Polityka gospodarcza
15 września 2025
Znamy wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę na 2026 rok.
W Dzienniku Ustaw ukazało się rozporządzenie Rady Ministrów dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej na 2026 rok. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej Zgodnie z decyzją Rady Ministrów, od 1 stycznia przyszłego roku, minimalne wynagrodzenie ma wynieść 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł brutto. Oznacza to wzrost zaledwie o 140 zł w porównaniu do obecnie obowiązującej stawki wynoszącej 4666 zł. Podwyżka obejmie ponad 3 mln osób, czyli około 15% pracujących w Polsce. OPZZ uważa, że decyzja rządu jest niewystarczająca i całkowicie oderwana od realiów życia pracowników. W wyniku podwyżki pracownik otrzyma na rękę jedynie około 95 zł więcej miesięcznie. To absolutnie za mało, biorąc pod uwagę wciąż wysokie ceny żywności, energii i podstawowych produktów. Inflacja spada, ale jej poziom wciąż znacząco obciąża domowe budżety. Taka minimalna podwyżka nie zapewni realnego wzrostu wynagrodzenia minimalnego w przyszłym roku. OPZZ podkreśla, że osoby zarabiające minimalną pensję wydają większość dochodów na konsumpcję podstawowych dóbr, wspierając tym samym lokalną gospodarkę. Symboliczny wzrost minimalnego wynagrodzenia nie poprawi sytuacji tych osób, a wręcz pogłębi problemy społeczne i zwiększy wydatki państwa na pomoc socjalną. Decyzja rządu oznacza również spadek relacji płacy minimalnej do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce, co jest niebezpiecznym sygnałem dla rynku pracy i całej gospodarki. Zdaniem OPZZ inflacja może jeszcze wzrosnąć, a 3-procentowa podwyżka względem 2025 roku jest w symboliczną kwotą. Zdaniem OPZZ decyzja Rady Ministrów to jawne zlekceważenie potrzeb pracowników najmniej zarabiających. Nie zapewni ona realnej poprawy sytuacji życiowej, nie ograniczy szarej strefy i nie wesprze konsumpcji lokalnej. Dlatego OPZZ oczekiwało wzrostu płacy minimalnej do poziomu co najmniej 5015 zł. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. - TUTAJ
Czytaj więcej
15 września 2025
Budżet na 2026 r. i system emerytalny a kwestie równości
W siedzibie OPZZ, 15 września br. odbyło się posiedzenie Zespołu ds. równości, które poprowadziła przewodnicząca Zespołu, Barbara Kutrowska z ZNP. W Zespole wziął udział przewodniczący OPZZ, Piotr Ostrowski, oraz wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz. Wiceprzewodnicząca OPZZ przedstawiła członkom Zespołu informację o bieżących działaniach OPZZ, których celem jest realizacja postulatów Programu OPZZ m.in. w obszarze polityki gospodarczej państwa, w tym klimatycznej, oraz wynagradzania pracowników, zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym. Wskazała na rosnące niezadowolenie społeczne wynikające z kierunku polityki państwa, jaką sygnalizuje się w dokumentach strategicznych takich jak projekt Krajowego Planu w dziedzinie energii i klimatu, czy decyzjach rządu dotyczących np. propozycji płacy minimalnej czy wzrostu płac w sferze budżetowej w 2026 r. Brak polityki przemysłowej państwa szkodzi konkurencyjności krajowego przemysłu i wpływa na zatrudnienie w tym sektorze, pomysł na transformację klimatyczną nie gwarantuje jej sprawiedliwego wymiaru a propozycje rządu w obszarze płac nie gwarantują ich realnego wzrostu. Brak poparcia dla dotychczasowych działań rządu i postulaty do pilnej realizacji wybrzmią już 27 września br., w trakcie manifestacji organizowanej w OPZZ w Warszawie. Do udziału w tym wydarzeniu wezwał przewodniczący OPZZ i wiceprzewodnicząca OPZZ. Członkowie Zespołu dyskutowali także na temat polityki finansowej rządu, w oparciu o informację na temat projektu budżetu państwa na rok 2026, której udzieliła Katarzyna Pietrzak, ekspert OPZZ. Brak realnego wzrostu wynagrodzeń w sektorze publicznym i niesprawiedliwa społecznie polityka podatkowa państwa, to nie jedyne zarzuty wobec projektu, który obecnie jest przedmiotem opiniowania przez Radę Dialogu Społecznego. W dalszej części posiedzenia, ekspert OPZZ, Michał Polakowski, zaprezentował informacje na temat systemu