20 września 2023

Negocjacje w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok 2024, prowadzone w Radzie Dialogu Społecznego, zakończyły się fiaskiem. Dlatego Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ) przekazało stronie rządowej własną opinię w sprawie planu finansowego państwa na przyszły rok. Jest ona jednoznacznie negatywna. Projekt budżetu na rok 2024 nie gwarantuje bowiem rozwiązania kluczowych problemów, z którym nadal mierzą się pracownicy, związanych z wysoką inflacją, niską siłą nabywczą wynagrodzeń i rosnącymi kosztami życia. Projekt planu finansowego państwa na kolejny rok został przygotowany w  warunkach wysokiej inflacji, która przekracza cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego (NBP). Choć inflacja spadła do 10,1 proc. w sierpniu br. (r/r), wciąż rosną ceny żywności i nośników energii. Pomimo to projekt ustawy budżetowej nie przewiduje utrzymania w przyszłym roku tarczy antyinflacyjnej, która zapobiega nadmiernemu wzrostowi cen poprzez obniżenie stawki VAT na żywność z 5 proc. do 0 proc. Dlatego niezbędne jest zagwarantowanie, że rządowa tarcza antyinflacyjna zostanie przedłużona na kolejny rok, o co postuluje OPZZ. Niemniej ważne jest utrzymanie w 2024 r. wsparcia dla odbiorców energii elektrycznej zarówno indywidualnych – poprzez subsydiowanie cen dla gospodarstw domowych, jak i przemysłowych – poprzez wsparcie przedsiębiorstw energochłonnych. OPZZ wyraża ponadto wątpliwości dotyczące planowanej dynamiki wzrostu niektórych komponentów PKB w przyszłym roku, a w szczególności optymistycznej dynamiki spożycia prywatnego. Trudno ją uzasadnić waloryzacją świadczenia „500+” do 800 zł oraz prognozowanym wzrostem wynagrodzeń. W ocenie OPZZ wykonanie rządowej prognozy możliwe jest jedynie w warunkach wyższego niż zakłada się realnego wzrostu wynagrodzeń pracowników. OPZZ zauważa, że dochody podatkowe państwa wynikają przede wszystkim z  wysokiej inflacji. Można przy tym dostrzec nadmierny optymizm w prognozie dochodów podatkowych z VAT i PIT na rok 2024 w kontekście niskiej dynamiki wzrostu gospodarczego w 2023 r. i niskich płac. Niepokoi także znaczący wzrost deficytu budżetowego i sektora finansów publicznych. Co więcej, istnieje ryzyko wszczęcia wobec Polski procedury nadmiernego deficytu, mimo deklaracji wypełnienia przez rząd Zaleceń Rady UE w  ww. obszarze. Stwarza to ryzyko konieczności ograniczenia niektórych wydatków publicznych. Rząd ryzykuje też negatywną ocenę Komisji w sprawie stanu finansów publicznych, dokonując zmian reguły wydatkowej, w ramach której specjalnie traktuje wydatki na obronność. OPZZ zwraca ponadto uwagę, że chociaż wiele działań opisanych w projekcie budżetu państwa na rok 2024 mogłoby uzyskać wsparcie z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), projekt ustawy budżetowej nie zawiera jasnych deklaracji w tej sprawie ani też nie wskazuje działań mających na celu uzyskanie takiego finansowania. Samo zaplanowanie, w rezerwie celowej (poz. 97), kwoty blisko 36 mld zł na realizację KPO uznajemy za niewystarczające, podobnie jak prefinansowanie projektów przez Polski Fundusz Rozwoju. Wynagrodzenia w sektorze publicznym Decyzja rządu, że średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w przyszłym roku wyniesie w ujęciu nominalnym tylko 106,6 proc., przy założeniu, że prognozowany wskaźnik inflacji osiągnie tę samą wartość, nie znajduje merytorycznego uzasadnienia. Uwzględniając stan finansów publicznych i  prognozę dotyczącą wzrostu dochodów podatkowych, jak również niezaspokojone potrzeby bytowe pracowników sektora publicznego, podwyżka płac powinna być zdecydowanie wyższa. Z tego powodu OPZZ negatywnie ocenia rządową decyzję w  zakresie wynagrodzeń pracowników sfery publicznej. Oznacza ona, że wzrost płac liczony w oparciu o wskaźnik wzrostu wynagrodzeń wyniesie w 2024 r. realnie 0 proc., przez co drastycznie pogorszy się standard życia pracowników. Dlatego OPZZ domaga się, aby wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w  sektorze publicznym w 2024 r. wynosił co najmniej 24 proc. Oczekujemy także rozwiązania problemu spłaszczenia wynagrodzeń w związku ze wzrostem płacy minimalnej. W tym kontekście zauważamy, że złożona przez Prezesa Rady Ministrów obietnica, że wszystkie osoby zatrudnione w sektorze publicznym mogą liczyć na wynagrodzenia wyższe tak naprawdę o 12,3 proc., ponieważ rząd zaplanował dodatkowo wzrost funduszu wynagrodzeń o 5,7 proc., nie jest właściwą receptą na wskazane wyżej problemy i nie znajduje żadnego potwierdzenia w planie finansowym państwa na kolejny rok. Minimalne wynagrodzenie za pracę OPZZ negatywnie ocenia decyzję Rady Ministrów, zgodnie z którą minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia 2024 r. będzie wynosić 4242 zł a od 1 lipca 