11 października 2024

„Zmiana klimatu i sprawiedliwa transformacja – rola i działania związków zawodowych” („Climate Change and Just Transition: Role and Actions of Trade Unions”) - konferencja pod takim hasłem odbyła się z udziałem OPZZ w stolicy Azerbejdżanu, Baku 26-27 września. Maciej Zaboronek – ekspert ds. polityki klimatycznej OPZZ Wydarzenie zorganizowane było wspólnie przez Azerską Konfederację Związków Zawodowych – (AHIK), Biuro Aktywizacji Pracowników Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO-ACTRAV), Międzynarodową Konfederację Związków Zawodowych (ITUC) oraz Paneuropejską Radę Regionalną (PERC). Poza przedstawicielami tych organizacji obecni byli także reprezentanci rządu Azerbejdżanu, związków zawodowych z Europy, Azji i Afryki, Międzynarodowej Agencji Energii, pracodawców i sektora pozarządowego oraz specjaliści w dziedzinie polityki klimatycznej. Konferencja poświęcona była promowaniu roli związków zawodowych w procesach społecznych towarzyszących zmianom klimatu i sprawiedliwej transformacji oraz wymianie doświadczeń i budowaniu kontaktów między organizacjami z różnych krajów i regionów świata. Służyła też wypracowaniu wkładu strony związkowej do tegorocznego szczytu klimatycznego COP29, który odbędzie się właśnie w Baku w listopadzie br. Przewodniczący AHIK – Sahib Mammadov podkreślił, że zmiana klimatu zagraża warunkom życia wszystkich żywych stworzeń na Ziemi i walka z tą zmianą jest jedną z najważniejszych kwestii współczesności. W w staraniach na rzecz lepszego stanu środowiska konieczne jest wg. niego jednoczesne zmniejszanie napięć i nierówności społecznych. Wiceminister klimatu i ekologii Azerbejdżanu, Sahib Alakbarov, zauważył, że jego kraj aktywnie uczestniczy m.in. w tworzeniu międzynarodowych rozwiązań dotyczących tzw. carbon pricingu czyli opłat od śladu węglowego. Przypomniał, że Azerbejdżan zobowiązał się na forum ONZ do ograniczenia emisji o 35% do roku 2030 (w stosunku do roku 1990). Należy zauważyć, że głównymi surowcami eksportowymi tego kraju są gaz ziemny i ropa naftowa. Przedstawicielka ILO – Maria Helena Andre – zaznaczyła, że związki zawodowe powinny mieć wkład w zobowiązania klimatyczne poszczególnych krajów, nie tylko być zewnętrznym komentatorem tych ustaleń, ale jednym z ich podmiotowych twórców – i to będzie jednym z celów ILO.

