26 czerwca 2024

Rada Dialogu Społecznego zebrała się na kolejnym posiedzeniu w dniu 25 czerwca br., aby przedyskutować kluczowe dla pracowników i pracodawców sprawy. W agendzie spotkania znalazły się tematy związane z realizacją budżetu państwa za rok 2023, przyszłymi wynagrodzeniami oraz wysokością rent i emerytur. Nie zabrakło również tematów związanych z weryfikacją kwot kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych. Renata Górna, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej  Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej W trakcie posiedzenia minister finansów Andrzej Domański przedstawił informację o wykonaniu budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku. Kilka dni wcześniej, w trakcie prac Zespołu problemowego RDS ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, OPZZ skrytykowało wykonanie budżetu państwa, wskazując, że w 2023 r. nie zostały zrealizowane założone cele społeczno-gospodarcze. Budżet roku 2023 nie poprawił standardu i jakości życia pracujących. Wbrew zapowiedziom rządu nie zmniejszyły się nierówności dochodowe, a wynagrodzenia realne wzrosły tylko o 1,1%, czyli mniej niż w latach 2020-2021. Minister finansów przedstawił ponadto propozycję rządu w zakresie wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na poziomie 104,1%, co oznacza brak realnego wzrostu płac w 2025 r. Minister rodziny, pracy i polityki społecznej zaproponowała, aby minimalne wynagrodzenie za pracę w 2025 r. wzrosło do poziomu 4626 zł, a minimalna stawka godzinowa wzrosła do poziomu 30,20 zł. W części dotyczącej zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent z FUS w 2025 r. strona rządowa zaproponowała pozostawienie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. na ustawowym minimum wynoszącym 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2024 r. W efekcie prognozuje się, że wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. wyniesie nie mniej niż 106,78 proc. W przyszłym tygodniu rozpoczynają się negocjacje w tym obszarze w zespołach problemowych RDS, wówczas będziemy rozmawiać na temat propozycji strony społecznej. Dyskusja na powyższe tematy odbędzie się na posiedzeniu planarnym Rady w dniu 15 lipca br. W ramach ustawowego trybu negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego w sprawie weryfikacji kwot kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych nie udało się uzgodnić wspólnego stanowiska RDS. Strona związkowa podtrzymała swoje propozycje wzrostu wskaźników zawarte w stanowisku z dnia 10 czerwca br. Ostateczne decyzje dotyczące wysokości progów dochodowych w obu obszarach świadczeń będą znane do 15 lipca br. Przedstawiciele Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowali, że na obecnym etapie rozważane są modyfikacje w części pomocy społecznej (częstsza, coroczna, a nie 3-letnia weryfikacja), natomiast świadczenia rodzinne mają pozostać na obowiązującym poziomie. W dyskusji w tej części przewodniczący OPZZ podkreślił, że obowiązujące obecnie programy w obszarze wsparcia rodzin nie mogą być jedyną przesłanką do zamrażania kryteriów dochodowych w tym obszarze od 9 lat – wciąż wiele rodzin, także tych z dziećmi niepełnosprawnymi, potrzebuje wsparcia w postaci świadczeń i zasiłków rodzinnych. (rg), (nk)

