30 czerwca 2023

29 i 30 czerwca w siedzibie OPZZ odbyły się dwudniowe warsztaty “Scenariusze dla związków zawodowych”. To odpowiedź na nieustannie zachodzące zmiany na rynku pracy, które wymagają odpowiedniej strategii i działania. W warsztatach uczestniczyło 15 osób poniżej 40. roku życia z różnych branż. Uczestnicy dwudniowego wydarzenia mieli okazję zapoznać się z raportem "Rynek pracy przyszłości", dyskutowano także o tym, jak powinny reagować związki zawodowe na wyzwania wynikające ze zmian zachodzących na rynku pracy. Pracowano również nad rekomendacjami dla związków zawodowych w zakresie: demografii, migracji, pułapki średniego dochodu, kryzysu klimatycznego i cyfryzacji, automatyzacji, robotyzacji. Związki zawodowe powinny nieustannie reagować na zmiany zachodzące na rynku pracy, a także zadbać m.in. o: wzmacnianie mechanizmów dialogu społecznego i jego oddziaływania na stosunki pracy, proces implementacji Dyrektywy o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych w Unii Europejskiej czy wpływanie kształtowanie prawa pracy. (JZ)

30 czerwca 2023

23 czerwca odbyło się posiedzenie Rady OPZZ Województwa Warmińsko ­Mazurskiego. W spotkaniu uczestniczyli również przewodnicząca i wiceprzewodniczący Komisji Rewizyjnej OPZZ Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Przewodniczący Rady OPZZ Województwa Warmińsko ­Mazurskiego Jarosław Szunejko zapoznał członków Rady z programem seminarium pt. „Rola dialogu społecznego w odbudowie i zwiększaniu odporności na lokalnych rynkach pracy w kontekście COVID-19”, które odbędzie się 12-13 lipca br. Przedstawił pokrótce sprawy poruszane na WRDS m.in.: wniosek Wspólnej Reprezentacji Organizacji Związkowych w sprawie sporu pomiędzy organizacjami związkowymi a Prezydentem Olsztyna Piotrem Grzymowiczem. 19 czerwca odbyło się posiedzenie Zespołu ds. dialogu i polityki społecznej WRDS WM, w trakcie którego poruszana była sprawa sporu zbiorowego między organizacjami związkowymi a Prezydentem Olsztyna Piotrem Grzymowiczem. Rozmawiano m.in. o podwyżce wynagrodzeń w lipcu w kwocie 200 zł brutto. Kolejne wnioski to: wniosek z posiedzenia Zespołu ds. dialogu i polityki społecznej WRDSWM w sprawie sytuacji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kętrzynie; wniosek z posiedzenia Zespołu ds. gospodarki i polityki regionalnej WRDSWM w sprawie sytuacji Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. w Olsztynie; stanowisko WRDS w sprawie sytuacji finansowej szpitali psychiatrycznych w województwie warmińsko-mazurskim oraz zróżnicowania poziomu wyceny świadczeń psychiatrycznych, AOS, rehabilitacyjnych pomiędzy szpitalami tego samego poziomu w Polsce. Przewodniczący Jarosław Szunejko przekazał członkom Rady aktualne informacje dotyczące kart paliwowych Orlen. Przedstawił tematy poruszane na posiedzeniu Rady OPZZ 21 czerwca m.in.: stanowisko Rady OPZZ w sprawie wstrzymania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie decyzji środowiskowej dotyczącej kopalni i elektrowni Turów; stanowisko Rady OPZZ w sprawie porozumienia rządu i NSZZ „Solidarność”. Następnie Członkowie Rady dyskutowali na temat przystąpienia nowego związku zawodowego do OPZZ poprzez strukturę Rady OPZZ Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Decyzja dt. przyjęcia jeszcze nie zapadła.