09 października 2024

Wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, wystąpiła do ministra finansów z wnioskiem o zajęcie stanowiska w sprawie docierających do OPZZ informacji na temat planowanej decyzji o wstrzymaniu wypłat nagród dla pracowników i funkcjonariuszy Krajowej Administracji Skarbowej za III i IV kwartał 2024 roku, której celem ma być przeznaczenie uzyskanych w ten sposób oszczędności na cele związane z usuwaniem skutków powodzi. Takie działania są dla OPZZ nieakceptowalne i liczymy, że minister finansów zdementuje te informacje. Zamrożenie funduszu nagród nie ma podstaw prawno-ekonomicznych. Fundusz nagród dla Służby Cywilnej oraz Służby Celno-Skarbowej jest tworzony z planowanych środków na wynagrodzenia, a jego wysokość może być zwiększona w ramach uzyskanych oszczędności. Brak jest natomiast podstaw prawnych, które umożliwiałyby pomniejszenie lub zamrożenie tego funduszu w związku z trudną sytuacją budżetu państwa lub w wyniku zaistnienia klęski żywiołowej, takiej jak powódź. Planowane działania budzą sprzeciw OPZZ także ze względu na obecne warunki płacowe pracowników KAS. Zwiększenie wynagrodzeń pracowników sektora publicznego o 20 proc. w bieżącym roku nie zrekompensowało strat poniesionych w  minionych latach, wynikających z wysokiej inflacji. Na przyszły rok założono natomiast jedynie 5-procentowy wzrost płac, co w praktyce oznacza brak realnych podwyżek dla zatrudnionych w sektorze finansów publicznych. W tym kontekście wskazaliśmy ministrowi finansów, że informacja o planowanych oszczędnościach na uposażeniach pracowników KAS budzi dodatkowy niepokój społeczny oraz podważa zaufanie do pracodawcy publicznego. Należy podkreślić, że premie i nagrody regulaminowe, finansowane z funduszu nagród, stanowią istotną część wynagrodzenia pracowników administracji, biorąc pod uwagę niski poziom wynagrodzeń w sferze publicznej. Dlatego w swoim OPZZ wystąpieniu zaprotestował przeciwko wszelkiego rodzaju działaniom w obszarze wynagradzania pracowników sfery budżetowej, w tym Krajowej Administracji Skarbowej, których rezultatem będzie pogorszenie ich sytuacji bytowej. Pracownicy i funkcjonariusze KAS, zwłaszcza z  regionów dotkniętych powodzią, wykazali się wielkim zaangażowaniem, uczestnicząc w usuwaniu skutków kataklizmu. Pozbawienie ich nagród byłoby działaniem niesprawiedliwym i demotywującym, zwłaszcza w sytuacji, gdy w całym kraju organizowane są koleżeńskie zbiórki na rzecz najbardziej poszkodowanych w powodzi. Nie powinni być oni teraz pokrzywdzeni decyzjami dotyczącymi cięć wydatków na ich wynagrodzenia. OPZZ dostrzega przy tym ogromne straty materialne poniesione przez mieszkańców południowo-zachodniej Polski w wyniku powodzi oraz konieczność uruchomienia znacznych środków publicznych w celu ograniczenia skutków tej katastrofy. Sytuacja finansów publicznych nie uzasadnia jednak działań pogarszających warunki płacowe pracujących w sektorze publicznym. Zamiast sięgać po środki przeznaczone na wynagrodzenia pracowników i funkcjonariuszy KAS, należy skupić się na skutecznym zarządzaniu finansami publicznymi oraz poszukiwaniu nowych źródeł dochodów. Istnieje szereg innych możliwości zwiększenia dochodów budżetowych, w tym likwidowania skutków klęsk żywiołowych. Państwo dysponuje potencjałem, aby zwiększyć dochody poprzez efektywne egzekwowanie podatków od wielkich korporacji czy walkę z transferowaniem zysków przez międzynarodowe firmy, co może znacząco zasilić budżet państwa, bez konieczności sięgania po środki z funduszu nagród. Pracownicy i funkcjonariusze KAS odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu dochodów budżetowych, dlatego podjęcie decyzji o wstrzymaniu nagród osłabi ich motywację do jeszcze bardziej efektywnej pracy. Będzie prowadzić to do dalszego pogłębienia kryzysu w administracji publicznej, którego przyczyny były wielokrotnie wskazywane przez OPZZ, a także doprowadzi do podjęcia przewidzianych prawem akcji protestacyjnych. OPZZ ma nadzieję, że nie dojdzie do pozbawienia pracowników i  funkcjonariuszy KAS nagród i premii, a Ministerstwo Finansów podejmie właściwe decyzje, które ochronią pracujących przed nieuzasadnionymi stratami finansowymi. (KP)