podatkowego, w tym czynnikach warunkujących wysokość świadczeń emerytalnych, z punktu widzenia pracujących kobiet i mężczyzn. Wskazał na lukę płacową i lukę w zatrudnieniu oraz ich przyczyny, która wpływa następnie na tzw. lukę emerytalną, czyli zróżnicowanie wysokości emerytur kobiet i mężczyzn. W trakcie posiedzenia członkowie zdecydowali o sformowaniu grupy roboczej, która będzie przygotowywać wydarzenie OPZZ pn. Kongres równości. Zgłoszono także propozycje do dalszych prac Zespołu ds. równości. Przewodnicząca Zespołu, Barbara Kutrowska, omówiła listę aktywności, które Zespół podejmował między formalnymi posiedzeniami. W drugiej części dnia, członkowie Zespołu wzięli udział w szkoleniu z zakresu samoobrony, w organizacji którego pomógł OPZZ, przewodniczący RW OPZZ woj. opolskiego, Wojciech Rajchel a poprowadził je pan Roman Nizio. We wtorek, 16 września br. członkowie Zespołu wezmą udział w szkoleniu organizowanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dotyczącym systemu emerytalnego. (KP)
Czytaj więcej
12 września 2025
Ruszyły prace nad Dyrektywą o Sprawiedliwej Transformacji
Po kilku latach starań ze strony Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (EKZZ) do prac w Parlamencie Europejskim trafił szkic Dyrektywy o Sprawiedliwej Transformacji, która na poziomie całej Unii ma regulować kwestie społeczne zmian związanych z politykami w zakresie energii i klimatu, ale także digitalizacji i AI. Maciej Zaboronek – Wydział Polityki Gospodarczej OPZZ, zastępca członka Komisji ds. Sprawiedliwej Transformacji EKZZ 10 września 2025 odbyło się spotkanie Komisji ds. Sprawiedliwej Transformacji EKZZ, którego głównym tematem było podsumowanie stanu prac nad Dyrektywą. Potrzebę utworzenia takiego dokumentu wyraził Kongres EKZZ w maju 2023 r., a inicjatywa ta została poparta m.in. w opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w grudniu 2023 r. czy stanowisku Belgijskiej prezydencji Unii Europejskiej z grudnia 2024 r. Obecnie prace trwają w Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (EMPL) w Parlamencie Europejskim. Szkic Dyrektywy został przedstawiony 2 września br. i zbierane są do niego poprawki na poziomie Komisji. W czerwcu 2025 ukazał się projekt Dyrektywy przygotowany przez brukselskie biuro Fundacji im. Friedricha Eberta, będący punktem wyjścia do prac ze strony EKZZ. Projekt zawiera liczne korzystne i oczekiwane przez pracowników zapisy w kilku kategoriach: Prawa pracowników Pracownicy mają mieć prawo do informacji i konsultacji na temat planowanych zmian w firmach. Zwolnienia mają być ostatecznością — priorytetem są przekwalifikowanie, przesunięcia i inne alternatywy. Wprowadzenie indywidualnego prawa do płatnych szkoleń w czasie pracy. Plany transformacji Firmy muszą przygotować plany transformacji klimatycznej i cyfrowej, uwzględniające wpływ na zatrudnienie. Plany te mają być konsultowane z pracownikami i zgłaszane do nowego Obserwatorium Sprawiedliwej Transformacji UE. Polityka publiczna Państwa członkowskie mają obowiązek opracowania strategii sprawiedliwej transformacji na poziomie krajowym i regionalnym. Negocjacje zbiorowe mają być wspierane jako narzędzie zarządzania zmianami. Egzekwowanie i finansowanie Przestrzeganie dyrektywy będzie warunkiem dostępu do funduszy UE i zamówień publicznych. Przewidziano sankcje za naruszenia oraz możliwość stosowania korzystniejszych przepisów krajowych. Projekt zaproponowany przez Komisję EMPL jest, póki co, łagodniejszy w wyrazie niż wskazania EKZZ i zamiast poleceń dla krajów i firm zawiera rekomendacje, nie jest też tak stanowczy jeśli chodzi o egzekwowanie i kary za nie wywiązywanie się z proponowanych zapisów. Prace nad treścią Dyrektywy będą trwały w najbliższych tygodniach w Komisji EMPL, a jeśli treść zostanie przegłosowana na tym poziomie – trafi pod głosowanie plenarne Parlamentu Europejskiego i zostanie przedstawiona Komisji Europejskiej. Droga do przyjęcia dokumentu jest jeszcze daleka, ale wkroczyła już na poziom polityczny i doprowadzenie jej do końca byłoby dużą korzyścią dla pracowników w Europie, a szczególnie w Polsce.
