Ogólnopolskie Porozumienie
Związków zawodowych

Tagi

16 maja 2024

Brak uzgodnień w Trójstronnym Zespole ds. Ochrony Zdrowia

                                                   Dyskusja na temat wzrostu wynagrodzeń w ochronie zdrowia oraz realizacja ustawy o niektórych zawodach medycznych to wiodące tematy omawiane podczas posiedzenia Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia 14 maja br. Renata Górna, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej OPZZ Wzrost wynagrodzeń w ochronie zdrowia jest stałym obszarem podejmowanym w ramach dialogu społecznego. Temat jest zdeterminowany corocznymi waloryzacjami podwyżek realizowanymi od lipca każdego roku, ale także trwającą od kilku miesięcy dyskusją płacową, wynikającą ze złożonego w Sejmie w ub. roku obywatelskiego projektu ustawy nowelizującego przepisy o wzroście płac w ochronie zdrowia (złożonego przez środowisko zawodowe pielęgniarek i położnych, druk nr 33). W roku bieżącym, od 1 lipca 2024 nastąpi rewaloryzacja najniższych wynagrodzeń zasadniczych w ochronie zdrowia, wynikająca z obowiązującej ustawy dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Tegoroczne wzrosty gwarantowanych poziomów płac wynikają z ustawowego mechanizmu waloryzacyjnego, którego waga na rok bieżący będzie wynosić 12,75 proc. Podstawa wyliczeń jest wyższa niż w roku ubiegłym (12,07 proc.), z uwagi na wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej oraz zrealizowane obecnie od lipca 2023 r. podwyżki wynagrodzeń w ochronie zdrowia. Obecnie Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji przygotowuje rekomendacje oszacowania skutków finansowych tegorocznej podwyżki – będą one znane po 24 maja br., a następnie przekazane do dalszych decyzji Ministra Zdrowia. Niezależnie od corocznej, lipcowej waloryzacji – w tle toczą się prace parlamentarne w sejmowej Podkomisji nadzwyczajnej nad wzrostem współczynników pracy proponowane w projekcie obywatelskim, złożonym przez środowisko zawodowe pielęgniarek i położnych. Opinia OPZZ do inicjatywy obywatelskiej była negatywna, a naszym fundamentalnym zastrzeżeniem było objęcie wzrostem wskaźników wynagrodzeń wybranych grup zawodowych, a nie wszystkich objętych w tabeli ustawy. Prace nad projektem obywatelskim są obecnie na etapie Podkomisji, do której Ministerstwo Zdrowia przekazało stanowisko. Zostało ono zaprezentowane także na posiedzeniu Trójstronnego Zespołu, jednak na zasadzie informacji, a nie uzgodnień ze stroną społeczną zespołu. Resort zaproponował wzrost wynagrodzeń – dodatkowo, oprócz lipcowej waloryzacji, wyłącznie w 2 grupach - 5 i 6, na kolejne 2 lata: od 1 stycznia 2025 r.: grupa 5 wskaźnik 1,1 oraz grupa 6 wskaźnik 1,02 i od 1 stycznia 2026 r: grupa 5 wskaźnik 1,15 i grupa 6 wskaźnik 1,08. Pozostałe 8 grup w tabeli oraz pracownicy niemedyczni nie będą objęci dodatkowym wzrostem płac w 2025 i 2026 – jeśli stanowisko Ministerstwa Zdrowia zostanie utrzymane i przyjęte w czasie prac sejmowych. OPZZ negatywnie odniosło się zarówno do braku możliwości uzgodnień w ramach Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia, jak i zawartości merytorycznej stanowiska MZ tj. nie objęcia dodatkowym wzrostem płac (w kolejnych 2 latach) wszystkich grup zawodowych. Propozycja resortu zamraża na 2 lata płace w 8 grupach zawodowych, nie wspominając już o pracownikach niemedycznych, dla których nie ma żadnej dodatkowej propozycji. Dalsze prace nad propozycją Ministerstwa Zdrowia zostaną przeniesione do dyskusji w sejmowej Podkomisji nadzwyczajnej, gdyż strona rządowa Trójstronnego Zespołu zamknęła jakiekolwiek negocjacje i uzgodnienia w ramach dialogu społecznego w zespole. Organizacje członkowskie OPZZ w branży ochrony zdrowia będą podejmować decyzje w sprawie dalszego trybu pracy nad propozycją Ministra Zdrowia. Dialog w Trójstronnym Zespole ds. Ochrony Zdrowia w obszarze wzrostu płac zmienił więc charakter z dotychczasowego trybu uzgodnień, jak było dotychczas - na etap informacji strony rządowej. W dalszej części posiedzenia omówiono realizację ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych, wskazując na wiele nieścisłości związanych z rejestracją w Centralnym Rejestrze Osób Uprawnionych, a wymaganiami kwalifikacyjnymi pracowników 15 nowych zawodów medycznych. Ustawa w tym obszarze będzie monitorowana. Na zakończenie strona społeczna wniosła o przegląd i podsumowanie prac Podzespołów działających w ramach Trójstronnego Zespołu w obszarze ratownictwa medycznego, uzdrowisk, inspekcji sanitarnej i krwiodawstwa. OPZZ reprezentowali na posiedzeniu członkowie Trójstronnego Zespołu: dr Tomasz Dybek i Maria Miklińska oraz Renata Górna (w charakterze eksperta), a także przedstawiciele organizacji członkowskich OPZZ reprezentujących diagnostów laboratoryjnych, psychologów i branżę uzdrowiskową.  (RG)