02 października 2024

Podczas posiedzenia Zespołu OPZZ ds. Polityki Gospodarczej i Finansów Publicznych w dniu 26 września br. omówiono kryzys w Grupie Kapitałowej Grupa Azoty, projekt ustawy budżetowej na 2025 rok a także skutki powodzi dla PKB oraz inflacji. Członkowie Zespołu podkreślili potrzebę pilnych działań rządu, aby zapewnić stabilizację w kluczowej dla polskiej gospodarki branży chemicznej oraz wsparcie pracowników w obliczu nadchodzących wyzwań wynikających z powodzi. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej Podczas posiedzenia Zespołu OPZZ ds. Polityki Gospodarczej i Finansów Publicznych omówiono sytuację przedsiębiorstw w kontekście kondycji branży chemicznej i hutniczej oraz projekt ustawy budżetowej na 2025 rok. Posiedzeniu przewodniczył Zygmunt Mierzejewski ze Związku Zawodowego Inżynierów i Techników. Członkowie Zespołu przeanalizowali katastrofalną sytuację Grupy Kapitałowej Grupa Azoty, największego producenta na krajowym rynku nawozowym i jednej z kluczowych grup kapitałowych branży nawozowo-chemicznej w Europie. Zwrócono uwagę na potrzebę pilnej interwencji rządu w celu uzdrowienia sytuacji Grupy oraz zachowania miejsc pracy. W szczególności podkreślono znaczenie współpracy z partnerami społecznymi Grupy Azoty, aby znaleźć rozwiązania, które mogą przyczynić się do poprawy kondycji finansowej firmy. Członkowie Zespołu zaapelowali o pilne zwołanie Zespołu Trójstronnego ds. Branży Chemicznej w celu omówienia bieżącej sytuacji społeczno-ekonomicznej w Grupie Kapitałowej Grupa Azoty oraz podjęcia pilnych decyzji, które mogą przyczynić się do wsparcia i stabilizacji tej kluczowej dla polskiej gospodarki branży. W drugiej części posiedzenia dyskutowano o projekcie budżetu państwa na rok 2025. Podczas obrad poruszono również skutki powodzi oraz ich wpływ na PKB i inflację. Choć rząd zakłada optymistyczny scenariusz rozwoju na przyszły rok, szkody wywołane przez powódź mogą istotnie wpłynąć na te prognozy, zarówno w zakresie dochodów budżetowych, jak i ogólnej kondycji gospodarczej, w tym wskaźników makroekonomicznych. Zwrócono uwagę na to, że w obecnej sytuacji kluczowe jest zapewnienie odpowiednich środków na wsparcie obywateli oraz odbudowę infrastruktury, co pomoże uniknąć eskalacji problemów społecznych i gospodarczych. Krytycznie oceniono zaproponowany wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w 2025 r. na poziomie 5 procent oraz dyskutowano na temat postępującego spłaszczenia wynagrodzeń w kontekście projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Omówiono także propozycje podatkowe OPZZ dotyczące zwiększenia kwoty wolnej od podatku, waloryzacji progów podatkowych, wprowadzenia nowych stawek podatku PIT oraz podniesienia pracowniczyc kosztów uzyskania przychodu. (nq) 

19 września 2024

Temat projektu regulacji dotyczących płacy minimalnej był przedmiotem obrad Zespołu ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych Rady Dialogu Społecznego w dniu 18 września br. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej W trakcie prac Zespołu ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, którym przewodniczył Leszek Miętek z OPZZ omówiono przedstawiony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o płacy minimalnej. Projekt ten, podobnie jak obowiązujące obecnie przepisy, zakłada coroczną procedurę ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nowe regulacje gwarantują, że minimalne wynagrodzenie będzie corocznie wzrastać co najmniej w tempie odpowiadającym prognozowanemu wzrostowi cen towarów i usług konsumpcyjnych. Dodatkowo, w przypadku gdy minimalne wynagrodzenie za pracę jest niższe niż połowa przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w pierwszym kwartale danego roku, gwarantowany wzrost zostanie zwiększony o 2/3 prognozowanego wskaźnika realnego przyrostu PKB. Projekt przewiduje także ustalenie orientacyjnej wartości referencyjnej na poziomie 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, która będzie podstawą do corocznej oceny wysokości minimalnego wynagrodzenia. Jednym z nowych rozwiązań w projekcie jest weryfikacja minimalnego wynagrodzenia co najmniej raz na cztery lata, z uwzględnieniem takich kryteriów jak siła nabywcza, koszty utrzymania, ogólny poziom wynagrodzeń, ich rozkład, stopa wzrostu wynagrodzeń, a także długoterminowe zmiany produktywności oraz relacja minimalnego wynagrodzenia do przeciętnego wynagrodzenia. Projekt ustawy przewiduje również powołanie nowego organu doradczego, który będzie wspierał Radę Ministrów w kwestiach związanych z ustalaniem i aktualizacją minimalnego wynagrodzenia za pracę. Tym organem ma być Rada Dialogu Społecznego. W projekcie znalazł się także od dawna postulowany przez OPZZ zapis, aby wynagrodzenie zasadnicze pracownika nie mogło być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Zmiana ta ma na celu zapewnienie sprawiedliwszego i bardziej przejrzystego systemu wynagradzania oraz przywrócenie motywacyjnego charakteru składnikom wynagrodzenia, takim jak dodatek funkcyjny, premia, nagroda, dodatek specjalny i inne. Obecnie składniki te często służą jedynie uzupełnieniu wynagrodzenia do poziomu minimalnego, co powoduje, że tracą one swoją funkcję jako gratyfikacja za dodatkowe obowiązki, doświadczenie zawodowe czy osiągnięcia w pracy. Podczas obrad zarówno strona pracowników, jak i pracodawców zgłosiły szereg pytań i zastrzeżeń dotyczących projektu ustawy, zwłaszcza w kwestiach związanych z aktualizacją minimalnego wynagrodzenia, wskaźnikami jego oceny, a także ustanowieniem Rady Dialogu Społecznego jako organu doradczego. Strony wyraziły również odmienne opinie na temat ustanowienia płacy zasadniczej i likwidacji wyłączeń dodatków do minimalnego wynagrodzenia. (nq)