Czytaj więcej
12 września 2025
Uzgodnienia w sprawie podatku miedziowego w Ministerstwie Finansów
Trwają prace nad uchwaleniem zmian w ustawie o wydobyciu niektórych kopalin, które mają na celu ograniczyć na kilka najbliższych lat opodatkowanie wydobycia miedzi. Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Miedziowego, organizacja członkowska OPZZ, od lat działała na rzecz zmiany tego podatku, który stanowi ogromne obciążenie dla, przede wszystkim, KGHM SA. W latach 2012-2020 do budżetu państwa wpłynęło z jego tytułu 1,6 mld zł a w latach 2021-2024 aż 3,6 mld zł. Obciążenia podatkowe mocno ograniczają możliwości rozwoju KGHM SA, w tym inwestycyjne. Wpływają na potencjał rozwojowy regionu i konkurencyjność kraju dla potencjalnych inwestorów. Spółka jest ważnym pracodawcą w regionie a jej działalność jest kluczowa z punktu widzenia wzrostu gospodarczego kraju oraz jego bezpieczeństwa surowcowego. Dlatego Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Miedziowego, organizacja członkowska OPZZ, od lat działał na rzecz zmiany prawa miedziowego. Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy, w której na kilka lat zmienia parametry podatku, aby zmniejszyć obciążenie fiskalne z tytułu wydobycia miedzi a przez to umożliwić zwiększenie inwestycji spółce, do których w części będzie można zastosować ulgę inwestycyjną. To krok w dobrym kierunku, który nastąpił dzięki zaangażowaniu OPZZ i jej organizacji członkowskiej - Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Miedziowego. W naszej ocenie, zmniejszenie opodatkowania wydobycia kopalin powinno trwać o wiele lat dłużej, z uwagi na czaso- i kosztochłonność procesów inwestycyjnych oraz potrzeby spółki w tym zakresie. Wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przedstawiła w imieniu OPZZ stanowisko do projektu ustawy zmieniającej opodatkowanie wydobycia kopalin. Wzięliśmy również udział w spotkaniu konsultacyjnym zorganizowanym przez Ministerstwo Finansów w tej sprawie. Nasz głos spowodował, że dokonano w projekcie ustawy korekty parametrów podatku od wydobycia niektórych kopalin, w tym miedzi. Konsensus co do zasadności szybkiego uchwalenia zmiany prawa dotyczącego opodatkowania wydobycia m.in. miedzi wyraziły zarówno związki zawodowe jak i organizacje pracodawców. Będziemy aktywni na dalszym etapie prac legislacyjnych celem dalszej poprawy otoczenia prawnego funkcjonowania spółki. W spotkaniu z kierownictwem Ministerstwa Finansów, które reprezentował Jarosław Neneman, Podsekretarz Stanu w MF wzięli udział Ryszard Zbrzyzny, Przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Miedziowego, Dariusz Mika i Wojciech Romanowicz ze ZZPPM oraz Katarzyna Pietrzak z Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ. (KP)
Czytaj więcej
11 września 2025
Budżet oderwany od potrzeb pracowników
Podczas posiedzenia plenarnego Rady Dialogu Społecznego w dniu 10 września br. głównym punktem porządku obrad była dyskusja nad projektem ustawy budżetowej na 2026 r. oraz projektem tzw. ustawy okołobudżetowej. Emocje budziły przede wszystkim kwestie wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej i konstrukcja strony dochodowej planu finansowego państwa. Szczególnie aktywną rolę odegrało Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, zgłaszając liczne pytania i krytyczne uwagi. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej W imieniu ministra finansów Andrzeja Domańskiego projekt budżetu państwa na 2026 rok przedstawiła wiceminister finansów Hanna Majszczyk. Podkreśliła, że główne priorytety budżetu to: bezpieczeństwo państwa, zdrowie, rozwój inwestycji. W projekcie przewidziano wzrost dochodów do kwoty 647,2 mld zł, w tym z podatków CIT, PIT, VAT i akcyzy, przy planowanych wydatkach 918,9 mld zł, co generuje deficyt na poziomie 271,7 mld zł. W projekcie budżetu uwzględniono utrzymanie wszystkich programów społecznych, takich jak 800 plus, Dobry Start, Aktywny Rodzic, Renta