26 czerwca 2024

Partnerzy społeczni rozpoczęli w Radzie Dialogu Społecznego debatę na temat wysokości przyszłorocznych wynagrodzeń. Spór dotyczy kluczowych kwestii związanych z założeniami projektu budżetu państwa na 2025 rok oraz wzrostem płac. OPZZ stanowczo domaga się wyższych podwyżek, argumentując, że są one niezbędne dla poprawy sytuacji pracowników w obliczu bardzo wysokich kosztów życia. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej 24 czerwca br. na kolejnym posiedzeniu zebrał się Zespół problemowy RDS ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych działający pod przewodnictwem Leszka Miętka z OPZZ. W trakcie posiedzenia omówiono: - Założenia projektu budżetu państwa na rok 2025; - propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2025 r.; - propozycję średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na rok 2025 oraz informację o prognozowanych wielkościach makroekonomicznych stanowiących podstawę do opracowania projektu ustawy budżetowej na rok 2025; - propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w roku 2025. W zakresie wzrostu płacy minimalnej rząd zaproponował podwyżkę do poziomu 4626 zł, co stanowi minimum ustawowe. OPZZ nie zaakceptowało tej propozycji, wskazując, że strona związkowa oczekuje, że płaca minimalna wzrośnie o 8,14%, osiągając poziom co najmniej 4650 zł. Taki wzrost jest poparty solidnymi analizami i odpowiada na realne potrzeby pracowników, nie zagrażając jednocześnie stabilności przedsiębiorstw i gospodarki. Pracodawcy poparli propozycję rządu, choć argumentowali, że z punktu widzenia ekonomicznego należałoby zamrozić wysokość płacy minimalnej na poziomie roku 2024 (4300 zł). Podniesienie płacy minimalnej do 4650 zł jest konieczne w kontekście rosnących kosztów życia, na które wpływ mają między innymi podwyżki VAT na żywność oraz odmrożenie cen energii elektrycznej. Te czynniki znacznie obciążają budżety domowe, szczególnie wśród najniżej zarabiających. Proponowana przez nas kwota uwzględnia te realia i jest odpowiedzią na niepewność ekonomiczną, z jaką borykają się pracownicy. Wskazaliśmy również na pozytywny wpływ wzrostu płacy minimalnej. Zwiększenie dochodów najniżej zarabiających pracowników przekłada się na wzrost konsumpcji, co napędza popyt i może prowadzić do wzrostu produkcji oraz zatrudnienia. Wyższa płaca minimalna to także lepsze warunki życia, co z kolei zwiększa motywację i produktywność pracowników. OPZZ zaapelowało ponadto, aby rząd pilnie przedstawił rozwiązania, które spowodują, że płaca minimalna stanie się kategorią jednoskładnikową, płacą zasadniczą, w skład której nie będą wliczane żadne dodatki. W zakresie wynagrodzeń pracowników sektora publicznego OPZZ zgłosiło propozycję, aby średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na rok 2025 wyniósł 115,0%. OPZZ wskazało na zjawisko spłaszczania płac, które najbardziej uderza w pracowników sektora publicznego. Mimo że ich praca jest fundamentem funkcjonowania naszego państwa, zarobki nie nadążają za rosnącą inflacją. W 2022 roku realna płaca pracowników sfery budżetowej zmniejszyła się o 5,3%, a w 2023 roku wzrosła o 1,8%. Dlatego nasza propozycja wzrostu płac w budżetówce o 15% jest właściwą i adekwatną odpowiedzią na ten stan rzeczy. Tylko w ten sposób można zapewnić godziwe warunki pracy dla tych, którzy dbają o funkcjonowanie naszego państwa na co dzień. W kolejnych dniach będą prowadzone autonomiczne rozmowy ze stroną pracodawców. Planowane jest także kolejne posiedzenie Zespołu. Z ramienia OPZZ w posiedzeniu uczestniczyli członkowie Zespołu: Roman Piotrowski, członek Rady i Prezydium OPZZ, oraz Norbert Kusiak, ekspert OPZZ.