2024 r. 4300 zł. W naszej ocenie przyjęty przez rząd stopień wzrostu minimalnego wynagrodzenia powinien zostać powiększony dodatkowo o 2/3 wskaźnika prognozowanego realnego przyrostu produktu krajowego brutto w 2024 r. Niestety rząd zbagatelizował podniesiony przez OPZZ problem oraz wniosek o  sporządzenie niezależnych ekspertyz prawnych w tym zakresie. Skutkiem tego jest zaniżenie wysokości płacy minimalnej o 53 zł. Mając na uwadze powyższe OPZZ zastrzega sobie prawo podjęcia działań, które skutkować będą zwiększeniem wysokości płacy minimalnej w 2024 r. System podatkowy OPZZ od wielu lat apeluje o  kompleksową reformę prawa podatkowego. Projekt ustawy budżetowej na przyszły rok nie przewiduje jednak wprowadzenia systemowych zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych. W szczególności, projekt budżetu nie przedstawia rozwiązań skutecznie zmniejszających rozwarstwienie dochodowe obywateli i zapewniających sprawiedliwość podatkową. Podniesienie kwoty wolnej do 30 000 zł było krokiem w dobrym kierunku, ale dalece niewystarczającym. Kwota wolna powinna wzrosnąć jeszcze bardziej i być waloryzowana corocznie. Niezbędna jest także silniejsza progresja podatkowa (wprowadzenie nowych stawek i progów podatkowych), coroczna waloryzacja progów podatkowych i zwiększenie pracowniczych kosztów uzyskania przychodu. Fundusz Pracy i rynek pracy OPZZ negatywnie ocenia propozycję odnośnie utrzymania obniżonej wysokości obowiązkowej składki na Fundusz Pracy, która ma wynosić 1,0 proc. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zwracamy uwagę, że znaczące obniżenie składki na Fundusz Pracy, które nastąpiło w 2021 r. i nadal ma być utrzymane w 2024 r., będzie skutkować negatywnymi konsekwencjami dla struktury zadań i wydatków Funduszu w 2024 r., co może mieć dalsze negatywne konsekwencje związane z realizacją aktywnych polityk rynku pracy. Utrzymywanie tak niskiej podstawy wymiaru składek na Fundusz Pracy, który służy przeciwdziałaniu bezrobociu i łagodzeniu jego skutków, nie jest zrozumiałe również w kontekście rażąco niskiej wysokości zasiłków dla bezrobotnych, która wymaga podniesienia. Stąd OPZZ przypomina o postulacie przywrócenia składki na Fundusz Pracy do wysokości 2,45 proc. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przy jednoczesnym niepodwyższaniu obciążeń składkowych pracowników. W projekcie ustawy budżetowej brakuje uwzględnienia wpływu na polski rynek pracy uchodźców oraz migrantów z Ukrainy, zarówno przyjeżdżających do Polski, jak i z niej wyjeżdżających. Świadczenia emerytalno-rentowe OPZZ negatywnie ocenia utrzymywanie przez rząd mechanizmu obliczania świadczeń w zakresie ustalania zasad waloryzacji emerytur i rent w oparciu o wskaźnik inflacji zwiększony o 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Od lat podkreślamy, że rząd powinien podejmować działania na rzecz zachowania adekwatności wysokości świadczeń emerytalnych i rentowych m.in. poprzez zmianę mechanizmu obliczania świadczeń w zakresie ustalania zasad waloryzacji emerytur i  rent.  Stąd podtrzymujemy, że w 2024 r. wskaźnik waloryzacji emerytur i rent powinien wynosić nie mniej niż średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług w 2023 roku, zwiększony o co najmniej 50 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia za pracę w roku 2023. Dodatkowo stoimy na stanowisku, że w przypadku, gdy wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w  ciągu pierwszych 6 miesięcy roku, w którym jest przeprowadzana waloryzacja, przekroczy 5 proc., zasadne jest wprowadzenie drugiej, warunkowej waloryzacji emerytur i rent, obowiązującej od 1 września. Mechanizm ustalania dodatkowej waloryzacji emerytur i rent powinien zostać wypracowany przez partnerów społecznych w Radzie Dialogu Społecznego. OPZZ od lat zwraca uwagę, że należy wprowadzać systemowe rozwiązania poprawiające sytuację materialną emerytów i  rencistów. Niestety, takie rozwiązania jak tzw. 13 i 14 emerytura, chociaż podejmują próbę złagodzenia problemów finansowych osób otrzymujących niskie świadczenia emerytalne i rentowe, w perspektywie długofalowej nie przyniosą oczekiwanych rezultatów. Stąd między innymi, jednym z proponowanych przez OPZZ rozwiązań jest projekt ustawy w  sprawie renty wdowiej. Ochrona Zdrowia Kompleksowe ujmowanie wydatków na zdrowie Dotacja podmiotowa z budżetu państwa dla NFZ Dotacja do Funduszu Medycznego Programy wieloletnie w ochronie zdrowia Pozytywnie ocenić stałe dążenie do osiągnięcia wydatków na zdrowie na poziomie 7 proc. PKB, a tym samym wzrost wydatków budżetowych na ochronę zdrowia w 2024 r., jako niezbędnego warunku wzrostu dostępności pacjentów do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wzrost finansowania w tym dziale gospodarki jest także warunkiem niezbędnym