18 września 2024

Dziś Międzynarodowy Dzień Równej Płacy. Ma podnieść świadomość problemu różnicowania wynagrodzeń za tą samą pracę ze względu na płeć i potrzeby działań na rzecz ograniczenia tego zjawiska. Brak równości w wynagrodzeniach pracowników wykonujących tą samą pracę bądź pracę o takiej samej wartości z uwagi na płeć to częste zjawisko, choć jego powszechna świadomość jest niska. Wiedza na temat luki płacowej (różnicy między płacami w zależności od płci) jest niewielka, zarówno wśród pracowników jak i pracodawców. Pracodawcy czasem świadomie a niejednokrotnie częściej kierowani stereotypami i brakiem wiedzy, różnicują płace pracowników z uwagi na płeć. Takie działanie jest niezgodne z prawem i stanowi dyskryminację będącą wyrazem nierównego traktowania. Każdy pracownik powinien bowiem otrzymywać takie samo wynagrodzenie za tą samą pracę bądź pracę o tej samej wartości niezależnie od płci. Problemem jest jednak ustalenie, czy jesteśmy dyskryminowani na tle płacowym, bowiem nie mamy dostępu do informacji o wynagrodzeniach pracujących na analogicznych stanowiskach czy grupach zawodowych. Niejednokrotnie w umowach o pracę znajdują się także zapisy o poufności informacji dotyczących wysokości wynagrodzenia i kwestii z nim związanych. Choć dane dotyczące luki płacowej wskazują, że zjawisko to w Polsce na tle innych państw unijnych nie jest duże, to głębsze przyjrzenie się danym dotyczącym płac kobiet i mężczyzn, zwłaszcza z uwzględnieniem ich wykształcenia, stażu pracy czy zakresu obowiązków świadczą, że problem dyskryminacji płacowej ze względu na płeć jest o wiele poważniejszy. Warto choćby przytoczyć ostatnie dane GUS, który podał informację o medianie wynagrodzeń w gospodarce narodowej w marcu br.: wynosiła ona 6549,22 zł, przy czym dla mężczyzn 6770,80 zł a kobiet 6357,44 zł czyli 412,64 zł mniej! W październiku 2022 r. kobiety otrzymywały przeciętne godzinowe wynagrodzenie ogółem niższe o 7,9%, choć szczegółowe dane GUS dotyczące poszczególnych zawodów wskazują, że różnice płacowe potrafią sięgać ponad 35% na niekorzyść kobiet. Nierówne traktowanie pracowników pod względem płacowym wpływa jest nie tylko na warunki życia pracujących, decyzje dotyczące ścieżki zawodowej czy przyszłą emeryturę. Ma też szkodliwy wpływ na wzrost gospodarczy. Konieczne jest zatem zwiększanie świadomości społecznej dotyczącej prawa pracowników do równego wynagrodzenia za tą samą pracę, lepsza kontrola przestrzegania przepisów prawa przez pracodawców oraz zwiększenie kar za ich nieprzestrzeganie. Narzędzia w tej sprawie przygotowała także Komisja Europejska, która przyjęła dyrektywę unijną mającą na celu zwiększenie przejrzystości wynagrodzeń. Zostanie ona jednak wdrożona dopiero w 2026 r. Zatem do tego czasu warto, aby rząd podjął działania zwiększające skalę przestrzegania w gospodarce prawa do równego traktowania pracowników pod względem płacowym. Związki zawodowe mogą pytać swoich pracodawców o informację dotyczącą poziomu wynagrodzeń w określonych kategoriach pracowników w podziale na płeć. Informacje te mogą stanowić podstawę do działań organizacji związkowych na rzecz wyrównania luki płacowej na poziomie przedsiębiorstwa czy zakładu pracy (np. urzędu). Zachęcamy do takich działań organizacje związkowe zrzeszone w OPZZ! OPZZ postuluje o przestrzeganie zasady równa płaca za tą samą pracę! (KP)