19 czerwca 2024

W środę, 19 czerwca br., Komisja Europejska opublikowała serię dokumentów zawierających wnioski odnoszące się do polityki fiskalnej, gospodarczej i społecznej państw unijnych. Komisja wydała sprawozdania krajowe z wszechstronną analizą funkcjonowania państw unijnych i zalecenia działań, jakich podjęcia oczekuje w kolejnych miesiącach a dodatkowo wytyczne dotyczące polityk zatrudnienia oraz najważniejsze z punktu widzenia Polski: raport sporządzony zgodnie z art. 126 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unia Europejskiej, który ocenia stan finansów publicznych Polski. Potwierdziły się w związku z tym przypuszczenia dotyczące negatywnej oceny Komisji na temat stanu krajowych finansów publicznych. Negatywnie oceniono przekroczenie przez deficyt sektora finansów publicznych w 2023 r. wartości referencyjnej wynoszącej 3% PKB. Komisja zdecydowała w związku z tym o podjęciu pierwszego kroku w kierunku wszczęcia procedury nadmiernego deficytu wobec Polski. Takim krokiem jest właśnie przyjęcie raportu na podstawie art. 126 ust. 3 TFUE. W raporcie stwierdzono, że w związku z przekroczeniem 3% wartości referencyjnej przez deficyt finansów publicznych Polski, dlatego po rozważeniu opinii Komitetu Ekonomiczno-Finansowego, Komisja zamierza zaproponować w lipcu otwarcie procedury nadmiernego deficytu, zalecając Radzie Rada przyjęła decyzję na mocy art. 126 ust. 6 stwierdzającą istnienie nadmiernego deficytu w odniesieniu do Polski. To w praktyce formalność, procedura ta zostanie stwierdzona. Komisja bazowała na danych Eurostatu, z których wynika, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych Polski wzrósł z 3,4% PKB w 2022 r. do 5,1% w 2023 r., natomiast dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wzrósł z 49,2% PKB na koniec 2022 r. do 49,6% na koniec 2023 r. Według oceny Komisji, nastawienie polityki budżetowej było ekspansywne w kontekście wysokiej inflacji, choć dostrzegła neutralny udział wydatków bieżących związany z ograniczeniem wsparcia związanego ze wzrostem cen energii. Niepokojące, że w uzasadnieniu swoich Zaleceń, Komisja uznała za główne czynniki wzrostu pierwotnych wydatków bieżących finansowanych ze środków podwyżki wynagrodzeń i emerytur w sektorze publicznym. Polska nie jest jedynym państwa o takiej sytuacji pod względem finansów publicznych bowiem w związku z pandemią COVID-19 a następnie kryzysem energetycznym wywołanym agresją Rosji na Ukrainę wiele państw UE było zmuszonych do dokonania wydatków publicznych w celu ochrony gospodarki i społeczeństw przed skutkami ww. wydarzeń. Dzisiejsze decyzje Komisji mogą sugerować, że polityka unijna wraca do znanej z okresu po 2008 r. polityki cięć – tak niekorzystnej wówczas dla pracowników, usług publicznych i inwestycji. Poniżej treść Zaleceń Komisji, które dziś opublikowano. Polska będzie musiała w najbliższym czasie wskazać działania na rzecz ich realizacji: Komisja Zaleca Polsce podjęcie w latach 2024 i 2025 działań mających na celu: Terminowo przedłożyć średniookresowy plan fiskalno-strukturalny. Zgodnie z wymogami zreformowanego Paktu Stabilności i Wzrostu ograniczenie wzrostu wydatków netto w 2025 r. do poziomu spójnego z redukcją deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych do traktatowej wartości referencyjnej wynoszącej 3% PKB oraz utrzymanie długu sektora instytucji rządowych i samorządowych na ostrożnym poziomie w średnim okresie. Wzmocnić potencjał administracyjny w celu zarządzania planem odbudowy i zwiększania odporności, przyspieszyć inwestycje i utrzymać dynamikę wdrażania reform. Zajęcie się pojawiającymi się opóźnieniami, aby umożliwić ciągłą, szybką i skuteczną realizację planu odbudowy i zwiększania odporności, w tym rozdziału REPowerEU, zapewniając zakończenie reform i inwestycji do sierpnia 2026 r. Przyspieszenie wdrażania programów polityki spójności. W kontekście przeglądu śródokresowego w dalszym ciągu skoncentrowanie się na uzgodnionych priorytetach i podjęcie działań mających na celu lepsze wsparcie i integrację obywateli państw trzecich, biorąc jednocześnie pod uwagę możliwości, jakie zapewnia inicjatywa Platformy Strategicznych Technologii dla Europy w zakresie poprawy konkurencyjności. Podjęcie kroków w celu zwiększenia udziału grup w niekorzystnej sytuacji w rynku pracy, w tym poprzez poprawę jakości i dostępu do formalnej opieki długoterminowej w domu i społeczności. Wspieranie konkurencji w procesach zamówień publicznych, czyniąc je bardziej wydajnymi i mniej uciążliwymi, szczególnie dla MŚP. Wsparcie inwestycji prywatnych poprzez wspieranie cyfryzacji firm. Podjęcie działań mających na celu przyspieszenie wycofywania paliw kopalnych w sektorze ciepłowniczym poprzez przejście na energię odnawialną. Poprawa polityk związanych z ochroną i zrównoważonym użytkowaniem zasobów wodnych, aby zapewnić długoterminową stabilność sektorów zależnych od usług ekosystemowych. Poprawę efektywności wydatków publicznych, m.in. poprzez lepsze ukierunkowanie świadczeń społecznych, a także większą przejrzystość w planowaniu inwestycji i szersze wykorzystanie ujednoliconych procedur oceny i wyboru projektów. Zapewnienie adekwatności przyszłych świadczeń emerytalnych i stabilności systemu emerytalnego, w tym poprzez podjęcie działań w zakresie rzeczywistego wieku emerytalnego i zreformowanie preferencyjnych programów emerytalnych. (KP)