Czytaj więcej

16 maja 2024

Ogólnopolski strajk ostrzegawczy pocztowców

16 maja br., w godzinach od 8:00 do 10:00, pracownicy Poczty Polskiej przeprowadzili ogólnopolski strajk ostrzegawczy! Ich celem jest walka o godne wynagrodzenia oraz stabilność miejsc pracy dla wszystkich pocztowców. Zatrważające jest to, że aż 80% pocztowców, czyli około 50 000 pracowników, otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze na umowę o pracę na pełny etat w wysokości 4 023 zł, co jest poniżej minimalnego wynagrodzenia w Polsce. Ta sytuacja nie może dłużej trwać!  Pod budynkiem Poczty Głównej w Warszawie, w trakcie godzin strajku ostrzegawczego, odbyła się również pikieta informacyjna.  Jako OPZZ, jesteśmy z Wami! Domagamy się godnej płacy za pracę pocztowców!

Czytaj więcej

15 maja 2024

Dyskusja w OPZZ o płacach w 2025 r.

W dniu 15 maja br. przeprowadzono na forum Zespołu ds. polityki gospodarczej i finansów publicznych dyskusję dotyczącą wynagrodzeń w 2025 r. w związku z przedstawieniem przez Radę Ministrów wskaźników makroekonomicznych na kolejny rok w dokumencie pn. Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata 2024-2027. Partnerzy społeczni mają bowiem prawo przedstawić, w oparciu m.in. o ten dokument, propozycję wzrostu wynagrodzeń w kolejnym roku, w tym płacy minimalnej i wskaźnika wynagrodzeń w sferze budżetowej. Zespół pełni funkcję opiniodawczo-doradczą dla OPZZ. Do zadań Zespołu należy kształtowanie stanowisk i opinii OPZZ w zakresie polityki gospodarczej państwa, w tym wynagrodzeń, polityki budżetowej, finansowej, fiskalnej, pieniężnej i handlowej oraz polityki przemysłowej. Wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz oraz przewodniczący Zespołu, Zygmunt Mierzejewski przedstawili informację na temat ustawowych terminów negocjacji wynagrodzeń w 2025 r. wynikających z ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. Następnie Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej w OPZZ przedstawił bieżącą i prognozowaną sytuację gospodarczą kraju oraz finansów publicznych a także stan negocjacji w sprawie propozycji wzrostu płac w 2025 r. realizowanych na forum RDS. OPZZ przy kształtowaniu propozycji płacowych na kolejny rok bierze pod uwagę dogłębnie przeprowadzoną analizę danych makroekonomicznych, aktualny i prognozowany poziom wynagrodzeń w sektorze prywatnym i publicznym oraz sygnały płynące od związków zawodowych należących do OPZZ w sprawie wzrostu płac. Dyskusja na forum Zespołu ds. polityki gospodarczej i finansów publicznych była zatem cenną przestrzenią do wymiany informacji w ww. sprawie. (KP)