16 września 2024

Zgłoszenia agencji zatrudnienia do programu certyfikacyjnego „Agencja zatrudnienia przyjazna pracownikom”, organizowanego przez Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych i Konfederację Lewiatan, można składać do 27 września br. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej To już trzecia edycja Programu, który ma na celu wspieranie agencji w dążeniu do najwyższych standardów w zakresie pośrednictwa pracy. Program koncentruje się na jakości świadczonych usług i promowaniu stabilnych form zatrudnienia. Agencje, które ubiegają się o certyfikat, powinny wykazywać się zaangażowaniem w zapewnienie bezpiecznych warunków pracy, promowanie umów o pracę oraz działania przeciwko dyskryminacji i mobbingowi. Dodatkowo, istotne są inicjatywy związane z rozwojem zawodowym i satysfakcją pracowników. W zeszłym roku certyfikaty otrzymało osiem firm, w tym Abalone Poland, Contrain Poland, Devire, Gi Group, Manpower Group, OTTO Work Force Solutions, Randstad Polska oraz Trenkwalder. Certyfikat przyznawany jest na okres dwóch lat, a jego celem jest nie tylko wyróżnienie agencji, ale również zachęcenie innych do podnoszenia standardów swoich usług. W procesie certyfikacji agencje są oceniane przez specjalnie powołaną kapitułę, składającą się z sześciu ekspertów, którzy analizują m.in. jakość usług pośrednictwa pracy, aspekty związane z zatrudnianiem cudzoziemców oraz zarządzaniem pracą tymczasową. Konfederacja Lewiatan i OPZZ rekomendują wyróżnione agencje zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Program certyfikacji agencji zatrudnienia jest pierwszą wspólną inicjatywą związków zawodowych i organizacji pracodawców. Jego zadaniem jest ocena jakości usług świadczonych przez agencje, promowanie wysokich standardów zatrudnienia oraz promocja dobrych praktyk. Formularz zgłoszeniowy dostępny jest na stronie: https://www.certyfikacjaagencji.pl/ (nq)

13 września 2024

10 września w siedzibie OPZZ odbyło się seminarium prezentujące badania ankietowe na temat transformacji społeczno-ekologicznej. Wyniki badania, które przeprowadzono w 19 krajach Europy i Ameryki Północnej, w tym w Polsce, były prezentowane przez Claudię Detsch, szefową centrum kompetencyjnego Fundacji Eberta na rzecz Klimatu i Sprawiedliwości Społecznej - FES Just Climate. Maciej Zaboronek – ekspert ds. polityki klimatycznej OPZZ W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele OPZZ, warszawskiego biura Fundacji Eberta z jego dyrektorem Maxem Brandle, a także zaproszeni goście reprezentujący organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska i szerzeniem wartości demokratycznych oraz lewicowe partie polityczne. Było ono prowadzone w języku angielskim. Przyczynkiem do dyskusji były szeroko zakrojone badania ankietowe zainicjowane przez ośrodekFES Just Climate, w których wzięło udział niemal 23 tysiące respondentów z Polski i 18 innych krajów (ponad tysiąc osób w każdym z państw). Badanie wykazywało m.in. że we wszystkich badanych krajach zmian klimatu jest ważną sprawą dla większości społeczeństwa, a ochrona przyrody jest kwestią przyzwoitości i obowiązku wobec przyszłych pokoleń, to zazwyczaj nie jest postrzegana jako problem najważniejszy i pozostaje za takimi kategoriami jak m.in. inflacja, koszty życia czy ochrona zdrowia. Badanie naświetlało jednocześnie, że bardziej przychylni politykom klimatycznym są ludzie raczej zamożni i o nastawieniu progresywnym, przy większym sceptycyzmie mniej zamożnych o poglądach konserwatywnych. Co ciekawe większą troskę wobec ochrony środowiska przejawiają osoby starsze niż młodsze. Debata po spotkaniu skupiała się m.in. wokół roli społeczeństwa obywatelskiego i polityki w transformacji związanej z ochroną środowiska, oraz tematu finansowej odpowiedzialności za transformację, także energetyczną. Wyniki badania wskazywały poparcie dla ponoszenia wyższych kosztów przez osoby zamożniejsze, oraz dla wsparcia wymiany źródeł ogrzewania przez państwo, przy jednoczesnym sprzeciwie wobec dodatkowych opłat za korzystanie z paliw kopalnych dla przeciętnych użytkowników. Wyciąg z raportu na temat Polski dostępny TUTAJ.

