych w Radzie Dialogu Społecznego w 2024 roku. OPZZ wskazało wówczas na konieczność większego uwzględnienia interesów płacowych pracowników, szczególnie w sektorze publicznym, w którym płace rosną w minimalnym stopniu. OPZZ zwróciło uwagę, że pomimo relatywnie niskiego bezrobocia, wiele osób w Polsce wciąż otrzymuje wynagrodzenia, które nie nadążają za rosnącymi kosztami życia. Pogłębia to problem tzw. ubóstwa pracujących. W tym kontekście podkreśliło, że nierówności w wynagrodzeniach oraz brak dostosowania płac do rosnącej inflacji stanowią jedne z kluczowych wyzwań, które wymagają pilnych działań ze strony rządu i pracodawców. OPZZ ostrzegał MFW przed zagrożeniami dla pracowników, wynikającymi z niskich wynagrodzeń oraz wysokiego tempa wzrostu cen, zwłaszcza energii elektrycznej, gazu i żywności. OPZZ odniosło się również do kondycji finansowej przedsiębiorstw, ich produktywności oraz możliwości zwiększania wynagrodzeń, wskazując, że mimo wzrostu zysków i produktywności w wielu firmach nie zawsze przekłada się to na adekwatny wzrost wynagrodzeń pracowników. Podczas spotkania OPZZ podkreśliło, że niska stopa bezrobocia może maskować inne istotne problemy rynku pracy. OPZZ wyraziło również zaniepokojenie nasilającymi się zwolnieniami grupowymi, będącymi wynikiem spowolnienia gospodarczego i restrukturyzacji w wielu branżach, co stanowi zagrożenie dla stabilności zatrudnienia. Jednym z kluczowych tematów poruszanych przez OPZZ był problem fikcyjnego samozatrudnienia oraz dużej liczby umów cywilnoprawnych, które w praktyce nie zapewniają pracownikom podstawowej ochrony socjalnej. OPZZ podkreśliło konieczność wprowadzenia oskładkowania tych umów, argumentując, że ich nadużywanie tworzy nieuczciwą konkurencję, obniża standardy zatrudnienia i przyczynia się do rosnących nierówności społecznych, zwłaszcza w kontekście przyszłych emerytur. Podczas rozmów poruszono również kwestie związane z migracją, kształceniem zawodowym oraz przyszłymi wyzwaniami rynku pracy. Po zakończeniu serii spotkań, Międzynarodowy Fundusz Walutowy opublikuje raport z przeglądu polskiej gospodarki. OPZZ reprezentowali: Barbara Popielarz, wiceprzewodnicząca OPZZ, Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ oraz Michał Polakowski, specjalista ds. polityki społecznej w OPZZ. (nq)

11 października 2024

Kilka dni temu pisaliśmy o interwencji OPZZ w sprawie sytuacji w Krajowej Administracji Skarbowej. Docierały do nas bowiem niepokojące głosy o zamrożeniu funduszu nagród i skierowaniu środków przeznaczonych na premie i nagrody za III i IV kwartał 2014 r. dla pracowników KAS na finansowanie usuwania skutków powodzi. Wobec tych informacji, wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz zawnioskowała do ministra finansów o zajęcie stanowiska w ww. sprawie. Zaprotestowaliśmy przy tym przeciwko wszelkiego rodzaju działaniom w obszarze wynagradzania pracowników sfery budżetowej, w tym Krajowej Administracji Skarbowej, których rezultatem będzie pogorszenie ich sytuacji bytowej. Dziś otrzymaliśmy z Ministerstwa Finansów zapewnienie, że wypłata nagród w Krajowej Administracji Skarbowej nie była i nie jest zagrożona. Wypłata nagród dla pracowników i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej za III kwartał nastąpi zgodnie z regulaminami przyznawania nagród a Ministerstwo Finansów nie informowało jednostek organizacyjnych KAS o zabraniu środków przeznaczonych na wypłatę nagród dla pracowników i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. Szybkie wyjaśnienie przez Ministerstwo Finansów naszych wątpliwości w tej sprawie przyjęliśmy z zadowoleniem, pracujący w Służbie Celno-Skarbowej potrzebują stabilnych warunków pracy. Organizacje związkowe działające w KAS, które zrzesza OPZZ, będą nadal monitorowały sytuację w obszarze wynagradzania pracowników i działały na rzecz poprawy ich warunków zatrudnienia. (KP)