29 czerwca 2023

O 1 lipca br. wzrośnie minimalne wynagrodzenie za pracę oraz minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców. Z uwagi na poziom inflacji prognozowany na 2023 r. (powyżej 5%), ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wymaga dwukrotnego wzrostu płacy minimalnej – od 1 stycznia oraz od 1 lipca. Minimalne wynagrodzenie będzie zatem od 1 lipca 2023 r. wynosić 3600 zł (wcześniej 3490 zł), natomiast minimalna stawka godzinowa 23,50 zł (wcześniej 22,80 zł). Oznacza to, że płaca minimalna wzrośnie o 110 zł a minimalna stawka godzinowa dla umów zlecenia o 0,70 zł. Mówimy oczywiście o kwotach brutto, minimalne wynagrodzenie za pracę netto będzie od lipca br. wynosić 2 783,86 zł, natomiast stawka godzinowa 18,38 zł. Poziom płacy minimalnej nie może zostać według OPZZ uznany za godziwy. Warunki życia pracowników pogarszają się, m.in. w wyniku wysokiej inflacji. Główny Urząd Statystyczny w 2023 r. odnotował, że porównaniu do analogicznego miesiąca poprzedniego roku, w styczniu br. inflacja wyniosła 116,6 proc., w lutym 118,4 proc., w marcu 116,1 proc., w kwietniu 114,7 proc. a w maju 113,0 proc. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych nadal zatem rosną, nieco tylko wolniej. Między innymi z tego względu, OPZZ podejmuje zatem działania na forum Rady Dialogu Społecznego na rzecz szybszego wzrostu płacy minimalnej w 2024 r. Pisaliśmy o tym TUTAJ (KP)

28 czerwca 2023

27 czerwca w siedzibie CS Natura Tour w Warszawie odbyło się Walne Zebranie Delegatów Konfederacji Kolejowych Związków Zawodowych (KKZZ).  Przyjęto nowy program oraz wybrano nowe władze na kolejną - piątą kadencję. Po przyjęciu sprawozdań za mijająca kadencję delegaci reprezentujący kolejowe związki zawodowe przystąpili do głosowania w wyborach nowych władz Konfederacji. Przewodniczącym jednogłośnie został wybrany Leszek Miętek (Związek Zawodowy Maszynistów Kolejowych w Polsce), a wiceprzewodniczącymi Agnieszka Olejnik (Związek Zawodowy Dyspozytorów PKP) i Piotr Dubrownik (Międzyzakładowy Związek Zawodowy Rewidentów Taboru). Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej KKZZ będzie Krzysztof Trela ze Związku Zawodowego Dyspozytorów PKP. Podczas zebrania przegłosowano i przyjęto Uchwałę Programową na kolejne lata, przewidującą aktywizację struktur związkowych, rekrutację nowych członków oraz wzmocnienia pozycji związków zawodowych w reprezentowaniu interesów pracowników kolei. Niezbędne będzie również jeszcze większe zaangażowanie Konfederacji we współpracy z OPZZ do kształtowania polityki gospodarczej, społecznej i zabezpieczenia społecznego i obrony stabilnych miejsc pracy oraz prawa związkowego. Aktywność KKZZ w kolejnej kadencji powinna przekładać się na działania i walkę o jakość zatrudnienia, wyższe wynagrodzenia i regulację podstaw prawnych związanych z działalnością związków zawodowych. 