10 września 2024

W Ministerstwie Technologii i Rozwoju odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Semestru Europejskiego pełniącego funkcję doradczą dla Rady Ministrów. Zespół omówił treść Zaleceń, jakie Rada UE skierowała do Polski w ramach ostatniego cyklu Semestru Europejskiego, czyli procesu zarządzania gospodarczego UE. O ich treści pisaliśmy tutaj: https://www.opzz.org.pl/opinie-i-analizy/polityka-.... Kluczowa dyskusja dotyczyła jednak wdrożenia do porządku krajowego nowych rozwiązań wynikających z reformy zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej i roli partnerów społecznych w realizacji tego procesu na poziomie krajowym. Zlikwidowano bowiem obowiązek przygotowania przez państwa członkowskie UE Wieloletnich Planów Finansowych Państwa lub Programów Konwergencji a także Krajowych Programów Reform. Dokumenty te zastąpi plan budżetowo-strukturalny, przygotowywany co cztery lata a postępy z jego realizacji mają być przedstawiane Komisji Europejskiej co roku w formie sprawozdania. Zgodnie z unijnymi przepisami plan budżetowo-strukturalny powinien być przedmiotem konsultacji społecznych z partnerami społecznymi. OPZZ stoi na stanowisku, że plan powinien być przedmiotem konsultacji społecznych w ramach Rady Dialogu Społecznego, ze względu na zakres merytoryczny planu wypełniający kompetencje Rady i jej rolę jako instytucji trójstronnego dialogu społecznego na poziomie krajowym. Ten punkt widzenia podzieliła Strona Społeczna RDS w Stanowisku nr 130. OPZZ pytało zatem na posiedzeniu Zespołu, w jaki sposób strona rządowa chce zrealizować obowiązek wynikający unijnych przepisów i włączyć partnerów społecznych w proces przygotowywania i aktualizacji planów budżetowo-strukturalnych. Warto dodać, że Ministerstwo Finansów wdraża do porządku prawnego inną część unijnej reformy – przygotowało projekt ustawy o Radzie Fiskalnej, która ma opiniować plan. W tym samym projekcie nie umieszczono jednak uprawnienia Rady Dialogu Społecznego do opiniowania planu, za to przewidziano rozwiązania, które likwidują niektóre ustawowe uprawnienia RDS, w tym dotyczące udziału partnerów społecznych w procesie tworzenia ustawy budżetowej. Przedstawiciele strony rządowej, Jurand Drop, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów oraz Ignacy Niemczycki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Technologii i Rozwoju choć dostrzegają znaczenie konsultacji społecznych, nie zadeklarowali jak partnerzy społeczni zostaną włączeni w proces przygotowywania planu budżetowo-strukturalnego i czy rola RDS w tym zakresie będzie trwale zapewniona w przepisach ustawy o RDS. Nie planuje się przeprowadzenia konsultacji pierwszego planu natomiast kolejne mają być przedmiotem konsultacji, choć nie jest wiadome w jakim trybie. Wskazali, że strona społeczna może wnosić o rozpatrzenie planu w ramach prac RDS a partnerzy społeczni opiniują projekt ustawy budżetowej. Z wypowiedzi przedstawicieli rządu nie wynika także, jaka będzie rola Zespołu ds. Semestru Europejskiego w opiniowaniu planu, zmiany w zarządzeniu tego dotyczące, na podstawie którego Zespół funkcjonuje, zostaną dopiero przedstawione. Stanowisko strony rządowej nie spotkało się z akceptacją OPZZ, które zaapelowało o ponowną analizę obowiązków wynikających z prawa unijnego i włączenie przez stronę rządową partnerów społecznych w zarządzanie gospodarcze UE na poziomie krajowym, w tym opiniowanie planu budżetowo-strukturalnego.  Zawnioskowało również o uwzględnienie roli RDS w tym procesie. Wskazaliśmy przy tym na konieczność usunięcia z projektu ustawy o Radzie Fiskalnej zmian godzących w obecne uprawnienia Rady Dialogu Społecznego. OPZZ na posiedzeniu Zespołu ds. Semestru Europejskiego reprezentowali Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej w OPZZ i sekretarz RDS a także Katarzyna Pietrzak z Wydziału Polityki Gospodarczej w OPZZ. (KP)