09 października 2024

OPZZ prowadzi aktywną działalność informacyjną dla cudzoziemców przebywających na terenie Polski. Pracujemy nad wyzwaniami, z którymi stykają się cudzoziemcy, i zapewniamy profesjonalne wsparcie migrantom, wkładając w to wiele wysiłku. Oczywiście my jako Związki Zawodowe, koncentrujemy się na prawach pracowników, rozumiemy sytuacje, w jakich znajdują się migranci i uchodźcy, oraz jaką pomoc możemy im zapewnić i najlepsze sposoby rozwiązywania problemów. Chociaż Polska stała się nowym domem dla wielu ukraińskich uchodźców, życie i zatrudnienie w innym kraju mogą być trudne. Rozumiemy, że oni potrzebują wsparcia, aby pomyślnie się zaadaptować i chronić swoje prawa w Polsce. Dzięki naszym partnerom z Centrum Solidarności, rozpoczęliśmy nowy projekt „Nawigacja w kwestiach prawnych: zwiększenie możliwości ukraińskich uchodźców w Polsce”. Program ma na celu zwiększenie świadomości na temat odpowiednich polskich przepisów, zasad i procedur wśród ukraińskich uchodźców i migrantów w Polsce oraz wzmocnienie możliwości ochrony swoich praw i pewnego dostępu do usług prawnych. Program obejmuje bezpłatne konsultacje i porady, które odbywają się 2-3 razy w tygodniu oraz 5 seminariów z zakresu prawa pracy. To sesje informacyjne z możliwością zadawania pytań i uzyskania indywidualnych konsultacji. Spotkania i seminaria mają na celu pomóc ukraińskim migrantom pewnie poruszać się w polskim systemie prawnym i unikać ryzyka, które mogą pojawić się podczas zatrudnienia lub pobytu w kraju. Znajomość swoich praw i obowiązków to podstawa budowania bezpiecznego i stabilnego życia za granicą. Ten program pomoże zrozumieć swoje prawa, uzyskać wsparcie i być pewnym swoich możliwości na polskim rynku pracy.  Zapisy na konsultacje i dodatkowe informacje pod numerem tel.: 572-426-485 Nataliia. Nataliia Kolesnik  Dział międzynarodowy 

03 października 2024

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, opiniując projekt budżetu państwa na rok 2025, wyraziło poważne zaniepokojenie konsekwencjami powodzi dla budżetu zarówno w bieżącym, jak i nadchodzącym roku, szczególnie w kontekście prognozowanego wzrostu PKB na poziomie 3,9 proc. oraz średniorocznej inflacji wynoszącej 5,0 proc. w 2025 roku. Choć rząd zakłada optymistyczny scenariusz rozwoju na przyszły rok, szkody wywołane przez powódź mogą istotnie wpłynąć na te prognozy, zarówno w zakresie dochodów budżetowych, jak i ogólnej kondycji gospodarczej, w  tym wskaźników makroekonomicznych. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału polityki gospodarczej Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych negatywnie zaopiniowało projekt budżetu państwa na rok 2025. Projekt planu finansowego na kolejny rok jest w pełni autorskim dokumentem obecnie rządzącej Koalicji Obywatelskiej, Lewicy oraz Trzeciej Drogi, które w całości ponoszą odpowiedzialność za jego kształt i realizację. Stąd zasadne jest społeczne oczekiwanie, że strona rządowa weźmie pełną odpowiedzialność za skutki polityki budżetowej, w tym za poziom wydatków publicznych i wynagrodzenia, realizację obietnic wyborczych oraz wpływ proponowanych rozwiązań na społeczeństwo i gospodarkę. Oceniając projekt budżetu należy docenić wprowadzone przez stronę rządową zmiany dotyczące sposobu prezentacji danych budżetowych, które przyczyniają się do zwiększenia transparentności procesu budżetowego. Niestety, projekt niezmiennie kontynuuje krótkowzroczną strategię oszczędzania, która w pierwszej kolejności uderza w pracowników. Warto zauważyć, że strategia ta koncentruje się głównie na ochronie deficytu, długu publicznego oraz równowagi finansów publicznych, pomijając kluczowe aspekty poprawy warunków pracy oraz zabezpieczenia socjalnego zatrudnionych. Projekt budżetu nie wnosi także nowej jakości w kwestii wynagrodzeń, a jedynie utrwala niską relację płac do PKB, co jest niewystarczające w kontekście potrzeb związanych z finansowaniem usług publicznych oraz niesprawiedliwego społecznie systemu podatkowego. Plan finansowy państwa nie zawiera ponadto rozwiązań mających na celu poprawę warunków zatrudnienia w sektorze publicznym, ponieważ nie przewiduje adekwatnych nakładów na wynagrodzenia pracowników sfery budżetowej ani nie wprowadza systemowych rozwiązań w zakresie ich wynagradzania. W szczególności, projekt nie ogranicza problemu spłaszczenia wynagrodzeń osób zatrudnionych w sektorze budżetowym, co stawia pod znakiem zapytania jakość życia pracowników oraz zwiększenie efektywności sektora publicznego. Mając na uwadze powyższe, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych negatywnie opiniuje projekt budżetu i wzywa rząd do wprowadzenia poprawek mających na celu zwiększenie nakładów na sektor publiczny i  wynagrodzenia pracowników tego sektora. Z całą opinią OPZZ można zapoznać się TUTAJ