27 czerwca 2023

Czterodniowy tydzień pracy już za 5 lat? Tego chce ponad 26 proc. pracowników w Polsce! Wyniki najnowszego badania ADP „People at Work 2023: A Global Workforce View”  pokazują, że ponad 1/4 badanych spodziewa się, że w ciągu najbliższych pięciu lat pięciodniowy tydzień pracy będzie już przeszłością. Czy rzeczywiście tak się stanie? Czterodniowy tydzień pracy ratunkiem dla wypalonych zawodowo pracowników? Rok 2023 jest rokiem rewolucyjnych zmian w prawie pracy. 26 kwietnia weszła w życie unijna dyrektywa work-life balance, która ma na celu pomóc osobom aktywnym zawodowo w łączeniu obowiązków zawodowych z obowiązkami rodzinnymi. Czterodniowy tydzień pracy z pewnością ułatwiłby utrzymanie zdrowego balansu pomiędzy pracą a życiem prywatnym.  W tym kontekście coraz częściej mówi się także o zdrowiu psychicznym Polaków. W dzisiejszym świecie zaburzenia psychiczne są bardzo mocno powiązane również z sytuacją zawodową. Tylko w 2020 roku zaburzenia i dolegliwości natury psychicznej były powodem aż 27,6 mln dni nieobecności pracowniczych w Polsce. Polacy są wypaleni zawodowo, a problem ten tylko pogłębiła pandemia COVID-19. Zmiany w postaci czterodniowego tygodnia mogłyby mieć więc pozytywny wpływ również na kondycję psychiczną pracowników. Czterodniowy tydzień pracy: realna szansa czy tylko pieśń przyszłości? Choć wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy wciąż może wydawać się mało realne, to wyniki badania ADP „People at Work 2023: A Global Workforce View” pokazują, że chcą tego pracownicy na całym świecie, także w Polsce. Aż 25,79 proc. badanych pracowników uważa, że skrócenie czasu pracy do czterech dni w tygodniu za pięć lat będzie już normą. Czy rzeczywiście tak się stanie, pokażą najbliższe lata oraz nowe tendencje na rynku pracy.

26 czerwca 2023

16 czerwca Szef OPZZ Piotr Ostrowski i Wiesława Janczak, przewodnicząca Rady OPZZ Województwa Lubelskiego uczestniczyli w Konferencji Sprawozdawczo-Wyborczej Międzyzakładowego Związku Zawodowego Pracowników Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. Rada OPZZ Województwa Lubelskiego Zebrani podziękowali za długoletnią współpracę Mirosławowi Pomorskiemu, który pełnił funkcję przewodniczącego Międzyzakładowego Związku Zawodowego Pracowników Zakładów Azotowych „Puławy” SA przez trzy kadencje. Ustępujący zarząd związku zdał sprawozdanie z działalności organizacji. Delegaci udzieli absolutorium dla całego zarządu i komisji rewizyjnej. Przewodniczącym związku na nową kadencję został wybrany Marek Maraszek.

23 czerwca 2023

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przesłało do OPZZ pismo z zaproszeniem do prekonsultacji mających na celu przygotowanie projektów aktualizacji krajowych dokumentów strategicznych dotyczących sektora energii, w tym Krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 (KPEiK) oraz Polityki energetycznej Polski do 2040 roku (PEP2040). Jak czytamy w zaproszeniu: „W ramach przedmiotowych prekonsultacji, zbierane są opinie dotyczące krajowej wizji niskoemisyjnej transformacji energetycznej w kontekście wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego i suwerenności energetycznej, a także kształtowania wkładu Polski w unijne cele klimatyczno-energetyczne do 2030 roku. Celem tych konsultacji jest również ustalenie szans, wyzwań oraz niezbędnych działań, narzędzi i środków niezbędnych dla zrównoważonego rozwoju sektora energii.” Aktualizację PEP2040 zapowiadano jeszcze w zeszłym roku, jej założenia rząd przyjął 29 marca 2022 r. 9 marca br. wiceprzewodnicząca OPZZ Barbara Popielarz apelowała do Minister Anny Moskwy o to by projekt aktualizacji poddać konsultacjom ze stroną społeczną. Zapewnienie o przeprowadzeniu konsultacji dostaliśmy jeszcze w tym samym miesiącu od wiceministra Piotra Dziadzio na Radzie Dialogu Społecznego. PEP2040 i KPEiK to dokumenty ważne szczególnie dla Branży Górnictwo i Energetyka ale także innych w OPZZ. Zachęcamy do wzięcia udziału w prekonsultacjach trwających do 30.06 br. i zgłaszanie ewentualnych uwag na adres e-mail: kusiak@opzz.org.pl. Więcej informacji na stronie: gov.pl Treść zaproszenia TUTAJ Scenariusz do prekonsultacji KPEiK i PEP2040 TUTAJ (MZ)