Czytaj więcej

14 maja 2024

Posiedzenie Rady OPZZ Branży Usługi Publiczne oraz Zespołu OPZZ ds. sfery budżetowej

W dniu 13 maja 2024r. w formie hybrydowej (stacjonarnie i zdalnie) odbyło się połączone posiedzenie Rady OPZZ Branży Usługi Publiczne oraz Zespołu OPZZ ds. sfery budżetowej i sfery finansów publicznych, w którym na zaproszenie Wiceprzewodniczącego OPZZ Sebastiana Koćwina i Przewodniczącej Rady OPZZ Branży Usługi Publiczne i Zespołu ds. Sfery Budżetowej i sfery Finansów Publicznych Elżbiety Aleksandrowicz udział wzięli następujący goście: Zastępca Dyrektora Instytutu Finansów dr Antoni Kolek , posłanka Marcelina Zawisza, Renata Górna Dyrektor Polityki Społecznej OPZZ, Norbert Kusiak Dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej i Funduszy Strukturalnych. W trakcie posiedzenia: przedstawiono wnioski i rekomendacje Zarządu Zrzeszenia Związku Zawodowego Służby Celnej RP oraz Przewodniczącego Związku Zawodowego Strażaków „Florian” dot. zgłoszeniakol. Sławomira Kołodko Przewodniczącego Zrzeszenia Związku Zawodowego Służby Celnej RP i kol. Łukasza Kunka Przewodniczącego Związku Zawodowego Strażaków „Florian” do Podzespołu ds. Służb Mundurowych Rady Dialogu Społecznego - osoby te będą uczestniczyć w Podzespole jako reprezentanci OPZZ; omówiono przygotowania do obchodów 40-lecia OPZZ oraz zgłaszanie wniosków do konkursu „Diamenty OPZZ”; złożono sprawozdanie ze spotkania przedstawicieli OPZZ Kol. Małgorzaty Jarczyk, Łukasza Kunka, Sławomira Kołodki i Moniki Jakubczak z Minister ds. Służby Cywilnej; omówiono Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata 2024-2027 i wstępną prognozę podstawowych wielkości makroekonomicznych stanowiących podstawę do prac nad projektem ustawy budżetowej na rok 2025. Dyskutowano na temat propozycji OPZZ w sprawie wzrostu w 2025 r.: wynagrodzeń w gospodarce narodowej, w tym w państwowej sferze budżetowej; minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz emerytur i rent; omówiono sytuację płacową i problemy z jakimi zmagają się pracowni sfery finansów publicznych i państwowej sfery budżetowej, posłanka Marcelina Zawisza omówiła przestawiony przez siebie projekt zmian w zakresie dodatkowego wynagrodzenia rocznego tzw. trzynastek, którymi nie są obecnie objęci pracownicy kultury i sztuki, w tym bibliotekarze, Na zakończenie przypomniano o mającym odbyć się w dniu 14 maja 2024r. posiedzeniu Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia.