18 czerwca 2024

W dniach 13-14 czerwca 2024 r. zrealizowano dwudniowe posiedzenie Zespołu ds. polityki gospodarczej i finansów publicznych. Posiedzenie rozpoczęliśmy od poparcia postulatów służb niemedycznych, które w 13 czerwca br. zorganizowały akcję sprzeciwu wobec warunków pracy i płacy pracowników niemedycznych pracujących w ochronie zdrowia. Obrady poprowadził przewodniczący Zespołu, Zygmunt Mierzejewski oraz wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz. Przedmiotem posiedzenia była zasadniczo dyskusja na temat Założeń projektu budżetu państwa na rok 2025 oraz rządowych propozycji płacowych. Członkowie Zespołu OPZZ przedyskutowali propozycje rządu dotyczące wzrostu wynagrodzeń pracowników w kolejnym roku, w tym płacy minimalnej i płac w sferze budżetowej. Propozycje Rady Ministrów oceniono negatywnie. Podkreślono przy tym potrzebę wyłączenia dodatków z płacy minimalnej tak, aby stanowiła ona wynagrodzenie zasadnicze. Jak podkreślono, wyzwaniem, wymagającym systemowych rozwiązań, jest zjawisko spłaszczenia wynagrodzeń – zarówno w sektorze finansów publicznych, jak i w sektorze prywatnym. Pracodawcy aktualizują bowiem wynagrodzenia pracowników otrzymujących płacę minimalną, natomiast pozostali pracownicy nie otrzymują podwyżek. Wykształcenie, doświadczenie pracowników i ich zaangażowanie w obowiązki nie jest zatem odzwierciedlone w zarobkach. Szczególnie trudna sytuacja występuje obecnie wśród pracowników samorządowych. Dyskutowano w związku z tym nad sposobami rozwiązania problemu spłaszczenia wynagrodzeń. W związku z niskimi płacami, występuje coraz większy problem z zatrudnieniem specjalistów. Kłopotem jest także brak wyczerpujących regulacji dotyczących wynagradzania za pracę praktykantów i stażystów. Jednocześnie wskazano na rolę związków zawodowych w kształtowaniu polityki wynagrodzeń i omówiono trudności występujące w negocjacjach płacowych. Ponadto, wymieniono informacje na temat aktualnej kondycji przedsiębiorstw z sektora prywatnego, w tym spółek z udziałem Skarbu Państwa - stanu dialogu społecznego oraz warunków pracy i płacy. Sporo uwagi poświęcono polityce energetycznej państwa i konsekwencjom braku stosownych działań w poprzednich latach, które pozwoliłyby zaadaptować przemysł do wymogów związanych z polityką klimatyczną. Podkreślono potrzebę niezwłocznego podjęcia decyzji odnośnie do kierunku polityki energetycznej w związku z wyznaczonymi terminami wynikającymi z Europejskiego Zielonego Ładu oraz umów społecznych a także koniecznością zapewnienia nieprzerwanych dostaw energii oraz bezpieczeństwa energetycznego. Wskazano także na niekorzystne zjawiska obserwowane w gospodarce polegające na napływie produktów z Rosji i Białorusi mimo wprowadzonego embarga. Działania kontrolne państwa powinny w ww. zakresie wzmocnione a zakaz importu rozszerzony na kolejne grupy surowców, materiałów i produktów. Omówiono także sytuację w branży chemicznej. Dokonano analizy funkcjonowania dialogu społecznego w województwie małopolskim. Przy tej okazji wymieniono poglądy na temat proponowanych działań wzmacniających pozycję związków zawodowych w zakładzie pracy oraz usprawnienie wymiany informacji wewnątrz struktury OPZZ. Przeprowadzono konsultacje społeczne rozwiązań zawartych w programach europejskich: Programie Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG) oraz Programie Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 (FERS). Wskazano cele programu i tematykę, w którą mogą zaangażować się związki zawodowe w ramach realizacji tych programów a także rolę związków zawodowych w monitorowaniu wykonywania działań w ich ramach. (KP)

27 maja 2024

(fot. Pomorskie Obserwatorium Rynku Pracy) W Gdańsku odbyło VIII Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy. Tegoroczna edycja odbyła się pod hasłem ,,Na drodze do zrównoważonego rozwoju– rynek pracy, biznes, edukacja”. Na Forum nie zabrakło przedstawicieli OPZZ. Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy poświęcono dyskusji na temat wpływu Celów Zrównoważonego Rozwoju zawartych w Agendzie ONZ 2030 na pomorski rynek pracy i działań podejmowanych w celu ich realizacji. Sporo uwagi poświęcono transformacji energetycznej i cyfrowej. Zwieńczeniem VIII Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy była dyskusja ekspercka pt. „Rynek pracy na drodze do zrównoważonego rozwoju” w której OPZZ reprezentował wiceprzewodniczący Rady OPZZ woj. pomorskiego - Lukas Liedtke, zrzeszony w Związku Zawodowym Techników i Inżynierów przy Flextronics International Poland Sp. z o.o. Podczas dyskusji wiceprzewodniczący Rady OPZZ woj., pomorskiego zaprezentował oczekiwania Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych w zakresie transformacji klimatycznej. Zaznaczył, że dla OPZZ zmiana klimatu jest poważnym wyzwaniem, ponieważ stan przyrody wpływa na nasze codzienne funkcjonowanie. Jednak jest kluczowe, i zostało to podkreślone w Programie OPZZ na lata 2022-2027, by zmiany były prowadzone w sposób zrównoważony, ponieważ transformacja musi być sprawiedliwa w wymiarze kosztów społeczno-ekonomicznych. Wskazał na oczekiwania OPZZ dotyczące polityki państwa, która musi reagować na bieżące i rzeczywiste problemy związane z transformacją oraz zostać oparta o rzetelne analizy skutków społecznych i gospodarczych, precyzyjnie zaplanowana i monitorowana z udziałem strony społecznej. Przedstawiciel OPZZ wskazał na aktywność konfederacji w zakresie realizacji Celów zrównoważonego rozwoju Agendy ONZ 2030. Przypomniał też, że z naszej inicjatywy powstał, między innymi, w ramach Rady Dialogu Społecznego, Podzespół RDS ds. sprawiedliwej transformacji, natomiast w OPZZ powstał specjalny zespół problemowy dotyczący sprawiedliwej transformacji, którego celem jest przygotowanie propozycji rozwiązań i działań w celu osiągnięcia celów polityki klimatycznej w sposób sprawiedliwy społecznie. W trakcie dyskusji, Lukas Liedtke odniósł się również do wyzwań związanych z transformacją cyfrową. Przypomniał, że OPZZ opowiada się za sprawiedliwą transformacją cyfrową ponieważ otwiera ona nowe możliwości podjęcia pracy, również dla osób wykluczonych np. z powodu niepełnosprawności. Konieczne jest jednak wprowadzenie prawa chroniącego pracowników, oraz zapewnienie edukacji cyfrowej. Wskazał, że celem zapewnienia ochrony i reprezentacji pracownikom w procesie przekształceń OPZZ działa również na rzecz powstawania związków zawodowych w nowych sektorach gospodarki. Więcej o wydarzeniu: https://porp.pl/8-forum-porp i tu: https://porp.pl/viii-forum-porp-na-drodze-do-zrown.... (oprac. Lukas Liedtke, KP)