Wdowia oraz trzynasta i czternasta emerytura, a także przewidziano wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej o 3%. Zapewniono finansowanie inwestycji krajowych i europejskich, w tym KPO, a państwowy dług publiczny utrzymano na poziomie 53,8% PKB, z deficytem sektora publicznego szacowanym na 6,5% PKB. Sebastian Gajewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny Pracy i Polityki Społecznej zapewnił, że projekt budżetu przewiduje aktywną politykę społeczną, wspierającą rodziny, macierzyństwo i opiekę nad dziećmi. Podkreślił znaczenie świadczeń uniwersalnych, takich jak np. 800 plus argumentując, że nie powinny one stygmatyzować ani dzielić rodziców według statusu dochodowego, a ich celem jest wspieranie wychowania dzieci w warunkach niskiej dzietności. Odnosząc się do emerytur i rent, minister zaznaczył, że dodatkowe świadczenia, takie jak trzynastki i czternastki, mają swoje uzasadnienie oraz że rząd nie zamierza zmieniać zasad przyznawania tych świadczeń, a w budżecie zabezpieczono środki na ich kontynuację oraz na nowe inicjatywy społeczne. W dyskusji Piotr Ostrowski, przewodniczący OPZZ ocenił projekt budżetu na 2026 rok bardzo krytycznie podkreślając, że budżet to nie tylko liczby i wskaźniki, ale przede wszystkim odpowiedź na realne potrzeby kilkunastu milionów pracowników w Polsce. Budżet powinien sprzyjać wzrostowi płac, zapewniać stabilność zatrudnienia, poprawiać warunki pracy, gwarantować wysoką jakość usług publicznych w szkołach, szpitalach, urzędach, policji i służbach bezpieczeństwa, a także przewidywać inwestycje, które pobudzą gospodarkę i stworzą trwałe, dobrze płatne miejsca pracy. Według OPZZ, projekt budżetu tego nie gwarantuje. Premier i rząd chwalą się wzrostem PKB i wysoką pozycją Polski wśród 20 największych gospodarek świata, ale zdaniem OPZZ jest to wzrost wyłącznie na papierze, a pracownicy nie widzą go w swoich portfelach. Dlatego konieczne jest zwiększenie wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. Zwrócił uwagę, że rząd w projekcie budżetu przewiduje wzrost dochodów z CIT, głównie poprzez wyższe podatki dla banków, które w 2024 roku odnotowały rekordowe zyski, ale nie przedstawił planów wprowadzenia podatku cyfrowego, podatku katastralnego czy reformy PIT; kwota wolna od podatku pozostaje niezmieniona, próg podatkowy został zamrożony, koszty uzyskania przychodu nie są waloryzowane. Sprawia to, że pracownicy zapewniają stabilność finansową państwa, podczas gdy przedsiębiorcy korzystają z dotacji i subwencji. Przewodniczący OPZZ krytycznie odniósł się też do niewystarczającą dynamiki wydatków publicznych a przede wszystkim do minimalnych podwyżek w sektorze budżetowym. Podkreślił, że w tym samym czasie wydatki niektórych instytucji publicznych tzw. świętych krów wzrosną średnio o 10% (przykładem są Krajowa Rada Sądownictwa z planowanym wzrostem o 62% i Trybunał Konstytucyjny o 38%). Piotr Ostrowski podkreślił dodatkowo, że rząd zignorował wspólny głos pracowników i pracodawców w RDS, którzy jednomyślnie odrzucili 3% podwyżki i nie przedstawił w tej kwestii żadnego uzasadnienia. Sławomir Broniarz, przewodniczący Związku Nauczycielstwa Polskiego, zwrócił się do Ministerstwa Finansów z pytaniem o plany dotyczące wzrostu wynagrodzeń w dłuższym horyzoncie czasowym tj. w 2027 roku. Zwrócił uwagę, że choć do przygotowania budżetu na 2027 r. pozostało jeszcze dużo czasu, to już teraz pracowników sfery budżetowej, a szczególnie nauczycieli, interesuje, czy rząd prowadzi dyskusję o skalach podwyżek w kolejnych latach. Krytycznie ocenił aktualne propozycje w zakresie wynagrodzeń, podkreślając, że państwo jest silne wobec najsłabszych, a takim najsłabszym ogniwem są dziś pracownicy państwowej sfery budżetowej. Wskazał, że zaproponowany wskaźnik wzrostu płac na poziomie 3% procent jest niższy od zakładanego realnego wzrostu wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw, co jego zdaniem