dla zabezpieczenia realizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w  podmiotach leczniczych oraz wzrostu dostępności świadczeń opieki zdrowotnej. OPZZ zwraca jednak uwagę, że wskazany w projekcie ustawy budżetowej wzrost PKB na ten dział gospodarki nie jest wyłącznie „zasługą” budżetu państwa, z którego finansowanie ochrony zdrowia sięgać będzie około 26,7 mld zł. Zdecydowanym źródłem wzrostu finansowania świadczeń zdrowotnych jest Narodowy Fundusz Zdrowia (ponad 156 mld zł na świadczenie zdrowotne) i należy o tym pamiętać, kiedy wskazuje się, że PKB na ochronę zdrowia ulega podwyższeniu z 6,00 proc. w 2023 r. do 6,20 proc. w 2024 r. W tym kontekście, wciąż aktualnym jest nasz wniosek o  wskazywanie wszystkich źródeł nakładów składających się na ustawowe 6,2 proc. PKB na zdrowie – w szczególności istotnej składowej, jaką pozostaje plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia w zdecydowanej większości zasilany składkami na ubezpieczenie zdrowotne obywateli. W projekcie budżetu planowana jest dotacja podmiotowa dla Narodowego Funduszu Zdrowia w kwocie 8,7 mld zł. Choć jest ona wyższa niż w poprzednich latach należy przypomnieć, że w ub. roku znacząca grupa świadczeń została przeniesiona z  budżetu państwa do NFZ (m.in. procedury wysokospecjalistyczne, zespoły ratownictwa medycznego, leki 75 plus, szczepienie obowiązkowe itp. – łącznie na kwotę ponad 6,6 mld zł). Stąd przyznana dotacja i tak pokryje ubiegłoroczny ubytek wydatków Funduszu. Dlatego konieczne jest zaplanowanie wysokości dotacji podmiotowej do Narodowego Funduszu Zdrowia w kwocie co najmniej dwukrotnie wyższej, w naszej ocenie nie mniejszej niż 15 mld zł, tak by realizować bieżące potrzeby zdrowotne, jak i ograniczać społeczne nierówności w zdrowiu. Funduszu Medyczny realizuje szereg istotnych działań wspierających poprawę zdrowia i jakości życia obywateli. Finansowanie ww. zadań jest bardzo ważne i należy je wspierać, gdyby nie fakt, że Fundusz jest źle zarządzany i nieefektywny, a środki finansowe - źle wydatkowane, a większości niewykorzystywane, co negatywnie oceniła Najwyższa Izba Kontroli opiniując wykonanie planu finansowego Funduszu Medycznego w 2022 r. (i  wnioskując do ministra zdrowia o rozważenie jego likwidacji). Ponadto, w dwa lata od jego utworzenia większość zadań nie była realizowana lub ich realizacja była znikoma, a stan zamrożonych środków finansowych Funduszu na koniec 2022 r. wynosił 5,5  mld zł. Na koncie Funduszu pozostaje wciąż ogromna kwota niewykorzystanych środków, nie przekazano jej również do terminowego zarządzania ministrowi finansów. W tym kontekście, planowanie w 2024 r. dotacji budżetowej do Funduszu Medycznego w kwocie 4 mld zł budzi wątpliwości. Istotne programy z punktu widzenia profilaktyki i leczenia chorób cywilizacyjnych: „Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030”, „Narodowy Program Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032”, „Narodowy Program Transplantacyjny” - w 2024 r. będą finansowane w około 10 proc. całości kwoty przeznaczonej na ich realizację. Zwiększenie finansowania każdego z nich o co najmniej dodatkowe 10 proc., pozwoliłoby poprawić wskaźniki zachorowalności na te choroby. Poza tym, w początkowym czasie uruchamiania programów większe finansowanie jest zasadniejsze, dla sprawności i skuteczności założonych w nich celów. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych OPZZ pozytywnie ocenia realizację wieloletniego postulatu OPZZ, aby w pełni odmrozić wysokość odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), dzięki czemu wysokość odpisu będzie ustalana na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w  gospodarce narodowej w 2023 r. Uważamy, że odmrożenie powinno dotyczyć wszystkich grup zawodowych. OPZZ wnioskuje o wprowadzenie rozwiązań, które przeciwdziałać będą w przyszłości ponownemu mrożeniu wysokości odpisu oraz próbie zmniejszenia roli i znaczenia ZFSŚ. Uwzględniając ponadto, że wiele osób otrzymało pomoc o niższej wartości lub w  ogóle nie skorzystało z pomocy z ZFŚS, OPZZ oczekuje zrekompensowania pracownikom poniesionych strat. Dialog Społeczny OPZZ podkreśla konieczność dalszego wzmocnienia dialogu społecznego oraz Rady Dialogu Społecznego i jej Biura, jako kluczowej instytucji przeciwdziałającej konfliktom społecznym. Zauważamy, że realizacja postawionych przed Radą celów będzie niemożliwa bez odpowiedniego wsparcia finansowego ze strony państwa. Z  tego powodu OPZZ wyraża zdziwienie, że projekt budżetu na rok 2024 przewiduje niższe nakłady na funkcjonowanie Rady Dialogu Społecznego w porównaniu z rokiem 2023. W związku z powyższym apelujemy o pilne zwiększenie limitu wydatków w  trakcie dalszych prac nad budżetem. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych

18 września 2023

18 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Równej Płacy. Jego rolą jest zwrócenie uwagi na niesprawiedliwy system wynagrodzeń kobiet i mężczyzn, który różnicuje ich płace za tą samą pracę (lub pracę o tej samej wartości) z uwagi na płeć oraz potrzebę przeciwdziałania temu zjawisku jako niezgodnego z prawem. To zróżnicowanie wynagrodzeń tak zwana luka płacowa, której nie da się uzasadnić żadnymi obiektywnymi kryteriami, płace kobiet i mężczyzn są różne tylko ze względu na płeć. Prawo jest stanowcze… Prawo dostarcza nam wielu przepisów wskazujących na zakaz dyskryminacji płacowej i obowiązek równego wynagradzania pracowników za tą samą pracę. Prawo międzynarodowe i krajowe przewiduje również szereg obowiązków dla państwa i pracodawców mających na celu wyrównywanie nierówności i zapobieganie płacowym praktykom dyskryminacyjnym, w tym ze względu na płeć. Wyrażone są one jako główna wartość UE np. w art. 157 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz innych dokumentach prawodawczych takich jak:  Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 (Cel 8: Wzrost gospodarczy i godna praca), Konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i polskiej Konstytucji. … a praktyka nieskuteczna Niestety nadal istnieje spora różnica miedzy płacami kobiet i mężczyzn za pracę o tej samej wartości. Przepisy zakazujące dyskryminacji nie są przestrzegane. Do chwili obecnej, pomimo działań na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet na rynku pracy, w dalszym ciągu utrzymuje się ich strukturalne nierówne traktowanie. Szacuje się, że luka płacowa wynosi około 20 % w skali globalnej i około 14% w Europie.  W Polsce zaś wynosi ona według Eurostatu 4,5% jednak informacja ta obarczona jest mankamentami, które powodują że prawdziwa skala luki płacowej nie jest w niej uwidoczniona. P różnicach płacowych pisaliśmy TUTAJ) OPZZ od wielu lat wskazuje, że ustawodawstwo polskie nie chroni pracowników przed dyskryminacją płacową w sposób wystarczający oraz działania państwa skierowane na wyrównanie różnic między wynagrodzeniem kobiet i mężczyzn za tę samą pracę lub pracę o tej samej wartości nie zapewniają pracownikom skutecznej ochrony w tym zakresie. Również z tego względu OPZZ włączyło się na poziomie europejskim w prace nad dyrektywą dotyczącą przejrzystości wynagrodzeń, która weszła w życie w kwietniu 2023 r.  Uchwalenie dyrektywy (jej tekst znajdziesz TUTAJ)  uznajemy sukces europejskich związków zawodowych. Co możemy zrobić? OPZZ apeluje o szybką implementację dyrektywy do porządku krajowego, na którą czas mamy co prawda do 2026 r. Uważamy jednak, że przestrzegania prawa w obszarze równego wynagradzania wymaga pilnych działań. OPZZ włączy się w prace nad dostosowaniem przepisów krajowych na rzecz urzeczywistnienia prawa do transparentnych, precyzyjnych i sprawiedliwych mechanizmów kształtowania wynagrodzeń i zasad płacowych, sprzyjających równości płac w prawie krajowym.  Niezależnie od tego już teraz związki zawodowe mogą pytać swoich pracodawców o informację dotyczącą poziomu wynagrodzeń w określonych kategoriach pracowników w podziale na płeć. Informacje te mogą stanowić podstawę do działań organizacji związkowych na rzecz wyrównania luki płacowej na poziomie przedsiębiorstwa czy zakładu pracy (np. urzędu). Zachęcamy do takich działań organizacje związkowe zrzeszone w OPZZ! (MCH, KP)