24 maja 2024

Ministerstwo Rozwoju i Technologii przygotowało zmiany w regulacjach dotyczących udzielania zamówień publicznych, których celem jest ułatwienie wykonawcom realizacji formalności związanych z udziałem w postępowaniach zamówieniowych. Zamiast określonych dokumentów, wykonawca w postępowaniu o zamówienie publiczne posługiwałby się certyfikatem, który otrzymywałby po pozytywnym przejściu procedury certyfikującej. Czy to dobry pomysł? Teoretycznie tak, jednak rozwiązania zawarte w projekcie ustawy budzą szereg wątpliwości. Dlatego wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przekazała w imieniu OPZZ uwagi do projektu ustawy. W naszej ocenie, zamówienia publiczne powinni wykonywać rzetelni wykonawcy, przestrzegający praw pracowniczych i regulujący zobowiązania publicznoprawne. Certyfikat zastępujący dokumenty, które sprawdzają rzetelność wykonawcy, musi być zatem udzielany w ramach efektywnej procedury i weryfikowany na bieżąco, przez cały okres jego ważności. Projekt ustawy tego nie gwarantuje, przy czym szczegółowy sposób przeprowadzenia procedury certyfikacji, czynności podejmowane przez podmiot certyfikujący oraz wykonawcę oraz sposób ustalania terminów wykonania czynności w ramach tego nadzoru mają zostać określone przez ministra właściwego do spraw gospodarki dopiero w przygotowanym przez niego programie certyfikacji. Treść programu, choć kluczowa dla oceny funkcjonowania certyfikacji, nie jest jeszcze znana. Warto też zauważyć, że projekt ustawy nie przewiduje kar za posługiwanie się certyfikatem, mimo wiedzy o braku spełniania przesłanek jego udzielenia oraz nie uwzględnia kwestii podwykonawstwa w zamówieniach publicznych. Ministerstwo Rozwoju i Technologii powinno zatem ponownie przeanalizować projekt ustawy celem dopracowania rozwiązań dotyczących certyfikacji tak, by służyły poprawie jakości funkcjonowania systemu zamówień publicznych. (KP)