22 czerwca 2023

Rada OPZZ na posiedzeniu 21 czerwca przyjęła stanowisko w sprawie wstrzymania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie decyzji środowiskowej dotyczącej kopalni i elektrowni Turów. Rada wyraziła sprzeciw wobec zaistniałej sytuacji, kiedy koncesja umożliwiająca pracę jednego z najważniejszych zakładów wydobywczych w kraju zostaje podważona już po jej wydaniu, za pomocą decyzji administracyjnej. Stanowisko powstało dzięki inicjatywie Bogumiła Tyszkiewicza - przewodniczącego Federacji Związków Zawodowych Górnictwa Węgla Brunatnego. W dokumencie Rada zaznacza, że od pracy kopalni Turów całkowicie zależna jest pobliska elektrownia odpowiadająca za ok. 8% produkcji energii w Polsce. Nie jest możliwe nagłe wstrzymanie pracy tego obiektu bez mocnych negatywnych konsekwencji dla wielu obszarów życia w Polsce – od braków prądu w kraju, przez utratę pracy kilku tysięcy pracowników kompleksu i kilkudziesięciu tysięcy z nim związanych, po zapaść gospodarczą regionu – Turów jest zdecydowanie największym pracodawcą w okolicy. Rada przypomina też, że zaledwie dwa lata temu otwarto nowy blok energetyczny w elektrowni oraz wykonano remonty starszych jej części za sumę niemal 5 miliardów złotych. W ten sposób jednocześnie zwiększono efektywność oraz zmniejszono emisyjność Turowa, który ma być kluczowym elementem polskiego systemu energetycznego w najbliższych latach. Wstrzymanie jego prac byłoby nie tylko niegospodarnością, ale też zagrożeniem dla bezpieczeństwa energetycznego kraju. Stanowisko Rady OPZZ zostało w jej imieniu przesłane przez przewodniczącego OPZZ Piotra Ostrowskiego do Premiera Mateusza Morawieckiego, od którego oczekujemy nie tylko odpowiedzi, ale przede wszystkim podjęcia rzeczywistych działań, wyjaśniających sytuację wokół koncesji dla Turowa oraz zapewnienia możliwości normalnego funkcjonowania elektrowni i spokojnej pracy tysięcy ludzi. Treść Stanowiska Rady OPZZ ws. kopalni i elektrowni Turów TUTAJ (MZ)