15 września 2023

Przez ulice Warszawy przeszedł "MARSZ GNIEWU NA KPRM" - ogromny protest pracowników budżetówki zrzeszonych w OPZZ i FZZ. Domagają się 20 proc. podwyżki z wyrównaniem od 1 lipca br. i 24 proc. od 1 stycznia 2024 r.  Protest zgromadził kila tysięcy protestujących. Biuro prasowe OPZZ "Marsz Gniewu na KPRM" rozpoczął się punktualnie o 12:00 na Placu Defilad w Warszawie. Stamtąd protestujący przeszli przez Rondo Dmowskiego, Aleje Jerozolimskie, Rondo de Gaulle'a, Nowy Świat, plac Trzech Krzyży, ulicę Wiejską przed gmach Sejmu, ul. Piękną i Aleje Ujazdowskie przed Kancelarię Premiera RP. W przemarszu wzięło udział kilka tysięcy pracowników zrzeszonych w dwóch największych centralach związkowych Ogólnopolskim Porozumieniu Związków Zawodowych (OPZZ) i Forum Związków Zawodowych (FZZ). Czego domagają się pracownicy budżetówki? podwyżek o co najmniej 20% z wyrównaniem od 1 lipca 2023 r. oraz podwyżek o co najmniej 24% od 1 stycznia 2024 r. corocznego realnego wzrostu wynagrodzeń w całym sektorze usług publicznych systemowych rozwiązań w zakresie kształtowania płac zapobiegania zwiększaniu się dysproporcji w wynagrodzeniach pomiędzy sektorem publicznym a prywatny

15 września 2023

Taka ILOŚĆ poparcia dla Protestu Pracowników Sfery Budżetowej pokazuje, ile znaczy siła wszystkich związków zawodowych. RAZEM MOŻEMY WSZYSTKO, więc nie poddajemy się i walczymy o dobro pracowników! Do OPZZ spływają Listy poparcia dla Protestu pracowników budżetówki - ich adresatami są Premier Mateusz Morawiecki, Prezydent Andrzej Duda i wicepremier Jarosław Kaczyński. Poparcie dla Protestu wyrazili:: Rada OPZZ Województwa Warmińsko-Mazurskiego Rada OPZZ Województwa Podkarpackiego Rada OPZZ Województwa Kujawsko-Pomorskiego Rada OPZZ Województwa Wielkopolskiego Rada OPZZ Województwa Śląskiego Rada OPZZ Województwa Zachodniopomorskiego Rada OPZZ Województwa Podlaskiego Rada OPZZ Województwa Łódzkiego Rada OPZZ Województwa Pomorskiego Rada OPZZ Województwa Małopolskiego Rada OPZZ Powiatu Bełchatowskiego Federacja Związków Zawodowych Metalowców i Hutników w Polsce Federacja Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej Ogólnopolski Związek Zawodowy Pracowników Transportu Konfederacja Pracy Federacja Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki Federacja Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych Przemysłu Lekkiego Związek Zawodowy "Budowlani" Międzyzakładowy Związek Zawodowy "Odkrywka" Porozumienie Branżowych Związków Zawodowych Opolszczyzny Międzyzakładowa Organizacja Związkowe Związek Zawodowy "Przeróbka" Związek Pracowników Wojska "Tarcza" Wolny Związek Zawodowy Pracowników Gospodarki Morskiej Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Cementowni Warta Krajowy Związek Zawodowy Ciepłowników OMZZ Personelu Pomocniczego w Ochronie Zdrowia Ogólnopolski Związek Zawodowy Psychologów FZZ Przemysłu Chemicznego, Szklarskiego i Ceramicznego w Polsce Samorządny Niezależny Związek Zawodowy Pracowników Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Związek Zawodowy Górników w Polsce Dziękujemy!