Czytaj więcej

10 maja 2024

Posiedzenie zespołu problemowego ds. sprawiedliwej transformacji OPZZ

Wczoraj odbyło się posiedzenie zespołu problemowego ds. sprawiedliwej transformacji OPZZ. Gościem w naszej siedzibie był przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Główny Geolog Kraju pan Krzysztof Galos. Maciej Zaboronek – ekspert ds. polityki klimatycznej OPZZ Oddziaływanie polityk klimatycznych tworzonych na poziomie krajowym i unijnym budzi żywe zainteresowanie i uzasadnione obawy wśród pracowników licznych branż zrzeszonych w OPZZ czego wyrazem jest ich bogata reprezentacja w zespole. W spotkaniu 9 maja uczestniczyli przedstawicielki i przedstawiciele m.in. sektorów górnictwa, energetyki, transportu, hutnictwa czy przemysłu samochodowego. W posiedzeniu uczestniczył przewodniczący OPZZ – Piotr Ostrowski, wiceprzewodnicząca OPZZ Barbara Popielarz oraz przewodniczący zespołu Artur Wilk. Gościem spotkania, Krzysztof Galos, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, odpowiedzialny m.in. za koncesje na wydobycie surowców energetycznych, który odpowiadał na pytania dotyczące tego zakresu, szczególnie kopalń Turów i Bełchatów, Bogdanka. Członkowie zespołu zwracali ministrowi uwagę na istotność dialogu ze stroną pracowników zarówno przy tworzeniu dokumentów strategicznych, jak i bieżącej pracy resortów oferując chęć pomocy w sprawach, przy których jednak nieraz ze strony rządu takiej woli współpracy jest za mało. Na spotkaniu omawiana była sytuacja w branżowych zespołach trójstronnych przy ministerstwach. Część z nich w ostatnim czasie spotkała się pierwszy raz od nawet półtora roku, niektóre nie spotykają się od lat, mimo, że powinno to mieć miejsce dużo częściej i o to nasze organizacje apelują regularnie. Strona rządowa wciąż ma problem by w tym zakresie sprostać standardom normalnego dialogu społecznego. Jednym z ważnych tematów posiedzenia był projekt aktualizacji Krajowego Planu Energii i Klimatu. Odnosił się do niego także minister Galos, podkreślając tu chęć dialogu ze stroną społeczną w tym zakresie. Zwracał także uwagę na wagę bezpieczeństwa energetycznego kraju opartego na surowcach dostępnych w Polsce, choć zaznaczał, że ich wykorzystanie w obecnych warunkach prawnych będzie na dłuższą metę trudne ze względów ekonomicznych. W spotkaniu, ze względu na równoległe obrady Sejmu, nie mogła uczestniczyć odpowiedzialna za KPEiK wiceminister Urszula Zielińska. Zapowiedziała jednak otwartość na spotkanie i rozmowy z przedstawicielami zespołu w najbliższym czasie.

Czytaj więcej

07 maja 2024

Zagrożone negocjacje waloryzacji świadczeń emerytalnych w RDS

                                          Rząd przygotował projekt zmian ustawowych wprowadzających dodatkową waloryzację świadczeń emerytalno – rentowych. Proponowane rozwiązanie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom OPZZ, choć przy okazji wprowadzono przepisy ograniczające negocjacje dodatkowej waloryzacji emerytur i rent w ramach Rady Dialogu Społecznego w latach 2024 – 2025. Dla OPZZ zamknięcie dialogu społecznego w tym obszarze jest nie do zaakceptowania. Nowelizacja zmieniająca ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wprowadzająca tzw. dodatkową waloryzację świadczeń emerytalno - rentowych jest w końcowej fazie konsultacji społecznych. Dodatkowa waloryzacja ma obowiązywać od dnia 1 września w sytuacji, gdy wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu danego roku przekroczy 105 proc.  OPZZ oceniając pomysł podkreśliło, że pomimo słusznej idei, dodatkowa waloryzacja nie zmienia trwale podstawy dla kolejnych waloryzacji świadczeń, jest jedynie przyspieszoną wypłatą części ich podwyżki, analogicznie jak w przypadku 13 czy 14 emerytury. Te trzy kategorie świadczeń emerytalnych nie wchodzą trwale w skład podstawy wymiaru świadczenia, są niejako obok niego – co jest jedną z krytycznych uwag systemowych OPZZ także wobec dodatkowej waloryzacji świadczenia emerytalnego. Znacznie poważniejsze zmiany ustawowe proponowane przy okazji projektu dodatkowej waloryzacji negatywnie ocenione przez OPZZ odnoszą się do: zamrożenia możliwości odbycia negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego w 2024 i 2025 roku wobec dodatkowej waloryzacji świadczeń emerytalno - rentowych w zakresie uzgodnień wysokości wskaźnika realnego wzrostu płac, oraz powiązania obu waloryzacji – rocznej i dodatkowej, jednakowym wskaźnikiem realnego wzrostu wynagrodzeń na poziomie 20 proc. w 2024 i 2025 oraz na poziomie co najmniej 20 proc. w kolejnych latach Przypomnijmy, że od lat strona związkowa prezentuje w corocznych czerwcowych negocjacjach w Radzie Dialogu Społecznego inne niż strona rządowa stanowisko odnośnie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent. Jednogłośnie związki zgadzają się, że powinien on wynosić nie mniej niż średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług w roku poprzednim (lub w I kwartale roku obowiązującego – jak w przypadku dodatkowej emerytury), ale zwiększony o co najmniej 50 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia za pracę, a nie jak od lat proponuje strona rządowa – na minimalnym poziomie, co najmniej 20 proc. (lub 20 proc. w 2024 – 2025r.). Obecne propozycje ustawy to wprost zamknięcie tegorocznych i przyszłorocznych negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego w zakresie dodatkowej waloryzacji emerytury. Czekamy na najbliższe posiedzenie Zespołu problemowego ds. ubezpieczeń społecznych Rady Dialogu Społecznego, by ostatecznie wyjaśnić te kwestie. (RG)