20 czerwca 2023

Otwartość instytucjonalna na zmiany legislacyjne w zakresie regulacji przepisów definiujących maksymalne temperatury w środowisku pracy i wspólne poszukiwanie optymalnego rozwiązania prawnego - to najbardziej optymistyczne wnioski płynące z debaty związkowo – eksperckiej, zorganizowanej przez OPZZ w dniu 19 czerwca br. Dyskusję poświęcono regulacji przepisów określających górną granicę temperatury, do jakiej mogą pracować pracownicy. Związkową, wyjściową propozycją OPZZ jest unormowanie maksymalnej temperatury na stanowisku pracy na poziomie 30 stopni C, a co się z tym wiąże – odpowiednich praw pracownika i obowiązków pracodawcy. Renata Górna, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej OPZZ Debata, którą nazwaliśmy przekornie: ,,Maksymalna temperatura w miejscu pracy – czy to możliwe ?” miała za zadanie ocenić sprawczość tego pytania – czy jest to możliwe, a jeśli tak – jakimi sposobami określić górną granicę temperatury, bezpieczną i komfortową do pracy. Zgodność uczestników dyskusji w odpowiedzi na to pytanie była jednoznaczna – potrzebne są normy prawne powszechnie obowiązujące, powiązane z promowaniem dobrych praktyk, w poszczególnych branżach i w zależności od stanowiska pracy. Obecne przepisy jasno określają, że pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikom nieodpłatnie napojów chłodzących, jeżeli temperatura w pomieszczeniach, w których wykonują pracę przekracza 28°C. Jeśli pracownicy pracują na powietrzu, pracodawca musi dostarczyć im napoje chłodzące, gdy temperatura powietrza przekracza 25°C. Obecnie nie ma regulacji określającej precyzyjnie górną granicę temperatury w biurze czy na zewnątrz stanowisk pracy, która uprawniałaby osoby zatrudnione do zrezygnowania z wykonywania pracy w danym dniu bądź okresie. W mediach, przy pojawiających się wypadkach przy pracy wskutek przegrzania pracownika, pojawiały się niejednokrotnie pytania - czy można odmówić świadczenia pracy podczas upałów ? W świetle obowiązującego dziś prawa żaden przepis nie formułuje jasnego przyzwolenia do rezygnacji z pracy przy danych warunkach atmosferycznych. Choć nie zapominajmy, że taką sytuację możemy ,,podciągnąć” pod art. 210 Kodeksu pracy mówiący o tym, że jeśli warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i zagrażają bezpośrednio zdrowiu lub życiu pracownika, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy. Praktyka pokazuje, że tak się nie dzieje. Warto także podkreślić, że pracodawcy także coraz częściej dostrzegają problem braku przepisów o maksymalnych temperaturach w pracy. Wielu z nich, w razie utrzymujących się upałów już teraz np. skraca czas pracy. Widzą też inne rozwiązania: uważają, że najpierw należy zadbać o promowanie dobrych rozwiązań, opracować wytyczne i dobre praktyki, a dopiero w razie braku efektów - pomyśleć o ewentualnych zmianach w prawie. Inne kraje europejskie różnie poradziły sobie z tym zagadnieniem. Przykładowo, w Grecji, w sytuacji występowania fali upałów zalecane są następujące różne środki techniczne i organizacyjne: organizację czasu pracy poprzez planowanie przerw o odpowiedniej długości, planowanie prac wiążących się z dużym obciążeniem termicznym dla pracowników w okresach poza występowaniem szczytowych temperatur, zapewnienie chłodnej wody pitnej o temperaturze 10-15 °C czy odpowiedniego nakrycia głowy bądź środków ochrony skóry. W Hiszpanii z kolei, zaleca się wprowadzenie różnych środków ostrożności dla zapewnienia bezpieczeństwa pracowników w razie narażenia na wysokie temperatury. Są: dostarczanie wody i/lub chłodnych napojów izotonicznych, zapewnienie chłodnego miejsca na przerwy w pracy, zwiększanie liczby przerw i informowanie pracowników o konieczności korzystania z przerw, rotacje pracowników, zakaz pracy w pojedynkę. W dyskusji związkowej OPZZ udział brali przedstawiciele – eksperci z: Centralnego Instytutu Ochrony Pracy z Pracowni Obciążeń Termicznych, Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej oraz Departamentu Nadzoru i Kontroli z Głównego Inspektoratu Pracy. Rozmawialiśmy o wpływie wysokich temperatur na warunki pracy i obciążenie termiczne pracownika, pracy w wysokich temperaturach w świetle działania Państwowej Inspekcji Pracy oraz prawnych aspektach temperatur w miejscu pracy. W wypowiedziach partnerów instytucjonalnych zwrócono uwagę na wiele interesujących wątków związanych z wiodącym tematem dyskusji. Podkreślano, że temat jest bardzo złożony – nie tylko sama temperatura jest istotna, ale i wiele innych wskaźników wpływających na obciążenie cieplne i termiczne pracownika w procesie pracy. Są nimi m.in. ciężkość pracy, temperatura powietrza, używanie odzieży ochronnej przez pracownika. Zwrócono uwagę na konieczność zwiększenia roli oceny ryzyka zawodowego w ustalaniu pracy w komforcie cieplnym, uwzględnianie innych form organizacji pracy, zwiększenie roli konsultacji ze związkami zawodowymi i społecznych inspektorów pracy w ocenie warunków pracy. Związkowcy przytaczali szereg przykładów trudnych sytuacji związanych z przekraczaniem temperatur na stanowiskach pracy, nawet zagrażających zdrowiu i życiu pracowników. W najbliższym czasie OPZZ opracuje propozycje rekomendacje związkowe w zakresie regulacji maksymalnych temperatur w miejscu pracy, rozpoczynające dialog instytucjonalny w kierunku zmiany prawa. Zapis wideo konferencji można obejrzeć tutaj:

20 czerwca 2023

W dniach 5-16 czerwca w Genewie odbyła się 111 Sesja MOP. Wzięli w niej udział delegaci reprezentujący stronę pracowniczą, m.in. przedstawiciele Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. W skład polskiej delegacji weszli: Ewa Kędzior, NSZZ "Solidarność" - delegatka; Komitet ds. przestrzegania Standardów MOP Piotr Ostrowski, OPZZ - zastępca delegata; Komitet ds. ustanowienia standardu praktyk zawodowych Jacek Dubiński, OPZZ - ekspert; Komitet ds. ochrony pracy Rafał Jankowski, Forum ZZ - ekspert; Komitet ds. przestrzegania Standardów MOP Jan Polaczek, Forum ZZ - ekspert; Komitet ds. transformacji w okresie przejściowym/zrównoważonej ekonomii z ochroną środowiska i społeczeństwa Yuri Ravavoi, NSZZ „Solidarność” – ekspert; Komitet ds. transformacji w okresie przejściowym/zrównoważonej ekonomii z ochroną środowiska i społeczeństwa Przemówienie w imieniu wszystkich związków zawodowych na Sesji Plenarnej wygłosiła Ewa Kędzior. Dyskutowano także o negocjacjach budżetu MOP na kolejny rok oraz sprawie niezależnego ruchu związkowego na Białorusi. Komitet ds. przestrzegania standardów MOP rozpatrzył 24 sprawy. Dotyczyły one braku ich przestrzegania – w dużej mierze naruszania Konwencji 87: dotyczącej wolności związkowej zrzeszania się oraz Konwencji 98 mówiącej o rokowaniach zbiorowych pracy. Dyskusje i niekiedy burzliwe negocjacje do 14 czerwca. Najdłuższe i najintensywniejsze dyskusje toczyły się w Komitecie ds. ochrony pracy, gdzie poruszano kwestie dotyczące minimów płacowych, układów zbiorowych pracy, zabezpieczenia socjalnego, wyjścia z nieformalnego zatrudnienia, pracowników domowych oraz pracy zdalnej z uwzględnieniem platform cyfrowych.  111 Sesja MOP zakończyła się sukcesem. Przyjęto następujące Instrumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy: standard Praktyk Zawodowych, rezolucję Transformacji w okresie przejściowym /zrównoważonej ekonomii z ochroną środowiska i społeczeństwa/, rezolucję Ochrony Pracy, rozpatrzono 24 sprawy naruszania standardów MOP dając państwom czas na ich uregulowanie, przyjęto budżet MOP na 2024 rok. Sesji MOP tradycyjnie już towarzyszyły manifestacje w okolicach słynnego Krzesła. Tym razem protesty dotyczyły: wolności Kurdów w Turcji, wolności związkowych i uwolnienia z więzień związkowców na Białorusi, uwolnienia Alieksieja Nawalnego, solidarności z Ukrainą. Przez Genewę przeszła również duża Parada Równości. (Jacek Dubiński, OPZZ)