12 września 2023

12 września w siedzibie OPZZ odbyło się posiedzenie Zespołu Problemowego ds. europejskich rad zakładowych OPZZ, które otworzył przewodniczący Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Piotr Ostrowski.  Podczas spotkania omawiano sprawozdanie ze szkolenia "ERZ jako narzędzie demokracji w miejscu pracy , ze szczególnym uwzględnieniem aspekt organizowania i budowania solidarności międzyzwiązkowej. Podczas spotkania radczyni prawna OPZZ Magdalena Kossakowska przedstawiała (ze szczególnym uwzględnieniem zapisów dotyczących wzmocnienia przedstawicieli związków zawodowych oraz propozycji utworzenia Stałego Komitetu Monitorującego) propozycję Komisji Europejskiej w sprawie ewentualnej zmiany dyrektywy w sprawie europejskiej rady zakładowej (dyrektywa 2009/38/WE)  oraz ewentualną odpowiedź Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych (ETUC) na drugi etap konsultacji z partnerami społecznymi na mocy art. 154 TFUE w sprawie ewentualnej zmiany dyrektywy w sprawie europejskiej rady zakładowej (2009/38/WE).  W tym świetle wywiązała się dyskusja dotycząca miedzy innymi kosztów, łączenia spółek, klauzuli poufności, wewnętrznych porozumień ERZ-towych, kwestia rozwiązań po-brixotowych oraz wiele innych. Honorowym gościem był Romuald Jagodziński praktyk, ekspert i badacz, który przez wiele lat pracował nad sprawami związanymi z ERZ w Europejskim Instytucie Związków zawodowych w Brukseli. Przedstawił struktury międzynarodowe w ramach których działają ERZ, oraz związkowe struktury międzynarodowe wspomagające pracę ERZ. 

11 września 2023

8 września  odbyło się plenarne posiedzenie Rady Dialogu Społecznego, w trakcie którego omówiono projekt budżetu państwa na 2024 rok i tzw. ustawy okołobudżetowej. Stronie pracowników i stronie pracodawców nie udało się przyjąć wspólnego stanowiska w sprawie planu finansowego państwa na kolejny rok.      Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ odrzuciło rządową propozycję w zakresie wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w 2024 roku. Uważamy, że płace powinny wzrosnąć o 24% w 2024 roku i o 20% w 2023 roku. OPZZ nie ma pewności, czy deklaracja rządu o wzroście wynagrodzeń w sferze finansów publicznych o 12,3% rzeczywiście ziści się. Projekt budżetu w zakresie płac pozostawia zbyt szerokie pole do swobodnej interpretacji. O ile można przyjąć, że wzrośnie kwota bazowa o 6,6%, a u nauczycieli o 12,3%, o tyle nie ma żadnej pewności, że wzrost funduszu płac o 5,7% skutkować będzie podwyżką wynagrodzeń na poziomie 12,3%. OPZZ uważa, że wynagrodzenia powinny rosnąć w oparciu o wskaźnik wzrostu wynagrodzeń. Konstrukcja podnoszenia płac oparta o zwiększanie funduszu wynagrodzeń powoduje, że podwyżki są uznaniowe i zależą od dobrej woli kierowników jednostek. Stwarzają również ryzyko, że przekazane dysponentom poszczególnych części budżetowych środki będą niewystarczające. Dlatego OPZZ wniosło o przedstawienie RDS szczegółowej analizy sytuacji płacowej u poszczególnych dysponentów części budżetowych. OPZZ ponowiło także apel o rozpoczęcie w RDS prac nad systemową zmianą modelu kształtowania wynagrodzeń w sferze finansów publicznych. Z projektu ustawy okołobudżetowej na rok 2024 wynika, że odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych nie będzie dłużej mrożony. Zwiększenie odpisu na ZFŚS to bardzo dobra wiadomość dla pracowników, ale także OPZZ. Od 2012 r., gdy zamrożono odpis, nie godziliśmy się na żaden kompromis w tym zakresie i wyraźnie mówiliśmy, że oczekujemy pełnego odmrożenia wysokości odpisu. Pozytywnie należy ocenić wzrost wydatków na ochronę zdrowia w 2024 r. – co jest niezbędnym warunkiem wzrostu dostępności pacjentów do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Nie jest to jednak wyłącznie zasługą budżetu państwa, z którego finansowanie ochrony zdrowia sięgać będzie około 26, 7 mld zł. Zdecydowanym źródłem wzrostu finansowania zdrowia jest Narodowy Fundusz Zdrowia (ponad 156 mld na świadczenie zdrowotne). Warto o tym pamiętać, gdy rząd wskazuje, że wydatki na ochronę zdrowia ulegają podwyższeniu z 6,00% PKB w 2023 r. do 6,20% w 2024 r. OPZZ zdecydowanie podkreśliło konieczność dalszego wzmocnienia dialogu społecznego oraz Rady Dialogu Społecznego jako kluczowej instytucji przeciwdziałającej konfliktom społecznym. Projekt budżetu na rok 2024 przewiduje mniejsze środki na cele RDS i biuro RDS w porównaniu z rokiem 2023. W związku z powyższym, OPZZ zaapelowało o zwiększenie limitu wydatków w trakcie dalszych prac nad budżetem. 