będzie prowadziło nie tylko do dalszego rozwierania nożyc płacowego, ale również do powstania kolejnej grupy pracowników, którzy w przyszłości będą skazani na dramatycznie niskie emerytury. Najwięcej miejsca w swoim wystąpieniu prezes ZNP poświęcił sytuacji nauczycieli. Zaznaczył, że wzrost wynagrodzeń proponowany dla tej grupy jest dalece niezadowalający, a minimalna różnica pomiędzy płacą nauczyciela rozpoczynającego pracę a wynagrodzeniem minimalnym wynosi około 450 złotych. Według niego tak niewielka różnica nie tylko nie motywuje absolwentów do podjęcia pracy w zawodzie nauczyciela, ale wręcz zniechęca do wiązania z nim przyszłości. Odniósł się również do rządowych działań osłonowych, takich jak zamrożenie cen prądu czy centralnego ogrzewania, określając je mianem „katastrofy odroczonej w czasie”. W mocnych słowach skrytykował także brak prac nad obywatelskim projektem ustawy o wynagrodzeniach nauczycieli. Stwierdził, że nieprocedowanie tej ustawy jest dowodem na to, że władza lekceważy tę grupę zawodową. Ostrzegł, że zaniechanie w tej sprawie grozi powstaniem kolosalnego konfliktu społecznego, którego skutki będą musiały zostać wzięte pod uwagę przez rządzących. Elżbieta Aleksandrowicz, przewodnicząca Rady OPZZ Branży Usługi Publiczne, mówiła o kluczowej roli pracowników sfery budżetowej w funkcjonowaniu państwa i ostrzegała, że bez nich nastąpi paraliż urzędów, sądów czy instytucji publicznych. Zwróciła uwagę na rosnący problem braku chętnych do pracy w urzędach. Najmocniej skrytykowała ogromne dysproporcje w wynagrodzeniach, wskazując, że w urzędach podwyżki wyniosą zaledwie 3%, a instytucje centralne, takie jak Krajowa Rada Sądownictwa czy Trybunał Konstytucyjny ubiegają się o środki sięgające kilkudziesięciu procent. „To bulwersujące i wstydliwe” – podsumowała. Michał Lewandowski, przewodniczący Konfederacji Pracy OPZZ skrytykował niesprawiedliwość systemu podatkowego. Podkreślił, że to pracownicy zatrudnieni na etatach ponoszą największe obciążenia podatkowe, podczas gdy przedsiębiorcy korzystają z ulg, dotacji i dopłat. Zwrócił uwagę, że osoby zarabiające średnie wynagrodzenie często już jesienią wpadają w drugi próg podatkowy i nagle dostają niższe wypłaty, co utrudnia im spłatę kredytów mieszkaniowych. Podkreślił, że trzeba skończy z drenowaniem kieszeni pracowników, a większymi obciążeniami objąć banki, gigantów cyfrowych, podmioty wykupujące hurtowo mieszkania czy międzynarodowe koncerny. Postulował wprowadzenie podatku cyfrowego i podatku katastralnego oraz skuteczne opodatkowanie zagranicznych korporacji. (nq)
Czytaj więcej
09 września 2025
OPZZ negatywnie o Krajowym Planie Energii i Klimatu
Na przełomie sierpnia i września Ministerstwo Energii zbierało opinie w procesie konsultacji aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do roku 2030 z perspektywą do 2040 r. (KPEiK) - dokumentu, który ma wyznaczać ramy i kierunki transformacji energetycznej Polski w nadchodzących latach. Konsultowana wersja jest rozwiniętą i poprawioną edycją dokumentu przedstawionego poprzednio przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska w październiku 2024. Mimo zmian, dokument wciąż nie zyskuje aprobaty OPZZ. Maciej Zaboronek – ekspert OPZZ ds. polityki klimatycznej Część uwag zgłaszanych przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych w poprzednich konsultacjach znalazła odzwierciedlenie w nowej wersji dokumentu, m.in. rozszerzony został rozdział poświęcony pracy. Jednak według OPZZ jego obecna wersja wciąż nie spełnia podstawowych oczekiwań społecznych. W aktualnej opinii skierowanej do Ministerstwa Energii, OPZZ wyraża niezadowolenie z braku kompleksowego podejścia do sprawiedliwej transformacji, która powinna uwzględniać nie tylko cele środowiskowe, ale przede wszystkim ludzi – pracowników, społeczności lokalne i całe sektory gospodarki. OPZZ akcentuje wciąż niedostateczne uwzględnienie wpływu transformacji