02 października 2024

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych przedstawiło opinię do projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, podkreślając konieczność wzmocnienia ochrony pracowników. Projekt realizuje kluczowy postulat OPZZ, jakim jest uznanie płacy minimalnej za wynagrodzenie zasadnicze, co stanowi istotny krok w poprawie warunków pracy. OPZZ zgłosiło także uwagi dotyczące ryzyka spłaszczenia struktury płac oraz potrzeby wzmocnienia rokowań zbiorowych, aby zapewnić bardziej sprawiedliwy system wynagrodzeń w Polsce. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału polityki gospodarczej Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych z zadowoleniem przyjmujemy fakt, że projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę stanowi istotny krok w kierunku poprawy warunków pracy w Polsce. Jednocześnie OPZZ zgłosiło szereg uwag mających na celu dalsze doprecyzowanie przepisów. Mamy nadzieję, że dzięki naszej opinii ostateczna wersja ustawy będzie lepsza i bardziej precyzyjna niż obecne regulacje. Wierzymy, że proponowane przez nas zmiany przyczynią się do zwiększenia ochrony pracowników. OPZZ pozytywnie oceniło utrzymanie obowiązującego mechanizmu i trybu ustalania wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, wzmocnionych przez mechanizm orientacyjnej wartości referencyjnej na poziomie 55 proc. prognozowanej wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Za istotny uznaliśmy ponadto proponowany mechanizm aktualizacji płacy minimalnej, który zapewnia, że wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę może być dostosowywana do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych i inflacji. Proces ten umożliwi partnerom społecznym aktywny udział w negocjacjach i  kształtowaniu polityki wynagrodzeń. Niemniej jednak w ślad za proponowanymi zmianami powinno nastąpić wzmocnienie rokowań zbiorowych. Takie działanie przyczyni się m.in. do ograniczenia zjawiska spłaszczenia wynagrodzeń i poprawy sytuacji pracowników oraz stworzenia bardziej sprawiedliwego systemu wynagradzania. OPZZ popiera rozwiązanie zawarte w projekcie ustawy polegające na ustanowieniu minimalnego wynagrodzenia za pracę kategorią jednoskładnikową, wynagrodzeniem zasadniczym. Stanowi to realizację zgłaszanego od wielu lat przez OPZZ postulatu. Uznanie, że płaca minimalna stanowi płacę zasadniczą spełnia oczekiwania OPZZ, które od lat sygnalizuje nieskuteczną ochronę praw pracowników. Należy jednak zauważyć, że ustanowienie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako płacy zasadniczej, choć słuszne i społecznie oczekiwane, niesie ze sobą ryzyko dalszego spłaszczenia struktury wynagrodzeń w przedsiębiorstwach i  sferze budżetowej. W związku z tym OPZZ oczekuje, że rząd w projekcie budżetu państwa na rok 2025 uwzględni odpowiednie środki przeciwdziałające temu zjawisku. Kluczem do poprawy sytuacji jest wzrost nakładów na usługi publiczne i zdecydowane podwyższenie wynagrodzeń w sferze budżetowej i samorządowej – znacząco powyżej dynamiki wzrostu płacy minimalnej w 2025 r. Zauważamy ponadto, że proponowany okres vacatio legis (1 stycznia 2026 r.) dla przepisów wprowadzających to rozwiązanie jest zbyt długi i  powinien ulec skróceniu. W ocenie OPZZ należy dokonać ponownej analizy przepisów projektu ustawy dotyczących aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę, ponieważ proponowane zapisy są nieczytelne, zarówno pod względem trybu postępowania, jak i spójności użytych pojęć. Wątpliwości OPZZ budzi propozycja, zgodnie z którą Rada Dialogu Społecznego będzie pełnić rolę organu doradczego Rady Ministrów w kwestiach związanych z  minimalnym wynagrodzeniem za pracę, w szczególności w zakresie jego ustalania i aktualizacji. Zauważamy, że taka konstrukcja rodzi poważny konflikt interesów oraz wprowadza niekonsekwencję w systemie legislacyjnym. Z jednej strony, strona rządowa, która jest częścią Rady Dialogu Społecznego, pełni rolę doradczą dla siebie samej w zakresie minimalnego wynagrodzenia. Z drugiej zaś związki zawodowe i pracodawcy, jako członkowie Rady Dialogu Społecznego, są jednocześnie stronami negocjującymi wysokość płacy minimalnej oraz doradcami rządu. OPZZ postuluje dokonanie waloryzacji wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę, które zostało określone na poziomie 760 zł. Do kategorii najniższego wynagrodzenia za pracę odnoszą się zapisy wielu układów zbiorowych pracy oraz aktów wewnątrzzakładowych. Kwota ta nie zmieniła się od czasu uchwalenia w 2002 r. obowiązującej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. OPZZ wnosi, aby przepisy dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę objęły także osoby pełniące rolę pomocnika rolnika na podstawie umowy o pomocy przy zbiorach. Zgodnie z tą ustawą, wykonywanie czynności na podstawie umowy o  pomocy przy zbiorach nie stanowi zatrudnienia w rozumieniu Kodeksu pracy. W  ocenie OPZZ, rozszerzenie zakresu stosowania przepisów ustawy o  minimalnym wynagrodzeniu za pracę na pomocnika rolnika jest uzasadnione, ponieważ obowiązkiem państwa jest ustalenie minimalnego wynagrodzenia za każdą pracę zarobkową. W ocenie OPZZ zasadny jest krok ustawodawcy zmierzający do podwyższenia wysokości kar za naruszanie przepisów dotyczących wynagrodzeń. Uważamy, że kary powinny być wyższe i powiązane z wynikami finansowymi osiąganymi przez przedsiębiorcę, z jednoczesnym ustaleniem minimalnej wartości kary. OPZZ wnioskuje ponadto o wykreślenie przepisów dotyczących ustanawiania zróżnicowanych stawek minimalnego wynagrodzenia za pracę i odliczeń od niego oraz raportowania Komisji Europejskiej informacji na ten temat. Zauważamy, że takie zróżnicowanie jest niemożliwe w świetle postanowień Konstytucji RP, która stwierdza, że minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę lub sposób ustalania tej wysokości określa ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. OPZZ zgłosiło dodatkowo szereg uwag szczegółowych, które mają na celu wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych oraz usunięcie rozbieżności w wykładni przepisów pomiędzy OPZZ a organizacjami pracodawców, w szczególności w zakresie ustalania wysokości wynagrodzenia minimalnego. Wprowadzenie proponowanych zmian pozwoli również na wykluczenie kolejnych wątpliwości interpretacyjnych wynikających z obowiązujących przepisów. (nq)