10 września 2023

International Lawyers Assisting Workers Network (ILAW Network) to organizacja międzynarodowa zrzeszająca prawników wszystkich kontynentów zajmujących się prawami związkowymi i pracowniczymi i kierowana przez Jeffreya Vogta, dyrektora Departamentu Praworządności. 8 i 9 września w siedzibie OPZZ odbyło się spotkanie regionalne sieci ILAW. Podstawową misją ILAW Network jest łączenie prawników praktyków i naukowców w wymianie pomysłów i informacji w celu jak najlepszego reprezentowania praw i interesów pracowników i ich organizacji, gdziekolwiek się znajdują. Spotkanie regionalne było wspaniałą okazją do wysłuchania badaczy ostatnich raportów sieci ILAW na temat telepracy, przyjrzenia się prawu, regulacjom, rzeczywistej praktyce i wyzwaniom, które obecnie istnieją. Podczas spotkania zostały przedyskutowane poniższe tematy: zmiany w UE w odniesieniu do pracy na platformach internetowych, omówione zostały ostatnie badania i interwencje ILAW dotyczące pracy na platformach oraz określono ewentualne możliwe strategie, cele rzecznictwa, zmiany polityki potrzebne do zapewnienia pracownikom platform cyfrowych możliwości pełnego korzystania z ich praw i ochrony na mocy prawa pracy; Ochrona praw pracowników gospodarki nieformalnej została uznana za jeden z priorytetowych obszarów przyszłej pracy ILAW Network. Ten panel koncentrował się na dzieleniu się różnorodnymi doświadczeniami w zakresie praw pracowników gospodarki nieformalnej w różnych krajach, co doprowadziło do dyskusji na temat wspólnej pracy na rzecz lepszej ochrony pracowników nieformalnych w regionie; kwestia mediacji, która już wcześniej została uznana za główny priorytet podczas globalnej konferencji ILAW Network w Brukseli. Zgodnie z prośbą członków, sieć wybrała temat mediacji jako kolejny temat projektu Future of Labor Law (WIKI) w celu opracowania modelowych przepisów i polityk w tej dziedzinie. Zostały zaprezentowane ustalenia sieci ILAW i doświadczenia innych kolegów na ten sam temat. Jest to okazja do lepszego zaangażowania się w Wiki, a także zidentyfikowania strategii i wszelkich pozytywnych zmian w odniesieniu do regulacji lub sporów sądowych dotyczących mediacji w zakresie prawa pracy. Zakaz dyskryminacji i zapobieganie jej to zagadnienie, dla którego ILAW wraz ze swoimi członkami podjęła szereg działań w tym zakresie, takich jak: badania, działania podnoszące świadomość, alternatywne raportowanie do różnych międzynarodowych organów traktatowych. Panel skupił się na praktykach stosowanych w różnych krajach, po czym nastąpi dyskusja na temat możliwości przyszłej współpracy. Podczas spotkania członkowie byli wspierani w zidentyfikowaniu potencjalnych strategii w zakresie sporów sądowych, negocjacji lub rzecznictwa politycznego, które można powielać, oraz zapewnić, że sieć ILAW może wspierać te prace na poziomie krajowym, regionalnym i globalnym. W oparciu o wyniki tych raportów, sesja ta pozwoliła członkom ILAW na wstępne opracowanie strategii rozwiązania przedstawionych problemów poprzez rzecznictwo polityczne i ewentualne spory sądowe.

08 września 2023

7 września w siedzibie Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych w Warszawie odbyło się seminarium szkoleniowe "Problemy w dialogu społecznym na poziomie zakładu pracy". Szkolenie organizowane przez Branżę "Handel, Usługi, Kultura i Sztuka" poprowadził Paweł Śmigielski - dyrektor Wydziału Prawno-Interwencyjnego OPZZ. Blisko 70 uczestniczek i uczestników, członkiń i członków organizacji zrzeszonych w OPZZ - m.in. Federacji Związków Zawodowych Pracowników Telekomunikacji, ZZ Pracowników ZUS, Związku Zawodowego Pracowników Poczty Polskiej, ZZ Pracowników Totalizatora Sportowego, Federacji ZZ Pracowników Spółdzielczości, ZZ Pracowników Przemysłu Poligraficznego oraz OPZZ Konfederacja Pracy - pogłębiało swoją wiedzę oraz dyskutowało na tematy diagnozowanych problemów dialogu społecznego na poziomie indywidualnym i zbiorowym.  Seminarium otworzył Michał Lewandowski, przewodniczący Branży HUKiS OPZZ i członek Rady Dialogu Społecznego.