26 sierpnia 2024

Po zakończonych w lipcu br. negocjacjach w Radzie Dialogu Społecznego dotyczących wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w następnym roku, które zamknęły się brakiem porozumienia stron RDS w tej sprawie, Rada Ministrów przygotowała projekt rozporządzenia odnoszący się do tego zagadnienia. OPZZ w ramach konsultacji społecznych tego projektu negatywnie odniosło się do propozycji Rady Ministrów, aby minimalne wynagrodzenie za pracę zostało ustalone od 1 stycznia 2025 r. na poziomie 4626 zł. Wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, w opinii skierowanej do Minister Pracy i Polityki Społecznej podtrzymała w stanowisko wyrażone przez stronę pracowników Rady Dialogu Społecznego (OPZZ, NSZZ Solidarność i FZZ) w dniu 17 maja br., zgodnie z którym minimalne wynagrodzenie za pracę powinno wzrosnąć o co najmniej 8,14% (o 350 zł) i wynosić w 2025 r. 4650 zł. W ocenie OPZZ, ustalenie wysokości płacy minimalnej w kolejnym roku na poziomie 4650 zł stworzy warunki do bardziej sprawiedliwego podziału rezultatów wzrostu gospodarczego kraju i wspólnie wypracowywanych zysków z działalności przedsiębiorstw a także większej adekwatności płacy minimalnej. Warto podkreślić, że propozycja Rady Ministrów odzwierciedla jedynie minimum wynikające z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Wzrost płacy minimalnej powinien, w ocenie OPZZ, stanowić narzędzie przeciwdziałania ubóstwu pracujących. Pracownicy nadal ponoszą wysokie koszty utrzymania z powodu rosnących cen a ryzyko niekorzystnego kształtowania się poziomu inflacji jest nadal znaczne. Wyższy niż ustawowy wzrost płacy minimalnej będzie przeciwdziałać obniżaniu jej relacji do płacy przeciętnej, sprzyjając w ten sposób zapewnieniu adekwatności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nie należy zapominać o korzystnym wpływie wzrostu wynagrodzeń na popyt wewnętrzny, istotny komponent wzrostu gospodarczego oraz politykę fiskalną państwa. Wyższe płace mogą także działać jako motywacja do zwiększenia produktywności przez pracodawców, przez co pozytywnie wpłynąć na konkurencyjność przedsiębiorstw. Przy czym warto zaznaczyć, że w świetle dostępnych wyników badań empirycznych oraz uwzględniając kondycję rynku pracy obawy o ograniczenie zatrudnienia na skutek podwyżki wynagrodzenia minimalnego w przyszłym roku nie są uzasadnione. Wyższa płaca minimalna zachęci osoby nieaktywnie zawodowo, takie jak młodzież czy osoby długotrwale bezrobotne, do wejścia na rynek pracy. OPZZ nie zapomniał także o problemie spłaszczenia wynagrodzeń w sektorze publicznym. W swojej opinii zaapelowaliśmy zatem, aby strona rządowa zagwarantowała w ustawie budżetowej na rok 2025 odpowiednie środki na dostosowanie wynagrodzeń do ustalonej na kolejny rok wysokości płacy minimalnej, aby przeciwdziałać zjawisku spłaszczenia wynagrodzeń w sektorze publicznym. Dodatkowo w opinii wiceprzewodnicząca OPZZ wniosła również o realizację postulatu OPZZ o wyłączenie z minimalnego wynagrodzenia wszystkich dodatków włączanych obecnie przez pracodawców do wynagrodzenia pracownika, tak aby wynagrodzenie to stało się płacą zasadniczą. Rada Ministrów ma obowiązek ustalić wysokość płacy minimalnej na 2025 r. do 15 września br. (KP)