02 października 2024

W dniach od 17-20 września (przewodniczący ZZM w Zakładzie Północnym PKP Intercity S.A, wiceprzewodniczący komisji ds. młodych, promocji i rozwoju związków zawodowych) Daniel Biernacik brał udział w pierwszej części programu dedykowanemu młodym liderom związkowym pod nazwą „Young Trade Union Leaders. Youth Capacity Development Programme” organizowanym przez ETUI we współudziale CGIL (Włoską Konfederacją Pracy) oraz fińską organizacją TSL. Jest to wyselekcjonowana grupa 24 młodych związkowców z 15 europejskich krajów. Pierwsza część programu skupiła się na wykorzystaniu technik szybkiej ideacji do generowania pomysłów i pytań, technik angażowania innych osób w pracę w zespole oraz grupie. W ciągu kilku dni młodzi związkowcy odbyli szereg spotkań w kilku europejskich instytucjach, które reprezentowali: Nicoletta Merlo (European Economic and Social Committee i European Commission), Sarah King (EESC), Giulią Barbucci (EESC i szefem Biura CGIL Europe w Brukseli). Tea Jarc i Thomas Shannon (European Trade Union Confederation), Susanna Salovaara (dyrektor Biura FinnUnions w Brukseli), Patricia Velicu (Industriall All), Priya Klinenberg (EFFAT) oraz Josef Maurer (ETF- The European Transport Workers' Federation).  Poziom merytoryczny oraz stworzona przestrzeń do wspólnej pracy i wymiany doświadczeń stała na najwyższym możliwym poziomie. Nie byłoby to możliwe bez wspaniałych nauczycieli i edukatorów: Paula Mejía i Jonathan Dunn-Santos, Otto Köngäs oraz Michela Aprea. Dbali o to, aby wycisnąć wszystko co najlepsze z tak perspektywicznej grupy ja ta obecna w tych dniach w Brukseli. Kolejne spotkanie w ramach II części programu odbędzie się we włoskim Bari w dniach 02-06 grudnia 2024.