Czytaj więcej

07 maja 2024

Bez porozumienia w RDS

Na posiedzeniu Zespołu problemowego Rady Dialogu Społecznego ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych nie osiągnięto porozumienia w kwestii Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2024-2027 oraz podwyżek wynagrodzeń, rent i emerytur na rok 2025. Przedstawiciele pracodawców i związków zawodowych nie mogli dojść do konsensusu.  Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału polityki gospodarczej OPZZ Dnia 6 maja br. Zespół problemowy ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych Rady Dialogu Społecznego pod przewodnictwem Leszka Miętka z OPZZ omówił przedstawione przez stronę rządową wskaźniki makroekonomiczne stanowiące podstawę prac nad projektem budżetu państwa na rok 2025. Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata 2024-2027 oparto o optymistyczne założenie wzrostu gospodarczego (3,7%) i spadku inflacji (4,1%), dlatego OPZZ oczekuje, że na poprawie sytuacji ekonomicznej skorzystają nie tylko firmy, ale przede wszystkim pracujący. Muszą zatem wzrosnąć płace a także renty i emerytury. OPZZ na posiedzeniu przedstawiło ocenę Wieloletniego Planu Finansowego Państwa wskazując na potrzebę wzrostu płac i kontunuowania działań osłonowych.  Według OPZZ dużą niewiadomą jest poziom wzrostu cen w 2025 roku. Rząd zakłada, że ceny w przyszłym roku wzrosną o 4,1%. Warto jednak zauważyć, że zagrożenie zwiększoną inflacją nadal istnieje. W najbliższych miesiącach spodziewany jest wzrost cen, co wynika z powrotu stawki VAT na żywność z 0% do 5%. Ponadto niepewne jest, jak będą kształtować się ceny energii i gazu w drugiej połowie 2024 roku po odmrożeniu cen nośników energetycznych. Nie wiemy także, czy zapowiedziany przez rząd program osłonowy będzie skutecznie chronił rodziny przed ubóstwem energetycznym. Dalszy rozwój sytuacji wojennej w Ukrainie oraz jej wpływ na ceny surowców energetycznych i żywności będą kluczowe dla kształtowania się inflacji w 2025 r. Rząd może zatem w kolejnych miesiącach zmienić szacunek inflacji i PKB.  OPZZ opowiada się ponadto za dalszym podnoszeniem płacy minimalnej i wynagrodzeń w sferze budżetowej. Oczekuje mocnego odbicia płac w sektorze publicznym w roku 2025 i zrekompensowania pracownikom strat, które ponieśli w minionych latach. Musi wzrosnąć także minimalne wynagrodzenie a bazę do jego wzrostu powinno stanowić obowiązujące od lipca br. wynagrodzenie w wysokości 4300 zł. Zgodnie z ustawowym trybem uzgodnień, na podstawie rządowych wskaźników, strona pracowników i strona pracodawców RDS, powinna przedstawić wspólną propozycję w sprawie wzrostu w 2025 roku:  1)   wynagrodzeń w gospodarce narodowej, w tym w państwowej sferze budżetowej, a także minimalnego wynagrodzenia za pracę,  2)   emerytur i rent z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Rozbieżne oczekiwania pracodawców i związkowców uniemożliwiły zawarcie porozumienia. Teraz każda strona ma pięć dni na przygotowanie własnego stanowiska. Jeśli dalsze negocjacje nie przyniosą rezultatu, każda z organizacji tworzących RDS będzie mogła przedstawić własne propozycje, które zostaną rozpatrzone przez rząd. OPZZ na posiedzeniu reprezentował: Norbert Kusiak, ekspert OPZZ. (nq)