24 lipca 2024

Po przekazaniu przez Radę UE Zaleceń w sprawie polityki gospodarczej, polityki społecznej, polityki zatrudnienia, polityki strukturalnej i polityki budżetowej Polski, wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz przedstawiła Ministerstwu Rozwoju i Technologii stanowisko OPZZ w tej sprawie. O treści Zaleceń informowaliśmy tutaj (https://www.opzz.org.pl/opinie-i-analizy/polityka-...). Wiceprzewodnicząca OPZZ podkreśliła, że objęcie Polski procedurą nadmiernego deficytu nie powinno skutkować bardziej restrykcyjną polityką ani redukcją wydatków prorozwojowych i społecznych, ponieważ pogorszyłoby to warunki życia obywateli. Rząd powinien uwzględnić w negocjacjach z Komisją Europejską w sprawie ścieżki redukcji deficytu konieczności inwestycji w poprawę dostępu do usług publicznych, zwiększenie ich jakości oraz odpowiedniego wzmocnienia finansowania administracji publicznej. W szczególności, Polska powinna unikać powtórki działań z lat 2009-2015, kiedy to nałożenie na Polskę procedury nadmiernego deficytu skutkowało cięciami w wydatkach na świadczenia socjalne oraz wynagrodzeń w sektorze publicznym. Działania związane z procedurą nadmiernego deficytu powinny skupiać się na zwiększeniu dochodów budżetowych, które można osiągnąć poprzez reformę systemu podatkowego oraz wdrożenie skutecznych mechanizmów ograniczających praktyki optymalizacji podatkowej. Takie podejście nie tylko zapewni stabilność finansów publicznych, ale także umożliwi dalszy rozwój gospodarczy i społeczny kraju. Ponadto, OPZZ zwrócił się do rządu o podjęcie działań na rzecz włączenia partnerów społecznych w proces zarządzania gospodarczego UE na poziomie krajowym, w szczególności poprzez ich udział w przygotowaniu i corocznych aktualizacjach planów budżetowo-strukturalnych. Bez tego, przy tworzeniu tego dokumentu nie zostaną wypełnione zobowiązania wynikające ze zreformowanego zarządzania gospodarczego UE. Kolejną kwestią było funkcjonowanie systemu zamówień publicznych, który według Rady charakteryzuje się słabą konkurencją. Nie jest to jednak, w ocenie OPZZ, najistotniejszy mankament systemu zamówień publicznych a to, że kluczową rolę w wyborze oferty odgrywa najniższa cena bądź najniższy koszt. Aspekty środowiskowe i społeczne nie odgrywają priorytetowej roli w systemie zamówień publicznych a jakość zatrudnienia przy realizacji zamówień publicznych jest niejednokrotnie niska, zwłaszcza na dalszych poziomach podwykonawstwa. Wskazaliśmy zatem, że te zjawiska wymagają działań państwa. Istotną częścią Zaleceń jest zagadnienie wycofywania się ze stosowania paliw kopalnych. OPZZ przypomniał w tym zakresie Stanowisko Prezydium OPZZ, które zaakceptowało cel Europejskiego Zielonego Ładu, jednak wnioskuje o rewizję jego treści z uwagi na negatywny wpływ jego realizacji na gospodarkę, w tym przemysł, miejsca pracy i warunki życia pracowników. Fundamentalnym celem procesu transformacji powinny być godne i dobrej jakości miejsca pracy we wszystkich sektorach gospodarki. Zmiany wynikające z celów klimatycznych muszą zostać przeprowadzone z uwzględnieniem konsekwencji społecznych, aby wziąć pod uwagę w sposób rzeczywisty sprawiedliwy wymiar transformacji klimatycznej. Wskazaliśmy przy tym na potrzebę działań na rzecz wzmacniania konkurencyjności przemysłu, które powinny wynikać z polityki przemysłowej państwa. OPZZ oczekuje przygotowania przez rząd takiego dokumentu – wskazała wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz. (KP)