29 kwietnia 2024

W Ministerstwie Technologii i Rozwoju trwają prace nad kolejnym pakietem zmian prawa, których celem jest ułatwienie działalności gospodarczej. W ocenie OPZZ, nie wszystkie zmiany są zasadne, niosą bowiem ryzyko ograniczenia skuteczności działań państwa w obszarze kontroli przestrzegania prawa i dbania o praworządność w gospodarce. Dlatego wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przedstawiła w imieniu OPZZ uwagi do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego. Projekt ustawy przewiduje, między innymi, że organ kontrolny będzie przekazywać przedsiębiorcy listę dokumentów i informacji niezbędnych do realizacji kontroli przed jej rozpoczęciem, co OPZZ ocenia krytycznie. Nadmiarowe informowanie przez organ kontrolny o zakresie kontroli może przyczynić się do utrudnienia ustalenia stanu faktycznego w danym obszarze kontrolnym oraz stopnia przestrzegania przez przedsiębiorcę prawa w ramach prowadzenia przez niego działalności gospodarczej. Krytycznie oceniliśmy również planowane ograniczenie liczby dni (z 12 dni na 6), które limitują w roku możliwość kontroli u mikroprzedsiębiorców. Zmiana ta może bowiem ograniczyć możliwość skutecznej realizacji zadań przez instytucje kontrolne nałożonych przez prawo (np. prawidłowości wydatkowania środków publicznych). Z ww. względu, negatywnie oceniliśmy także zmianę polegającą na przypisaniu przedsiębiorcy do jednej z kategorii ryzyka i ograniczeniu możliwości kontroli przez organ kontroli do maksymalnie jednej kontroli w danym okresie lat. Warto podkreślić, że działalność kontrolna instytucji i organów publicznych, wbrew obiegowym opiniom, nie ma na celu utrudniania przedsiębiorcom działalności gospodarczej, ale jej rolą jest m.in. egzekwowanie przestrzegania prawa w gospodarce, ograniczenie skali nieuczciwej konkurencji w gospodarce przez firmy naruszające prawo, kształtowanie pewności prawa (nieuchronności konsekwencji jego nieprzestrzegania) a przez to poczucia praworządności i zaufania obywatela do państwa. Istnieje już szereg rozwiązań prawnych, które mają ograniczyć liczbę kontroli i uczynić je jak najmniej uciążliwymi dla firm. Dane statystyczne oraz wnioski Najwyższej Izby Kontroli wskazują, że organy kontrolne dokonują badania jedynie niewielkiego wycinka gospodarki a kontrolowane firmy stanowią jedynie niewielki procent ogólnej liczby aktywnych przedsiębiorstw. Wiele z kontroli np. Państwowej Inspekcji Pracy kończy się nie karą a poradą prawną, czyli działaniem de facto wspierającym przedsiębiorcę w prowadzeniu przez niego działalności zgodnie z prawem. Z kolei izby celno-skarbowe przed przystąpieniem do kontroli dokonują szczegółowej analizy ryzyka, której prawidłowość potwierdza następnie liczba wszczętych postępowań. Kontrole wielokrotne, o których często słyszymy, mają miejsce wówczas, gdy stwierdzone zostanie naruszenie prawa i weryfikuje się ponownie, czy stan ten trwa nadal u przedsiębiorcy. W naszej ocenie, deregulacja nie może prowadzić do wyzbywania się przez państwo roli regulatora rynku, wyznaczającego standardy prowadzenia działalności gospodarczej oraz chroniącego interes publiczny. OPZZ uważa, że przepisów prawa nie można przestrzegać głównie w kategoriach obciążeń administracyjnych dla podmiotów gospodarczych. Poprawa otoczenia działalności gospodarczej powinna nastąpić poprzez umożliwienie administracji publicznej skutecznego egzekwowania przepisów prawa, w tym m.in zapewnienie spójności przepisów w ramach systemu prawa, wyeliminowanie wątpliwości prawnych i proste procedury działania administracji i organów kontrolnych. OPZZ zwróciło się również z wnioskiem o jak najszybszą realizację przez rząd zobowiązań wynikających z Krajowego Programu Reform oraz Krajowego Programu Odbudowy (KPO) dotyczących poprawy jakości stanowienia prawa, w tym realizacji obowiązku przeprowadzania konsultacji społecznych projektów aktów prawnych. (KP)