energetycznej na rynek pracy. Choć dokument w obecnej wersji nieco szerzej traktuje kwestie zatrudnienia niż jego poprzednia odsłona, to nadal traktuje je bardzo ogólnie i brakuje w nim konkretnych danych, prognoz i analiz dotyczących skutków dla poszczególnych branż. Jedyna dokładniejsza prognoza zmian w zatrudnieniu dotyczy górnictwa węgla kamiennego, z zawężeniem do węgla energetycznego (przewidując niemal 90% redukcję etatów już do 2035 roku). Brak natomiast prognoz dotyczących choćby energetyki konwencjonalnej czy odnawialnej, przemysłu energochłonnego, górnictwa węgla brunatnego, ciepłownictwa czy wszelkiej działalności związanej z transportem opartym na paliwach kopalnych. OPZZ wskazuje, że bez odpowiednich prognoz nie sposób przygotować skutecznych działań osłonowych, programów przekwalifikowania czy polityki zatrudnienia, które mogłyby złagodzić negatywne skutki transformacji lub ułatwić edukację w nowych branżach. Tymczasem w dokumencie nie ma choćby zapowiedzi stworzenia podobnych analiz. OPZZ przypomniał, że zgodnie z zaleceniami Rady UE z 2022 roku, państwa członkowskie powinny uwzględniać społeczne konsekwencje polityki klimatycznej, promować godną pracę i wspierać regiony szczególnie narażone na zmiany. W obecnym KPEiK wciąż brakuje zarówno odniesienia do tych zaleceń, jak i konkretnych mechanizmów ich wdrażania. Brak choćby systemów wsparcia i źródeł finansowania dla regionów węglowych nieobjętych Funduszem Sprawiedliwej Transformacji. OPZZ podkreśla, że transformacja energetyczna nie może odbywać się kosztem ludzi, a jej powodzenie zależy od tego, czy będzie ona społecznie akceptowalna i sprawiedliwa. W opinii OPZZ transformacja prowadzona bez odpowiedniej strategiiprzemysłowej grozi deindustrializacją kraju. Przykłady wygaszania produkcji hut,fabryk silników spalinowych czy zakładów chemicznych pokazują, że brakmechanizmów ochronnych i preferencyjnych taryf energetycznych może doprowadzićdo trwałego osłabienia polskiego przemysłu. OPZZ domaga się opracowaniakompleksowej polityki przemysłowej, która pozwoli wykorzystać potencjałregionów i umiejętności pracowników, zamiast skazywać ich na bezrobocie lubemigrację. OPZZ zwraca również uwagę na zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego. Planowane wyłączenia mocy węglowych nie są równoważone przez przyłączenia nowych, niezależnych od pogody źródeł energii, co budzi obawy o stabilność dostaw energii. Gaz, który ma w przyszłości pełnić kluczową rolę stabilizatora, pochodzi głównie spoza Unii Europejskiej, co stoi w sprzeczności z ideą niezależności energetycznej. OPZZ apeluje o utrzymanie rezerwowych mocy węglowych oraz rozwój magazynów energii, które mogłyby zwiększyć elastyczność systemu. Kolejnym problemem jest ryzyko wzrostu ubóstwa energetycznego. Wprowadzenie systemu ETS2 drastycznie podniesie koszty życia milionów Polaków, zwłaszcza tych o niższych dochodach. OPZZ alarmuje, że brak działań redystrybucyjnych i wyprzedzającego wsparcia dla gospodarstw domowych grozi pogłębieniem nierówności społecznych. Wzywa do renegocjacji polityk unijnych i większego zaangażowania państwa w ochronę obywateli przed skutkami indywidualnie ponoszonych opłat za emisje gospodarstw domowych. OPZZ w swojej opinii krytykuje także brak spójnej strategii zarządzania transformacją. Rozproszenie kompetencji między ministerstwami utrudnia dialog społeczny i skuteczne wdrażanie zmian w atmosferze dialogu. Związek proponuje utworzenie centralnego ośrodka koordynującego, który mógłby pełnić rolę podobną do hiszpańskiego Instytutu Sprawiedliwej Transformacji. Choć KPEiK zawiera pozytywne elementy, jak dostrzeżenie potrzeby rozwoju transportu publicznego czy kolejowych przewozów towarowych (wbrew obecnym cięciom) oraz prognozuje m.in. poprawę jakości powietrza, to w ocenie OPZZ dokument pozostaje niekompletny, a w pewnych sferach opisuje mechanizmy stwarzające zagrożenie dla dobrobytu mieszkańców Polski.