07 września 2023

Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych skierowało apel do komitetów wyborczych partii politycznych biorących udział w wyborach parlamentarnych o podjęcie problematyki emerytur stażowych w trakcie trwającej kampanii. OPZZ postuluje stworzenie pracownikom o bardzo długim stażu pracy możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego (dla kobiet, które mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat oraz dla mężczyzn mających okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 40 lat). OPZZ w apelu zwraca uwagę na następujące kwestie: emerytury stażowe a Porozumienia sierpniowe opinie społeczeństwa na temat wieku emerytalnego oraz emerytur stażowych ocena działania sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w IX kadencji Sejmu Przypominamy, że postulat wprowadzenia emerytur stażowych ma długą historię. W dniu 31 sierpnia 2023 roku mija 43. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych między Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym, a stroną rządową. Przewidywały one m.in. obniżenie wieku emerytalnego dla kobiet do 50 lat, a dla mężczyzn do lat 55 lub [zaliczenie] przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn bez względu na wiek. Mimo upływu 43. lat od tego historycznego wydarzenia, wprowadzenie emerytur stażowych stanowi nadal niezrealizowany postulat Porozumień. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął w dniu 17 sierpnia 2023 roku uchwałę o zarządzeniu referendum ogólnokrajowego w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa. W ramach referendum, które odbędzie się 15 października 2023 roku, jedno z czterech pytań będzie brzmiało następująco: "Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?". Istnieją tymczasem badania, które dają odpowiedź na to pytanie. W raporcie pt. „Co to jest sprawiedliwa emerytura?”, opublikowanym przez Centrum im. Ignacego Daszyńskiego w 2023 roku, wskazano, że propozycja podniesienia wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do 67 lat ma znikome poparcie – taką zmianę popiera zaledwie 2 proc. badanych. Badanie składało się również z pytania o to, czy powinna istnieć możliwość przejścia na emeryturę nie po osiągnięciu wieku emerytalnego, a wcześniej, po przepracowaniu określonej liczby lat, np. 40 lat dla mężczyzn i 35 lat dla kobiet. Za tym rozwiązaniem opowiedziało się 76 proc. badanych. Przeciwko niemu jest z kolei jedynie 14 proc. respondentów. 11 proc. nie ma zdania na ten temat. Rozwiązanie to jest zatem szeroko popierane. Wyniki poparcia są zbliżone we wszystkich grupach badanych, w tym w szczególności wyróżnionych ze względu na płeć, wiek, preferencje polityczne, poziom wiedzy o systemie emerytalnym i jego ocenę. 30 sierpnia 2023 roku odbyło się ostatnie w bieżącej kadencji Sejmu posiedzenie sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, podczas którego nastąpiło rozpatrzenie projektu sprawozdania Komisji z działalności w IX kadencji Sejmu. Za przyjęciem Sprawozdania było 13 członków Komisji, nie poparło go natomiast aż 12 członków. Negatywnie oceniano przede wszystkim odmowę rozpatrzenia przez posłankę Urszulę Rusecką, przewodniczącą Komisji, projektu ustawy w sprawie emerytur stażowych. OPZZ również uznaje za nieakceptowalne niepodjęcie przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny prac nad tak istotnym postulatem związków zawodowych. Jednocześnie stanowczo apelujemy o realizację zgłaszanego od wielu lat postulatu. Apel OPZZ w sprawie emerytur stażowych do komitetów wyborczych partii TUTAJ  (KD)

07 września 2023

Wszystko jest na dobrej drodze, aby odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych na 2024 roku (ZFŚS) został w pełni odmrożony. Informację tę potwierdziła strona rządowa w trakcie prac Rady Dialogu Społecznego. Jeśli rząd wypełni swoje zobowiązanie, odpis na fundusz będzie oparty o przeciętną płacę z poprzedniego roku a budżet funduszu wzrośnie. Związki zawodowe uzyskają przez to większą możliwość wsparcia najuboższych pracowników za pomocą środków socjalnych. Oznacza to, że wieloletnia presja OPZZ i działania mające na celu odmrożenie wysokości odpisu przyniosły pozytywny efekt. Przypomnijmy, że OPZZ działało na rzecz przestrzegania przepisów o ZFŚS od 2012 roku, kiedy to po raz pierwszy odpis na fundusz został odmrożony. Dziesiątki wystąpień konsekwentnie kierowanych do rządu przez OPZZ przełożyło się najpierw na częściowe odmrożenie odpisu na fundusz - by ostatecznie doprowadzić do jego pełnego odmrożenia w 2024 roku. Metodyczna praca naszych przedstawicieli w Zespole ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych RDS przyniosła zatem rezultat. Rolę odegrały też publiczne wystąpienia OPZZ - ostatnio apelowaliśmy o pełne odmrożenie odpisu na ZFŚS podczas senackiej komisji w lipcu br., kiedy rząd nowelizował tzw. okołobudżetówkę na 2023 rok. (KP)