25 kwietnia 2024

24 kwietnia br. odbyło się posiedzenie Zespołu problemowego RDS ds. polityki gospodarczej i rynku pracy poświęcone wpływowi Zielonego Ładu na przemysł oraz przyszłości systemu kaucyjnego w Polsce. Norbert Kusiak, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej OPZZ 28 marca 2023 roku Rada Europy, mimo sprzeciwu Polski oraz wstrzymania się od głosu Włoch, Bułgarii i Rumunii, przyjęła rozporządzenie dotyczące zakazu sprzedaży samochodów emitujących CO2 po 2035 roku w ramach pakietu „Fit for 55”. Decyzja ta stanowi ważny krok w kierunku ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, lecz stawia także przed polskim sektorem motoryzacyjnym wyjątkowe wyzwania. Mówił o nich na posiedzeniu Zespołu Mirosław Grzybek, przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników, szef branży OPZZ Przemysł. Rozwój elektromobilności oznacza prawdziwą rewolucję w przemyśle motoryzacyjnym, który obecnie odpowiada za aż 8 procent PKB Polski. Transformacja branży wiąże się z ogromnymi wyzwaniami. Brak wdrożenia odpowiednich środków zaradczych będzie skutkować znacznym ograniczeniem produkcji, zamykaniem fabryk oraz masowymi zwolnieniami pracowników, co przyniesie negatywne konsekwencje dla całej krajowej gospodarki. Mirosław Grzybek wskazał, że już dziś FCA Powertrain Bielsko-Biała odczuwa skutki zmian. Planowane zwolnienia grupowe, obejmujące całą 468-osobową załogę, są wynikiem wprowadzonych przez Komisję Europejską regulacji dotyczących emisji spalin silników spalinowych oraz spadku zamówień na silniki tego typu. Zwolnienia zostaną przeprowadzone od lutego do grudnia 2024 r. Podobne wyzwania dotykają także inne sektory przemysłu. W sektorze hutniczym również nie brakuje problemów. ArcelorMittal w Krakowie likwiduje koksownię, co niesie za sobą zwolnienia 300 pracowników. Podobne sytuacje mają miejsce w innych zakładach hutniczych, jak Liberty Steel w Częstochowie, gdzie brak produkcji zagraża zatrudnieniu dla około 1000 osób, czy zamykanym oddziale firmy Cognor Ferrostal w Zawierciu, w którym 320 pracowników straci pracę. Dodatkowo, zakłady grupy ArcelorMittal w Dąbrowie Górniczej i Sosnowcu oraz zakłady koksownicze ArcelorMittal w Zdzieszowicach, Dąbrowie Górniczej i w Zabrzu borykają się z ograniczeniami produkcyjnymi, co może prowadzić do redukcji zatrudnienia. Niepewność dotyczy również pracowników Huty Celsa w Ostrowcu Świętokrzyskim, która zmienia właściciela, co rodzi obawy o przyszłość miejsc pracy. Rozwój rynku elektromobilności stwarza także szereg nowych możliwości. Polska, dzięki obecnemu potencjałowi produkcyjnemu i dobrze przygotowanym do pracy pracownikom, plasuje się na trzecim miejscu w Europie za Niemcami i Wielką Brytanią. Kluczowe jest teraz odpowiednie dostosowanie się do zmian oraz inwestycje w zatrudnienie, ochronę miejsc pracy, nowe technologie, aby umocnić pozycję kraju w tym dynamicznie rozwijającym się sektorze – wskazał Mirosław Grzybek. W obliczu tego wyzwania kluczowe staje się podejmowanie środków zaradczych, które umożliwią przystosowanie się do zmieniających się warunków rynkowych oraz zachowanie miejsc pracy. Rząd, pracownicy oraz przedsiębiorcy powinni wspólnie działać, aby przyszłość polskiego sektora motoryzacyjnego i hutniczego była stabilna i perspektywiczna.

23 kwietnia 2024

Do Sejmu trafił projekt ustawy, którego zapisy stwarzają zagrożenie dla kondycji dialogu społecznego w niektórych przedsiębiorstwach i dalszego udziału pracowników w zarządzaniu spółkami z udziałem Skarbu Państwa. Stanowisko do tego projektu ustawy skierowała do Sejmu w imieniu OPZZ wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz. Projekt (druk sejmowy numer 261) wniosła grupa posłów Klubu Parlamentarnego Polska 2050 – Trzecia Droga. Zaproponowali oni, między innymi, zmianę ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym, polegającą na określeniu na siedem liczby osób, z których składa się organ nadzorczy w spółce, w której Skarb Państwa, jednoosobowa spółka Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna jest jedynym wspólnikiem lub akcjonariuszem (w tym trzech członków niezależnych). Wejście w życie tego rozwiązania spowoduje w praktyce ograniczenie możliwości wykonywania uprawnień nadzorczych przez przedstawicieli pracowników w wyżej wskazanych spółkach. Zmiana nie uwzględnia bowiem obecnego stanu faktycznego funkcjonującego w organach nadzorczych takich spółek, ukształtowanego na podstawie innej ustawy - o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników. Na podstawie tejże ustawy w organach nadzorczych funkcjonuje często trzyosobowa reprezentacja pracowników w organach nadzorczych (odzwierciedla reprezentatywność w Radzie Dialogi Społecznego). Wejście w życie nowych przepisów będzie zatem oznaczać wykluczenie niektórych przedstawicieli pracowników ze składu organów nadzorczych spółek, w której Skarb Państwa, jednoosobowa spółka Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna jest jedynym wspólnikiem lub akcjonariuszem. Przypomnijmy, że obecnie funkcjonujące rozwiązania dotyczące składu organów nadzorczych wynikają z zawartego w 1993 roku „Paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształcania”. Wprowadzenie siedmioosobowego składu organu nadzorczego, które proponują posłowie Polski2050-Trzecia Droga, spowoduje niezgodność z tym porozumieniem społecznym. Z pewnością także utrudni Skarbowi Państwa skuteczny nadzór właścicielski, uwzględnienie sprawiedliwości społecznej i równowagi w procesach decyzyjnych a przez to osiągnięcie społecznego wymiaru gospodarki rynkowej. Projekt przewiduje też ustanowienie organu zwany Komitetem Dobrego Zarządzania, który miałby opiniować kandydatury osób ubiegających się o funkcję członka organu spółki z udziałem Skarbu Państwa. W skład Komitetu mieliby wchodzić przedstawiciele Rady Dialogu Społecznego. OPZZ zaproponował w swojej opinii do projektu ustawy zmianę sposobu powoływania członków Komitetu, aby spełniał on zasady proporcjonalności i równości wynikające z ustawy o Radzie Dialogu Społecznego. (KP)