Czytaj więcej
08 września 2025
Ruszyły prace nad projektem budżetu na 2026 rok
Dnia 5 września 2025 r. odbyło się posiedzenie Zespołu problemowego do spraw budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych Rady Dialogu Społecznego, na którym Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt ustawy budżetowej na rok 2026 oraz projekt ustawy okołobudżetowej. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej Podczas posiedzenia Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych zgłosiło swoje pytania i uwagi do dokumentu. OPZZ wnikliwie przeanalizowało projekt budżetu i odniosło się do kluczowych kwestii, w tym do wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz potrzeby zwiększenie dochodów państwa. Na pytania członków Zespołu odpowiedziała Hanna Majszczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Projekt budżetu na 2026 rok przewiduje wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej o 3%. Zgodnie z zapowiedziami, średnioroczny wskaźnik inflacji ma wynieść 3,5%. Ministerstwo Finansów oszacowało, że dochody budżetu państwa w 2026 roku wyniosą 647,2 mld zł, a wydatki 918,9 mld zł, co oznacza deficyt w wysokości 271,7 mld zł. Rząd planuje przeznaczyć największe środki na obronność (200 mld zł) i ochronę zdrowia (247,8 mld zł). W posiedzeniu z ramienia OPZZ udział wzięli: Roman Piotrowski i Norbert Kusiak. Kolejne ważne posiedzenie, dotyczące projektu budżetu, zaplanowano na 10 września br., kiedy to odbędzie się plenarne posiedzenie Rady Dialogu Społecznego. (nq)
Czytaj więcej
01 września 2025
Czekamy na Wasze uwagi do projektu budżetu państwa na 2026 rok!
Do Rady Dialogu Społecznego trafił projekt budżetu państwa na 2026 rok, który rząd wstępnie przyjął w czwartek, 28 sierpnia br. Ustawa budżetowa decyduje o finansowaniu polityki państwa: dochodach, jakie planuje się pozyskać i sposobie ich wydatkowania. Ustawa o RDS precyzyjnie wskazuje tryb konsultacji tego dokumentu i uzgadniania stanowisk w sprawie projektu budżetu przez stronę społeczną. Mamy 10 dni roboczych od otrzymania projektu na uzgodnienie wspólnego stanowiska przez stronę pracowników i strony pracodawców. Jeśli do tego nie dojdzie, każda ze stron: związkowa i organizacji pracodawców, może przyjąć wspólne stanowisko w sprawie projektu ustawy budżetowej w ciągu 5 kolejnych dni roboczych. Gdy porozumienia stron nie będzie, każda organizacja wchodząca w skład w RDS ma prawo wyrazić stanowisko w sprawie projektu w ciągu następnych 3 dni roboczych. Oznacza to bardzo napięty harmonogram prac nad projektem w RDS i negocjacji dla organizacji wchodzących w jej skład. W ciągu kilku następnych dni odbędzie się Zespół problemowy RDS ds. polityki gospodarczej i rynku pracy, który będzie głównym forum negocjacji w sprawie projektu ustawy budżetowej na 2026 rok. OPZZ przedstawi w RDS naszą ocenę projektu i wnioski o zmiany projektu. Prosimy zatem nasze organizacje członkowskie o pilne uwagi do projektu ustawy budżetowej na rok 2026 r. na adres: kusiak@opzz.org.pl. Wasz głos pomoże nam wypracować opinię OPZZ do projektu, która najlepiej będzie odzwierciedlać postulaty pracowników z branż i regionów, które reprezentujecie. Z uwagi na objętość dokumentu poniżej link do projektu: https://www.myqnapcloud.com/smartshare/6976h5174l6p701q1w6ux0y8_66c867jilk8120qrq675487a7e049095 (KP)
Czytaj więcej
14 sierpnia 2025
OPZZ ocenia Białą Księgę Zrównoważonej Transformacji regionów węglowych w Polsce
W odpowiedzi na prośbę ministra energii, wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przedstawiła ocenę OPZZ projektu Białej Księgi Zrównoważonej Transformacji regionów węglowych w Polsce w latach w latach 2025-2049. Dwa lata po uruchomieniu Funduszu Sprawiedliwej Transformacji dokument podsumowuje dotychczasowe działania Funduszu i wyzwania związane z transformacją regionów węglowych. Określa też kolejne kroki i korekty, które umożliwią sprawiedliwą transformację. Tego typu dokument to dobra praktyka administracji publicznej, warta dostrzeżenia. W opinii OPZZ zwrócił uwagę m.in. na potrzebę równego systemu zabezpieczeń dla wszystkich pracowników kopalń w Polsce i przedstawił postulat rozszerzenia instrumentów wsparcia związanych z transformacją na wszystkich pracowników kopalń, niezależnie od rodzaju własności m.in. z takich przedsiębiorstw jak Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A., Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. oraz Przedsiębiorstwo Górnicze Silesia Sp. z o.o. Skierowaliśmy