Czytaj więcej

01 maja 2024

Chcemy Europy Socjalnej - Święto Pracy 2024

Dziękujemy wszystkim za wspólne obchody Święta Pracy! To był wyjątkowy dzień: solidarności ludzi pracy oraz 20-lecie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Przed nami dużo wyzwań, ale w dni jak ten możemy być dumni ze wspólnych sukcesów!

Czytaj więcej

29 kwietnia 2024

Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych 2024

29 kwietnia o godz. 12:00 z okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych pod siedzibą Centrali OPZZ w Warszawie, przy ul. Kopernika 36/40 zapłonęło 168 zniczy. Jest to hołd złożony ofiarom wypadków w pracy - właśnie tyle osób zginęło przy pracy w 2023 roku według danych Głównego Urzędu Statystycznego. W tym roku w sposób szczególny akcentujemy wpływ zmian klimatycznych na zdrowie człowieka w środowisku pracy i jego bezpieczeństwo. Hasło to jest promowane zarówno przez Międzynarodową Organizację Pracy (MOP): „Zapewnienie bezpieczeństwa i zdrowia w pracy w zmieniającym się klimacie", jak i Międzynarodową Konfederację Związków Zawodowych (ITUC): „Zmiany klimatyczne stwarzają niebezpieczne warunki dla pracowników”. Według Głównego Urzędu Statystycznego w roku 2023 r. liczba poszkodowanych pracowników w wypadkach przy pracy oraz wskaźnik wypadkowości wzrosły, w porównaniu z rokiem 2022: wskaźnik wypadkowości (liczba poszkodowanych na 1000 pracujących) wzrósł z 4,66 do 4,90, a liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy sięgnęła 68 663 osób (o 3,1 proc. więcej niż w 2022 r.). Spadła natomiast liczba poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych - do 168 osób oraz ciężkich - do 322 osób (odpowiednio spadek w skali roku o 6,7 proc. i o 11,8 proc.). Wobec smutnych statystyk wciąż aktualne pozostaje hasło kampanii Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych "Zero zgonów w pracy", wzywającej do podejmowania działań na rzecz eliminacji wypadkowości w pracy, a nawet dążenia do osiągnięcia zerowej liczby ofiar śmiertelnych w pracy. W tym względzie OPZZ przypomina o znaczeniu rzetelności i skuteczności sprawozdawczości stanu warunków pracy – zwłaszcza włączenia do statystyk publicznych danych o warunkach pracy w mikroprzedsiębiorstwach, których obecne statystyki nie ujmują.

Czytaj więcej

29 kwietnia 2024

Deregulacja czy bariera dla skuteczności państwa?