19 kwietnia 2024

Zapewnienie potrzeb mieszkaniowych obywateli stanowi ważny postulat Programu OPZZ na lata 2022-2027. W związku z przygotowaniem przez ministerstwo rozwoju i technologii dwóch projektów ustaw z obszaru mieszkalnictwa, wiceprzewodnicząca OPZZ, Barbara Popielarz, przedstawiła stanowisko OPZZ dotyczące proponowanych zmian prawa. OPZZ skrytykowało pomysł wprowadzenia instrumentu wsparcia obywateli w nabyciu mieszkania pod nazwą kredyt mieszkaniowy #naStart, który ma zastąpić bezpieczny kredyt 2% oraz rodzinny kredyt mieszkaniowy. Tego typu programy mogłyby funkcjonować, jednak po zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych osób o niskich dochodach i w ramach systemu publicznych rozwiązań wspierających, w różnych formach, zapewnienie potrzeb bytowych obywateli. W naszej ocenie, funkcjonowanie kredytu mieszkaniowego #naStart utrwala aktualną normę, zgodnie z którą przeważająca część mieszkań nabywana jest przez obywateli w drodze kupna i wiąże się z wieloletnim zobowiązaniem kredytowym. Ponadto, instrument kredyt mieszkaniowy #naStart, podobnie jak wcześniejsze narzędzia tego typu, będzie wpływał niekorzystnie na kształtowanie się cen nieruchomości, powodując ich dalszy wzrost - przez co są one co raz mniej dostępne dla pracowników. Stanowisko OPZZ potwierdzają dane Narodowego Banku Polskiego, według których bezpieczny kredyt 2% był w ostatnich miesiącach 2023 r. jednym z głównych czynników wzrostu popytu na rynku kredytów mieszkaniowych oraz popytu na mieszkania w ofercie rynku (pierwotnego i wtórnego). Negatywnym skutkiem tego oddziaływania jest odbiegający od średniej w poprzednich latach wzrost cen mieszkań w 2023 r., odzwierciedlony m.in. w dynamicznym wzroście średnich kwot udzielanych kredytów mieszkaniowych. Dodatkowo, dynamika wzrostu średniej ceny transakcyjnej metra kwadratowego mieszkania na rynku pierwotnym była wyższa niż kosztów budowy. Biorąc powyższe pod uwagę OPZZ zaproponowało, aby państwo oddziaływało na podaż mieszkań na rynku a nie tak jak obecnie na popyt. W warunkach ograniczonych środków publicznych przeznaczanych przez państwo na politykę mieszkaniową oraz niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych osób najmniej zarabiających, środki publiczne powinny zostać w pierwszej kolejności skierowane na finansowanie instrumentów zwiększających dostępność mieszkań komunalnych, socjalnych i na wynajem. Mieszkania adresowane do osób o niższych dochodach stanowiły bowiem w 2023 r. jedynie 1,5% liczby nowo wybudowanych mieszkań (ok. 3,3 tys.). Krokiem w dobrym kierunku jest w związku z tym, zaproponowane przez ministerstwo zwiększenie nakładów na społeczne formy rozwoju mieszkalnictwa. To działanie potrzebne ale z pewnością niewystarczające biorąc pod uwagę zapotrzebowanie obywateli na mieszkania - nie powinno zatem wyczerpywać inicjatyw państwa w obszarze mieszkalnictwa. Brak stabilności mieszkaniowej jest jednym z najistotniejszych problemów społecznych w Polsce. Mimo to, w ostatnich latach nie dokonano istotnych zmian w polityce mieszkaniowej państwa. Przeciwnie, dostrzegalna była tendencja do ograniczania wydatków publicznych na politykę mieszkaniową. Udział tych wydatków w PKB stanowił w 2023 r. według Eurostatu 2023 r. 2,1% przy średniej unijnej na poziomie 5,7% i należał do najniższych w Unii Europejskiej. Potrzebujemy zatem adekwatnie finansowanej przez państwo polityki mieszkaniowej, która doprowadzi do powstania odpowiedniej do potrzeb liczby lokali spółdzielczych, komunalnych, socjalnych i na wynajem. OPZZ zwróciło się zatem z postulatem przygotowania przez rząd długoterminowej, kompleksowej i adekwatnie finansowanej polityki mieszkaniowej państwa, która uwzględni zróżnicowanie dochodowe obywateli. (KP) Tu wpisz tekst...