uwagę Ministerstwa Energii na potrzebę wsparcia dla pracowników zaplecza górniczego. Uważamy, że konieczne jest rozszerzenie form wsparcia – takich jak programy przekwalifikowania, odprawy, doradztwo zawodowe czy preferencyjne warunki zatrudnienia w innych sektorach – również na pracowników firm zależnych od górnictwa. Tylko kompleksowe podejście do transformacji zapewni sprawiedliwość społeczną i pozwoli uniknąć marginalizacji tysięcy osób, które przez lata współtworzyły zaplecze polskiego górnictwa. Za istotną uważamy także efektywną koordynację procesu transformacji. Obecny brak jednego podmiotu odpowiedzialnego z transformację i rozproszenie w kilku ministerstwach kompetencji w tym obszarze powoduje działania są często niespójne, fragmentaryczne i nie łączą się w długofalową strategię. Taki podział kompetencji między poszczególne ministerstwa utrudnia także skuteczne zarządzanie środkami finansowymi na transformację regionów węglowych, ogranicza dialog społeczny i osłabia zaufanie lokalnych społeczności do procesu zmian. Przykładem rozwiązania tego problemu jest, Instytut Sprawiedliwej Transformacji w Hiszpanii, który działa jako ośrodek koordynujący działania transformacyjne w regionach pogórniczych i ogólnokrajowo. Instytut nie tylko zarządza środkami publicznymi, ale także wspiera lokalne projekty, prowadzi dialog z partnerami społecznymi i monitoruje efekty transformacji. Ponadto, wskazaliśmy na potrzebę znaczącego zwiększenia nakładów na transformację bowiem środku z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji będą niewystarczające. W Niemczech uruchomiono, poza funduszami unijnymi, środki krajowe, a skala planowanego finansowania procesu transformacji jest o wiele wyższa aniżeli planuje się w Polsce, przy znacząco niższym zatrudnieniu w tymże kraju w sektorze wydobywczym aniżeli w Polsce. Tymczasem w Polsce zupełnie pozbawione środków na transformację są regiony szczególnie narażone na problemy wynikające z jej realizacji takie jak Zagłębie Konińskie, rejon Bełchatowa, Zagłębie Lubelskie czy Zagłębie Turoszowskie, przy czym dwa ostatnie nie są objęte nawet Funduszem Sprawiedliwej Transformacji. OPZZ podkreślił przy tym dobrą praktykę funkcjonującą w Niemczech polegającą na rzeczywistym włączeniu partnerów społecznych w proces realizacji transformacji. Zwróciliśmy także uwagę na postulat Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych przyjęcia na forum unijnym dyrektywy o sprawiedliwej transformacji, która powinna zawierać regulacje pozwalające na sprawiedliwą społecznie transformację, w tym efektywne wydatkowanie środków przeznaczonych na ten cel. (oprac. KP)
Czytaj więcej
08 sierpnia 2025
Konsultacje aKPEiK
Aktualizacja Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu wkracza w kolejną fazę. Po prowadzonych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska od jesieni 2024 konsultacjach, rząd przygotował kolejną wersję dokumentu, której opiniowanie potrwać ma do pierwszego tygodnia września. Aktualizacja KPEiK jest istotnym dokumentem strategicznym wyznaczającym kierunki w transformacji klimatycznej i energetycznej w Polsce opisującym m.in. planowaną strukturę produkcji energii elektrycznej w najbliższych latach. Szczególnie ważne z punktu widzenia pracowników są wątki społeczne związane ze sprawiedliwą transformacją zawarte w części 4 rozdziału II. Analogiczne dokumenty przygotowywane są co 5 lat we wszystkich krajach Unii Europejskiej i są traktowane jako krajowe wkłady do ogólnoświatowych zobowiązań redukcji emisji gazów cieplarnianych, wynikających z Porozumienia Paryskiego przyjętego na forum ONZ w 2015 roku. Polska powinna złożyć dokument do Komisji Europejskiej już w czerwcu 2025, ale jako jeden z trzech unijnych krajów jeszcze tego nie zrobiła. Poniżej zamieszczamy pełny zakres konsultowanego dokumentu wraz z 6 załącznikami: 0. Projekt aKPEiK. 1. Scenariusz aktywnej transformacji (WAM – with additional measures); 2. Scenariusz transformacji w ścieżce zbliżonej do „biznes jak zwykle” (WEM – with existing measures); 3. Założenia prognostyczne i metodyka prognozowania; 4. Opis środków poprawy efektywności energetycznej i współczynnika PEF w sieci elektroenergetycznej; 5. Finansowanie transformacji klimatyczno-energetycznej; 6. Odniesienie do zaleceń Komisji Europejskiej do projektu aKPEiK z 29 lutego 2024 r.. Opinie organizacji członkowskich OPZZ prosimy przesyłać do 1 września 2025, drogą mailową na adres zaboronek@opzz.org.pl
Czytaj więcej