W Ministerstwie Technologii i Rozwoju trwają prace nad kolejnym pakietem zmian prawa, których celem jest ułatwienie działalności gospodarczej. W ocenie OPZZ, nie wszystkie zmiany są zasadne, niosą bowiem ryzyko ograniczenia skuteczności działań państwa w obszarze kontroli przestrzegania prawa i dbania o praworządność w gospodarce. Dlatego wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przedstawiła w imieniu OPZZ uwagi do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego. Projekt ustawy przewiduje, między innymi, że organ kontrolny będzie przekazywać przedsiębiorcy listę dokumentów i informacji niezbędnych do realizacji kontroli przed jej rozpoczęciem, co OPZZ ocenia krytycznie. Nadmiarowe informowanie przez organ kontrolny o zakresie kontroli może przyczynić się do utrudnienia ustalenia stanu faktycznego w danym obszarze kontrolnym oraz stopnia przestrzegania przez przedsiębiorcę prawa w ramach prowadzenia przez niego działalności gospodarczej. Krytycznie oceniliśmy również planowane ograniczenie liczby dni (z 12 dni na 6), które limitują w roku możliwość kontroli u mikroprzedsiębiorców. Zmiana ta może bowiem ograniczyć możliwość skutecznej realizacji zadań przez instytucje kontrolne nałożonych przez prawo (np. prawidłowości wydatkowania środków publicznych). Z ww. względu, negatywnie oceniliśmy także zmianę polegającą na przypisaniu przedsiębiorcy do jednej z kategorii ryzyka i ograniczeniu możliwości kontroli przez organ kontroli do maksymalnie jednej kontroli w danym okresie lat. Warto podkreślić, że działalność kontrolna instytucji i organów publicznych, wbrew obiegowym opiniom, nie ma na celu utrudniania przedsiębiorcom działalności gospodarczej, ale jej rolą jest m.in. egzekwowanie przestrzegania prawa w gospodarce, ograniczenie skali nieuczciwej konkurencji w gospodarce przez firmy naruszające prawo, kształtowanie pewności prawa (nieuchronności konsekwencji jego nieprzestrzegania) a przez to poczucia praworządności i zaufania obywatela do państwa. Istnieje już szereg rozwiązań prawnych, które mają ograniczyć liczbę kontroli i uczynić je jak najmniej uciążliwymi dla firm. Dane statystyczne oraz wnioski Najwyższej Izby Kontroli wskazują, że organy kontrolne dokonują badania jedynie niewielkiego wycinka gospodarki a kontrolowane firmy stanowią jedynie niewielki procent ogólnej liczby aktywnych przedsiębiorstw. Wiele z kontroli np. Państwowej Inspekcji Pracy kończy się nie karą a poradą prawną, czyli działaniem de facto wspierającym przedsiębiorcę w prowadzeniu przez niego działalności zgodnie z prawem. Z kolei izby celno-skarbowe przed przystąpieniem do kontroli dokonują szczegółowej analizy ryzyka, której prawidłowość potwierdza następnie liczba wszczętych postępowań. Kontrole wielokrotne, o których często słyszymy, mają miejsce wówczas, gdy stwierdzone zostanie naruszenie prawa i weryfikuje się ponownie, czy stan ten trwa nadal u przedsiębiorcy. W naszej ocenie, deregulacja nie może prowadzić do wyzbywania się przez państwo roli regulatora rynku, wyznaczającego standardy prowadzenia działalności gospodarczej oraz chroniącego interes publiczny. OPZZ uważa, że przepisów prawa nie można przestrzegać głównie w kategoriach obciążeń administracyjnych dla podmiotów gospodarczych. Poprawa otoczenia działalności gospodarczej powinna nastąpić poprzez umożliwienie administracji publicznej skutecznego egzekwowania przepisów prawa, w tym m.in zapewnienie spójności przepisów w ramach systemu prawa, wyeliminowanie wątpliwości prawnych i proste procedury działania administracji i organów kontrolnych. OPZZ zwróciło się również z wnioskiem o jak najszybszą realizację przez rząd zobowiązań wynikających z Krajowego Programu Reform oraz Krajowego Programu Odbudowy (KPO) dotyczących poprawy jakości stanowienia prawa, w tym realizacji obowiązku przeprowadzania konsultacji społecznych projektów aktów prawnych. (KP)

Czytaj więcej